przeczytasz w 5 minut

Chcesz założyć własny biznes, ale jeszcze nie wiesz, na jaki rodzaj działalności gospodarczej się zdecydować? W Polsce masz pod tym względem kilka możliwości. Czym różnią się poszczególne typy działalności i jakie wiążą się z nimi obowiązki? W naszym artykule znajdziesz garść praktycznych informacji i wskazówek, które przydadzą Ci się na start.

Spis treści:

Jakie są rodzaje działalności gospodarczej w Polsce?

W Polsce możesz prowadzić różne formy prowadzenia działalności gospodarczej:

  1. jednoosobową działalność gospodarczą (samozatrudnienie),
  2. spółkę cywilną,
  3. spółkę handlową – w tej grupie znajdują się:
  • spółki kapitałowe: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna,
  • spółki osobowe: spółka partnerska, spółka jawna, spółka komandytowa oraz komandytowo-akcyjna.

Pamiętaj też, że możesz szybko i wygodnie założyć firmę bez wychodzenia z domu. Przydatne informacje dotyczące zakładania działalności z kontem firmowym znajdziesz też na stronie dla firm undefined.

Rodzaje działalności gospodarczych – podstawowe różnice

To, co różni poszczególne formy prowadzenia działalności to przede wszystkim:

  • zakres odpowiedzialności za zobowiązania,
  • kapitał zakładowy,
  • forma opodatkowania,
  • księgowość,
  • forma reprezentacji przed urzędem,
  • urząd, do którego należy zgłaszać zmiany w zakresie firmy.

Zanim więc zdecydujesz się zostać przedsiębiorcą, dobrze przeanalizuj dostępne opcje i wybierz tę, która będzie dla Ciebie najkorzystniejsza.

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Jednoosobowa działalność gospodarcza to jedna z najpopularniejszych form prowadzenia firmy. Formalności są w tym przypadku ograniczone do minimum. Nie musisz mieć kapitału zakładowego, a działalność wystarczy zarejestrować w CEIDG, czyli Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – możesz to zrobić przez internet, np. przy okazji założenia naszego konta firmowego Szczegóły znajdziesz na stronie dotyczącej zakładania firmy undefined.

Przy jednoosobowej działalności gospodarczej to przedsiębiorca jest płatnikiem PIT, ale może też być podatnikiem VAT. Jako właściciel zyskasz wyłączne prawo do reprezentowania firmy i będziesz odpowiadać całym swoim majątkiem za jej zobowiązania.

Spółka cywilna

Do założenia spółki cywilnej potrzeba co najmniej dwóch wspólników. Dokumentem potwierdzającym założenie spółki jest umowa w formie pisemnej. Jako przyszli wspólnicy, nie musicie wnosić kapitału zakładowego i z chwilą zawiązania spółki zyskujecie prawo do równego udziału w jej zyskach.

W przypadku spółki cywilnej płatnikami podatku dochodowego są wszyscy wspólnicy. Zależnie od tego, jak wysokie dochody osiągnięcie, możecie prowadzić uproszczoną lub pełną księgowość. Dla niektórych osób wadą tego rodzaju działalności jest solidarna odpowiedzialność za zobowiązania wszystkich wspólników.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiada osobowość prawną, co oznacza, że we własnym imieniu może zaciągać zobowiązania. W tym przypadku należy wnieść kapitał zakładowy w wysokości co najmniej 5 000 zł. Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością możesz założyć samodzielnie lub ze wspólnikami. Umowę należy sporządzić w formie aktu notarialnego i wpisać działalność do KRS. W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzona jest pełna księgowość i składane są sprawozdania finansowe. Spółka jest również podatnikiem CIT i VAT, a wspólnicy są opodatkowani PIT od wypłaconych dywidend.

Spółka akcyjna

Spółkę akcyjną może założyć co najmniej jedna osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna posiadająca zdolność prawną. Założycielem nie może być jedynie jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółkę tego typu zakłada się poprzez umowę w formie aktu notarialnego i wpis do KRS. Jeśli chcesz założyć spółkę akcyjną, pamiętaj o konieczności wniesienia kapitału zakładowego w wysokości 100 000 zł.

W przypadku spółki akcyjnej niezbędna jest pełna księgowość. Spółka może emitować swoje akcje na GPW m.in. by pozyskać dodatkowy kapitał. Spółka akcyjna odpowiada za zobowiązania finansowe własnym majątkiem – akcjonariusze ponoszą wyłącznie ryzyko gospodarcze.

Spółka partnerska

Spółka partnerska może być założona tylko przez przedstawicieli wolnych zawodów (np. adwokatów, pielęgniarki, lekarzy). Dokumentem, który potwierdza jej założenie jest umowa w formie pisemnej. Niezbędny jest również wpis do KRS. W tym przypadku nie trzeba wnosić kapitału zakładowego. Spółka partnerska nie ma osobowości prawnej, a do jej reprezentowania mają prawo wszyscy partnerzy. Odpowiedzialność za zobowiązania jest podzielona pomiędzy partnerów, choć można w dokumencie założycielskim wymienić partnerów ponoszących pełną odpowiedzialność za wszystkie zobowiązania spółki.

Spółka jawna

Do założenia spółki jawnej potrzebnych jest co najmniej dwóch wspólników oraz umowa w formie pisemnej, ale może zdarzyć się, że niezbędne będzie sporządzenie aktu notarialnego. Również i w tym przypadku na właścicielach spoczywa obowiązek rejestracji spółki w KRS. Co ważne, w razie potrzeby możesz też zarejestrować ją online w systemie S24. Spółka jawna nie posiada osobowości prawnej i może ją reprezentować każdy ze wspólników. Za ewentualne zobowiązania wszyscy wspólnicy ponoszą solidarną odpowiedzialność. W tym przypadku nie ma wymogu wnoszenia kapitału zakładowego. Można prowadzić księgowość uproszoną (o ile wspólnicy to osoby fizyczne, a przychody spółki wyniosły poniżej 2 mln euro) lub pełną (w pozostałych sytuacjach).

Spółka komandytowa

Do założenia spółki komandytowej potrzeba co najmniej dwóch wspólników. Jeden to komplementariusz, drugi – komandytariusz.

Komplementariusz odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Odpowiedzialność komandytariusza jest ograniczona jedynie do kwoty w umowie. Spółkę można założyć w formie aktu notarialnego choć w razie potrzeby możesz też szybko i prosto założyć ją przez internet.

W spółce komandytowej, komplementariusz może reprezentować spółkę samodzielnie, a komandytariusz występuje w roli pełnomocnika.

Spółka komandytowo-akcyjna

Spółkę komandytowo-akcyjną może założyć co najmniej dwóch wspólników na podstawie statutu w formie aktu notarialnego. Jeden wspólnik staje się komplementariuszem, a drugi akcjonariuszem. Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Pamiętaj, że w tym przypadku należy wnieść kapitał zakładowy w wysokości minimum 50 000 zł.

Spółka komandytowo-akcyjna musi prowadzić pełną księgowość oraz odprowadzać podatek dochodowy od osób prawnych.

zespół Bluerank

Materiał nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 ustawy Kodeks cywilny. Ma on charakter informacyjno-marketingowy, nie stanowi naszych sugestii ani rekomendacji. Artykuł Bluerank został przygotowany na nasze zlecenie. Nie ponosimy odpowiedzialności za decyzje, które podejmiesz na jego podstawie. Stan na 03.10.2023 r.


Dodatkowe źródła:

  • https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00171 (dostęp: 23.02.2023)
  • https://pep.pl/poradnik/rodzaje-dzialalnosci-gospodarczej-w-polsce/ (dostęp: 23.02.2023)
  • https://apfino.pl/blog/rodzaje-dzialalnosci-gospodarczej/ (dostęp: 23.02.2023)
  • https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-forma-prawna-dzialalnosci-gospodarczej-wszystkie-rodzaje (dostęp: 23.02.2023)

Szczegóły oferty, informacje o opłatach, prowizjach i oprocentowaniu dostępne są w placówkach banku oraz na: santander.pl. Wyjaśnienia pojęć i definicji dotyczących usług reprezentatywnych powiązanych z rachunkiem płatniczym objętych tym materiałem znajdziesz na: santander.pl/PAD oraz w placówkach banku.