ePUAP – co to jest, jak złożyć wniosek i jakie sprawy można załatwić z Profilem zaufanym
Większości z nas długie kolejki kojarzą się raczej z czasami sprzed transformacji. I choć dziś mamy swobodny dostęp do towarów i usług, kolejki niestety nie zniknęły całkowicie z naszej codzienności. Nie zna życia ten, kto nie spędził przynajmniej kilku godzin w ogonku, oczekując na swoją kolej w urzędzie skarbowym czy w ZUS-ie, ani ten kto nie wystawał o 22:00 w całodobowym urzędzie pocztowym, aby wysłać deklarację CIT.
Przez dziesiątki lat wielu osobom załatwianie spraw urzędowych kojarzyło się z marnowaniem czasu i wypełnianiem miliona kwitów. Na szczęście te czasy mamy już za sobą. Dziś zdecydowaną większość spraw urzędowych możesz załatwić przez internet. Tak, właśnie tak, nie musisz wychodzić z domy, aby:
zapisać się na szczepienia przeciw COVID-19
Chcesz zarejestrować się na szczepienie? Za pomocą Profilu zaufanego możesz zarezerwować termin lub zapisać się na szczepienie.
zawnioskować o Polski Bon Turystyczny
To forma dopłaty do wypoczynku - ważna do końca marca 2022. Za pomocą bonu możesz zapłacić np. za hotel lub wyjazd turystyczny na terenie Polski.
złożyć wniosek o wydanie dowodu osobistego
zarejestrować i zawiesić działalność gospodarczą
złożyć dokumenty rozliczeniowe w ZUS i US
Te, i wiele innych spraw, załatwisz siedząc w swoim ulubionym fotelu i popijając aromatyczną herbatę. Jedyne czego potrzebujesz to Profil zaufany Uruchomi się w nowym oknie i konto na ePUAP.
Co to jest ePUAP?
Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej, czyli w skrócie ePUAP, to platforma internetowa, która została stworzona po to, aby umożliwić zdalną komunikację obywateli i przedsiębiorstw z podmiotami państwowymi. Za jej pośrednictwem mogą komunikować się również między sobą poszczególne podmioty administracji publicznej. Co ważne, ePUAP to platforma skupiająca w jednym miejscu usługi wielu podmiotów publicznych.
Na takim rozwiązaniu korzystają wszyscy:
Obywatele, nie muszą posiadać kilku osobnych kont do załatwiania spraw w różnych urzędach.
Urzędy oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w celu udostępniania swoich usług przez internet nie muszą tworzyć własnego systemu informatycznego.
Jak elektronicznie potwierdzić swoją tożsamość?
Jednym z największych udogodnień, jakie daje ePUAP Uruchomi się w nowym oknie, jest to, że jeśli tylko posiadasz dostęp do internetu, to za pośrednictwem platformy możesz załatwić wiele spraw, w różnych urzędach z dowolnego miejsca na świecie. Oczywiście jest też drugi warunek - aby skutecznie komunikować się z podmiotami publicznymi, musisz elektronicznie potwierdzić swoją tożsamość. W tym celu możesz skorzystać z podpisu elektronicznego, albo założyć konto w serwisie Profil zaufany. A jak to działa w praktyce?
Do czego służy Profil zaufany ePUAP
Jak już wspomnieliśmy, ePUAP to miejsce, które służy obywatelom do komunikacji z urzędami. Jeżeli więc za pośrednictwem tej platformy możesz na przykład rozliczyć PIT, złożyć wniosek o Kartę Dużej Rodziny czy uzyskać zaświadczenie o niekaralności, dany podmiot musi mieć pewność, że nikt się pod Ciebie nie podszywa. Konieczna jest więc weryfikacja Twojej tożsamości.
Jeszcze do niedawna, aby móc zdalnie złożyć jakiekolwiek dokumenty, konieczne było posiadanie podpisu elektronicznego. Dziś do sposobów autoryzacji dołączył Profil zaufany Uruchomi się w nowym oknie. W skrócie możemy powiedzieć, że Profil zaufany to uwierzytelniony zestaw danych, na które składają się:
- imię (imiona),
- nazwisko,
- data urodzenia,
- oraz PESEL danej osoby.
Wszystkie te informacje jednoznacznie identyfikują danego użytkownika, co z kolei pozwala mu skutecznie potwierdzić swoją tożsamość w internecie. W kontaktach z podmiotami administracji publicznej podpis potwierdzony Profilem zaufanym jest równoznaczny z podpisem złożonym własnoręcznie. Profil zaufany ePUAP umożliwia więc korzystanie z platformy i służy do potwierdzenia tożsamości jego użytkowników.
Czym różni się Profil zaufany od podpisu elektronicznego
Różnic pomiędzy Profilem zaufanym, a kwalifikowanym podpisem elektronicznym jest kilka - należą do nich przede wszystkim możliwości, jakie dają oba te rozwiązania, ich ważność, odpłatność oraz sposób pozyskania. Zacznijmy może od tego, że:
Profil zaufany
Zwany też 'eGo' to produkt niekomercyjny, oferowany przez państwo w celu umożliwienia osobom prywatnym i przedsiębiorcom kontaktu z jednostkami administracji publicznej. Oznacza to, że z podpisu Profilem Zaufanym możemy skorzystać jedynie na platformach państwowych. Mowa tu o takich serwisach, jak wymieniony już wcześniej ePUAP, ale też PUE ZUS, obywatel.gov.pl Uruchomi się w nowym oknie, czy praca.gov.pl Uruchomi się w nowym oknie.
Kwalifikowany podpis elektroniczny
Jest natomiast produktem komercyjnym, odpłatnym. Są to zapisane elektronicznie dane, których można używać nie tylko do załatwiania spraw urzędowych, ale też do podpisywania elektronicznych dokumentów, na przykład tych zapisanych w formacie pdf czy doc. Podpisem elektronicznym podpiszemy więc fakturę, umowę, czy wybrane pisma procesowe.
Profil zaufany takiej możliwości nie daje.
Kolejną kwestią, w której zasadniczo różnią się te dwa rozwiązania, jest ich ważność:
- po przejściu procedury weryfikacyjnej, z Profilu zaufanego możemy korzystać przez trzy lata
- Kwalifikowany podpis elektroniczny jest natomiast ważny przez jeden rok lub dwa lata. To, jak długo można z niego korzystać, ma wpływ na jego cenę. Jeśli po upływie tego czasu nadal będziesz chciał korzystać ze swojego podpisu, możesz przedłużyć jego ważność. Usługa ta jest płatna, jednak cena za przedłużenie jest niższa, niż za wydanie podpisu elektronicznego.
Tu dochodzimy do zasadniczej kwestii.
Jak uzyskać Profil zaufany lub kwalifikowany podpis elektroniczny
Jak już wspomnieliśmy, kwalifikowany podpis elektroniczny jest rozwiązaniem komercyjnym. Warto mieć jednak na uwadze, że nie każdy może świadczyć usługę jego wydania - podpis elektroniczny można bowiem kupić jedynie u certyfikowanych dostawców. Ci ostatni są monitorowani przez Ministerstwo Cyfryzacji. Listę podmiotów oferujących podpisy elektroniczne można znaleźć na stronie Narodowego Centrum Certyfikacji Uruchomi się w nowym oknie
Firmy same ustalają wysokość opłaty za podpis, zaś cena zależy głównie od długości ważności certyfikatu i tego, jakiego urządzenia będziemy używać do składania podpisu - tu do wyboru są trzy opcje, a mianowicie czytnik kart USB, token USB i karta PCMCIA.
Aby uzyskać kwalifikowany certyfikat podpisu elektronicznego musisz osobiście pojawić się w centrum certyfikacji, gdzie dostawca i podpisze z Tobą umowę subskrypcyjną.
Profil zaufany możesz założyć w dowolnej chwili - usługa jest dostępna online 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Profil można założyć i potwierdzić przez internet – za pośrednictwem zewnętrznego "dostawcy tożsamości", którym przykładowo może być bank. Możliwa jest też druga droga. Jeśli ją wybierzesz, będziesz musiał założyć konto na stronie Profilu zaufanego pz.gov.pl Uruchomi się w nowym oknie lub na platformie ePUAP Uruchomi się w nowym oknie, a następnie osobiście zgłosić się do punktu, gdzie potwierdzisz swoją tożsamość. Punkty potwierdzające znajdują się na terenie całej Polski. Ich rolę pełnią urzędy, ale nie tylko - pełną listę takich placówek znajdziesz na stronie Profilu zaufanego Uruchomi się w nowym oknie
Jakie korzyści daje ePUAP i Profil zaufany
No dobrze, wiemy już czym są ePUAP i Profil zaufany. Teraz odpowiedzmy sobie na pytanie, po co w ogóle zaprzątać sobie głowę tymi rozwiązaniami. Przede wszystkim, korzystając z ePUAP Uruchomi się w nowym oknie, zyskujesz czas i wygodę. Koniec z dojazdami do urzędów, koniec z wypełnianiem od nowa tysięcy wniosków, w których popełniłeś błąd, oraz z wystawaniem w kolejkach, z numerkami i czekaniem na swoją kolej.
Ale to nie wszystko - posiadając dostęp do ePUAP w każdej chwili możesz sprawdzić status swojej sprawy.
Za pomocą kilku kliknięć:
- dowiesz się czy Twoje podanie o dowód zostało już przetworzone,
- sprawdzisz swoje rozliczenia podatkowe,
- albo przejrzysz zwolnienia lekarskie i składki.
Oczywiście nie wszystko da się załatwić za pośrednictwem ePUAP, ale lista urzędów podłączonych pod platformę i spraw, którym można za jej pośrednictwem nadać tok, jest naprawdę imponująca.
ePUAP sprawia, że w zaciszu własnego domu możesz załatwić zarówno sprawy osobiste, jak i te, związane z prowadzeniem przez Ciebie działalności gospodarczej. Za każdym razem, kiedy przez platformę wysyłane lub odbierane jest pismo, generuje się urzędowe poświadczenie odbioru (UPO), czyli dokument poświadczający prawidłowe przesłanie danego formularza.
Oto lista wybranych instytucji oraz usług, które udostępniają one za pośrednictwem ePUAP.
Samorządy, w tym urzędy gminy:
- złożysz wniosek o wydanie nowego dowodu osobistego lub prawa jazdy,
- zgłosisz utratę lub uszkodzenie dowodu osobistego,
- złożysz wniosek o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania w miejscu pobytu w dniu wyborów,.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) między innymi:
- sprawdzisz, czy pracodawca Cię ubezpieczył,
- sprawdzisz, jaką dostaniesz emeryturę,
- sprawdzisz historię składek i zwolnień lekarskich,
- umówisz się na wizytę w placówce.
Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ):
- złożysz wniosek o wydanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ).
Urzędy Stanu Cywilnego (USC):
- złożysz wniosek o wydanie odpisu aktu małżeństwa, urodzenia czy zgonu,
- zgłosisz urodzenie dziecka.
Urzędy Skarbowe (US) między innymi:
- podpiszesz i złożysz deklaracje podatkowe,
- zarejestrujesz kasę fiskalną,
- ustanowisz pełnomocnika do podpisywania deklaracji elektronicznej.
Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG):
- zgłosisz wniosek o rejestrację działalności gospodarczej,
- zgłosisz zmianę formy opodatkowania.
Inne urzędy administracji publicznej między innymi:
- pobierzesz zaświadczenie o niekaralności,
- zarejestrujesz się jako osoba bezrobotna,
- załatwisz sprawy urzędowe dla swojej rodziny: becikowe, świadczenia rodzicielskie, Karta Dużej Rodziny, Świadczenie o Funduszu Alimentacyjnym,
- złożysz zawiadomienie o wykonaniu zgłoszonych prac geodezyjnych lub prac kartograficznych,
Na platformie ePUAP swoje usługi udostępniają też takie serwisy i rejestry publiczne, jak między innymi:
- Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności PESEL Uruchomi się w nowym oknie
- Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców CEPiK Uruchomi się w nowym oknie
- Centralna Ewidencja Wydanych i Unieważnionych Dokumentów Paszportowych CEWiUDP Uruchomi się w nowym oknie
- Krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki narodowej REGON Uruchomi się w nowym oknie
- Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału Terytorialnego Kraju TERYT Uruchomi się w nowym oknie
Jak założyć konto ePUAP przez bank i potwierdzić w nim Profil zaufany
Wspomnieliśmy już, że na platformie ePUAP tak naprawdę niczego nie da się zrobić, bez założonego Profilu zaufanego i zweryfikowanej tożsamości. Profil zaufany można założyć i potwierdzić bez wychodzenia z domu - wystarczy w tym celu skorzystać z pomocy zewnętrznego "dostawcy tożsamości". Tę rolę pełnią obecnie wybrane banki oraz inni przedsiębiorcy, którzy mają zgodę na potwierdzenie Profilu zaufanego.
Jak złożyć wniosek o Profil zaufany przez bank
No dobrze, ale jak to wszystko wygląda w praktyce? Aby założyć konto ePUAP przez bank, musisz posiadać rachunek w jednym z banków, które Ministerstwo Cyfryzacji uznaje za zewnętrznego dostawcę tożsamości. Procedura składania wniosku o Profil zaufany krok po kroku przedstawia się następująco:
- 1
Wejdź na stronę swojego banku
Kliknij w sekcję, przeznaczoną do zakładania Profilu zaufanego. Znajdziesz tu podstawowe informacje na temat usługi, możesz więc uzupełnić swoją wiedzę na ten temat.
- 2
Załóż Profil zaufany
Kliknij w przycisk, który rozpocznie procedurę - najczęściej jest on oznaczony jako Załóż Profil zaufany.
- 3
Zaloguj się
Zostaniesz przekierowany na stronę logowania - wyświetlone pola uzupełnij danymi, którymi zazwyczaj logujesz się do swojego banku.
- 4
Uzupełnij dane
Zaakceptuj niezbędne zgody i oświadczenia. Potwierdź dane narzędziem autoryzacji, które używasz na co dzień w banku.
I gotowe! Twoja tożsamość została potwierdzona, a Profil zaufany założony. Od teraz możesz korzystać z wszystkich możliwości, jakie daje platforma ePUAP.
Zakładanie Profilu zaufanego przez platformę ePUAP
A co, jeśli nie posiadasz konta w banku lub Twój bank nie może weryfikować tożsamości w ramach Profilu zaufanego. Najprościej będzie założyć konto w jednym z banków znajdujących się na liście Ministerstwa Cyfryzacji, a następnie przejść procedurę opisaną powyżej. Jeśli jednak z jakiegoś powodu nie chcesz tego robić, to nic straconego. Będzie może dłużej i mniej wygodnie, ale wcale nie wyklucza Cię to z możliwości założenia konta na ePUAP.
W takiej sytuacji możesz złożyć wniosek o Profil zaufany w następujący sposób:
- 1
Wejdź na stronę ePUAP
- 2
Kliknij w przycisk Zarejestruj się
- 3
Wypełnij formularz i potwierdź dane
Po zakończeniu procedury, na podany przez Ciebie adres e-mail zostaną wysłane trzy wiadomości:
- potwierdzenie założenia konta na platformie ePUAP
- potwierdzenie założenia konta w serwisie Profil zaufany
- informacja o przyjęcie wniosku o potwierdzenie Profilu zaufanego - w tej wiadomości będzie znajdował się również link do strony, na której znajduje się lista naziemnych punktów potwierdzających.
Od chwili założenia konta na platformie ePUAP i w serwisie Profil zaufany masz 14 dni na to, aby pojawić się w dowolnym, wybranym przez Ciebie, punkcie potwierdzającym. Pamiętaj, aby wziąć ze sobą dowód osobisty lub paszport, na podstawie których urzędnik będzie mógł zweryfikować Twoją tożsamość.
Po wizycie w wybranym punkcie procedura zostanie zakończona, a Ty będziesz mógł cieszyć się swobodną komunikacją z podmiotami publicznymi za pośrednictwem internetu.
Jak logować się Profilem zaufanym?
No dobrze, skoro mamy już konto na ePUAP oraz w Profilu zaufanym, warto dowiedzieć się, jak z tego wszystkiego korzystać do wygodnego załatwiania spraw urzędowych. Jeśli chcesz załatwić daną sprawę:
- 1
Wejdź na odpowiedni portal administracji publicznej
np. epuap.gov.pl Uruchomi się w nowym oknie, obywatel.gov.pl Uruchomi się w nowym oknie, biznes.gov.pl Uruchomi się w nowym oknie, zus.pl/pue Uruchomi się w nowym oknie i znajdź interesującą Cię usługę
- 2
Wybierz opcję logowania się
Kliknij w opcję logowania się Profilem zaufanym przez bankowość elektroniczną Uruchomi się w nowym oknie
- 3
Wybierz ikonę swojego banku
Zostaniesz przeniesiony na stronę logowania. Konieczne będzie podanie loginu i hasła do bankowości elektronicznej oraz autoryzacja operacji logowania
- 4
Dokończ załatwianie danej sprawy
Zostaniesz z powrotem przeniesiony na stronę urzędu, gdzie będziesz mógł kontynuować załatwianie danej sprawy
Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania o Profil zaufany ePUAP
Choć z platformy ePUAP i Profilu zaufanego możemy korzystać już od jakiegoś czasu, w szerszej perspektywie wciąż można uznać, że usługa zdalnego kontaktu z urzędami jest w Polsce nowością. Nic więc dziwnego, że wiele osób ma wątpliwości co do tego, w jaki sposób mogą korzystać z tego rozwiązania i z jakimi wiąże się ono procedurami. Poniżej prezentujemy odpowiedzi na pytania, które w kontekście ePUAP i Profilu zaufanego pojawiają się najczęściej.
Profil zaufany może założyć każdy obywatel Polski od 13 roku życia. Potrzebne jest do tego posiadanie numeru PESEL. Natomiast w przypadku potwierdzenia Profilu zaufanego w banku – również konto i aktywny dostęp do bankowości elektronicznej.
Profil zaufany jest ważny 3 lata.
Założenie Profilu zaufanego jest bezpłatne. Konto na platformie ePUAP oraz w serwisie Profil Zaufany jest usługą publiczną, a państwo nie pobiera z tego tytułu żadnych opłat.
Założenie Profilu zaufanego trwa kilka minut.
- Jeśli potwierdzasz Profil zaufany za pośrednictwem banku, konto w serwisie będzie aktywne od razu.
- Jeśli potwierdzasz Profil zaufany za pośrednictwem punktu stacjonarnego, to na pojawienie się w takiej placówce masz 14 dni od chwili założenia konta, a dostęp do serwisu zyskasz dopiero po zweryfikowaniu swojej tożsamości w wybranym przez Ciebie punkcie.
Za bezpieczeństwo Profilu zaufanego ePUAP odpowiada sama platforma oferująca tę usługę. Jako że jest to platforma publiczna, to państwo dba tu o odpowiednie zabezpieczenie danych osobowych obywateli. Jak możemy przeczytać na stronie epuap.gov.pl „Profil zaufany ePUAP jest narzędziem, którego działanie opiera się o technologie kryptograficzne takie same jakie stosują centra certyfikacyjne wydające bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany ważnym kwalifikowanym certyfikatem.”
Dodatkowe informacje na temat prywatności i bezpieczeństwa danych możemy znaleźć też na stronie Ministerstwa Cyfryzacji Uruchomi się w nowym oknie.
Do środków stosowanych przez ministerstwo należą między innymi:- korzystanie z protokołu HTTPS, służącego do szyfrowania danych,
- podpisywanie zaszyfrowanych danych protokołem SSL, który służy do zabezpieczenia informacji podczas przesyłania danych z Twojego komputera do danego systemu,
- zabezpieczenie serwisu przez firewall, urządzenia zabezpieczające serwer, urządzenia szyfrujące oraz fizyczne środki bezpieczeństwa,
- dostęp do danych udzielany jest jedynie tym pracownikom ministerstwa i podmiotom, które muszą je przetwarzać zgodnie z zapisami polityki prywatności.
Profil Zaufany możesz potwierdzić na dwa sposoby:
- logując się w bankowości elektronicznej swojego banku (jeśli ten został zatwierdzony przez Ministerstwo Cyfryzacji jako zewnętrzny dostawca tożsamości),
- odwiedzając jeden z punktów potwierdzających, których listę znajdziesz w serwisie Profil zaufany Uruchomi się w nowym oknie.
Materiał ma charakter edukacyjny i nie stanowi opisu oferty banku.
Co słychać w banku porad?
O bankowości piszemy prosto. Zaczerpnij kolejną dawkę inspirującej wiedzy z poradnika finansowego.