Co to jest BIK (Biuro Informacji Kredytowej)? Co warto wiedzieć?
przeczytasz w 8 minut
BIK gromadzi i udostępnia informacje na temat historii kredytowej klientów. To doskonałe źródło informacji o obecnych i potencjalnych klientach dla banków i innych instytucji finansowych. Co warto wiedzieć na temat BIK?
Spis treści:
Co to jest BIK
BIK czyli Biuro Informacji Kredytowej – to instytucja, która gromadzi i przechowuje informacje na temat wszystkich zobowiązań kredytowych klientów. Chodzi tu zarówno o klientów indywidualnych, jak i przedsiębiorców. Dane zawarte w BIK dotyczą głównie kredytów udzielanych przez banki, ale nie tylko. Można tam znaleźć również historię transakcji ze SKOK-ów i firm pożyczkowych. Warto przy tym podkreślić, że BIK gromadzi zarówno pozytywne dane, gdy klient spłaca raty terminowo, jak i negatywne gdy spóźnia się ze spłatą kredytu.
Biuro Informacji Kredytowej zostało powołane w 1997 roku przez banki i Związek Banków Polskich. Instytucję utworzono na mocy ustawy o Prawie Bankowym.
Jakie informacje można znaleźć w BIK
Zastanawiasz się, jakie Twoje dane można znaleźć w BIK? W bazie są przechowywane:
- Twoje dane osobowe,
- dane dotyczące Twoich zobowiązań kredytowych (np. rodzaj zobowiązania, okres spłaty, rodzaj waluty itp.), pod uwagę są brane zobowiązania wobec banków, firm pożyczkowych i SKOK-ów,
- informacje na temat Twojego zadłużenia,
- historia spłat.
W Biurze Informacji Kredytowej znajdziesz, przede wszystkim, informacje na temat różnego rodzaju kredytów, z których korzystasz obecnie lub korzystałeś w przeszłości. Oprócz tego w bazie są gromadzone informacje na temat kart kredytowych i debetowych, oraz kredytu w rachunku płatniczym.
Czym jest historia kredytowa
W BIK możesz znaleźć informacje na temat swojej historii kredytowej. Co to właściwie jest? Historia kredytowa obejmuje wszystkie informacje na temat Twoich kredytów. Dotyczy zarówno obecnych zobowiązań, jak i przeszłych. W historii kredytowej brane są pod uwagę nie tylko standardowe kredyty, ale też zakupy na raty, karty kredytowe, kredyty w rachunkach płatniczych (limity w koncie) oraz poręczone przez Ciebie pożyczki lub kredyty.
To właśnie w historii kredytowej znajdziesz informacje na temat tego, w jaki sposób Twoje zobowiązanie było lub jest spłacane. Jeśli spłacasz swoje zobowiązania na czas, możesz spodziewać się pozytywnej historii kredytowej. Z kolei, gdy zdarzyło Ci się spóźnić w spłacie, w Twojej historii kredytowej zostanie to odnotowane negatywnie. W BIK znajdują się adnotacje, jeśli opóźnienie wyniesie powyżej 60 dni.
Skąd się bierze Twoja historia kredytowa w BIK
Twoja historia kredytowa zaczyna się tworzyć w momencie, gdy zaczniesz starać się o kredyt lub pożyczkę. Taka informacja jest przekazywana do BIK. Żeby tak się stało, musi zostać spełniony jeden warunek: produkt finansowy, którym jesteś zainteresowany, znajduje się w ofercie instytucji finansowej (najczęściej banku), która współpracuje z BIK.
W kolejnym kroku, gdy dostaniesz pozytywną decyzję kredytową, do Biura Informacji Kredytowej regularnie docierają informacje na temat tego, jak spłacasz zobowiązanie. Chodzi tu o to, czy dokonujesz wpłat regularnie, albo czy masz opóźnienia w spłacie. W ten sposób tworzy się Twoja historia kredytowa. Tego typu dane są aktualizowane co najmniej raz w tygodniu aż do momentu, gdy spłacisz zobowiązanie w całości.
Jak długo BIK przetrzymuje dane
BIK gromadzi informacje na temat Twojej historii kredytowej, zarówno tej pozytywnej, jak i negatywnej. Czas przechowywania danych będzie inny dla kredytów, które spłaciłeś na czas i dla tych, w których wystąpiły opóźnienia w spłacie.
1. Dane o kredytach spłacanych na czas
Jeśli spłacasz kredyt na czas, informacje na jego temat będą widoczne w BIK jedynie do czasu, aż spłacisz zobowiązanie w całości. Informacje o spłaconych kredytach, nie są widoczne dla instytucji, które sprawdzają Cię w BIK. Możesz to zmienić. Wystarczy, że wyrazisz zgodę na przetwarzanie tego rodzaju danych. Warto o tym pamiętać, jeśli chcesz budować pozytywną historię kredytową. Jeśli takiej zgody nie wyrazisz, spłacony w terminie kredyt nie będzie się wyświetlał w BIK. W ten sposób, jeśli będziesz wnioskować o kolejne zobowiązanie, instytucja, do której się zwrócisz, nie będzie mogła zobaczyć, że wszystkie raty były spłacane w terminie.
2. Dane o kredytach niespłacanych w terminie
Inaczej jest w przypadku, gdy pojawią się opóźnienia w spłacie kredytu. Takie dane mogą być widoczne w BIK nawet przez 5 lat, bez Twojej zgody. Tak się stanie, jeśli zostaną spełnione dwa warunki:
- spłata kredytu była opóźniona o co najmniej 60 dni,
- minęło 30 dni lub więcej od czasu, gdy instytucja, w której spłacasz kredyt, poinformowała Cię, że zamierza przetwarzać informację na temat kredytu, który spłacasz.
3. Dane do celów statystycznych
Wszystkie dane, które znajdują się w BIK, mogą być przetwarzane przez kolejne 12 lat od spłaty zobowiązania, w celach statystycznych. BIK nie potrzebuje do tego Twojej zgody, ponieważ przetwarzane w ten sposób dane, nie wpływają w żaden sposób na Twoją historię kredytową. Reguluje to ustawa o Prawie bankowym.
Czy można usunąć dane z BIK
Nie możesz usuwać informacji z BIK. Zasady gromadzenia i przechowywania znajdujących się tam danych, zostały jasno określone w ustawie o Prawie bankowym. Na to, co wyświetla się na Twój temat w BIK, możesz mieć wpływ jedynie poprzez wyrażenie zgody na przetwarzanie danych na temat spłaconego kredytu. Od tej reguły są trzy wyjątki. Kiedy możesz wystąpić o usunięcie danych z BIK?
- Jeśli chcesz cofnąć zgodę na przetwarzanie danych na temat spłaconego kredytu. Będzie to możliwe tylko wtedy, gdy kredyt został spłacony w terminie.
- Jeśli minęło 5 lat od momentu spłaty problematycznego kredytu, czyli takiego, gdzie pojawiły się opóźnienia w spłacie.
- Jeśli widzisz w swoich danych nieprawidłowości i chcesz je skorygować.
Wniosek o usunięcie lub korektę danych, możesz złożyć w instytucji, która przekazała te dane do BIK. Dopiero, gdy instytucja złoży pisemny wniosek, wraz z uzasadnieniem, BIK będzie mogło wprowadzić zmiany.
W jakich sytuacjach bank sprawdza BIK
Bank sprawdza informacje na Twój temat w bazie BIK w kilku sytuacjach:
- jeśli złożysz wniosek o kredyt lub inny produkt tego rodzaju (pożyczkę, kartę kredytową itp.),
- Bank sprawdza Twoje wcześniejsze doświadczenia kredytowe. Upewnia się, czy spłacałeś zobowiązania w terminie.
- kiedy masz już kredyt lub pożyczkę i bank chce się upewnić, że nie będziesz miał opóźnień w spłacie,
- To standardowa procedura, z której banki korzystają regularnie – średnio raz na kwartał.
- kiedy bank chce Ci zaoferować nowy produkt, np. kartę kredytową.
Przed złożeniem oferty klientom, banki sprawdzają ich historię w BIK, by trafić do osób, które z dużym prawdopodobieństwem będą chciały z takiej oferty skorzystać.
Czy upadłość konsumencka jest zgłaszana do BIK
Osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej, często rozważają ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Dzieje się tak wtedy, gdy od dłuższego czasu nie są w stanie spłacać swoich zobowiązań. Jeśli rozważasz upadłość konsumencką, musisz pamiętać o konsekwencjach, jakie ze sobą niesie. Po jej ogłoszeniu jest opracowywany plan spłaty zobowiązań. Zwykle dochodzi też do częściowego umorzenia długów. Musisz pamiętać, że po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej, Twój majątek zostanie zlikwidowany i będziesz mieć ograniczony dostęp do swoich pieniędzy.
Informacja o upadłości konsumenckiej jest przekazywana do BIK. W bazie widnieje przez 10 lat od momentu jej ogłoszenia. Jeśli konsument złoży wniosek o ogłoszenie upadłości, ale nie dojdzie do jego finalizacji, wpis widnieje w BIK przez 3 lata. Z takim wpisem można starać się o kredyt, ale uzyskanie finansowania może być utrudnione.
Pożyczki bez weryfikacji BIK – zagrożenia
Jest wiele instytucji pozabankowych, które oferują szybkie pożyczki. Takie pożyczki są często reklamowane jako pożyczki bez BIK. Mogą być krótko- albo długoterminowe, na niewielką lub na pokaźną kwotę. Skąd się wzięła ich popularność? Przede wszystkim, ze względu na uproszczone procedury ubiegania się o takie finansowanie. Żeby złożyć wniosek, często nie trzeba przedstawiać nawet oświadczenia o dochodach. Takie pożyczki pozabankowe wiążą się z wieloma zagrożeniami dla klientów. Do najważniejszych należą:
- wysokie koszty,
Oprocentowanie pożyczek pozabankowych często jest dużo wyższe niż w przypadku tych samych produktów oferowanych przez banki. To wiąże się z wyższymi kosztami pożyczki.
- zwiększone ryzyko zadłużenia,
Łatwość pozyskania pożyczki sprawia, że po środki zgłaszają się ludzie już zadłużeni, którzy chcą w ten sposób spłacić swoje zobowiązanie. To może doprowadzić do jeszcze większych długów.
- przedstawienie oferty w nieuczciwy sposób.
W reklamach produktów oferowanych przez firmy pozabankowe, często można trafić na zmanipulowane informacje, które wprowadzają klientów w błąd. Chodzi tu np. o pomijanie informacji o wysokich opłatach, które mogą znacznie wpłynąć na ostateczny koszt pożyczki.
Warto wiedzieć, że zgodnie z przepisami tzw. ustawy antylichwiarskiej, każda firma pozabankowa ma obowiązek sprawdzić zdolność finansową swojego klienta. Nie można więc mówić o czymś takim, jak pożyczka bez BIK. Ten przepis ma uchronić klientów przed nadmiernym zadłużaniem. Firma pożyczkowa może sprawdzić historię kredytową klienta nie tylko w BIK, ale też w Biurze Informacji Gospodarczej (BIG).
W BIK znajdziesz informacje na temat Twojej historii kredytowej. Chodzi tu nie tylko o zobowiązania zaciągnięte w bankach, ale też w firmach pożyczkowych i SKOK-ach. W bazie są przechowywane zarówno informacje pozytywne, jak i negatywne. Możesz je sprawdzić, a jeśli są niepoprawne – zweryfikować.
zespół Bluerank
Bibliografia:
https://www.bik.pl/
Materiał nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 ustawy Kodeks cywilny. Ma on charakter informacyjno-marketingowy, nie stanowi naszych sugestii ani rekomendacji. Artykuł Bluerank został przygotowany na nasze zlecenie. Nie ponosimy odpowiedzialności za decyzje podjęte na podstawie tego artykułu. Stan na 03.11.2023 r.
Słowniczek pojęć i definicji dotyczących usług reprezentatywnych, wynikających z rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 14 lipca 2017 r. w sprawie wykazu usług reprezentatywnych powiązanych z rachunkiem płatniczym, dostępny jest na stronie santander.pl/PAD oraz w placówkach banku.