image_01bfa6de-2590-4cc2-a0b2-49e40b7a7998

	WYBRANE DANE FINANSOWE	w tys. PLN		w tys. EUR
		31.12.2022	31.12.2021 dane przekształcone	31.12.2022	31.12.2021 dane przekształcone
Dane dotyczące skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska S.A.
I	Wynik z tytułu odsetek	9 652 307	5 962 146	2 058 807	1 302 490
II	Wynik z tytułu prowizji	2 566 418	2 487 085	547 409	543 328
III	Zysk przed opodatkowaniem	4 352 947	2 057 828	928 470	449 553
IV	Zysk netto należny akcjonariuszom jednostki dominującej	2 799 098	1 111 684	597 039	242 858
V	Przepływy pieniężne netto - razem	16 146 671	4 714 123	3 444 035	1 029 847
VI	Aktywa razem	259 167 215	243 017 264	55 260 712	52 836 732
VII	Zobowiązania wobec banków	4 031 252	4 400 138	859 560	956 677
VIII	Zobowiązania wobec klientów	196 496 806	185 373 443	41 897 867	40 303 832
IX	Zobowiązania razem	229 051 877	215 803 688	48 839 395	46 919 965
X	Kapitały razem	30 115 338	27 213 576	6 421 318	5 916 767
XI	Udziały niekontrolujące	1 797 255	1 681 896	383 218	365 677
XII	Zyski udziałowców niesprawujących kontroli	209 677	140 722	44 708	30 742
XIII	Liczba akcji	102 189 314	102 189 314
XIV	Wartość księgowa na jedną akcję (w zł / EUR)	294,70	266,31	62,84	57,90
XV	Współczynnik kapitałowy	19,27%	19,05%*
XVI	Zysk na jedną akcję zwykłą (w zł / EUR)	27,39	10,88	5,84	2,38
XVII	Zysk rozwodniony na jedną akcję zwykłą (w zł / EUR)	27,39	10,88	5,84	2,38
XVIII	Zadeklarowana lub wypłacona dywidenda na jedną akcję (w zł / EUR)	2,68**	2,16	0,57	0,47

*dane w odpowiednich okresach obejmują zyski zaliczone do funduszy własnych zgodnie z mającymi zastosowanie wytycznymi EBA

** szczegóły opisane zostały w nocie 57

Dla celów ustalenia podstawowych wielkości w EUR zastosowanych w wybranych danych finansowych przyjęto następujące kursy:

· dla pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej – kurs średni NBP z dnia 31.12.2022 r.: 1 EUR = 4,6899 PLN oraz kurs średni NBP z dnia 31.12.2021 r.: 1 EUR = 4,5994 PLN

· dla pozycji rachunku zysków i strat na 31.12.2022 r. – kurs wyliczony jako średnia z kursów NBP, obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca 2022 r.: 1 EUR = 4,6883 PLN; na 31.12.2021 r. - kurs wyliczony jako średnia z kursów NBP, obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca 2021 r.: 1 EUR = 4,5775 PLN.

Na dzień 31.12.2022 r. wartości bilansowe denominowane w walutach obcych przeliczone zostały na PLN zgodnie z tabelą nr 252/A/NBP/2022 z dnia 30.12.2022 r.

image_575c569c-1592-4e92-a72e-532d1f32d225

I. Skonsolidowany rachunek zysków i strat66

II. Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów77

III. Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej88

IV. Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym1010

V. Skonsolidowane sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych1111

VI. Noty objaśniające do skonsolidowanego sprawozdania finansowego1212

1. Informacja ogólna o emitencie 1212

2. Zasady sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego 1414

3. Sprawozdawczość według segmentów działalności 5656

4. Zarządzanie ryzykiem 6161

5. Zarządzanie kapitałem 9494

6. Wynik z tytułu odsetek 9999

7. Wynik z tytułu prowizji 100100

8. Przychody z tytułu dywidend 100100

9. Wynik handlowy i rewaluacja 101101

10. Wynik na pozostałych instrumentach finansowych 101101

11. Pozostałe przychody operacyjne 101101

12. Odpisy netto z tytułu oczekiwanych strat kredytowych 102102

13. Koszty pracownicze 102102

14. Koszty działania 103103

15. Pozostałe koszty operacyjne 104104

16. Obciążenie z tytułu podatku dochodowego 104104

17. Zysk na akcję 105105

18. Gotówka i operacje z bankami centralnymi 105105

19. Należności od banków 105105

20. Aktywa, zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu 107106

21. Pochodne instrumenty zabezpieczające 108108

22. Należności od klientów 109109

23. Informacje o sekurytyzacji aktywów 117117

24. Inwestycyjne aktywa finansowe 122122

25. Inwestycje w podmioty stowarzyszone 125125

26. Wartości niematerialne 127127

27. Wartość firmy 128128

28. Rzeczowy majątek trwały 129129

29. Aktywa z tytułu praw do użytkowania 131131

30. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 132132

31. Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży 134134

32. Pozostałe aktywa 135134

33. Zobowiązania wobec banków 135135

34. Zobowiązania wobec klientów 136135

35. Zobowiązania podporządkowane 136136

36. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych 137137

37. Rezerwy na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne 138138

38. Pozostałe rezerwy 139139

39. Pozostałe zobowiązania 140140

40. Kapitał akcyjny 141141

41. Pozostałe kapitały 142142

42. Kapitał z aktualizacji wyceny 143143

43. Udziały niekontrolujące 144144

44. Rachunkowość zabezpieczeń 145145

45. Transakcje z przyrzeczeniem odkupu i odsprzedaży 153153

46. Kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych 154154

47. Wartość godziwa 157157

48. Ryzyko prawne dotyczące kredytów hipotecznych w CHF 161161

49. Zobowiązania warunkowe 168167

50. Aktywa i zobowiązania stanowiące zabezpieczenie 170170

51. Informacje dotyczące leasingu 171171

52. Skonsolidowane sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych – informacja dodatkowa 173172

53. Podmioty powiązane 173173

54. Nabycia, sprzedaże i likwidacje podmiotów zależnych i stowarzyszonych 177177

55. Świadczenia na rzecz pracowników 177177

56. Program motywacyjny w formie akcji 179179

57. Dywidenda na akcję 180180

58. Zdarzenia, które wystąpiły po dacie zakończenia okresu sprawozdawczego 181181

I. Skonsolidowany rachunek zysków i strat

	za okres:	1.01.2022- 31.12.2022	1.01.2021- 31.12.2021* dane przekształcone
Przychody odsetkowe i o charakterze zbliżonym do odsetek		12 538 584	6 362 285
Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie		9 804 957	5 064 526
Przychody odsetkowe od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody		1 965 093	955 577
Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy		96 144	17 231
Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek z tytułu leasingu finansowego		672 390	324 951
Koszty odsetkowe		(2 886 277)	(400 139)
Wynik z tytułu odsetek	Nota 6	9 652 307	5 962 146
Przychody prowizyjne		3 173 217	2 972 553
Koszty prowizyjne		(606 799)	(485 468)
Wynik z tytułu prowizji	Nota 7	2 566 418	2 487 085
Przychody z tytułu dywidend	Nota 8	10 639	112 848
Wynik handlowy i rewaluacja	Nota 9	126 748	267 954
Wynik na pozostałych instrumentach finansowych	Nota 10	(23 051)	94 918
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie	Nota 48	(169 235)	337
Pozostałe przychody operacyjne	Nota 11	217 706	216 329
Odpisy netto z tytułu oczekiwanych strat kredytowych	Nota 12	(894 685)	(1 124 188)
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych	Nota 48	(1 739 088)	(1 430 975)
Koszty operacyjne w tym:		(4 697 706)	(3 988 256)
- Koszty pracownicze i koszty działania	Nota 13,14	(3 977 482)	(3 172 130)
- Amortyzacja rzeczowego majątku trwałego i wartości niematerialnych		(381 645)	(411 399)
- Amortyzacja składników aktywów z tytułu prawa do użytkowania		(141 940)	(167 571)
- Pozostałe koszty operacyjne	Nota 15	(196 639)	(237 156)
Udział w zysku (stracie) jednostek wycenianych metodą praw własności		84 049	74 068
Podatek od instytucji finansowych		(781 155)	(614 438)
Zysk przed opodatkowaniem		4 352 947	2 057 828
Obciążenie z tytułu podatku dochodowego	Nota 16	(1 344 172)	(805 422)
Skonsolidowany zysk za okres		3 008 775	1 252 406
w tym:			-
- zysk należny akcjonariuszom jednostki dominującej		2 799 098	1 111 684
- zysk należny udziałowcom niesprawującym kontroli		209 677	140 722
Zysk na akcję	Nota 17
Podstawowy (zł/akcja)		27,39	10,88
Rozwodniony (zł/akcja)		27,39	10,88

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

II. Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów

	za okres	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Skonsolidowany zysk za okres		3 008 775	1 252 406
Pozycje, które mogą zostać przeniesione do wyniku finansowego:		240 999	(2 805 251)
Zmiana wyceny i sprzedaż dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody brutto*	Nota 24 i 42	644 459	(3 425 571)
Podatek odroczony		(122 447)	650 859
Zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne brutto	Nota 42 i 50	(346 930)	(37 702)
Podatek odroczony		65 917	7 163
Pozycje, które nie mogą zostać przeniesione do wyniku finansowego:		17 123	426 257
Zmiana wyceny kapitałowych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody brutto	Nota 24 i 42	21 032	518 751
Podatek odroczony i bieżący		(3 996)	(98 352)
Rezerwa na odprawy emerytalne - zyski/straty aktuarialne brutto	Nota 42 i 55	124	7 216
Podatek odroczony		(37)	(1 358)
Inne całkowite dochody netto razem		258 122	(2 378 994)
CAŁKOWITY DOCHÓD ZA OKRES SPRAWOZDAWCZY		3 266 897	(1 126 588)
Całkowity dochód ogółem należny:
- akcjonariuszom jednostki dominującej		3 075 280	(1 220 899)
- udziałowcom niesprawującym kontroli		191 617	94 311

* w okresie sprawozdawczym Bank dokonał zmiany klasyfikacji portfela określonych obligacji - szczegóły opisane zostały w nocie 24

III. Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

	na dzień:	31.12.2022	31.12.2021* dane przekształcone	1.01.2021* dane przekształcone
AKTYWA
Gotówka i operacje z bankami centralnymi	Nota 18	10 170 022	8 438 275	5 489 303
Należności od banków	Nota 19	9 577 499	2 690 252	2 926 522
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	Nota 20	6 883 616	4 020 117	3 182 769
Pochodne instrumenty zabezpieczające	Nota 21	549 177	163 177	7 654
Należności od klientów w tym:	Nota 22	152 508 692	146 391 345	141 436 291
- wyceniane w zamortyzowanym koszcie		137 888 696	133 378 724	129 357 246
- wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody		2 628 660	1 729 848	1 556 791
- wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy		239 694	553 830	892 226
- z tytułu leasingu finansowego		11 751 642	10 728 943	9 630 028
Należności z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu		13 824 606	453 372	293 583
Inwestycyjne aktywa finansowe w tym:	Nota 24	55 371 137	71 866 260	66 783 434
- dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody**		39 539 535	70 064 796	65 700 052
- dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy		64 707	116 977	110 155
- dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie**		15 499 348	1 421 272	-
- kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody		204 299	259 788	857 331
- kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy		63 248	3 427	115 896
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań	Nota 50	2 318 219	534 437	657 664
Inwestycje w podmioty stowarzyszone	Nota 25	921 495	932 740	998 397
Wartości niematerialne	Nota 26	740 756	692 802	708 356
Wartość firmy	Nota 27	1 712 056	1 712 056	1 712 056
Rzeczowy majątek trwały	Nota 28	688 262	732 909	803 429
Aktywa z tytułu praw do użytkowania	Nota 29	497 352	517 102	710 657
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego		-	216 884	-
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	Nota 30	2 098 733	2 383 710	1 996 552
Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży	Nota 31	5 973	4 817	11 901
Pozostałe aktywa	Nota 32	1 299 620	1 267 009	1 030 287
Aktywa razem		259 167 215	243 017 264	228 748 855

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

** w okresie sprawozdawczym Bank dokonał zmiany klasyfikacji portfela określonych obligacji - szczegóły opisane zostały w nocie 24

	na dzień:	31.12.2022	31.12.2021* dane przekształcone	1.01.2021* dane przekształcone
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY
Zobowiązania wobec banków	Nota 33	4 031 252	4 400 138	5 373 312
Pochodne instrumenty zabezpieczające	Nota 21	1 979 089	1 762 334	1 775 098
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	Nota 20	7 108 826	3 878 081	3 030 340
Zobowiązania wobec klientów	Nota 34	196 496 806	185 373 443	171 522 255
Zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu	Nota 45	2 324 926	510 277	653 687
Zobowiązania podporządkowane	Nota 35	2 807 013	2 750 440	2 754 605
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	Nota 36	9 330 648	12 805 462	11 241 312
Zobowiązania z tytułu leasingu	Nota 51	419 965	452 499	624 690
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego		80 751	-	79 049
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego		281	-	-
Rezerwy na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne	Nota 37	61 869	60 811	64 541
Pozostałe rezerwy	Nota 38	627 311	499 913	389 661
Pozostałe zobowiązania	Nota 39	3 783 140	3 310 290	2 582 315
Zobowiązania razem		229 051 877	215 803 688	200 090 865
Kapitały
Kapitały własne należne akcjonariuszom jednostki dominującej		28 318 083	25 531 680	26 994 750
Kapitał akcyjny	Nota 40	1 021 893	1 021 893	1 021 893
Pozostałe kapitały	Nota 41	23 858 400	22 178 344	21 296 994
Kapitał z aktualizacji wyceny	Nota 42	(1 131 335)	(1 354 715)	1 839 292
Zyski zatrzymane		1 770 027	2 574 474	1 799 404
Wynik roku bieżącego		2 799 098	1 111 684	1 037 167
Udziały niekontrolujące	Nota 43	1 797 255	1 681 896	1 663 240
Kapitały razem		30 115 338	27 213 576	28 657 990
Zobowiązania i kapitały razem		259 167 215	243 017 264	228 748 855

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

IV. Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

Kapitały własne należne akcjonariuszom jednostki dominującej

Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym 1.01.2022 r. - 31.12.2022 r.	Kapitał akcyjny	Pozostałe kapitały	Kapitał z aktualizacji wyceny	Zyski zatrzymane oraz wynik roku bieżącego	Razem	Udziały niekontrolu-jące	Kapitały własne razem
Nota	40	41	42			43
Stan na początek okresu	1 021 893	22 178 344	(1 354 715)	3 686 158	25 531 680	1 681 896	27 213 576
Całkowite dochody razem	-	-	276 182	2 799 098	3 075 280	191 617	3 266 897
Wynik okresu bieżącego	-	-	-	2 799 098	2 799 098	209 677	3 008 775
Inne całkowite dochody	-	-	276 182	-	276 182	(18 060)	258 122
Odpis na pozostałe kapitały	-	1 680 056	-	(1 680 056)	-	-	-
Wypłata dywidendy	-	-	-	(273 867)	(273 867)	(76 258)	(350 125)
Płatność w formie akcji	-	-	-	-	-	-	-
Przeniesienie przeszacowania kapitałowych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-	-	(37 792)	37 792	-	-	-
Pozostałe zmiany	-	-	(15 010)	-	(15 010)	-	(15 010)
Stan na koniec okresu	1 021 893	23 858 400	(1 131 335)	4 569 125	28 318 083	1 797 255	30 115 338

.

Kapitały własne należne akcjonariuszom jednostki dominującej

Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym 1.01.2021 r. - 31.12.2021 r.	Kapitał akcyjny	Pozostałe kapitały	Kapitał z aktualizacji wyceny	Zyski zatrzymane oraz wynik roku bieżącego	Razem	Udziały niekontrolu-jące	Kapitały własne razem
Nota	40	41	42			43
Stan na początek okresu	1 021 893	21 296 994	1 839 292	2 836 571	26 994 750	1 663 240	28 657 990
Całkowite dochody razem	-	-	(2 332 583)	1 111 684	(1 220 899)	94 311	(1 126 588)
Wynik okresu bieżącego	-	-	-	1 111 684	1 111 684	140 722	1 252 406
Inne całkowite dochody	-	-	(2 332 583)	-	(2 332 583)	(46 411)	(2 378 994)
Odpis na pozostałe kapitały	-	1 110 963	-	(1 110 963)	-	-	-
Zaliczka na poczet dywidendy	-	(220 729)	-	-	(220 729)	-	(220 729)
Wypłata dywidendy	-	-	-	-	-	(75 655)	(75 655)
Przeniesienie przeszacowania kapitałowych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-	-	(839 982)	839 982	-	-	-
Pozostałe zmiany	-	(8 884)	(21 442)	8 884	(21 442)	-	(21 442)
Stan na koniec okresu	1 021 893	22 178 344	(1 354 715)	3 686 158	25 531 680	1 681 896	27 213 576

V. Skonsolidowane sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych

za okres:	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021* dane przekształcone
Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej
Zysk przed opodatkowaniem	4 352 947	2 057 828
Korekty:
Udział w zyskach netto jednostek wycenianych metodą praw własności	(84 049)	(74 068)
Amortyzacja	523 585	578 970
Wynik z działalności inwestycyjnej	26 502	(84 139)
Odsetki naliczone wyłączane z działalności operacyjnej	(1 322 372)	(666 017)
Dywidendy	(86 460)	(224 269)
Odpisy z tytułu (odwrócenia) utraty wartości	9 585	64 941
Zmiany:
Stanu rezerw	128 456	106 522
Stanu aktywów/zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu	327 586	26 158
Stanu aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań	373 590	123 227
Stanu pochodnych instrumentów zabezpieczających	(232 395)	(128 911)
Stanu należności od banków	(3 011 899)	(32 369)
Stanu należności od klientów	(15 456 016)	(10 379 954)
Stanu zobowiązań wobec banków	963 275	(1 618 367)
Stanu zobowiązań wobec klientów	13 403 051	15 506 863
Stanu należności/zobowiązań z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu	1 858 626	(274 182)
Stanu pozostałych aktywów i zobowiązań	414 484	625 390
Odsetki otrzymane dotyczące działalności operacyjnej	9 998 507	5 391 466
Odsetki zapłacone dotyczące działalności operacyjnej	(2 642 782)	(85 022)
Podatek dochodowy zapłacony	(818 322)	(925 151)
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej	8 725 899	9 988 916
Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej
Wpływy	18 876 361	15 787 343
Zbycie / zapadalność inwestycyjnych aktywów finansowych	17 351 882	14 424 187
Zbycie wartości niematerialnych oraz rzeczowego majątku trwałego	54 218	88 314
Dywidendy otrzymane	86 460	224 269
Odsetki otrzymane	1 383 801	1 050 573
Wydatki	(5 431 137)	(21 095 319)
Nabycie inwestycyjnych aktywów finansowych	(4 982 096)	(20 670 962)
Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowego majątku trwałego	(449 041)	(424 357)
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	13 445 224	(5 307 976)
Przepływy pieniężne z działalności finansowej
Wpływy	10 976 551	17 810 873
Emisja dłużnych papierów wartościowych	5 426 350	11 363 650
Zaciągnięcia kredytów i pożyczek	5 550 201	6 447 223
Wydatki	(17 001 003)	(17 777 690)
Wykup dłużnych papierów wartościowych	(9 088 033)	(9 706 612)
Spłaty kredytów i pożyczek	(6 866 749)	(7 388 946)
Spłaty zobowiązań z tytułu leasingu	(163 765)	(188 317)
Dywidendy na rzecz właścicieli	(350 125)	(296 384)
Odsetki zapłacone	(532 331)	(197 431)
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej	(6 024 452)	33 183
Przepływy pieniężne netto - razem	16 146 671	4 714 123
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu	18 346 368	13 632 245
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu**	34 493 039	18 346 368

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

** szczegóły opisane zostały w nocie 52

Informacje dotyczące zobowiązań wynikających z działalności finansowej w zakresie kredytów i pożyczek otrzymanych, zobowiązań podporządkowanych oraz emisji dłużnych papierów wartościowych przedstawiono odpowiednio w notach: 33- 36

VI. Noty objaśniające do skonsolidowanego sprawozdania finansowego

1. Informacja ogólna o emitencie

Bank działa pod nazwą Santander Bank Polska S.A. z siedzibą w Polsce, 00-854 Warszawa, al. Jana Pawła II 17, pod nr KRS 0000008723, NIP 896-000-56-73, REGON 930041341.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. zawiera dane Banku, jego jednostek zależnych (razem zwanych Grupą).

Jednostką dominującą najniższego i najwyższego szczebla dla Santander Bank Polska S.A. jest Banco Santander S.A. z siedzibą w Santander w Hiszpanii.

Grupa Santander Bank Polska S.A. oferuje szeroki zakres usług bankowych w obrocie krajowym i na międzybankowych rynkach zagranicznych, dla osób fizycznych i prawnych. Dodatkowo prowadzi również usługi:

· pośrednictwa obrotu papierami wartościowymi,

· leasingu,

· faktoringu,

· zarządzania aktywami/funduszami,

· dystrybucji usług ubezpieczeniowych,

· handlu akcjami i udziałami spółek prawa handlowego,

· działalności maklerskiej.

W skład Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. wchodzą następujące podmioty zależne i stowarzyszone:

Podmioty zależne:

1.Współwłaściciele Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. (Santander TFI S.A.), tj. Santander Bank Polska S.A. oraz Banco Santander S.A., wchodzą w skład globalnej Grupy Santander i posiadają po 50% udziału w kapitale zakładowym spółki. W praktyce Santander Bank Polska S.A. sprawuje kontrolę nad Santander TFI S.A., w rozumieniu Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF), ponieważ jako jej główny partner biznesowy i dystrybutor produktów inwestycyjnych wywiera realny wpływ na działalność operacyjną i wyniki finansowe spółki.

2. W dniu 23.12.2020 r. uchwałą Zgromadzenia Wspólników została podjęta decyzja o rozwiązaniu spółki Santander Consumer Finanse Sp. z o.o. oraz rozpoczęciu procesu likwidacyjnego.

3. Zdaniem Zarządu Grupy Santander inwestycja dokonana w PSA Finance Polska Sp. z o.o. stanowi inwestycję w jednostkę zależną na potrzeby sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego z uwagi na sprawowanie bezpośrednio przez Santander Consumer Bank S.A. i pośrednio przez Santander Bank Polska S.A. kontroli nad inwestycją.

4. W dniu 18.11.2019 r. została zarejestrowana zgodnie z prawem irlandzkim spółka SCM Poland AUTO 2019-1 Designated Activity Company z siedzibą w Dublinie. Jest to spółka celowa powołana do realizacji transakcji sekurytyzacji portfela należności leasingowych, której udziałowcem jest osoba prawna niepowiązana z Grupą. Spółka jest kontrolowana przez Santander Consumer Multirent Sp. z o.o

5. W dniu 27.08.2020 r. została zarejestrowana zgodnie z prawem polskim spółka Santander Consumer Financial Solutions Sp. z o.o. (SCFS Sp. z o.o.) z siedzibą we Wrocławiu. Przedmiotem działalności spółki będzie wynajem samochodów osobowych, pożyczka samochodowa oraz leasing finansowy dedykowany dla konsumentów. Spółka jest kontrolowana przez Santander Consumer Multirent Sp. z o.o., który posiada 100% udziałów spółki.

6. SC Poland Consumer 16-1 sp. z o.o. , spółka celowa powołana do przeprowadzenia sekurytyzacji części portfela kredytowego, w których udziałowcem jest polska osoba prawna niepowiązana z Grupą; spółka kontrolowana przez Santander Consumer Bank S.A., w związku ze spełnieniem warunków kontroli zawartych w MSSF 10.7. W związku z zakończeniem w roku 2022 transakcji sekurytyzacji, do której przeprowadzenia spółka SC Poland Consumer 16-1 Sp. z o.o. została powołana, nie była ona kontrolowana przez Grupę na 31.12.2022 r.

7. W dniu 17.06.2022 r. została zarejestrowana zgodnie z prawem irlandzkim spółka SC Poland 23-1 Designated Activity Company z siedzibą w Dublinie. Jest to spółka celowa powołana do realizacji transakcji sekurytyzacji portfela należności detalicznych, której udziałowcem jest osoba prawna niepowiązana z Grupą. Spółka jest kontrolowana przez Santander Consumer Bank S.A.

8. W związku z całkowitym rozliczeniem transakcji sekurytyzacji Santander Bank Polska S.A. utracił w roku 2022 kontrolę nad podmiotem Santander Leasing Poland Securitization 01 Designated Activity Company z siedzibą w Dublinie, spółką specjalnego przeznaczenia, Podmiot nie miał powiązań kapitałowych ze spółką Santander Leasing S.A., która sprawowała nad nim kontrolę zgodnie z warunkami określonymi w MSSF 10.7. Z dniem 8 grudnia 2022 r. spółka została przeniesiona w stan likwidacji

Podmioty stowarzyszone:

	Podmioty stowarzyszone	Siedziba	Udział [%] w liczbie głosów na WZA na 31.12.2022	Udział [%] w liczbie głosów na WZA na 31.12.2021
1.	POLFUND - Fundusz Poręczeń Kredytowych S.A.	Szczecin	50%	50%
2.	Santander Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.*	Warszawa	49%	49%
3.	Santander Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A.*	Warszawa	49%	49%

*21 maja 2022 r. towarzystwa ubezpieczeniowe Santander Aviva zostały przemianowane na: Santander Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. i Santander Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A. Zmiana nazwy wynika z zakupu przez Grupę Allianz akcji ww. spółek należących wcześniej do Aviva International Holdings Limited.

2. Zasady sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego

2.1. Oświadczenie o zgodności

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Santander Bank Polska S.A. zostało sporządzone zgodnie ze stosowanymi w sposób ciągły Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) przyjętymi przez Unię Europejską według stanu w dniu 31 grudnia 2022 roku, a w zakresie nieuregulowanym powyższymi standardami– zgodnie z wymogami ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (tekst jednolity Dz.U. z 2021, poz. 217) i wydanymi na jej podstawie przepisami wykonawczymi, a także wymogami wobec emitentów papierów wartościowych dopuszczonych lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na rynku oficjalnych notowań giełdowych określonymi w ustawie z dnia 29 lipca 2005 roku o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych.

Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Santander Bank Polska S.A. w dniu 21 lutego 2023 roku.

2.2. Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności gospodarczej przez spółki Grupy Kapitałowej w dającej się przewidzieć przyszłości, tj. przez okres co najmniej 12 miesięcy od dnia, na który sporządzono niniejsze sprawozdanie finansowe.

Zarząd w swojej ocenie rozważył m. in. wpływ obecnej sytuacji na Ukrainie i ustalił, że nie powoduje ona istotnej niepewności w zakresie zdolności Grupy Kapitałowej do kontynuacji działalności.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w złotych polskich, w zaokrągleniu do tysiąca złotych.

Grupa Santander Bank Polska S.A. sporządziła skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) przyjętymi do stosowania w Unii Europejskiej, zgodnie z zasadami wyceny bilansowej wskazanymi poniżej:

Pozycja	Zasady wyceny bilansowej
Instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu	Wartość godziwa przez wynik finansowy
Należności od klientów spełniające test kontraktowych przepływów pieniężnych	Zamortyzowany koszt
Należności od klientów niespełniające testu kontraktowych przepływów pieniężnych	Wartość godziwa przez wynik finansowy
Instrumenty finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Wartość godziwa przez inne całkowite dochody
Zobowiązania z tytułu rozliczanych w środkach pieniężnych lub instrumentach kapitałowych płatności w formie akcji własnych	Zgodnie z wymogami MSSF 2 "Płatności w formie akcji"
Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe	Wartość godziwa przez inne całkowite dochody - opcja
Kapitałowe aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	Wartość godziwa przez wynik finansowy
Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Wartość godziwa przez wynik finansowy
Składniki aktywów trwałych	Cena nabycia lub koszt wytworzenia pomniejszony o łączne odpisy amortyzacyjne oraz łączne straty z tytułu utraty wartości
Prawa do użytkowania ( MSSF 16)	Początkowa wycena według kosztu pomniejszana o odpisy amortyzacyjne oraz łączne straty z tytułu utraty wartości
Składniki aktywów trwałych przeznaczone do sprzedaży i grupy aktywów trwałych przeznaczone do sprzedaży	Wykazywane są w kwocie niższej z dwóch, tj. ich wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia

Zasady rachunkowości zostały zastosowane analogicznie przez poszczególne jednostki Grupy Santander Bank Polska S.A., Grupa Santander Bank Polska S.A. zastosowała takie same zasady rachunkowości, jak przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok zakończony 31 grudnia 2021 roku, z wyjątkiem zmian w standardach z pkt. 2.4 oraz zmian w polityce rachunkowości opisanymi w pkt 2.5.

2.3. Nowe standardy i interpretacje oraz zmiany do standardów lub interpretacji, które mogą mieć zastosowanie w Grupie Santander Bank Polska S.A., a nie są jeszcze obowiązujące i nie zostały wcześniej wprowadzone

MSSF	Charakter zmian	Obowiązuje od	Wpływ na Grupę Santander Bank Polska S.A.
MSSF 17 Ubezpieczenia	MSSF 17 definiuje nowe podejście do rozpoznawania, wyceny, prezentacji i ujawniania umów ubezpieczeniowych. Głównym celem MSSF 17 jest zagwarantowanie przejrzystości oraz porównywalności sprawozdań finansowych ubezpieczycieli. W tym celu jednostka będzie ujawniała szereg informacji ilościowych i jakościowych umożliwiających użytkownikom sprawozdania finansowego ocenę wpływu umów ubezpieczeniowych na sytuację finansową, wyniki finansowe oraz przepływy pieniężne jednostki. MSSF 17 wprowadza szereg istotnych zmian w stosunku do dotychczasowych wymogów MSSF 4. Dotyczą one miedzy innymi: poziomów agregacji na jakim wykonywane są obliczenia, metody wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych, rozpoznawania zysku lub straty w czasie, ujmowania reasekuracji, wydzielania komponentu inwestycyjnego, sposobu prezentacji poszczególnych pozycji bilansu oraz rachunku zysków i strat jednostek sprawozdawczych, w tym oddzielnej prezentacji przychodów z ubezpieczeń, kosztów usług ubezpieczeniowych, a także przychodów lub kosztów finansowych.	1 stycznia 2023	Grupa rozważyła wpływ standardu na wycenę inwestycji w jednostki stowarzyszone oraz gwarancje dobrego wykonania. Grupa ocenia ten wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe jako nieistotny
Zmiany do MSR 8 Zasady rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i błędy	Zmiany do MSR 8 obejmują definicję szacunków księgowych, co powinno pomóc w odróżnieniu zasad rachunkowości od szacunków księgowych.	1 stycznia 2023	Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Zmiany do MSR 12	Zmiany w zakresie podatku odroczonego dla transakcji leasingu oraz obowiązków likwidacyjnych.	1 stycznia 2023	Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Zmiana do MSR 1	Rozszerzenie i zmiana zakresu ujawnień dotyczących polityki rachunkowości.	1 stycznia 2023	Zmiana będzie miała istotny wpływ na zakres ujawnień w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
Zmiana do MSR 1	Zmiana dotyczy prezentacji zobowiązań. W szczególności wyjaśnia ona jedno z kryteriów klasyfikacji zobowiązania jako długoterminowe.	1 stycznia 2024	Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe*.
Zmiana do MSSF 16	Zmiana w zakresie kalkulacji zobowiązania leasingowego w transakcjach sprzedaży i leasingu zwrotnego.	1stycznia 2024	Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.*

* Nowe standardy oraz zmiany do istniejących standardów wydane przez RMSR, ale jeszcze niezatwierdzone do stosowania w UE.

2.4. Standardy i interpretacje oraz zmiany do standardów lub interpretacji, które zostały po raz pierwszy zastosowane w roku obrotowym 2022

MSSF	Charakter zmian	Obowiązujące od	Wpływ na Grupę Santander Bank Polska S.A.
Coroczne poprawki do standardów MSSF 2018-2020	W wyniku corocznego projektu ulepszeń wprowadzono zmiany do czterech MSSF (MSSF1, MSSF9, MSSF16, MSR 41). Zmiany do MSSF 9 wyjaśniają, jakie opłaty uwzględnia jednostka, gdy przeprowadza „test 10%” w celu usunięcia z bilansu składnika aktywów finansowych. W przypadku MSSF 16 zmieniono przykład ilustrujący sposób traktowania zachęt do leasingu, aby nie wprowadzać nieporozumień.	1 stycznia 2022	Zmiana nie ma istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Zmiany do MSR 37 Rezerwy	Zmiany dotyczą doprecyzowania zakresu kosztów jakie należy uwzględniać w ocenie czy umowa jest umową rodzącą obciążenia	1 stycznia 2022	Zmiana nie ma istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Zmiany do MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe	Zmiany wskazują m.in., że przychody z tytułu sprzedaży wyrobów wytworzonych w trakcie doprowadzania składnika aktywów do pożądanego miejsca i stanu, nie mogą być odejmowane od kosztów powiązanych z tym składnikiem. Zamiast tego takie przychody należy ujmować w rachunku zysków i strat wraz z kosztami wytworzenia tych wyrobów.	1 stycznia 2022	Zmiana nie ma istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Zmiany do MSSF 3 Połączenia jednostek gospodarczych	MSSF 3 „Połączenia jednostek gospodarczych” opisuje podejście księgowe, gdy jednostka przejmująca przejmuje kontrolę nad przedsiębiorstwem (np. przejęcie lub fuzja). Takie połączenia jednostek gospodarczych rozlicza się zgodnie z „metodą nabycia”, która zasadniczo wymaga wyceny nabytych aktywów i przejętych zobowiązań według ich wartości godziwej na dzień przejęcia.	1 stycznia 2022	Zmiana nie ma istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.

2.5. Porównywalność z wynikami poprzednich okresów

Zmiana (1): Ryzyko prawne związane z portfelem kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do CHF

Ze względu na zmieniającą się sytuację prawną kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych, w związku z materializacją ryzyka braku możliwości odzyskania pełnych harmonogramowych przepływów dla tego portfela, począwszy od 1 stycznia 2022 roku Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonała zmian zasad rachunkowości dotyczących ich ujęcia.

Ryzyko prawne tego portfela, przed zmianą, było ujmowane zgodnie z MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe. Od 1 stycznia 2022 r. Grupa zdecydowała się zastosować MSSF 9 Instrumenty finansowe.

Grupa zdecydowała się pomniejszać od 1 stycznia 2022 roku wartość bilansową brutto kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych zgodnie z MSSF 9 (MSSF 9 paragraf B5.4.6) oraz w przypadku braku ekspozycji brutto lub jej niewystarczającej wartości na pokrycie straty ewidencjonować rezerwę zgodnie z MSR 37.

Ze względu na istotność kosztów z tytułu ryzyka prawnego związanego z kredytami hipotecznymi denominowanymi i indeksowanymi w walutach obcych oraz zgodnie z zapisami paragrafu 29 MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych, Grupa zdecydowała się zaprezentować oddzielną pozycję w skonsolidowanym rachunku zysków i strat „Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych”, która prezentuje łączny wpływ ryzyka prawnego tego portfela na rachunek zysków i strat.

Zmiana zasad rachunkowości miała na celu zapewnienie użytkownikom sprawozdań finansowych bardziej adekwatnych informacji dotyczących wpływu ryzyka prawnego portfela kredytów denominowanych i indeksowanych w walutach obcych na sytuację finansową, wynik finansowy oraz przepływy pieniężne Grupy.

Zmiana pozwoliła również na dostosowanie ujęcia ww. ryzyka prawnego w sprawozdaniach finansowych Grupy do obserwowanej w tym zakresie praktyki rynkowej.

Opisane zmiany danych porównawczych zostały uwzględnione w niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym we wszystkich notach, których te zmiany dotyczą.

Wprowadzona zmiana zasad rachunkowości nie miała wpływu na wysokość aktywów netto Grupy w okresie porównawczym, tj. na dzień 1 stycznia 2021 r. oraz 31 grudnia 2021 r.

Zmiana (2): Zmiana prezentacji wybranych pozycji rachunku zysków i strat oraz sprawozdania z sytuacji finansowej

W celu przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej Grupy, w jak najbardziej przejrzysty sposób, a także zapewnienia najwyższej wartości informacyjnej dla odbiorców sprawozdań finansowych Grupy, Grupa postanowiła wyodrębnić następujące pozycje:

a) pozycję „Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek z tytułu leasingu finansowego” w skonsolidowanym rachunku zysków i strat oraz „Należności z tytułu leasingu finansowego” w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej;

b) pozycję „Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie” w skonsolidowanym rachunku zysków i strat.

Skonsolidowany rachunek zysków i strat

	za okres: 1.01.2021 r.- 31.12.2021 r.
	przed	zmiana (1)	zmiana (2)	po
Przychody odsetkowe oraz o charakterze zbliżonym do odsetek	6 362 584	-	(299)	6 362 285
Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie	5 389 776	-	(325 250)	5 064 526
Przychody odsetkowe od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	955 577	-		955 577
Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	17 231	-		17 231
Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek z tytułu leasingu finansowego	-		324 951	324 951
Koszty odsetkowe	(400 139)	-	-	(400 139)
Wynik z tytułu odsetek	5 962 445	-	(299)	5 962 146
Przychody prowizyjne	2 972 591	-	(38)	2 972 553
Koszty prowizyjne	(485 468)	-		(485 468)
Wynik z tytułu prowizji	2 487 123	-	(38)	2 487 085
Przychody z tytułu dywidend	112 848	-	-	112 848
Wynik handlowy i rewaluacja	267 954	-	-	267 954
Wynik na pozostałych instrumentach finansowych	94 918	-	-	94 918
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie	-	-	337	337
Pozostałe przychody operacyjne	284 294	(67 965)	-	216 329
Odpisy netto z tytułu oczekiwanych strat kredytowych	(1 124 188)	-	-	(1 124 188)
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych	-	(1 430 975)	-	(1 430 975)
Koszty operacyjne w tym:	(5 487 196)	1 498 940	-	(3 988 256)
- Koszty pracownicze i koszty działania	(3 172 130)	-	-	(3 172 130)
- Amortyzacja rzeczowego majątku trwałego i wartości niematerialnych	(411 399)	-	-	(411 399)
- Amortyzacja składników aktywów z tytułu prawa do użytkowania	(167 571)	-	-	(167 571)
- Pozostałe koszty operacyjne	(1 736 096)	1 498 940	-	(237 156)
Udział w zysku (stracie) jednostek wycenianych metodą praw własności	74 068	-	-	74 068
Podatek od instytucji finansowych	(614 438)	-	-	(614 438)
Zysk przed opodatkowaniem	2 057 828	-	-	2 057 828
Obciążenie z tytułu podatku dochodowego	(805 422)	-	-	(805 422)
Skonsolidowany zysk za okres	1 252 406	-	-	1 252 406
w tym:				-
- zysk należny akcjonariuszom jednostki dominującej	1 111 684	-	-	1 111 684
- zysk należny udziałowcom niesprawującym kontroli	140 722	-	-	140 722
Zysk na akcję		-	-
Podstawowy (zł/akcja)	10,88	-	-	10,88
Rozwodniony (zł/akcja)	10,88	-	-	10,88

1) zmiany wynikające ze zmian zasad rachunkowości

2) zmiany wynikające ze zmian prezentacji

Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

	na dzień: 31.12.2021
	przed	zmiana (1)	zmiana (2)	po
Należności od klientów w tym:	148 250 421	(1 859 076)	-	146 391 345
- wyceniane w zamortyzowanym koszcie	145 966 743	(1 859 076)	(10 728 943)	133 378 724
- z tytułu leasingu finansowego	-	-	10 728 943	10 728 943
Aktywa razem	244 876 340	(1 859 076)	-	243 017 264
Pozostałe rezerwy	2 358 989	(1 859 076)	-	499 913
Zobowiązania razem	217 662 764	(1 859 076)	-	215 803 688

1) zmiany wynikające ze zmian zasad rachunkowości

2) zmiany wynikające ze zmian prezentacji

	na dzień: 1.01.2021
	przed	zmiana (1)	zmiana (2)	po
Należności od klientów w tym:	141 998 745	(562 454)	-	141 436 291
- wyceniane w zamortyzowanym koszcie	139 549 728	(562 454)	(9 630 028)	129 357 246
- z tytułu leasingu finansowego	-	-	9 630 028	9 630 028
Aktywa razem	229 311 309	(562 454)	-	228 748 855
Pozostałe rezerwy	952 115	(562 454)	-	389 661
Zobowiązania razem	200 653 319	(562 454)	-	200 090 865

1) zmiany wynikające ze zmian zasad rachunkowości

2) zmiany wynikające ze zmian prezentacji

Skonsolidowane sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych

	za okres: 1.01.2021 - 31.12.2021
	przed	zmiana (1)	po
Zmiany:
Stanu rezerw	1 403 144	(1 296 622)	106 522
Stanu należności od klientów	(11 676 576)	1 296 622	(10 379 954)

1) zmiany wynikające ze zmian zasad rachunkowości

.

2.6. Zastosowanie szacunków

Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga od kierownictwa dokonania subiektywnych ocen, szacunków i przyjęcia założeń, które wpływają na stosowane zasady rachunkowości oraz na prezentowane kwoty aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów.

Szacunki i założenia dokonywane są w oparciu o dostępne dane historyczne oraz szereg innych czynników, które są uważane za właściwe w danych warunkach. Wyniki tworzą podstawę do dokonywania szacunków odnośnie wartości bilansowych aktywów i zobowiązań, których nie da się określić w jednoznaczny sposób na podstawie innych źródeł.

Szacunki i założenia podlegają bieżącym przeglądom. Zmiany w szacunkach są rozpoznawane w okresie, w którym ich dokonano pod warunkiem, że dotyczyły one tylko tego okresu lub w okresie, w którym je dokonano i okresach przyszłych, jeśli wpływają one zarówno na bieżący jak i przyszłe okresy.

Najistotniejsze szacunki dokonywane przez Grupę Santander Bank Polska S.A.

Najistotniejsze szacunki obejmują:

· Odpisy na oczekiwane straty kredytowe

· Wartość godziwą instrumentów finansowych

· Szacunki dotyczące spraw spornych

· Szacunki dotyczące ryzyka związanego z kredytami hipotecznymi w walutach obcych

· Szacunki dotyczące wpływu tzw. wakacji kredytowych wynikających z Ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom

· Szacunki dotyczące zwrotu marży pomostowej

· Szacunki dotyczące zwrotu prowizji dla kredytów hipotecznych w przypadku wcześniejszej spłaty

Odpisy na oczekiwane straty kredytowe aktywów finansowych

Podejście MSSF 9 do szacowania odpisów z tytułu strat kredytowych bazuje na wyznaczaniu oczekiwanych strat kredytowych (expected credit loss ECL). Odpisy z tytułu ECL odzwierciedlają nieobciążoną i ważoną prawdopodobieństwem kwotę, którą ustala się, oceniając szereg możliwych wyników, wartość pieniądza w czasie oraz racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych. Odpisy z tytułu ECL są mierzone w kwocie równej ECL w horyzoncie 12-miesięcznym albo ECL w horyzoncie pozostałego czasu życia instrumentu jeżeli zidentyfikowano dla nich istotny wzrost ryzyka kredytowego od momentu rozpoznania (Koszyk 2) lub utratę wartości (Koszyk 3). W związku z powyższym model ECL wymaga dokonania szeregu ocen i szacunków elementów obarczonych niepewnością, w szczególności w zakresie:

· pomiaru ECL w horyzoncie 12 miesięcznym albo pozostałego czasu życia instrumentu,

· określenia, kiedy następuje zdarzenie istotnego wzrostu ryzyka kredytowego,

· określenia przyszłych zdarzeń (forward looking) oraz ich prawdopodobieństwa, które są odzwierciedlone w oszacowaniu ECL.

W rezultacie odpisy z tytułu ECL są szacowane z wykorzystaniem złożonego modelu stworzonego z wykorzystaniem wielu informacji i wielu technik statystycznych. Struktura modeli wykorzystywanych w celu oszacowania ECL uwzględnia modele dla następujących parametrów:

· PD - Probability of Default, tj. szacunek prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania w danym horyzoncie czasowym (12-miesięcznym lub na całe życie);

· LGD - Loss Given Default, tj. część ekspozycji, która nie zostałaby odzyskana w przypadku zmaterializowania się zdarzenia niewykonania zobowiązania;

· EAD – Exposure at Default, tj. oczekiwana wielkość ekspozycji w przypadku zmaterializowana się zdarzenia niewykonania zobowiązania w horyzoncie 12-miesięcy lub całego okresu życia.

Zmiany w powyższych szacunkach i strukturze modeli mogą mieć istotny wpływ na poziom odpisów z tytułu ECL.

MSSF 9 uzależnia sposób rozpoznawania strat oczekiwanych w zależności od zmiany poziomu ryzyka, który nastąpił od momentu rozpoznania ekspozycji. Standard wprowadza trzy podstawowe etapy/koszyki rozpoznawania strat oczekiwanych:

· Koszyk 1 – w którym są klasyfikowane ekspozycje dla których od momentu rozpoznania nie nastąpiły istotne zmiany ryzyka rozumiane, jako wzrost prawdopodobieństwa przeklasyfikowania do portfela z utratą wartości (Koszyk 3). Dla takich ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie najbliższych 12 miesięcy.

· Koszyk 2 – w którym są klasyfikowane ekspozycje, dla których od momentu rozpoznania nastąpił istotny wzrost ryzyka, ale jeszcze nie uprawdopodobniło się zdarzenie niewywiązania się z zobowiązania. Dla takich ekspozycji straty oczekiwane będą rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia ekspozycji.

· Koszyk 3 – w którym są klasyfikowane ekspozycje, dla których zmaterializowało się zdarzenia niewykonania zobowiązania (zaistniały przesłanki utraty wartości). Dla takich ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia ekspozycji.

Dla celów oceny ECL w podejściu portfelowym, aktywa finansowe są grupowane według podobnych charakterystyk ryzyka kredytowego, które wskazują na zdolność dłużnika do spłaty całości zobowiązania zgodnie z warunkami umowy (np. na podstawie oceny ryzyka kredytowego stosowanego przez Grupę Santander Bank Polska S.A lub procesu oceny według przyjętej skali z uwzględnieniem typu składnika aktywów, branży, położenia geograficznego, rodzaju zabezpieczenia, opóźnienia w spłacie i innych istotnych czynników). Wybrane cechy charakterystyczne są istotne z punktu widzenia oceny przyszłych przepływów pieniężnych dla grup takich aktywów, gdyż wskazują, jaka jest zdolność dłużników do spłaty wszystkich wymaganych kwot zgodnie z warunkami umowy dotyczącej składnika aktywów będącego przedmiotem oceny. Systemy klasyfikacji kredytowej zostały opracowane wewnętrznie i są stale ulepszane, np. poprzez zewnętrzną analizę wskaźnikową pozwalającą na lepsze zastosowanie wyżej wymienionych wskaźników do oszacowania odpisu aktualizującego.

Wyliczenie ECL w podejściu indywidualnym odbywa się w oparciu o wyliczenie sumy ważonych prawdopodobieństwem odpisów aktualizujących obliczonych dla wszystkich możliwych scenariuszy odzysku w zależności od aktualnie realizowanej dla danego klienta strategii odzysku.

W ramach analizy scenariuszowej wykorzystywane są przede wszystkim następujące strategie/scenariusze:

· Odzysk z prowadzonej działalności operacyjnej / refinansowania / wsparcia kapitałowego;

· Odzysk ze sprzedaży zabezpieczenia w trybie dobrowolnym;

· Odzysk w procesie egzekucji;

· Odzysk w ramach upadłości układowej / postępowania naprawczego / upadłości likwidacyjnej;

· Odzysk w ramach przejęcia zadłużenia / aktywa / sprzedaży wierzytelności

· Odzysk w ramach restrukturyzacji prawnej

Ponadto dla ekspozycji klasyfikowanych, jako POCI (purchased or originated credit impaired) – czyli zakupionych lub powstałych składników aktywów finansowych, które w momencie początkowego ujęcia są dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe – oczekiwane straty są rozpoznane w horyzoncie pozostałego czasu życia. Do utworzenia takiego aktywa dochodzi w sytuacji rozpoznania aktywa z utratą wartości, a klasyfikacja POCI utrzymywana jest w całym okresie życia aktywa.

Aktywa kredytowe z utratą wartości

Aktywa kredytowe z utratą wartości są to aktywa z Koszyka 3 lub POCI. Składnik aktywów finansowych lub grupa aktywów finansowych utraciły wartość wtedy i tylko wtedy, gdy istnieją obiektywne dowody utraty wartości wynikające z jednego lub więcej zdarzeń mających miejsce po początkowym ujęciu składnika aktywów, a zdarzenie (lub zdarzenia) powodujące utratę wartości ma wpływ na oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne wynikające ze składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych, których wiarygodne oszacowanie jest możliwe.

Wskazanie pojedynczego zdarzenia, powodującego utratę wartości może nie być możliwe, utratę wartości może raczej spowodować złożony efekt kilku zdarzeń. Do obiektywnych dowodów utraty wartości składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów zalicza się uzyskane informacje dotyczące następujących zdarzeń:

· znaczące trudności finansowe emitenta lub dłużnika;

· niedotrzymanie warunków umowy np. opóźnienie w spłacie odsetek lub należności głównej powyżej 90 dni w kwocie przekraczającej: progi bezwzględne materialności (400 zł dla w przypadku ekspozycji indywidualnych oraz małych i średnich przedsiębiorstw oraz 2000 zł dla klientów biznesowych i korporacyjnych) oraz jednocześnie progi względne (powyżej 1% kwoty przeterminowanej w stosunku do kwoty bilansowej);

· przyznanie dłużnikowi przez Grupę Santander Bank Polska S.A., ze względów ekonomicznych lub prawnych wynikających z trudności finansowych dłużnika, udogodnienia, którego w innym wypadku Grupa Santander Bank Polska S.A. by nie udzieliła, które spełniają kryteria:

(1) Transakcje restrukturyzowane w okresie warunkowym, które spełniają kryteria przeklasyfikowania do kategorii Koszyk 3 (ilościowe i/lub jakościowe)

(2) Transakcje restrukturyzowane w okresie warunkowym poprzednio klasyfikowane jako niepracujące, które zostały zrefinansowane lub zrestrukturyzowane lub są przeterminowane o więcej niż 30 dni z powodu zaobserwowanych trudności finansowych klienta.

(3) Transakcje restrukturyzowane, w ramach których zastosowano klauzule umowne powodujące odroczenie płatności poprzez karencję w spłacie kapitału przez okres dłuższy niż dwa lata.

(4) Transakcje restrukturyzowane obejmujące umorzenie zobowiązań, okresy karencji w spłacie odsetek lub spłacane w ratach bez odsetek umownych.

(5) Transakcje restrukturyzowane, w ramach których nastąpiła zmiana wartości bieżącej netto przepływów pieniężnych (NPV) o co najmniej 1% w stosunku do wartości NPV przed zastosowaniem działań restrukturyzacyjnych

(6) Transakcje, w ramach których zastosowano:

o nieadekwatne harmonogramy spłat (początkowe albo późniejsze, gdy je stosowano), z czym wiążą się m.in. powtarzające się sytuacje nieprzestrzegania harmonogramu, zmiany harmonogramu spłat w celu uniknięcia sytuacji nieprzestrzegania go, lub

o harmonogram spłat opierający się na oczekiwaniach, niepopartych prognozami makroekonomicznymi lub wiarygodnymi założeniami co do kredytobiorcy pod względem jego zdolności lub gotowości do spłaty.

(7) Transakcje, w przypadku których Grupa posiada uzasadnione wątpliwości co do prawdopodobieństwa dokonania płatności przez klienta

· wysoce prawdopodobna upadłość dłużnika, postępowanie sanacyjne, układowe lub inna reorganizacja finansowa dłużnika;

· zanik aktywnego rynku na dany składnik aktywów finansowych ze względu na trudności finansowe;

· ekspozycje objęte moratorium ustawowym tzw. Tarcza 4.0 ( Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym COVID-19) – zastosowanie moratorium na podstawie deklaracji o utracie źródła dochodu.

W przypadku ekspozycji z utratą wartości (Koszyk 3) istnieje możliwość przeklasyfikowania ekspozycji do Koszyka 2 lub 1, gdy ustąpiły przesłanki powodujące klasyfikację do Koszyka 3 (w szczególności nastąpiła poprawa sytuacji ekonomiczno-finansowej kredytobiorcy) oraz dodatkowo po upłynięciu okresu kwarantanny (prawidłowej obsługi rozumianej jako brak opóźnień w spłacie powyżej 30 dni), przy czym:

· W przypadku ekspozycji klientów indywidualnych okres kwarantanny wynosi 180 dni.

· W przypadku klientów małych i średnich przedsiębiorstw okres kwarantanny wynosi 180 dni, dodatkowo dla części klientów wymagana jest ocena sytuacji finansowej i zdolności kredytowej klienta. Brak możliwości ponownej klasyfikacji do Koszyka 1 lub 2 następuje jednak w przypadku identyfikacji: oszustwa, śmierci kredytobiorcy, zaprzestania działalności, upadłości, likwidacji, wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego.

· W przypadku klientów biznesowych i korporacyjnych okres kwarantanny wynosi 92 dni, wymagana jest również pozytywna ocena kondycji finansowej (Grupa uznaje wszystkie pozostałe płatności za możliwe do odzyskania w terminie wynikającym z umowy). Brak możliwości powrotu do Koszyka 1 lub 2 w przypadku identyfikacji oszustwa, zaprzestania prowadzenia działalności, wszczęcia postępowań prawnych: restrukturyzacyjnego, upadłościowego, likwidacyjnego.

· Dodatkowo w przypadku podejmowania przez Grupę działań restrukturyzacyjnych (w tym ekspozycje objęte moratorium ustawowym tzw. Tarcza 4.0) i klasyfikacji Klienta do Koszyka 3, przeklasyfikowanie do Koszyka 2 następuje po co najmniej 365 dniach (licząc od późniejszej z dat: restrukturyzacji bądź przeklasyfikowania do portfela niepracującego) regularnych płatności, spłacenia przez klienta kwoty wcześniej przeterminowanej/spisanej (o ile wystąpiła) oraz po stwierdzeniu iż nie ma obaw co do dalszej spłaty całości zadłużenia zgodnie z ustalonymi warunkami restrukturyzacji.

Zmiany w klasyfikacji wynikające z Rekomendacji R

Grupa Santander Bank Polska S.A. od stycznia 2022 roku dostosowała zasady klasyfikacji ekspozycji do nowych wytycznych wynikających z rekomendacji R KNF. Główne zmiany w klasyfikacji ekspozycji dotyczą sytuacji gdy:

· Grupa posiada wobec dłużnika ekspozycje bilansowe, które są przeterminowane o ponad 90 dni i które stanowią ponad 20% wszystkich ekspozycji bilansowych wobec tego dłużnika, wszystkie ekspozycje bilansowe i pozabilansowe wobec tego dłużnika uznaje się za niepracujące

· opóźnienie w spłacie dla danej ekspozycji przekraczające 90 dni w sytuacji gdy dla danej ekspozycji nie zostało spełnione kryterium istotności przeterminowanego zobowiązania kredytowego skutkuje klasyfikacją do koszyka 2

Istotny wzrost ryzyka kredytowego

Jednym z kluczowych elementów MSSF 9 jest identyfikacja istotnego wzrostu ryzyka kredytowego decydującego o klasyfikacji do Koszyka 2. Grupa Santander Bank Polska S.A. wypracowała szczegółowe kryteria definicji istotnego wzrostu poziomu ryzyka bazujące na następujących głównych założeniach:

· Jakościowych:

· Objęcie klienta dedykowanymi strategiami monitoringu będącymi konsekwencją zidentyfikowania sygnałów wczesnego ostrzegania świadczących o istotnym wzroście ryzyka kredytowego

· Działania restrukturyzacyjne związane z udzieleniem klientom udogodnień wymuszonych ich trudną sytuacją finansową

· Opóźnienie w spłacie zgodnie z kryteriami standardu tj. 30 dni przeterminowania połączone z progiem materialności

· Ilościowych:

· Metoda bufora ryzyka bazująca na porównaniu krzywych prawdopodobieństwa niewypłacalności w horyzoncie aktualnego pozostałego czasu życia ekspozycji według oceny poziomu ryzyka na moment rozpoznania ekspozycji i na datę raportową. Bufor ryzyka ustalany jest, jako wartość względna dla każdej ekspozycji w oparciu o ocenę ryzyka wynikającą z modeli wewnętrznych i pozostałych parametrów ekspozycji wpływających na ocenę Grupy, czy znaczący wzrost ryzyka mógł wystąpić w odniesieniu do momentu początkowego rozpoznania ekspozycji (parametry te biorą pod uwagę typy produktu, strukturę terminową jak również rentowność). Metodologia bufora ryzyka została przygotowana wewnętrznie i opiera się na informacjach zebranych w trakcie procesów decyzyjnego oraz ustalania transakcji.

Progi (określające maksymalną dopuszczalną wartość prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania (PD) na moment sprawozdawczy po zmianie w stosunku do wartości PD na moment początkowego ujęcia) służące do klasyfikacji do koszyka 2 są określone indywidualnie dla poszczególnych ekspozycji. W tabeli zaprezentowano średnie roczne wartości progów PD uwzględniając czas do zapadalności ekspozycji.

.

Średni próg graniczny ( w ujęciu rocznym) prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania
kredyty hipoteczne				3,08%
kredyty indywidualne				14,32%
kredyty biznesowe				8,10%

Fakt objęcia ekspozycji wsparciem Funduszu Wsparcia Kredytobiorców jest traktowany jako działanie restrukturyzacyjne i stanowi przesłankę istotnego wzrostu ryzyka kredytowego (Koszyk 2), a w uzasadnionych przypadkach (wcześniej zidentyfikowana utrata wartości, opóźnienie w spłacie powyżej 30 dni, kolejne działanie restrukturyzacyjne, brak możliwości obsługi zadłużenia wg. bieżącego harmonogramu) stanowi przesłankę utarty wartości (Koszyk 3).

W przypadku ekspozycji znajdujących się w Koszyku 2 istnieje możliwość przeklasyfikowania do Koszyka 1, bez dodatkowego okresu kwarantanny, wówczas gdy ustały przesłanki wskazujące na istotny wzrost ryzyka w odniesieniu do momentu początkowego ujęcia aktywa, tzn. gdy zachodzą równocześnie warunki: sytuacja klienta nie wymaga intensywnego monitoringu ze strony Grupy, Grupa nie prowadzi działań restrukturyzacyjnych wobec ekspozycji, ekspozycja nie posiada opóźnień w spłacie ponad 30 dni na istotną kwotę, brak karencji z tytułu Tarczy 4.0, oraz brak wzrostu ryzyka wg metody buforu ryzyka.

Grupa Santander Bank Polska S.A. nie identyfikuje ekspozycji o niskim ryzyku kredytowym zgodnie z regułami wynikającymi z standardu MSSF 9, który pozwala na rozpoznanie oczekiwanych 12-miesięcznych strat nawet przy znacznym wzroście ryzyka kredytowego od momentu początkowego ujęcia.

Pomiar ECL

Drugim kluczowym elementem MSSF 9 jest podejście do szacowania parametrów ryzyka. Grupa Santander Bank Polska S.A. na potrzeby szacowania odpisów z tytułu strat oczekiwanych wykorzystuje własne oszacowania parametrów ryzyka bazujące na modelach wewnętrznych. Oczekiwane straty kredytowe stanowią sumę iloczynów indywidualnych dla każdej ekspozycji oszacowanych wartości parametrów PD, LGD i EAD w poszczególnych okresach (w zależności od koszyka w horyzoncie 12 miesięcy lub czasu życia) zdyskontowanych efektywną stopą procentową. Oszacowane parametry zgodnie z założeniami MSSF 9 podlegają korekcie z tytułu scenariuszy makroekonomicznych, w tym celu Grupa określa czynniki wpływające na poszczególne klasy aktywów, aby oszacować odpowiednią ewolucję parametrów ryzyka. Grupa wykorzystuje scenariusze opracowywane wewnętrznie przez zespół analityczny, które podlegają aktualizacji w cyklu nie rzadszym niż półroczny. Modele i parametry stworzone na potrzeby MSSF 9 podlegają procesowi zarządzania modelami oraz podlegają kalibracji i walidacji. Narzędzia te są również wykorzystywane do procesu planowania finansowego.

Określenie przyszłych zdarzeń i ich prawdopodobieństwa

Przyszłe zdarzenia są odzwierciedlone zarówno w procesie szacowania strat z tytułu ECL jak i określenia istotnego wzrostu poziomu ryzyka kredytowego poprzez opracowanie odpowiednich scenariuszy makroekonomicznych, a następnie odzwierciedleniu ich w oszacowaniach parametrów dla każdego ze scenariusza. Finalna wartości parametrów jak i ECL powstaje, jako średnio ważona wartość parametrów ważona prawdopodobieństwem każdego ze scenariuszy. Grupa wykorzystuje 3 rodzaje wewnętrznie przygotowywanych scenariuszy tzw. bazowy oraz dwa alternatywne, które odzwierciedlają prawdopodobne alternatywne warianty scenariusza bazowego, przy czym jeden jest określany, jako optymistyczny, a drugi pesymistyczny. Wagi scenariuszy określane są z wykorzystaniem oczekiwanej ścieżki przebiegu PKB i przedziałów ufności dla tej prognozy w taki sposób, aby wagi odzwierciedlały niepewność co do przyszłego kształtowania się tego czynnika.

Modele banku najczęściej wskazują na zależności jakości portfeli kredytowych od sytuacji rynkowej w zakresie poziomu depozytów, kredytów, a także poziomów miar związanych ze stopami procentowymi.

Scenariusz bazowy

Scenariusz został zbudowany przy założeniu, że Polska straci około 10% dostaw gazu ziemnego, co wpłynie na jej gospodarkę głównie w pierwszym kwartale 2023 roku, kiedy zużycie gazu jest największe ze względu na sezonowość. Zakłada się, że pandemia COVID -19 nie będzie miała istotnego wpływu na gospodarkę w najbliższych latach.

W drugim kw. 2022 roku gospodarka weszła w recesję spowodowaną zakłóceniami związanymi z wojną na Ukrainie, szokiem energetycznym i stopy procentowej, która w założeniach scenariusza bazowego będzie trwać również na początku 2023 roku, w warunkach pogarszania się wzrostu gospodarczego na świecie i pogarszającej się sytuacji na europejskich rynkach energii. W dalszej części 2023 roku oczekiwane jest stopniowe ożywienie aktywności gospodarczej. Oczekuje się, że wzrost PKB w 2023 roku wyniesie 0,7%. Wskaźnik inflacji ma pozostać na podwyższonym poziomie i wynieść 11,7% w 2023 roku.

NBP będzie kontynuował podwyżki stóp procentowych, podnosząc główną stopę do 7,50% w I kw. 2023 roku. W dalszej części NBP obniży stopy procentowe do 5,25%, ale utrzyma je na podwyższonym poziomie ze względu na podwyższoną inflację.

Scenariusz optymistyczny

Scenariusz pozytywny został zbudowany przy założeniu, że gospodarka szybko wyjdzie z szoku wojennego, a środki unijne zostaną wydatkowane bez dalszych opóźnień. Nie pojawią się nowe fale koronawirusa ani lockdowny. Fundusze UE zostaną odblokowane, a zakłócenia w dostawach znikną.

W 2023 roku gospodarka ma wzrosnąć o 2,9%, a w kolejnym roku wzrost gospodarczy wyniesie aż 6,1%. Silny wzrost będzie napędzał już podwyższoną inflację która w 2023 roku wyniesie 9,5%. NBP będzie kontynuował cykl zacieśniania polityki pieniężnej. Oczekuje się, że stopy procentowe wzrosną do 8,00% na koniec 2023 roku, a następnie spadną do 6,00% w I kwartale 2025 roku, ponieważ inflacja będzie spadać.

Scenariusz pesymistyczny

Scenariusz negatywny został zbudowany przy założeniu, że wpływ wojny na Ukrainie i zakłócenia na rynkach energii będą dłuższe, połączone z przedłużającą się blokadą wypłaty środków unijnych i przepadkiem większej ich części.

Oczekuje się, że w 2023 roku gospodarka spadnie o 1,8%, a następnie odbije o 1,0% w 2024 roku. Pomimo wolniejszego wzrostu oczekuje się, że inflacja pozostanie podwyższona i wyniesie średnio 13,9% w 2023 roku i 8,2% w 2024 roku.

Pogorszenie perspektyw gospodarczych odczuje NBP w trakcie cyklu podwyżek stóp, więc po zastosowaniu podwyżek stóp procentowych prowadzących do poziomu 7,25% w drugim kwartale 2023 roku stopy spadną do 3,50% w drugim kwartale 2025 roku.

W poniższych tabelach przedstawiono kluczowe wskaźniki ekonomiczne wynikające z poszczególnych scenariuszy.

Scenariusz zastosowany na 31.12.2022		bazowy		optymistyczny		pesymistyczny
prawdopodobieństwo		60%		20%		20%
		2023	średnia kolejne 3 lata	2023	średnia kolejne 3 lata	2023	średnia kolejne 3 lata
PKB	r/r	0,7%	3,4%	2,9%	4,6%	(1,8)%	1,8%
WIBOR 3M	średnia	6,8%	5,8%	9,2%	6,7%	7,8%	4,3%
stopa bezrobocia	% aktywnych	3,6%	3,7%	3,0%	2,8%	3,8%	4,9%
CPI	r/r	11,7%	5,9%	15,6%	5,4%	13,9%	4,4%
EURPLN	koniec okresu	4,69	4,62	4,6	4,48	4,81	4,81

.

Scenariusz zastosowany na 31.12.2021		bazowy		optymistyczny		pesymistyczny
prawdopodobieństwo		60%		20%		20%
		2022	średnia kolejne 3 lata	2022	średnia kolejne 3 lata	2022	średnia kolejne 3 lata
PKB	r/r	4,9%	3,0%	6,2%	4,8%	3,3%	1,3%
WIBOR 3M	średnia	3,0%	3,0%	3,0%	3,0%	2,8%	1,8%
stopa bezrobocia	% aktywnych	3,2%	3,0%	3,2%	2,7%	3,2%	3,4%
CPI	r/r	6,2%	3,1%	6,5%	3,4%	6,3%	2,5%
EURPLN	koniec okresu	4,46	4,34	4,39	4,3	4,73	4,51

.Korekta zarządcza poziomu odpisów

W czwartym kwartale 2022 roku oprócz odpisów z tytułu ECL będących wynikiem zaimplementowanego w systemie złożonego modelu kalkulacji, Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonała przeglądu korekt zarządczych, aktualizujących poziom ryzyka o bieżące i spodziewane wydarzenia w przyszłości, które nie są objęte obecnym modelem, w wyniku czego:

● Utworzono korektę zarządczą w kwocie 14 100 tys. zł na portfelu kredytów detalicznych zabezpieczonych hipotecznie, którego ryzyko może wzrosnąć po ustaniu działań pomocowych - wakacji kredytowych

● Utworzono korektę zarządczą w kwocie 30 000 tys. zł na portfelu kredytów SME z uwagi na zwiększone udział Klientów zewnętrznych o wyższym ryzyku w sprzedaży, gdzie zwiększone prawdopodobieństwo braku spłaty nie jest w pełni odzwierciedlone modelowo

● Utworzono korektę zarządczą w kwocie 37 000 tys. zł na portfelu kredytów korporacyjnych z uwagi na zwiększony wpływ czynników kosztowych (inflacja, ceny energii) oraz w celu pokrycia zwiększonego ryzyka w sektorze produkcji i sprzedaży dóbr trwałych

● Utworzono korektę zarządczą w kwocie 20 000 tys. zł na portfelu kredytów leasingowych SME w celu pokrycia spodziewanego wpływu zmiany w modelu ratingowym

● Pozostałe korekty zarządcze z uwagi na zmiany modelowe i systemowe oraz aktualizację scenariuszy makroekonomicznych wycofano.

Potencjalna zmienność poziomu odpisów na oczekiwane straty kredytowe

Zmiany prognoz wskaźników makroekonomicznych mogą skutkować istotnymi efektami wpływającymi na poziom utworzonych odpisów. Przyjęcie szacunków parametrów makroekonomicznych jedynie na poziomie jednego scenariusza (pesymistycznego lub optymistycznego) skutkowałoby jednorazową zmianą odpisów na poziomie przedstawionym poniżej.

w mln zł					zmiana poziomu rezerwy
scenariusz				31.12.2022	31.12.2021
	indywidualnych	hipotecznych	korporacyjnych	Razem	Razem
pesymistyczny	52,4	3,3	25,9	81,6	20,6
optymistyczny	(40,3)	(3,0)	(33,9)	(77,2)	(20,0)

Dane za 2021 jedynie dla Santander Bank Polska S.A.

Bazując na wskaźniku PKB jako głównym czynniku determinującym kondycję gospodarki, Grupa Santander Bank Polska S.A. szacuje, że obniżenie docelowego poziomu produkcji krajowej brutto o 1% w 2023 roku przełożyłoby się na wzrost oczekiwanych strat kredytowych w wysokości 31 990 tys. zł. Powyższa analiza powstała przy założeniu zachowania relacji pomiędzy czynnikami makroekonomicznymi.

Istotną zmienność dla rachunku wyników mogą stanowić przeklasyfikowania do koszyka 2 z koszyka 1. Przeklasyfikowanie zadanego udziału ekspozycji z koszyka 1 o najwyższym poziomie ryzyka do koszyka 2 dla każdego typu ekspozycji skutkowałoby wzrostem odpisów o kwotę przedstawioną w poniższej tabeli

	dodatkowy odpis na oczekiwane straty kredytowe ( w mln PLN)
przeklasyfikowania z Koszyka 1 do Koszyka 2	indywidualni	hipoteczni	korporacyjni	Razem 31.12.2022	Razem 31.12.2021
1%	22,1	8,9	5,3	36,3	46,5
5%	114,5	42,0	32,6	189,2	230,9
10%	226,7	67,2	62,2	356,2	427,5

Teoretyczne przeklasyfikowanie 1% ekspozycji z etapu 1 o najwyższym poziomie ryzyka do etapu 2 dla każdego rodzaju ekspozycji skutkowałoby wzrostem oczekiwanych strat kredytowych o 36 300 tys. zł według portfela na 31 grudnia 2022 roku dla Grupy Santander Bank Polska S.A. (w odniesieniu do 46 500 tys. zł na 31 grudnia 2021 roku).

Powyższe szacunki oznaczają spodziewaną zmienność kwoty odpisów wynikającą ze zmian klasyfikacji ekspozycji pomiędzy koszykiem 1 i 2, a skutkującej istotnymi zmianami pokrycia ekspozycji odpisami z tytułu różnych horyzontów rozpoznawania strat oczekiwanych.

Wartość godziwa instrumentów finansowych, w tym instrumentów finansowych niespełniających testu kontraktowych przepływów pieniężnych

Wartość godziwa jest ceną, którą otrzymano by za zbycie składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach między uczestnikami rynku na dzień wyceny.

Grupa Santander Bank Polska S.A. stosuje metodologię wyceny do wartości godziwej ekspozycji kredytowych oraz instrumentów dłużnych wycenianych do wartości godziwej.

W przypadku instrumentów, w ramach, których można wyróżnić część bilansową jak i pozabilansową, zakres wyceny do wartości godziwej zależy od oceny charakteru ekspozycji, przy czym:

· część bilansowa zawsze podlega wycenie do wartości godziwej,

· część pozabilansowa podlega wycenie do wartości godziwej wyłącznie, jeśli spełniony jest, co najmniej jeden z warunków:

· warunek 1: ekspozycja została desygnowana, jako wyceniana do wartości godziwej (opcja) lub,

· warunek 2: ekspozycja może być rozliczona netto lub poprzez inny instrument lub,

· warunek 3: Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje odsprzedaży zobowiązania natychmiast po jego udzieleniu lub,

· warunek 4: zobowiązanie zostało udzielone poniżej warunków rynkowych.

W ramach wyceny do wartości godziwej stosowane są techniki wyceny, które są odpowiednie do okoliczności i w przypadku, których są dostępne dostateczne dane do wyceny wartości godziwej, przy maksymalnym wykorzystaniu odpowiednich obserwowalnych danych wejściowych i minimalnym wykorzystaniu nieobserwowalnych danych wejściowych.

Stosowane w Grupie techniki wyceny obejmują:

· metodę rynkową - opiera się na wykorzystaniu cen i innych odpowiednich informacji generowanych przez transakcje rynkowe obejmujące identyczne lub porównywalne (tj. podobne) aktywa, zobowiązania bądź grupę aktywów i zobowiązań, taką jak jednostka gospodarcza,

· metodę dochodowościową - opiera się na przeliczaniu przyszłych kwot (np. przepływów pieniężnych lub dochodu i wydatków) na jedną bieżącą (tj. zdyskontowanych) datę. Kiedy stosuje się metodę dochodowościową, wycena wartości godziwej odzwierciedla aktualne oczekiwania rynku, co do tych przyszłych kwot.

Grupa Santander Bank Polska S.A. do wyceny wartości godziwej instrumentów finansowych niespełniających testu kontraktowych przepływów pieniężnych stosuje metodę dochodowościową.

Za zastosowaniem metody dochodowościowej przemawiają następujące argumenty:

· brak aktywnego rynku,

· metoda odtworzeniowa nie jest wykorzystywana w przypadku aktywów finansowych (najczęściej dotyczy rzeczowych aktywów trwałych lub inwestycji w nieruchomości).

W przypadku ekspozycji kredytowej oraz instrumentu dłużnego typowym podejściem w ramach metody dochodowościowej jest zastosowanie do ustalenia wartości godziwej techniki wartości bieżącej. W ramach tej techniki dokonuje się szacunku oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych oraz ich dyskontowania adekwatną stopą procentową. Stosując technikę wartości bieżącej Grupa Santander Bank Polska S.A. uwzględnia następujące elementy w wycenie:

· oczekiwania, co do przyszłych przepływów pieniężnych,

· oczekiwania dotyczące ewentualnych zmian kwot i terminów przepływów pieniężnych (niepewności nieodłącznie związane z szacunkami przepływów pieniężnych),

· wartość pieniądza w czasie, szacowana poprzez zastosowanie stawek rynkowych wolnych od ryzyka,

· cenę za ryzyko niepewności nieodłącznie związane z przepływami pieniężnymi (tzw. premia za ryzyko) oraz

· inne czynniki, które uczestnicy rynku uwzględniliby w danych okolicznościach.

Stosowana przez Grupę Santander Bank Polska S.A. technika wyceny do wartości bieżącej bazuje na kluczowych założeniach:

· przepływy pieniężne i stopy dyskontowe odzwierciedlają założenia, które uczestnicy rynku przyjęliby, wyceniając składnik aktywów,

· przepływy pieniężne i stopy dyskontowe uwzględniają tylko czynniki przypisywane składnikowi aktywów, który podlega wycenie,

· stopy dyskontowe odzwierciedlają założenia, które są zgodnie z założeniami związanymi z przepływami pieniężnymi,

· stopy dyskontowe są spójne z podstawowymi czynnikami ekonomicznymi waluty, w której przepływy pieniężne są denominowane.

Wypracowana przez Grupę Santander Bank Polska S.A. metodologia ustalania wartości godziwej zakłada dostosowanie modelu wyceny do wartości godziwej do charakterystyki wycenianego aktywa finansowego. Dokonując oceny konieczności dopasowania modelu do cech wycenianego aktywa Grupa Santander Bank Polska S.A. bierze pod uwagę następujące czynniki:

· sposób podejścia do wyceny (indywidualne czy zbiorowe/portfelowe) z uwagi na charakterystykę wycenianego instrumentu,

· czy dostępny jest harmonogram płatności czy też nie,

· czy wyceniane aktywo znajduje się jeszcze w ofercie Grupy Santander Bank Polska S.A. i czy ostatnio udzielone klientom produkty mogą stanowić grupę referencyjną dla wycenianego aktywa.

Pozostałymi istotnymi grupami instrumentów finansowych, które są wyceniane w wartości godziwej są wszystkie instrumenty pochodne, aktywa finansowe utrzymywane w rezydualnym modelu biznesowym, dłużne inwestycyjne aktywa finansowe utrzymywane w modelu biznesowym, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych oraz kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe. Te instrumenty finansowe są wyceniane poprzez odniesienie do obowiązujących cen rynkowych dla danego instrumentu lub poprzez zastosowanie odpowiedniego modelu wyceny.

W przypadku, gdy wartość godziwa jest obliczana z wykorzystaniem modeli wyceny dla rynków finansowych, zgodnie z wykorzystywaną metodologią wylicza się szacowane przepływy pieniężne z danego kontraktu, a następnie dyskontuje się je do wartości

bieżącej. Modele te opierają się na niezależnie określanych parametrach rynkowych, np. krzywych stóp procentowych, cenach papierów wartościowych i towarów, zmienności kwotowań cen opcji oraz kursów walutowych. Większość parametrów rynkowych ustalana jest na podstawie kwotowań lub wynika z cen instrumentów finansowych.

Dla instrumentów finansowych, których wartość bilansowa oparta jest na obowiązujących cenach lub modelach wyceny, w uzasadnionych przypadkach Grupa Santander Bank Polska S.A. bierze pod uwagę konieczność rozpoznania dodatkowej korekty do wartości godziwej z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta.

Modele wyznaczania wartości godziwej są przedmiotem okresowych przeglądów.

Podsumowanie wartości bilansowej i godziwej poszczególnych grup aktywów i pasywów zawarto w nocie 47

Szacunki dotyczące spraw spornych

Grupa tworzy rezerwy na sprawy sporne zgodnie z wymogami MSR 37. Rezerwy na sprawy sporne są tworzone na podstawie oceny prawdopodobieństwa określonego wyroku sądowego oraz kwoty do zapłaty. Wynik z tytułu rezerw na sprawy sporne prezentowany jest w pozostałych przychodach i kosztach operacyjnych.

Szczegóły przedstawiające wartość rezerw znajdują się w nocie 38,48 i 49.

Ze względu na specyfikę szacunki dotyczące spraw spornych dla portfela kredytów hipotecznych w walutach obcych są opisane poniżej.

Szacunki dotyczące ryzyka związanego z kredytami hipotecznymi w walutach obcych

W związku ze zmieniającą się sytuacją prawną kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych i materializacją ryzyka braku możliwości odzyskania pełnych harmonogramowych przepływów dla tego portfela, Grupa Santander Bank Polska szacuje wpływ ww. ryzyka prawnego na przyszłe przepływy pieniężne.

Ryzyko prawne szacowane jest w oparciu o szereg założeń, z uwzględnieniem: specyficznego horyzontu czasowego, szeregu prawdopodobieństw takich jak :

· prawdopodobieństwa możliwych rozstrzygnięć

· prawdopodobieństwo zgłoszenia roszczeń przez kredytobiorców oraz

prawdopodobieństwa w zakresie ilości sporów które są szerzej opisane w nocie 48

W połowie 2022 Grupa wyodrębniła scenariusz ugodowy, który odzwierciedla poziom straty dla przyszłych ugód.

Ryzyko prawne jest szacowane indywidualnie dla każdej ekspozycji w przypadku istnienia sporu sądowego oraz portfelowo w przypadku jego braku.

Grupa Santander Bank Polska od początku 2022 roku uwzględnia wpływ ryzyka prawnego portfela kredytów hipotecznych w walutach obcych jako korektę wartości bilansowej brutto tego portfela. W przypadku braku ekspozycji lub jej niewystarczającej wartości wpływ ryzyka prawnego prezentowany jest jako rezerwa na sprawy sporne kalkulowana zgodnie z MSR 37.

Wynik z tytułu ryzyka prawnego prezentowany jest w osobnej pozycji w rachunku zysków i strat „Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych” oraz pozycji „ Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych wycenianych

w zamortyzowanym koszcie”.

W 2022 roku, Grupa poniosła koszt w wysokości 1 739 088 tys. zł z tytułu ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych oraz 183 256 tys. zł jako koszt zawartych ugód.

Grupa będzie kontynuowała monitorowanie tego ryzyka w kolejnych okresach sprawozdawczych.

Szczegóły przedstawiające wpływ ww. ryzyka na poszczególne pozycje sprawozdania przyjęte założenia do ich kalkulacji, opis scenariuszy oraz analiza wrażliwości znajdują się odpowiednio w nocie 48 oraz 49.

Szacunki dotyczące wpływu tzw. wakacji kredytowych wynikających z Ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom

W dniu 14 lipca 2022 r. Prezydent RP podpisał Ustawę o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, mającą na celu m.in. pomoc dla osób spłacających kredyty hipoteczne znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej w postaci tzw. wakacji kredytowych, regulującą zakres pomocy i kredytobiorców, którzy mogą z takiej pomocy skorzystać.

W oparciu o zdefiniowane w ustawie warunki, wielkość portfela dla którego mogą wystąpić wakacje kredytowe i założenia dotyczące ilości uprawnionych klientów, którzy skorzystają z odroczenia rat, Grupa oszacowała jednorazowo wpływ wakacji na wynik finansowy Grupy na moment wejścia w życie ustawy i rozpoznała go jako pomniejszenie wartości bilansowej portfela kredytów hipotecznych i pomniejszenie przychodu odsetkowego. Szacunek z tytułu tzw. wakacji kredytowych został zaktualizowany w IV kwartale 2022 r.

Na dzień 31 grudnia 2022 roku szacowany wpływ wyniósł 1 544 439 tys. zł. i obejmuje już wszystkie zawnioskowane odroczenia rat jak również potencjalne wnioski o odroczenia jakie mogą jeszcze zostać złożone przez klientów w 2023r. Liczba kredytów na których zawnioskowano o odroczenie rat wyniosła na koniec grudnia 2022 r 125 855 sztuk.

Aktualny poziom partycypacji (w ujęciu wolumenowym) dotyczący rat możliwych do odroczenia w 2022 r. wyniósł 61,2%. Założenie dotyczące partycypacji (w ujęciu wolumenowym) rat możliwych do odroczenia w 2023 r. wynosi 63,8%. Średni poziom zakładany przez Grupę wynosi 62,5%.

Poniżej analiza zmiany szacunku w przypadku, gdy ilość klientów wnioskujących o odroczenie wszystkich możliwych rat zwiększy się o odpowiednio 5 p.p. i 10 p.p..

	zmiana poziomu szacunku dla tzw. wakacji kredytowych (m PLN)
wzrost ilości klientów wnioskujących		31.12.2022
5p.p.		125,5
10p.p.		252,0

Rzeczywisty wpływ rozwiązań w zakresie tzw. wakacji kredytowych na wynik finansowy Grupy zależeć będzie od, m. in., liczby klientów, którzy skorzystają z tych rozwiązań, liczby rat zawieszonych przez każdego z tych klientów oraz momentu rozpoczęcia przez nich korzystania z wakacji kredytowych.

Szacunki dotyczące zwrotu marży pomostowej

W związku z wejściem 17 września 2022 r. w życie Ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o zmianie Ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, Grupa w przypadku dokonania wpisu hipoteki do księgi wieczystej zobowiązana jest do zwrotu kredytobiorcy dodatkowych kosztów pobranych z tego tytułu lub zaliczenia ich na poczet spłaty kredytu.

Ustawa ma zastosowanie dla umów zawartych od dnia jej wejścia w życie oraz dla umów zawartych przed dniem jej wejścia w życie, jeżeli do tego dnia nie dokonano wpisu hipoteki.

Grupa w 2022 r. rozpoznała zobowiązanie na zwrot klientom indywidualnym dodatkowych kosztów kredytu hipotecznego ponoszonych do czasu ustanowienia hipoteki w kwocie 37 800 tys. zł, które pomniejszyło przychody odsetkowe

Szacunki dotyczące zwrotu prowizji dla kredytów hipotecznych w przypadku wcześniejszej spłaty

Grupa przeanalizowała wprowadzenie proporcjonalnego obniżenia całkowitego kosztu kredytu o prowizję za udzielenie w przypadku spłaty całości lub części kredytu hipotecznego przed terminem określonym w umowie (dla umów udzielonych od 22.07.2017 roku), z uwzględnieniem stanowiska UOKiK w tym zakresie oraz otrzymanego zalecenia KNF, które zakładało obniżenie całkowitego kosztu kredytu o prowizję pobraną za udzielenie kredytu, przypadającą za okres, o który skrócono obowiązywanie tej umowy.

W wyniku analizy Grupa zdecydowała się zmienić dotychczasowe podejście, które zakładało brak obniżenia kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty i rozpoznała zobowiązanie na zwrot klientom prowizji dla już spłaconych kredytów hipotecznych w kwocie 40 500 tys. zł , które pomniejszyło przychody odsetkowe.

Dodatkowo Grupa oszacowała kwotę potencjalnych zwrotów dla portfela kredytów hipotecznych niespłaconych w wysokości 36 600 tys. zł, Wartość ta uwzględnia przewidywaną kwotę nadpłat w kolejnych okresach, koszty pośrednictwa i liniową metodę zwrotu. Jest ona prezentowana jako korekta portfela hipotecznego.

2.7. Osądy mogące istotnie wpłynąć na kwoty ujęte w sprawozdaniu finansowym

W trakcie stosowania zasad rachunkowości kierownictwo Grupy Santander Bank Polska S.A. dokonuje różnych ocen i osądów, mogących istotnie wpłynąć na kwoty ujęte w sprawozdaniach finansowych.

Zakres konsolidacyjny

Sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego przez Santander Bank Polska S.A. jako jednostkę dominującą Grupy Santander Bank Polska S.A. wymaga dokonania znaczących ocen oraz wielu założeń co do charakteru swojego zaangażowania w jednostkach, w których dokonano inwestycji, w tym głównie określenia czy Santander Bank Polska S.A. jako jednostka dominująca sprawuje kontrolę nad inną jednostką, w której dokonał inwestycji. Poniżej przedstawiono kluczowe osądy i założenia co do zaangażowania w jednostkach, w których posiada połowę praw głosu.

Zdaniem Zarządu Grupy Santander Bank Polska S.A. inwestycja dokonana w Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. stanowi inwestycję w jednostkę zależną na potrzeby sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego z uwagi na przyjętą przez jednostkę dominującą najwyższego szczebla strategię. Na dzień bilansowy Santander Bank Polska S.A. był współwłaścicielem spółki Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. razem z Banco Santander S.A. Obaj właściciele wchodzą w skład Grupy Banco Santander i posiadają po 50% udziału w kapitale zakładowym spółki. Santander Bank Polska S.A. sprawuje kontrolę nad podmiotem zależnym Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A., ponieważ:

· Santander Bank Polska S.A. dysponuje aktualnymi prawami dającymi mu możliwość bieżącego kierowania istotnymi działaniami,

· z tytułu swojego zaangażowania Santander Bank Polska S.A. posiada prawa do zmiennych wyników finansowych oraz

· Santander Bank Polska S.A. posiada możliwość wykorzystania sprawowanej władzy do wywierania wpływu na wysokość swoich wyników finansowych.

Z kolei inwestycja w POLFUND - Fundusz Poręczeń Kredytowych S.A., w której Santander Bank Polska S.A. posiada 50% głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy została, zgodnie z najlepszą wiedzą i szacunkami, zaklasyfikowana jako inwestycja w jednostkę stowarzyszoną z uwagi na strukturę właścicielską niepozwalającą na sprawowanie przez Santander Bank Polska S.A. kontroli oraz współkontroli.

Zdaniem Zarządu Grupy Santander Bank Polska S.A. inwestycja dokonana w PSA Finance Polska Sp. z o.o. stanowi inwestycję w jednostkę zależną z uwagi na sprawowanie bezpośrednio przez Santander Consumer Bank S.A. i pośrednio przez Santander Bank Polska S.A. kontroli nad inwestycją. Za sprawowaniem kontroli przemawiają następujące okoliczności:

· Santander Consumer Bank S.A. posiada władzę nad PSA Finance Polska Sp. z o.o. z uwagi na posiadanie istniejących praw dających bieżącą możliwość kierowania istotną działalnością, to jest działalnością, która znacząco wpływa na zwroty PSA Finance Polska Sp. z o.o. Za istotną działalność PSA Finance Polska Sp. z o.o., której zasadniczym przedmiotem działalności są leasing, działalność wspomagająca usługi finansowe, wynajem i dzierżawa samochodów osobowych oraz działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych, Santander Bank Polska S.A. uznał, mając na uwadze przedmiot działalności PSA Finance Polska Sp. z o.o. oraz branżę, w jakiej PSA Finance Polska Sp. z o.o. funkcjonuje, działalność związaną z:

· finansowaniem oraz zarządzaniem aktywami i zobowiązaniem

· zarządzaniem ryzykiem oraz

· działalnością handlową.

Na podstawie analizy pisemnych porozumień pomiędzy udziałowcami PSA Finance Polska Sp. z o.o. Santander Consumer Bank S.A. kieruje dwoma pierwszymi działalnościami wskazanymi powyżej, to jest działalnością związaną z zapewnieniem finansowania działalności oraz zarządzania ryzykiem. Prawo do kierowania tymi działalnościami wynika z nadania głosom członkom komitetu mianowanym przez Santander Consumer Bank S.A. rozstrzygającego charakteru w sytuacji równej liczby głosów podczas głosowań oraz nadania Santander Consumer Bank S.A. prawa do kształtowania polityki finansowania zewnętrznego w sposób zgodny z wewnętrznymi zasadami Santander Consumer Bank S.A.

· z uwagi na kluczową rolę Santander Consumer Bank S.A. w finansowaniu działalności PSA Finance Polska Sp. z o.o., Santander Consumer Bank S.A. podlega ekspozycji na zmienne zwroty z tytułu zaangażowania w PSA Finance Sp. z o.o. oraz

· Santander Consumer Bank S.A. ma możliwość wykorzystywania władzy do wywierania wpływu na zwroty z tytułu swojego zaangażowania w PSA Finance Polska Sp. z o.o., gdyż Santander Consumer Bank S.A. nie działa w imieniu i na rzecz innego podmiotu (nie występuje w roli agenta a w roli mocodawcy).

Wykaz podmiotów zależnych objętych pełną metodą konsolidacji zawarto w nocie 1 „Informacja ogólna o emitencie”.

Ocena, czy przepływy pieniężne wynikające z umowy stanowią jedynie spłatę kwoty głównej i odsetek

Kluczową, z punktu widzenia przedmiotu działalności Grupy Santander Bank Polska S.A., jest ocena, czy warunki umowne związane ze składnikiem aktywów finansowych wskazują na istnienie określonych terminów przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą wartości nominalnej i odsetek od wartości nominalnej pozostałej do spłaty.

Na potrzeby powyższej oceny, „kwota główna” oznacza wartość godziwą składnika aktywów finansowych w momencie początkowego ujęcia a „odsetki” oznaczają zapłatę za wartość pieniądza w czasie, za ryzyko kredytowe związane z kwotą główną pozostałą do spłaty w określonym czasie i za inne podstawowe ryzyka i koszty związane z udzielaniem kredytów (np. ryzyko płynności, koszty administracyjne), a także marżę zysku.

W ramach oceny mającej na celu ustalenie, czy przepływy pieniężne wynikające z umowy stanowią jedynie spłatę kwoty głównej i odsetek, Grupa Santander Bank Polska S.A. uwzględnia warunki umowy dotyczącej instrumentu. Obejmuje to ocenę, czy składnik aktywów finansowych zawiera warunek umowy, który mógłby zmienić rozkład w czasie lub kwotę wynikających z umowy przepływów pieniężnych, w wyniku czego powyższy warunek nie zostałby spełniony. Przeprowadzając ocenę, Grupa Santander Bank Polska S.A. uwzględnia:

· zdarzenia warunkowe, które spowodowałyby zmianę rozkładu w czasie lub kwoty wynikających z umowy przepływów pieniężnych,

· charakterystykę dźwigni finansowej,

· warunki wcześniejszej spłaty oraz prolongaty,

· warunki ograniczające roszczenie Grupy Santander Bank Polska S.A. do przepływów pieniężnych z tytułu określonych aktywów (na przykład postanowienia dotyczące składnika aktywów finansowych „z niepełną odpowiedzialnością dłużnika”),

· cechy modyfikujące zapłatę za wartość pieniądza w czasie.

Wcześniejsza spłata spełnia kryterium SPPI, jeśli kwota wcześniejszej spłaty w znacznym stopniu odpowiada niedokonanym płatnościom kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty, co może obejmować uzasadnioną rekompensatę z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy.

Ponadto wcześniejsza spłata jest uznawana za spójną z powyższym kryterium, jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. nabywa lub ustanawia składnik aktywów finansowych z premią lub dyskontem w stosunku do umownej kwoty nominalnej, kwota wcześniejszej spłaty w znacznym stopniu odpowiada umownej kwocie nominalnej i naliczonym (lecz niezapłaconym) odsetkom wynikającym z umowy (co może obejmować uzasadnioną rekompensatę z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy) oraz gdy wartość godziwa wcześniejszej spłaty jest nieznaczna w momencie początkowego ujęcia.

W trakcie stosowania zasad rachunkowości Zarząd Grupy Santander Bank Polska S.A. dokonał oceny spełnienia przez aktywa finansowe, w tym umowy kredytowe, których konstrukcja oprocentowania zawiera mnożnik większy od 1, kryteriów klasyfikacyjnych pozwalających na ich wycenę w zamortyzowanym koszcie, to jest:

· modelu biznesowego oraz

· charakterystyki umownych przepływów pieniężnych.

Najistotniejszy portfel aktywów finansowych, których konstrukcja oprocentowania zawierała mnożnik większy od 1, obejmuje karty kredytowe udzielane do 1.08.2016 r., których formuła oprocentowania bazuje na 4x stopy lombardowej i nie zawiera bezpośredniej referencji do przepisów Kodeksu Cywilnego w zakresie ustawowych odsetek maksymalnych.

Portfel ten jest utrzymywany w modelu biznesowym, którego celem jest utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy. Ryzyko kredytowe stanowi dla tych aktywów podstawowe ryzyko zarządzane w ramach portfeli a analizy historyczne częstotliwości i skali sprzedaży nie wskazują na istotne poziomy sprzedaży portfeli aktywów następujące z innych przyczyn niż ryzyka kredytowego.

Dodatkowo nie stwierdzono, aby:

· wartość godziwa stanowiła kluczowy wskaźnik (KPI) oceny wyników portfela na potrzeby raportowania wewnętrznego,

· ocena wyników portfela była oparta wyłącznie o wartość godziwą aktywów w analizowanym portfelu,

· wynagrodzenie zarządzających portfelem było powiązane z wartością godziwą aktywów w analizowanym portfelu.

Natomiast warunki umowne związane ze składnikiem aktywów finansowych wskazują na istnienie określonych terminów przepływów pieniężnych, które nie są jedynie spłatą wartości nominalnej i odsetek od wartości nominalnej pozostałej do spłaty z uwagi na istnienie w konstrukcji oprocentowania dźwigni finansowej. Jej istnienie prowadzi do zwiększenia zmienności wynikających z umowy przepływów pieniężnych, w wyniku czego te przepływy pieniężne nie mają one ekonomicznych cech właściwych odsetkom. Dlatego też

portfel kart kredytowych o charakterystyce opisanej powyżej jest ujęty jako portfel wyceniany w wartości godziwej przez wynik finansowy.

Ocena modelu biznesowego

Modele biznesowe Grupy Santander Bank Polska S.A. ustalane są na poziomie odzwierciedlającym sposób, w jaki zarządza się łącznie grupami aktywów finansowych, aby zrealizować określony cel biznesowy. Model biznesowy nie zależy od zamiarów kierownictwa Grupy Santander Bank Polska S.A., co do pojedynczego instrumentu, dlatego też ocena modelu biznesowego dokonywana na wyższym poziomie agregacji.

Rodzaje modeli biznesowych, kryteria ilościowe i jakościowe stosowane do ich oceny zostały opisane w części 2.9 dotyczącej klasyfikacji aktywów finansowych.

2.8. Podstawy konsolidacji

Jednostki zależne

Santander Bank Polska S.A. określa zakres konsolidacyjny poprzez przeprowadzenie oceny, czy sprawuje kontrolę nad podmiotem, w którym dokonał inwestycji. Przyjmuje się, że Santander Bank Polska S.A. sprawuje kontrolę nad podmiotem, jeżeli z tytułu swojego zaangażowania podlega ekspozycji na zmienne zwroty lub gdy ma prawo do zmiennych zwrotów, oraz ma możliwość wywierania wpływu na te zwroty poprzez sprawowanie władzy nad podmiotem.

Przyjmuje się, że Santander Bank Polska S.A. jako jednostka dominująca sprawuje kontrolę bezpośrednio lub pośrednio nad jednostką, w której dokonał inwestycji, gdy:

· posiada władze nad jednostką w której dokonał inwestycji;

· z tytułu swojego zaangażowania w jednostce, w której dokonał inwestycji podlega ekspozycji na zmienne wyniki finansowe lub posiada prawo do zmiennych wyników finansowych;

· posiada możliwość wykorzystania sprawowanej władzy nad jednostką, w której dokonał inwestycji do wywierania wpływu na wysokość swoich wyników finansowych.

Santander Bank Polska S.A. dokonując oceny, czy sprawuje kontrolę nad jednostką, w której dokonano inwestycji bierze pod uwagę wszystkie fakty i okoliczności, w tym między innymi następujące czynniki:

· cel i model jednostki, w której dokonano inwestycji,

· co jest istotną działalnością i jak podejmowane są decyzje o tej działalności,

· czy prawa posiadane przez Santander Bank Polska S.A. zapewniają mu bieżącą możliwość kierowania istotną działalnością,

· czy Santander Bank Polska S.A. podlega ekspozycji na zmienne zwroty lub czy posiada prawa do zmiennych zwrotów z tytułu swojego zaangażowania,

· czy Santander Bank Polska S.A. posiada możliwość wykorzystania władzy nad jednostką, w której dokonano inwestycji, do wywierania wpływu na kwotę zwrotów inwestora.

Sprawozdania finansowe jednostek zależnych są ujmowane w sprawozdaniu skonsolidowanym od momentu przejęcia kontroli do chwili jej ustania.

Metoda nabycia

Grupa Santander Bank Polska S.A. stosuje metodę nabycia przy rozliczaniu nabycia jednostek zależnych. Zastosowanie metody nabycia wymaga od jednostki przejmującej:

· ujęcia i wyceny możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów, przejętych zobowiązań oraz wszelkich niekontrolowanych udziałów na dzień przejęcia (dzień objęcia kontroli);

· ujęcia i wyceny wartości firmy lub zysku z okazjonalnego nabycia.

Jednostka przejmująca wycenia:

· możliwe do zidentyfikowania nabyte aktywa i przejęte zobowiązania według ich wartości godziwej na dzień przejęcia;

· wszelkie niekontrolujące udziały w wartości godziwej lub w wartości proporcjonalnego udziału niekontrolujących udziałów w możliwych do zidentyfikowania aktywach netto przejmowanej jednostki.

Jednostki stowarzyszone

Jednostkami stowarzyszonymi są te jednostki, na które Grupa Santander Bank Polska S.A. wywiera znaczący wpływ, ale nie są jednostkami zależnymi ani wspólnym przedsięwzięciem.

W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym jednostki stowarzyszone ujmowane są metodą praw własności. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zawiera udział Grupy Santander Bank Polska S.A. w zyskach i stratach jednostki stowarzyszonej według wielkości posiadanych udziałów w kapitale własnym, począwszy od dnia rozpoczęcia wywierania znaczącego wpływu do dnia, w którym znaczący wpływ wygasa. W przypadku, gdy udział Grupy Santander Bank Polska S.A. w stratach przewyższa wartość udziałów w jednostce stowarzyszonej, wartość bilansowa jest zredukowana do zera. Wówczas ujmowanie wszelkich dodatkowych strat jest zaniechane, za wyjątkiem strat wynikających z przyjęcia na siebie przez Grupę Santander Bank Polska S.A. prawnych lub zwyczajowych obowiązków lub z faktu dokonania płatności w imieniu jednostki stowarzyszonej.

Transakcje podlegające wyłączeniu przy konsolidacji

Salda wewnątrzgrupowe oraz niezrealizowane zyski i straty lub przychody (w tym dywidendy) i koszty powstałe w wyniku transakcji wewnątrzgrupowych podlegają wyłączeniu podczas przygotowywania skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

2.9. Najważniejsze zasady rachunkowości

Za wyjątkiem zmian opisanych w punkcie 2.3, Grupa Santander Bank Polska S.A. spójnie stosowała przyjęte zasady rachunkowości zarówno za okres sprawozdawczy, za które sporządzane jest sprawozdanie, jak i za okres porównawczy.

Zasady rachunkowości zostały zastosowane jednolicie przez poszczególne jednostki Grupy Santander Bank Polska S.A.

Waluty obce

Transakcje w walutach obcych

Walutą funkcjonalną Santander Bank Polska S.A. i jednostek zależnych Grupy Kapitałowej jest złoty polski (PLN) za wyjątkiem spółki zależnej: Santander Leasing Securitization 01, dla której walutą funkcjonalną jest EUR.

Transakcje w walutach obcych są przeliczane po kursie obowiązującym w dniu transakcji. Wynikające z tych transakcji aktywa i zobowiązania pieniężne denominowane w walutach obcych, przeliczane są po kursie obowiązującym na koniec okresu sprawozdawczego. Niepieniężne aktywa i zobowiązania denominowane w walutach obcych, prezentowane według kosztu historycznego, przeliczane są po kursie obowiązującym w dniu transakcji. Niepieniężne aktywa i zobowiązania denominowane w walutach obcych, prezentowane w wartości godziwej, przeliczane są na walutę, w której sporządzane jest sprawozdanie finansowe po kursie, który obowiązywał na dzień ustalenia ich wartości godziwej. Różnice kursowe powstające z przeliczenia rozpoznawane są w zyskach lub stratach z wyjątkiem różnic kursowych powstających z przeliczenia instrumentów kapitałowych innych jednostek, w odniesieniu do których wybrano opcję wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, które odnoszone do innych całkowitych dochodów.

Aktywa finansowe i zobowiązania finansowe

Ujmowanie i zaprzestanie ujmowania

Początkowe ujęcie

Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe w sprawozdaniu z sytuacji finansowej wtedy i tylko wtedy, gdy staje się związana postanowieniami umowy instrumentu.

Aktywa finansowe zakupione lub sprzedane w drodze standaryzowanej transakcji kupna lub sprzedaży odpowiednio ujmuje się lub zaprzestaje ich ujmowania na dzień rozliczenia transakcji.

Zaprzestanie ujmowania aktywów finansowych

Grupa Santander Bank Polska S.A. zaprzestaje ujmowania składnika aktywów finansowych wtedy i tylko wtedy, gdy:

· wygasają umowne prawa do przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych lub

· przenosi składnik aktywów finansowych, a przeniesienie spełnia warunki zaprzestania ujmowania określone w dalszej części polityki.

Grupa Santander Bank Polska S.A. przenosi składnik aktywów finansowych wtedy i tylko wtedy, gdy:

· przenosi umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych lub

· zatrzymuje umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych, ale zgodnie z porozumieniem spełniającym warunki określone w dalszej części polityki przyjmuje na siebie zobowiązanie umowne do przekazania przepływów pieniężnych na rzecz jednego lub większej liczby odbiorców.

Jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. zatrzymuje umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych („pierwotny składnik aktywów”), ale przyjmuje na siebie zobowiązanie umowne do przekazania tych przepływów pieniężnych na rzecz jednej lub większej liczby jednostek („ostateczni odbiorcy”), Grupa Santander Bank Polska S.A. traktuje tę transakcję, jako przeniesienie składnika aktywów finansowych wtedy i tylko wtedy, gdy spełnione są wszystkie trzy następujące warunki:

· Grupa Santander Bank Polska S.A. nie ma obowiązku wypłaty kwot ostatecznym odbiorcom dopóki nie otrzyma odpowiadających im kwot, które wynikają z pierwotnego składnika aktywów,

· na mocy umowy przeniesienia Grupa Santander Bank Polska S.A. nie może sprzedać lub zastawić pierwotnego składnika aktywów w inny sposób, niż jako ustanowione na rzecz ostatecznych odbiorców zabezpieczenie zobowiązania do przekazywania na ich rzecz przepływów pieniężnych,

· Grupa Santander Bank Polska S.A. jest zobowiązana do przekazania wszystkich przepływów pieniężnych otrzymanych przez nią w imieniu ostatecznych odbiorców bez istotnej zwłoki. Dodatkowo Grupa Santander Bank Polska S.A. nie jest upoważniona do reinwestowania tych przepływów pieniężnych, z wyjątkiem inwestycji w środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych (zgodnie z definicją w MSR 7 Sprawozdanie z przepływów pieniężnych) w krótkim okresie rozliczeniowym pomiędzy dniem otrzymania i wymaganym dniem przekazania do ostatecznych odbiorców, przy czym uzyskane odsetki z takich inwestycji są przekazywane ostatecznym odbiorcom.

Przenosząc składnik aktywów finansowych, Grupa Santander Bank Polska S.A. ocenia, w jakim stopniu zachowuje ryzyko i korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych. W takim przypadku:

· jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. przenosi zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to zaprzestaje ujmowania składnika aktywów finansowych i ujmuje oddzielnie, jako aktywa lub zobowiązania, wszelkie prawa i obowiązki powstałe lub zachowane w wyniku przeniesienia,

· jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to w dalszym ciągu ujmuje składnik aktywów finansowych,

· jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. nie przenosi ani nie zachowuje zasadniczo całego ryzyka i wszystkich korzyści związanych z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to ustala, czy zachowała kontrolę nad składnikiem aktywów finansowych. W takim przypadku:

(a) jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. nie zachowała kontroli, zaprzestaje ujmowania składnika aktywów finansowych i ujmuje oddzielnie, jako aktywa lub zobowiązania wszelkie prawa i obowiązki powstałe lub zachowane w wyniku przeniesienia,

(b)jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. zachowała kontrolę, w dalszym ciągu ujmuje składnik aktywów finansowych w stopniu, w jakim utrzymuje zaangażowanie w tym składniku.

Przeniesienie ryzyka i korzyści jest oceniane poprzez porównanie narażenia Grupy Santander Bank Polska S.A., przed i po dokonaniu przeniesienia, na ryzyko zmienności kwot i rozkładu w czasie przepływów pieniężnych netto związanych z przeniesionym składnikiem aktywów. Grupa Santander Bank Polska S.A. zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych, jeśli narażenie na ryzyko zmienności wartości bieżącej przyszłych przepływów pieniężnych netto ze składnika aktywów finansowych nie zmienia się istotnie w wyniku przeniesienia. Grupa Santander Bank Polska S.A. przenosi zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych, jeśli narażenie na ryzyko takiej zmienności przestało być istotne w porównaniu z całkowitą zmiennością wartości bieżącej przyszłych przepływów pieniężnych netto związanych ze składnikiem aktywów finansowych.

Grupa Santander Bank Polska S.A. zaprzestaje ujmowania części składnika aktywów finansowych (lub części grupy podobnych składników aktywów finansowych) wtedy i tylko wtedy, gdy część, której zaprzestanie ujmowania jest rozpatrywane, spełnia jeden z następujących trzech warunków:

· część obejmuje wyłącznie specyficznie określone przepływy pieniężne wynikające ze składnika aktywów finansowych (lub grupy podobnych składników aktywów finansowych),

· część obejmuje wyłącznie w pełni proporcjonalny udział w przepływach pieniężnych z danego składnika aktywów finansowych (lub grupy podobnych składników aktywów finansowych),

· część obejmuje wyłącznie w pełni proporcjonalny udział w dokładnie określonych przepływach środków pieniężnych ze składnika aktywów finansowych (lub grupy podobnych składników aktywów finansowych).

We wszystkich innych przypadkach Grupa Santander Bank Polska S.A. zaprzestaje ujmowania składnika aktywów finansowych w całości (lub całości grupy podobnych składników aktywów finansowych).

Zaprzestanie ujmowania zobowiązań finansowych

Grupa Santander Bank Polska S.A. usuwa zobowiązanie finansowe (lub część zobowiązania finansowego) ze sprawozdania z sytuacji finansowej wtedy i tylko wtedy, gdy zobowiązanie przestało istnieć – to znaczy wtedy, gdy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.

Wymianę instrumentów dłużnych o zasadniczo różnych warunkach, dokonywaną pomiędzy Grupą Santander Bank Polska S.A. i wierzycielem, ujmuje się, jako wygaśnięcie pierwotnego zobowiązania finansowego i ujęcie nowego zobowiązania finansowego. Podobnie znaczące modyfikacje warunków umowy dotyczącej istniejącego zobowiązania finansowego lub jego części (niezależnie od tego, czy wynikają one z trudności finansowych dłużnika, czy też nie) ujmuje się jako wygaśnięcie pierwotnego zobowiązania finansowego i ujęcie nowego zobowiązania finansowego. Różnicę pomiędzy wartością bilansową zobowiązania finansowego (lub części zobowiązania finansowego), które wygasło lub zostało przeniesione na inną stronę, a kwotą zapłaty, z uwzględnieniem wszystkich przeniesionych aktywów niebędących środkami pieniężnymi lub przyjętych zobowiązań, ujmuje się w wyniku finansowym.

Jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. odkupuje część zobowiązania finansowego, to przypisuje poprzednią wartość bilansową zobowiązania finansowego między część, która będzie w dalszym ciągu ujmowana, oraz część, którą przestaje się ujmować, w proporcji do wartości godziwych odpowiadających tym częściom na dzień odkupu. Różnicę pomiędzy:

· wartością bilansową przypisaną do części, którą przestaje się ujmować oraz

· zapłatą otrzymaną w zamian za część, którą przestaje się ujmować, z uwzględnieniem wszystkich przeniesionych aktywów niebędących środkami pieniężnymi lub przyjętych zobowiązań, ujmuje się w wyniku finansowym.

Klasyfikacja aktywów finansowych i zobowiązań finansowych

Klasyfikacja aktywów finansowych

Klasyfikacja aktywów finansowych niebędących instrumentem kapitałowym

O ile Grupa Santander Bank Polska S.A. nie wybrała opcji wyceny aktywa finansowego w wartości godziwej przez wynik finansowy, Grupa Santander Bank Polska S.A. klasyfikuje składnik aktywów finansowych niebędący instrumentem kapitałowym, jako wyceniany po początkowym ujęciu w zamortyzowanym koszcie albo w wartości godziwej przez inne całkowite dochody bądź w wartości godziwej przez wynik finansowy na podstawie:

· modelu biznesowego Grupy Santander Bank Polska S.A. w zakresie zarządzania aktywami finansowymi oraz

· charakterystyk wynikających z umowy przepływów pieniężnych dla składnika aktywów finansowych.

Składnik aktywów finansowych wycenia się w zamortyzowanym koszcie, jeśli spełnione są oba poniższe warunki:

· składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy,

· warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty.

Składnik aktywów finansowych jest wyceniany w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, jeżeli spełnione są oba poniższe warunki:

· składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest zarówno otrzymywanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i sprzedaż składników aktywów finansowych; oraz

· warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty.

Składnik aktywów finansowych wycenia się w wartości godziwej przez wynik finansowy, chyba, że jest wyceniany w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Grupa Santander Bank Polska S.A. może w momencie początkowego ujęcia nieodwołalnie wyznaczyć składnik aktywów finansowych, jako wyceniany w wartości godziwej przez wynik finansowy, jeśli w ten sposób eliminuje lub znacząco zmniejsza niespójność wyceny lub ujęcia (określaną czasami, jako „niedopasowanie księgowe”), jaka w przeciwnym razie powstałaby na skutek wyceny aktywów lub zobowiązań bądź ujęcia związanych z nimi zysków lub strat według różnych zasad.

Klasyfikacja aktywów finansowych będących instrumentem kapitałowym

Składnik aktywów finansowych będący instrumentem kapitałowym Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia w wartości godziwej przez wynik finansowy, chyba, że w momencie początkowego ujęcia dokonała nieodwołalnego wyboru odnośnie do określonych inwestycji w instrumenty kapitałowe, aby ujmować późniejsze zmiany wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Inwestycje w inne podmioty spełniające kryterium instrumentu dłużnego Grupa Santander Bank Polska S.A klasyfikuje jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.

Modele biznesowe

Modele biznesowe Grupy Santander Bank Polska S.A. ustalane są na poziomie odzwierciedlającym sposób, w jaki zarządza ona łącznie grupami aktywów finansowych, aby zrealizować określony cel biznesowy. Model biznesowy nie zależy od zamiarów kluczowego kierownictwa Grupy Santander Bank Polska S.A., co do pojedynczego instrumentu.

Model biznesowy dotyczy sposobu, w jaki Grupa Santander Bank Polska S.A. zarządza aktywami finansowymi, by wygenerować przepływy pieniężne. Oznacza to, że model biznesowy określa, czy przepływy pieniężne będą pochodzić:

· z uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy,

· ze sprzedaży aktywów finansowych czy

· z obu tych źródeł.

Ocena modelu biznesowego nie jest przeprowadzana na podstawie scenariuszy, których Grupa Santander Bank Polska S.A. nie może racjonalnie oczekiwać, takich jak tzw. „najbardziej pesymistyczny scenariusz” lub „scenariusz warunków skrajnych”.

Grupa Santander Bank Polska S.A. ustala model biznesowy na podstawie oceny kryteriów jakościowych i ilościowych.

Kryteria jakościowe oceny modelu biznesowego

Model biznesowy w zakresie zarządzania aktywami finansowymi jest kwestią faktów, a nie deklaracji. Można go zaobserwować poprzez działania, jakie są podejmowane, aby zrealizować cel modelu biznesowego. Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje osądu sytuacji przy dokonywaniu oceny swojego modelu biznesowego w zakresie zarządzania aktywami finansowymi, a ocena ta nie jest zależna od jednego czynnika lub działania. Grupa Santander Bank Polska S.A. bierze natomiast pod uwagę wszystkie stosowne kryteria jakościowe i ilościowe, które są dostępne na dzień oceny modelu biznesowego. Takie stosowne dowody obejmują następujące kwestie:

· przyjęte polityki oraz cele biznesowe w ramach danego portfela oraz ich wykonanie w praktyce. W szczególności, ocenie podlega strategia kadry kierowniczej w zakresie pozyskiwania przychodów z tytułu kontraktowych płatności odsetkowych, utrzymywania określonego profilu stóp procentowych portfela, zarządzania luką płynności oraz pozyskiwania przepływów pieniężnych w wyniku sprzedaży aktywów finansowych,

· sposób, w jaki oceniana jest dochodowość portfela aktywów finansowych oraz raportowana i analizowana przez kluczową kadrę kierowniczą,

· typy ryzyka, które wpływają na dochodowość i efektywność danego modelu biznesowego (oraz aktywów finansowych utrzymywanych w ramach tego modelu biznesowego) oraz sposób zarządzania zidentyfikowanymi typami ryzyka,

· sposób wynagradzania zarządzających działalnością biznesową w ramach danego modelu biznesowego – tzn. czy wynagrodzenie kluczowej kadry kierowniczej uzależnione jest od zmian wartości godziwej aktywów finansowych lub wartości pozyskanych kontraktowych przepływów pieniężnych.

Kryteria ilościowe oceny modeli biznesowych

Oprócz kryteriów jakościowych identyfikacja modelu biznesowego powinna też obejmować kryteria ilościowe, chyba, że analiza kryteriów jakościowych w sposób jednoznaczny wskazuje na istnienie modelu rezydualnego zarządzanego na podstawie wartości godziwej.

Analiza kryteriów ilościowych stosowanych przy ocenie modelu biznesowego jest przeprowadzana w celu ustalenia, czy sprzedaż aktywów finansowych w przeciągu analizowanego okresu nie przekracza ustalonych w wewnętrznych regulacjach wartości progowych ustalonych w ujęciu procentowym.

W analizie kryteriów ilościowych Grupa Santander Bank Polska S.A. analizuje częstotliwość, wartości oraz moment sprzedaży aktywów finansowych dokonanych we wcześniejszych okresach sprawozdawczych, przyczyny dokonania tych sprzedaży oraz oczekiwań co do przyszłej aktywności sprzedażowej.

Przy analizie kryteriów ilościowych oceny modelu biznesowego, Grupa Santander Bank Polska S.A. uznaje, że model biznesowy zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy dopuszcza sprzedaż aktywów, bez wpływu na obecny model biznesowy, w następujących przypadkach:

· sprzedaż wynikająca ze wzrostu ryzyka kredytowego związanego z aktywami,

· sprzedaż, która występuje nieczęsto (nawet, jeżeli o znaczącej wartości),

· sprzedaż o nieznacznej wartości (nawet, jeżeli występuje często),

· sprzedaż aktywów w celach płynnościowych w warunkach skrajnych (ang. stress case scenario),

· sprzedaż, która jest wymuszona przez strony trzecie – dotyczy to aktywów, które w związku np. z wymogami organów nadzorczych muszą zostać sprzedane, jednak pierwotnie były one utrzymywane w celu pozyskiwania umownych przepływów pieniężnych,

· sprzedaż aktywów w przypadku przekroczenia limitów koncentracji określonych w wewnętrznych procedurach, stanowiąca element polityki zarządzania ryzykiem kredytowym,

· sprzedaż dokonana blisko terminu zapadalności aktywów finansowych, a dochody ze sprzedaży stanowią przybliżenie umownych przepływów pieniężnych, które Grupa Santander Bank Polska S.A. pozyskałaby utrzymując aktywa do terminu zapadalności.

Pozostałe formy sprzedaży aktywów w ramach modelu biznesowego zakładającego utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy (np. częste i jednocześnie o znacznej wartości) prowadzą do konieczności zmiany modelu biznesowego oraz przeklasyfikowania aktywów finansowych, które zostały pierwotnie do tego modelu przypisane.

Rodzaje modeli biznesowych

Analiza kryteriów jakościowych i ilościowych pozwala na wyodrębnienie w ramach prowadzonej przez Grupę Santander Bank Polska S.A. działalności trzech zasadniczych modeli biznesowych:

· model biznesowy zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy (ang. hold to collect),

· model biznesowy, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych (ang. hold to collect and sell),

· inny/rezydualny model biznesowy (model biznesowy zakładający realizację przepływów pieniężnych poprzez sprzedaż aktywów).

Poniżej przedstawiono charakterystykę każdego z modeli biznesowych wraz ze wskazaniem instrumentów finansowych utrzymywanych w ich ramach.

Model biznesowy zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy

Aktywa finansowe, które są utrzymywane w ramach modelu biznesowego zakładającego utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy, są zarządzane z zamiarem realizowania przepływów pieniężnych poprzez otrzymywanie płatności wynikających z umowy w całym okresie życia instrumentu. Oznacza to, że Grupa Santander Bank Polska S.A. zarządza aktywami utrzymywanymi w portfelu w celu uzyskiwania tych konkretnych przepływów pieniężnych wynikających z umowy (zamiast zarządzania ogólnym zwrotem z portfela zarówno poprzez utrzymywanie, jak i sprzedaż aktywów). Przy ustalaniu, czy przepływy pieniężne mają być realizowane poprzez uzyskiwanie wynikających z umowy przepływów pieniężnych z aktywów finansowych, niezbędne jest rozpatrzenie częstotliwości, wartości i rozkładu w czasie sprzedaży we wcześniejszych okresach, powodów tej sprzedaży oraz oczekiwań, co do przyszłych operacji sprzedaży. Sprzedaż sama w sobie nie decyduje jednak o modelu biznesowym i w związku z tym nie może być rozpatrywana odrębnie. Natomiast informacje dotyczące wcześniejszej sprzedaży i oczekiwań, co do przyszłej sprzedaży stanowią dowody świadczące o tym, w jaki sposób realizowany jest deklarowany cel Grupy Santander Bank Polska S.A. w zakresie zarządzania aktywami finansowymi oraz, w szczególności, w jaki sposób realizowane są przepływy pieniężne. Grupa Santander Bank Polska S.A. każdorazowo rozpatruje informacje dotyczące wcześniejszej sprzedaży w kontekście powodów tej sprzedaży oraz warunków, jakie istniały w momencie tej sprzedaży, w porównaniu z obecnymi warunkami. Mimo że celem modelu biznesowego Grupy Santander Bank Polska S.A. może być utrzymywanie aktywów finansowych w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy, Grupa Santander Bank Polska S.A. nie musi utrzymywać wszystkich tych instrumentów do terminu wymagalności. W związku z tym model biznesowy Grupy Santander Bank Polska S.A. może zakładać utrzymywanie aktywów finansowych w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy nawet w przypadku, gdy następuje sprzedaż aktywów finansowych lub sprzedaż taka jest przewidywana w przyszłości.

Model biznesowy zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy obejmuje całe spektrum działalności kredytowej, m.in. kredyty korporacyjne, kredyty hipoteczne i konsumenckie, karty kredytowe, udzielone pożyczki, a także instrumenty dłużne (np. obligacje skarbowe, obligacje korporacyjne), które nie są utrzymywane w celach płynnościowych. W ramach tego modelu ujmuje się zasadniczo także aktywa finansowe z tytułu rozliczeń z dostawcami, które są ujmowane w księgach Grupy Santander Bank Polska S.A. na bazie wystawionej faktury z kwotą do zapłaty w terminie płatności nieprzekraczającym 1 roku.

Model biznesowy, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych

Grupa Santander Bank Polska S.A. może utrzymywać aktywa finansowe w ramach modelu biznesowego, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż składników aktywów finansowych. W modelu biznesowym tego rodzaju kluczowy personel kierowniczy Grupy Santander Bank Polska S.A. podjął decyzję o tym, że zarówno uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i sprzedaż aktywów finansowych są niezbędne do realizowania celu modelu biznesowego. Istnieją różne cele, które mogą być zgodne z tego rodzaju modelem biznesowym. Na przykład celem modelu biznesowego może być zarządzanie bieżącymi potrzebami w zakresie płynności, utrzymanie określonego profilu przychodów z tytułu odsetek lub dostosowanie okresu życia aktywów finansowych do terminu wymagalności zobowiązań, które są finansowane z tych aktywów. Aby zrealizować taki cel, Grupa Santander Bank Polska S.A. będzie zarówno uzyskiwać przepływy pieniężne wynikające z umowy, jak i sprzedawać aktywa finansowe.

W porównaniu z modelem biznesowym zakładającym utrzymywanie aktywów finansowych w celu uzyskiwania przepływów finansowych wynikających z umowy, niniejszy model biznesowy zazwyczaj zakłada większą częstotliwość i wartość sprzedaży. Wynika to z faktu, że sprzedaż aktywów finansowych jest niezbędna do realizacji celu modelu biznesowego, a nie jest tylko jego działaniem sporadycznym. Nie istnieje jednak żaden określony próg częstotliwości lub wartości sprzedaży, który musi zostać osiągnięty w tym modelu biznesowym, ponieważ zarówno uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jaki sprzedaż aktywów finansowych są niezbędne do realizacji celu tego modelu.

Model biznesowy, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak poprzez sprzedaż aktywów finansowych obejmuje:

· aktywa finansowe nabyte dla celów zarządzania płynnością, takie jak np. obligacje Skarbu Państwa, bony NBP oraz

· kredyty i pożyczki objęte procesem underwritingu, czyli części ekspozycji kredytowych, w odniesieniu do których istnieje zamiar sprzedaży przed terminem wymagalności z przyczyn innych niż wzrost ryzyka kredytowego.

Inny/rezydualny model biznesowy

Aktywa finansowe są wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, jeśli nie są utrzymywane w ramach modelu biznesowego, który zakłada utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy, lub modelu biznesowego, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych. Modelem biznesowym, który prowadzi do wyceny w wartości godziwej przez wynik finansowy, jest model, w którym Grupa Santander Bank Polska S.A. zarządza aktywami finansowymi w celu realizowania przepływów pieniężnych poprzez sprzedaż aktywów. Grupa Santander Bank Polska S.A. podejmuje decyzje w oparciu o wartości godziwe aktywów i zarządza nimi w celu realizowania tych wartości godziwych. W takim przypadku cel Grupy Santander Bank Polska S.A. będzie zazwyczaj realizowany poprzez aktywne kupno i sprzedaż. Nawet, jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. będzie uzyskiwać przepływy pieniężne wynikające z umowy w trakcie utrzymywania aktywów finansowych, cel takiego modelu biznesowego nie jest realizowany poprzez zarówno uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i sprzedaż aktywów finansowych. Wynika to z faktu, że uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy nie jest niezbędne do realizacji celu modelu biznesowego, natomiast jest ono działaniem ubocznym tego modelu.

Do innego/rezydualnego modelu klasyfikowane są aktywa utrzymywane przez Grupę Santander Bank Polska S.A., a nieobjęte pierwszą i drugą kategorią modelu biznesowego. Zawierają one aktywa finansowe skategoryzowane, jako „przeznaczone do obrotu” w sprawozdaniu finansowym – np. notowane instrumenty kapitałowe, obligacje komercyjne nabyte w celach handlowych oraz instrumenty pochodne (np. opcje, IRS, FRA, CIRS, FX Swap) niestanowiące wbudowanego instrumentu pochodnego.

Przeważającym modelem biznesowym w Grupie Santander Bank Polska S.A. jest model biznesowy zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy za wyjątkiem:

· instrumentów dłużnych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody utrzymywanych w segmencie ALM oraz kredytów i pożyczek objętych procesem underwritingu opisanym powyżej, dla których ustalono model biznesowy, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych,

· instrumentów przeznaczonych do obrotu, w tym instrumentów dłużnych oraz instrumentów pochodnych, dla których nie jest stosowana rachunkowość zabezpieczeń - właściwym modelem biznesowym jest inny/rezydualny model biznesowy.

Zmiana modelu biznesowego

Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje przeklasyfikowania aktywów finansowych objętych danym modelem biznesowym, wtedy i tylko wtedy, gdy zmienia ona model biznesowy w zakresie zarządzania aktywami finansowymi. Oczekuje się, że tego typu zmiany będą występować rzadko. Zmiany te są ustalane przez kierownictwo wyższego szczebla Grupy Santander Bank Polska S.A. i wynikają ze zmian zachodzących na zewnątrz lub wewnątrz Grupy Santander Bank Polska S.A. oraz muszą być istotne dla jej działalności i możliwe

do przedstawienia stronom zewnętrznym. W podobny sposób zmiana modelu biznesowego Grupy Santander Bank Polska S.A. ma miejsce jedynie, jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. rozpoczyna lub kończy wykonywać działanie, które jest istotne dla jej działalności (przykładowo nabycie lub sprzedaż określonego rodzaju działalności bądź zakończenie jego prowadzenia).

Zmiana celu modelu biznesowego Grupy Santander Bank Polska S.A. dokonywana jest przed dniem przeklasyfikowania.

Za zmiany modelu biznesowego nie uważa się:

· zmiany zamiarów związanych z konkretnymi aktywami finansowymi (nawet w przypadku znacznych zmian warunków rynkowych),

· tymczasowego zaniku określonego rynku aktywów finansowych,

· przeniesienia aktywów finansowych między segmentami Grupy Santander Bank Polska S.A. stosującymi różne modele biznesowe.

Jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje przeklasyfikowania składnika aktywów finansowych, czyni to prospektywnie, począwszy od dnia przeklasyfikowania.

Jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje przeklasyfikowania składnika aktywów finansowych z kategorii składników wycenianych w zamortyzowanym koszcie do kategorii składników wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, wartość godziwą tego składnika ustala się na dzień przeklasyfikowania. Wszelkie zyski lub straty wynikające z różnicy między wcześniejszym zamortyzowanym kosztem składnika aktywów finansowych a wartością godziwą ujmuje się w wyniku finansowym.

Charakterystyka umownych przepływów pieniężnych

Grupa Santander Bank Polska S.A. klasyfikuje składnik aktywów finansowych na podstawie charakterystycznych dla tego składnika przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jeśli jest on utrzymywany w ramach modelu biznesowego:

· zakładającego utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy lub

· modelu biznesowego, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych, o ile Grupa Santander Bank Polska S.A. nie wyznaczyła składnika aktywów finansowych, jako wycenianego w wartości godziwej przez wynik finansowy.

Aby tego dokonać, Grupa Santander Bank Polska S.A. ustala, czy wynikające z umowy przepływy pieniężne z analizowanego składnika aktywów są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty.

Kwota główna jest wartością godziwą składnika aktywów finansowych w momencie początkowego ujęcia. Kwota główna może jednak ulec zmianie w ciągu całego okresu życia składnika aktywów finansowych (np. w przypadku spłat kwoty głównej).

Odsetki powinny obejmować zapłatę za:

· wartość pieniądza w czasie,

· ryzyko kredytowe związane z kwotą główną pozostałą do spłaty w określonym czasie,

· inne podstawowe ryzyka i koszty związane z udzielaniem kredytów,

· a także marżę zysku.

Wartość pieniądza w czasie jest elementem odsetek, który odzwierciedla wyłącznie upływ czasu. Oznacza to, że wartość pieniądza w czasie nie stanowi zapłaty za inne rodzaje ryzyka lub koszty związane z utrzymywaniem składnika aktywów finansowych. Aby ocenić, czy dany element stanowi zapłatę jedynie za upływ czasu, Grupa Santander Bank Polska S.A. kieruje się własnym osądem i rozpatruje istotne czynniki, takie jak waluta, w której denominowany jest składnik aktywów finansowych, oraz okres, na jaki ustalona jest stopa procentowa.

Ryzyko kredytowe definiuje się, jako ryzyko, że jedna ze stron instrumentu finansowego, nie wywiązując się ze swoich zobowiązań, spowoduje poniesienie strat finansowych przez Grupę Santander Bank Polska S.A. Innymi słowy, ryzyko kredytowe odnosi się do możliwości wystąpienia niespłacenia przez Klienta kapitału oraz należnych odsetek w terminie umownym.

Za pozostałe podstawowe rodzaje ryzyka i koszty związane z udzielaniem kredytów uznaje się przykładowo koszty administracyjne związane z analizą wniosku kredytowego, oceną zdolności kredytowej klienta, monitoringiem sytuacji ekonomiczno-finansowej etc.

Do instrumentów finansowych, które nie spełniają wymogów charakterystyki umownych przepływów pieniężnych i są z tego powodu wyceniane do wartości godziwej przez rachunek wyników, Grupa Santander Bank Polska S.A. zalicza:

· portfel kart kredytowych, których konstrukcja oprocentowania jest oparta na zasadach obowiązujących w Grupie Santander Bank Polska S.A. do dnia 1 sierpnia 2016 r.,

· instrumenty przewidujące partycypację Grupy Santander Bank Polska S.A. w wyniku finansowym klienta oraz

· pozostałe instrumenty, których umowne przepływy pieniężne nie spełniają definicji odsetek z uwagi na brak ekonomicznego powiązania pomiędzy wysokością odsetek naliczonych a wysokością odsetek, do których Grupa Santander Bank Polska S.A. jest uprawniona.

Klasyfikacja zobowiązań finansowych

Grupa Santander Bank Polska S.A. klasyfikuje wszystkie zobowiązania finansowe, jako wyceniane po początkowym ujęciu w zamortyzowanym koszcie, z wyjątkiem:

· zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy. Takie zobowiązania, w tym instrumenty pochodne będące zobowiązaniami, wycenia się po początkowym ujęciu w wartości godziwej;

· zobowiązań finansowych powstałych w wyniku przeniesienia składnika aktywów finansowych, który nie kwalifikuje się do zaprzestania ujmowania, lub wtedy, gdy ma zastosowanie podejście wynikające z utrzymania zaangażowania;

· umów gwarancji finansowych. Po początkowym ujęciu wystawca takiej umowy w późniejszych okresach wycenia ją według wyższej z następujących wartości:

(1) kwoty odpisu na oczekiwane straty kredytowe,

(2) początkowo ujętej kwoty, w odpowiednich przypadkach pomniejszonej o skumulowaną kwotę dochodów ujmowanych zgodnie z zasadami MSSF 15;

· zobowiązań do udzielenia pożyczki oprocentowanej poniżej rynkowej stopy procentowej. Wystawca takiego zobowiązania (o ile nie wybrano opcji wyceny w wartości godziwej przez wynik finansowy) w późniejszych okresach wycenia ją według wyższej z następujących wartości:

(1) kwoty odpisu na oczekiwane straty kredytowe,

(2) początkowo ujętej kwoty, w odpowiednich przypadkach pomniejszonej o skumulowaną kwotę dochodów ujmowanych zgodnie z zasadami MSSF 15;

· warunkowej zapłaty ujętej przez jednostkę przejmującą w ramach połączenia jednostek, do którego ma zastosowanie MSSF 3. Taka zapłata warunkowa jest wyceniana w późniejszych okresach w wartości godziwej, a zmiany są ujmowane w wyniku finansowym.

W momencie początkowego ujęcia Grupa Santander Bank Polska S.A. może nieodwołalnie wyznaczyć zobowiązanie finansowe jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, gdy prowadzi to do uzyskania bardziej przydatnych informacji, ponieważ:

· eliminuje to lub znacząco zmniejsza niespójność w zakresie wyceny lub ujmowania (określaną czasami, jako „niedopasowanie księgowe”), jaka w przeciwnym razie powstałaby na skutek wyceny aktywów lub zobowiązań bądź ujęcia związanych z nimi zysków lub strat według różnych zasad lub

· grupa zobowiązań finansowych bądź aktywów finansowych i zobowiązań finansowych jest zarządzana, a jej wyniki są oceniane w oparciu o wartość godziwą, zgodnie z udokumentowaną strategią zarządzania ryzykiem lub strategią inwestycyjną, a informacje o tej grupie przygotowane na tej podstawie są przekazywane wewnątrz Grupy Santander Bank Polska S.A. kluczowemu personelowi kierowniczemu (zgodnie z definicją zawartą w MSR 24 Ujawnianie informacji na temat podmiotów powiązanych).

Wbudowane instrumenty pochodne

Wbudowany instrument pochodny jest komponentem kontraktu hybrydowego, który zawiera również niebędącą instrumentem pochodnym umowę zasadniczą, powodującym, że niektóre z przepływów pieniężnych wynikających z instrumentu łącznego zmieniają się w sposób podobny do przepływów, które wynikałyby z samodzielnie występującego instrumentu pochodnego. Wbudowany instrument pochodny sprawia, że część lub całość przepływów pieniężnych, które w innym przypadku byłyby wymagane zgodnie z umową, jest modyfikowana w oparciu o określoną stopę procentową, cenę instrumentu finansowego, cenę towaru, kurs walutowy, indeks cen lub stóp, rating kredytowy lub indeks kredytowy, bądź inną zmienną, pod warunkiem, że zmienna niebędąca zmienną finansową nie jest specyficzna dla którejkolwiek ze stron umowy. Instrument pochodny dołączony do instrumentu finansowego, który zgodnie z umową może zostać przeniesiony niezależnie od tego instrumentu finansowego, albo, którego kontrahentem jest inna strona, nie jest wbudowanym instrumentem pochodnym, lecz oddzielnym instrumentem finansowym.

Dla aktywów finansowych, które spełniają definicję kontraktów hybrydowych z wbudowanym instrumentem pochodnym, instrument pochodny stanowiący komponent takiego kontraktu nie jest wydzielany od umowy zasadniczej niebędącej instrumentem pochodnym, całość kontraktu ocenia się pod kątem charakterystyki umownych przepływów pieniężnych.

Wycena aktywów finansowych i zobowiązań finansowych

Początkowa wycena

W momencie początkowego ujęcia Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe w jego wartości godziwej, którą w przypadku aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy powiększa się lub pomniejsza o koszty transakcyjne, które można bezpośrednio przypisać do nabycia lub emisji tych aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych.

Jeśli jednak wartość godziwa składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego w momencie początkowego ujęcia różni się od ceny transakcyjnej, Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje ten instrument na ten dzień w następujący sposób:

· jeżeli wartość godziwa znajduje potwierdzenie w cenie notowanej na aktywnym rynku za identyczny składnik aktywów lub identyczne zobowiązanie (tj. w danych wejściowych poziomu 1) lub opiera się na technice wyceny, w której wykorzystuje się tylko dane z obserwowalnych rynków, wówczas Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje różnicę między wartością godziwą w momencie początkowego ujęcia a ceną transakcyjną, jako zysk lub stratę,

· we wszystkich innych przypadkach – skorygowaną w celu odroczenia różnicy między wartością godziwą w momencie początkowego ujęcia a ceną transakcyjną. Po początkowym ujęciu Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje odroczoną różnicę, jako zysk lub stratę tylko do wysokości, jaka wynika ze zmiany czynnika (w tym czasu), którą uczestnicy rynku uwzględniliby przy wycenie składnika aktywów lub zobowiązania.

W momencie początkowego ujęcia Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia należności z tytułu dostaw i usług, które nie mają istotnego komponentu finansowania (ustalonego zgodnie z MSSF 15), w ich cenie transakcyjnej (zgodnie z definicją w MSSF 15).

Wycena aktywów finansowych po początkowym ujęciu

Po początkowym ujęciu Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia składnik aktywów finansowych w:

· zamortyzowanym koszcie lub

· wartości godziwej przez inne całkowite dochody lub

· wartości godziwej przez wynik finansowy.

Dla aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowych odpisów na oczekiwane straty kredytowe nie wylicza się.

Wycena zobowiązań finansowych po początkowym ujęciu

Po początkowym ujęciu Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia zobowiązanie finansowe w:

· zamortyzowanym koszcie lub

· wartości godziwej przez wynik finansowy.

Zobowiązania wyceniane według zamortyzowanego kosztu obejmują: zobowiązania wobec banków, zobowiązania wobec klientów, zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu, otrzymane kredyty i pożyczki, wyemitowane dłużne instrumenty finansowe oraz zobowiązania podporządkowane.

Jako zobowiązania podporządkowane ujmuje się zobowiązania, które w razie likwidacji lub upadłości Grupy Santander Bank Polska S.A. są spłacane po zaspokojeniu wszystkich innych wierzycieli Grupy Santander Bank Polska S.A. Podstawą kwalifikacji zobowiązań finansowych, jako zobowiązań podporządkowanych jest decyzja Komisji Nadzoru Finansowego wydana na wniosek Grupy Santander Bank Polska S.A.

Wycena w zamortyzowanym koszcie

Aktywa finansowe

Metoda efektywnej stopy procentowej

Przychód z tytułu odsetek oblicza się przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej do wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych, za wyjątkiem składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe. W momencie przeklasyfikowania do koszyka 3 aktywa finansowego lub grupy podobnych aktywów finansowych, przychody z tytułu odsetek naliczane są od wartości netto aktywa finansowego i wykazywane są według stopy procentowej, według której zdyskontowane zostały przyszłe przepływy pieniężne dla celów wyceny utraty wartości.

Przychody odsetkowe od aktywów POCI oblicza się od wartości bilansowej netto przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej, skorygowanej o ryzyko kredytowe rozpoznane dla całego cyklu życia aktywa. Skorygowaną o ryzyko kredytowe efektywną stopę

procentową liczy się poprzez uwzględnienie przyszłych przepływów pieniężnych skorygowanych o efekt ryzyka kredytowego rozpoznawanego w całym okresie życia aktywa.

Efektywna stopa procentowa jest stopą, która dyskontuje oszacowane przyszłe pieniężne wpływy lub płatności dokonywane w oczekiwanym okresie do wygaśnięcia instrumentu finansowego do wartości netto składnika aktywów lub zobowiązania finansowego. Przy wyliczaniu efektywnej stopy procentowej Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje oszacowania przepływów pieniężnych, uwzględniając wszelkie postanowienia umowy instrumentu finansowego (na przykład: przedpłaty, opcje kupna i podobne), jednakże nie uwzględnia potencjalnych przyszłych odpisów aktualizujących związanych z nieściągalnością kredytów.

Wyliczenie obejmuje płacone i otrzymywane przez strony umowy prowizje (np. za uruchomienie i przyznanie kredytu, uruchomienie transzy kredytu, prolongatę kredytu, odnowienie kredytu, prowizję za restrukturyzację, aneksy powodujące zmiany w przepływach), koszty transakcji oraz wszelkie inne premie i dyskonta.

Koszty bezpośrednio związane ze sprzedażą produktów kredytowych są w części rozliczane w przychodach odsetkowych z wykorzystaniem efektywnej stopy procentowej, gdy istnieje możliwości ich bezpośredniego powiązania z umową kredytową, a w części są rozpoznawane w wyniku z tytułu prowizji, w momencie ich poniesienia, gdy nie ma możliwości jednoznacznego przypisania do określonej umowy kredytowej.

Efektywna stopa procentowa skorygowana o ryzyko kredytowe to stopa, za pomocą której szacowane przyszłe płatności lub wpływy pieniężne w ciągu całego oczekiwanego okresu życia składnika aktywów finansowych dyskontowane są dokładnie do zamortyzowanego kosztu składnika aktywów finansowych, będącego zakupionym lub utworzonym składnikiem aktywów finansowych dotkniętym utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe. Przy wyliczaniu efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje oszacowania oczekiwanych przepływów pieniężnych, uwzględniając wszystkie warunki umowy składnika aktywów finansowych (np. wcześniejsze spłaty, prolongaty, opcje kupna lub podobne) oraz oczekiwane straty kredytowe. Wyliczenie obejmuje wszelkie płacone lub otrzymywane przez strony umowy prowizje i punkty stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej, koszty transakcyjne oraz wszystkie pozostałe premie lub dyskonta. Przyjmuje się założenie, że przepływy pieniężne oraz oczekiwany okres życia grupy podobnych instrumentów finansowych mogą być wiarygodnie oszacowane. Jednakże w rzadkich przypadkach, w których nie jest możliwe wiarygodne oszacowanie przepływów pieniężnych lub pozostałego okresu życia instrumentu finansowego (lub grupy instrumentów finansowych), Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje wyliczeń w oparciu o przepływy pieniężne wynikające z umowy za pełny umowny czas trwania instrumentu finansowego (lub grupy instrumentów finansowych).

Wartość bilansowa brutto składnika aktywów finansowych stanowi zamortyzowany koszt składnika aktywów finansowych, przed korektą o wszelkie odpisy na oczekiwane straty kredytowe.

Aktywa nabyte lub udzielone z rozpoznaną utratą wartości (POCI)

Grupa Santander Bank Polska wyodrębnia kategorie aktywów nabytych lub udzielonych z utratą wartości (POCI). Są to aktywa , które w momencie początkowego ujęcia mają stwierdzoną utratę wartości .

Aktywa finansowe zaklasyfikowane jako POCI w momencie początkowego ujęcia powinny być traktowane jako POCI we wszystkich następnych okresach do momentu zaprzestania ich ujmowania.

Przy początkowym ujęciu aktywa finansowe POCI są ujmowane w wartości godziwej. Po początkowym ujęciu aktywa POCI wycenia się według zamortyzowanego kosztu. Wycena aktywów POCI jest dokonywana w oparciu o efektywną stopę procentową skorygowaną o ryzyko kredytowe.

Dla ekspozycji klasyfikowanych jako POCI (purchased or originated credit impaired) oczekiwane straty są rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia.

Portfel kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych

Grupa Santander Polska S.A. pomniejsza wartość bilansową brutto kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych zgodnie z MSSF 9 o wpływ ryzyka prawnego dla potencjalnych oraz istniejących spraw spornych. W przypadku braku ekspozycji brutto lub jej niewystarczającej wartości na pokrycie ewidencjonuje rezerwę zgodnie z MSR 37.

Modyfikacja przepływów pieniężnych wynikających z umowy

Pojęcie modyfikacji

Grupa Santander Bank Polska S.A. za modyfikację uznaje zmianę przepływów kontraktowych składnika aktywów finansowych na podstawie aneksu do umowy. Za modyfikację nie uznaje się zmiany przepływów kontraktowych wynikających z realizacji warunków umownych.

Jeżeli warunki umowy aktywa finansowego ulegają zmianie, Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje oceny, czy przepływy pieniężne generowane przez zmodyfikowane aktywo różnią się istotnie od przepływów finansowych generowanych przez aktywo finansowe przed modyfikacją warunków umowy.

Kryteria modyfikacji

Przy ocenie tego, czy modyfikacja jest istotna czy nieistotna Grupa Santander Bank Polska S.A. bierze pod uwagę zarówno kryteria ilościowe, jaki jakościowe. Obie grupy kryteriów są analizowane łącznie.

Kryteria ilościowe

Do określenia istotności wpływu modyfikacji stosowany jest tzw. „test 10%”, który bazuje na porównaniu zdyskontowanych przepływów pieniężnych zmodyfikowanego instrumentu finansowego (przy wykorzystaniu pierwotnej efektywnej stopy procentowej) ze zdyskontowanymi, także pierwotną efektywną stopą procentową, przepływami pieniężnymi instrumentu finansowego przed modyfikacją, którego wartość powinna odpowiadać wartości kapitału niewymagalnego, powiększonego o wartość niewymagalnych odsetek oraz skorygowanych o wartość nierozliczonej prowizji.

Kryteria jakościowe

Grupa Santander Bank Polska S.A. podczas analizy przesłanek jakościowych bierze pod uwagę następujące aspekty:

· dodanie/usunięcie cechy naruszającej wynik testu kontraktowych przepływów pieniężnych,

· przewalutowanie kredytu – za wyjątkiem przewalutowań wynikających z przekazania umowy do windykacji,

· zmiana dłużnika głównego - zmiana kontrahenta oznacza istotną modyfikację warunków umownych oraz

· konsolidacja kilku ekspozycji w jedną w ramach aneksu.

Istotna modyfikacja

Identyfikacja istotnej modyfikacji skutkująca wyłączeniem instrumentu finansowego ze sprawozdania z sytuacji finansowej następuje, na podstawie kryteriów ilościowych i jakościowych.

Dodatkowo istotna modyfikacja występuje, gdy przepływy pieniężne zmodyfikowanego instrumentu finansowego są „istotnie różne” w stosunku do pierwotnego instrumentu finansowego, co ma miejsce wtedy, kiedy różnica pomiędzy zdyskontowanymi przepływami pieniężnymi zmodyfikowanego instrumentu finansowego (przy wykorzystaniu pierwotnej efektywnej stopy procentowej) a zdyskontowanymi, także pierwotną efektywną stopą procentową, przepływami pieniężnymi instrumentu finansowego przed modyfikacją, większa jest niż 10%,

Jeżeli modyfikacja składnika aktywów finansowych powoduje zaprzestanie ujmowania istniejącego składnika aktywów finansowych, a następnie ujęcie zmodyfikowanego składnika aktywów finansowych, zmodyfikowany składnik aktywów uznaje się za „nowy” składnik aktywów finansowych. Następuje ujęcie nowego aktywa w wartości godziwej oraz kalkulacja nowej efektywnej stopy procentowej zastosowanej do nowego aktywa.

Nieistotna modyfikacja

Jeżeli nie są spełnione kryteria jakościowe ani ilościowe Grupa Santander Bank Polska S.A. uznaje modyfikację za nieistotną.

Jeśli wynikające z umowy przepływy pieniężne związane ze składnikiem aktywów finansowych podlegają renegocjacji lub jakiejkolwiek innej modyfikacji, a renegocjacja lub modyfikacja nie prowadzą do zaprzestania ujmowania danego składnika aktywów finansowych zgodnie z niniejszą polityką, Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje ponownej kalkulacji wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych i ujmuje zysk lub stratę z tytułu modyfikacji w wyniku finansowym. Wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych oblicza się, jako obecną wartość renegocjowanych lub zmodyfikowanych przepływów pieniężnych wynikających z umowy, zdyskontowanych według pierwotnej efektywnej stopy procentowej składnika aktywów finansowych (lub efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe w przypadku zakupionych lub utworzonych składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe). Wszelkie poniesione koszty i opłaty korygują wartość bilansową zmodyfikowanego składnika aktywów finansowych i są amortyzowane w okresie pozostającym do daty wymagalności zmodyfikowanego składnika aktywów finansowych.

Zmiana wartości bilansowej brutto jest amortyzowana w przychody / koszty odsetkowe przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej.

Odpisanie

Grupa Santander Bank Polska S.A. bezpośrednio obniża wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych, jeżeli nie ma ona uzasadnionych perspektyw na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości lub części. Odpisanie stanowi zdarzenie prowadzące do zaprzestania ujmowania.

Odpisy mogą odnosić się do składnika aktywów finansowych w całości lub do jego części.

Grupa Santander Bank Polska S.A. odpisuje aktywa finansowe w przypadku zajścia, chociaż jednej z poniższych przesłanek:

· Grupa Santander Bank Polska S.A. posiada udokumentowaną nieściągalność wierzytelności,

· brak jest uzasadnionych perspektyw na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości lub części,

· należność jest całkowicie wymagalna, wartość odpisu na oczekiwane straty kredytowe odpowiada wartości ekspozycji brutto a szacowane wpływy z tytułu egzekucji należności są równe zeru,

· aktywo powstało w wyniku przestępstwa a jego sprawcy nie zostali wykryci lub

· otrzymanie przez Grupę Santander Bank Polska S.A.:

· wydanego przez właściwy organ egzekucyjny postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z powodu nieściągalności wobec wszystkich zobowiązanych, a w szczególności na podstawie art. 824 § 1 pkt. 3, kpc., jeżeli Grupa Santander Bank Polska S.A. uznaje ten stan, jako odpowiadający stanowi faktycznemu;

· postanowienia sądu o:

- oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów, lub

- umorzeniu postępowania upadłościowego lub

- zakończeniu postępowania upadłościowego.

Odpisane aktywa finansowe są następnie ujmowane w ewidencji pozabilansowej.

Utrata wartości

Podejście ogólne

Grupa Santander Bank Polska S.A. ustala odpisy na oczekiwane straty kredytowe z tytułu składnika aktywów finansowych w odniesieniu do:

· składnika aktywów finansowych, który jest wyceniany w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez inne całkowite dochody,

· należności leasingowych,

· składnika aktywów z tytułu umów, czyli praw Grupy Santander Bank Polska S.A. do wynagrodzenia w zamian za dobra lub usługi, które zostały przekazane klientowi zgodnie z MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”,

· zobowiązania do udzielenia pożyczki oraz

· zobowiązań pozabilansowych o charakterze kredytowym oraz gwarancji finansowych.

Grupa Santander Bank Polska S.A. stosuje wymogi w zakresie utraty wartości w celu ujęcia i wyceny odpisu na oczekiwane straty kredytowe z tytułu aktywów finansowych, które są wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Jednakże odpis na oczekiwane straty kredytowe ujmuje się w rachunku zysków lub strat i nie obniża on wartości bilansowej składnika aktywów finansowych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.

Na każdy dzień sprawozdawczy Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe z tytułu instrumentu finansowego w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia, jeżeli ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem finansowym znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia.

Celem wymogów w zakresie utraty wartości jest ujęcie oczekiwanych strat kredytowych w całym okresie życia wszystkich instrumentów finansowych, w odniesieniu do których odnotowano znaczny wzrost ryzyka kredytowego od momentu początkowego ujęcia – niezależnie od tego, czy oceniane one były indywidualnie czy zbiorowo – biorąc pod uwagę wszystkie racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, włączając w to dane dotyczące przyszłości.

Jeżeli na dzień sprawozdawczy ryzyko kredytowe związane z instrumentem finansowym nie wzrosło znacząco od momentu początkowego ujęcia, Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe z tytułu tego instrumentu finansowego w kwocie równej 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym.

W odniesieniu do zobowiązań do udzielenia pożyczki oraz umów gwarancji finansowych dzień, w którym Grupa Santander Bank Polska S.A. staje się stroną nieodwołalnego zobowiązania, uznaje się za datę początkowego ujęcia do celów stosowania wymogów w zakresie utraty wartości.

Jeśli w poprzednim okresie sprawozdawczym Grupa Santander Bank Polska S.A. wyceniła odpis na oczekiwane straty kredytowe z tytułu instrumentu finansowego w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia, ale na bieżący dzień sprawozdawczy ustaliła, że ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem zmalało, Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym na bieżący dzień sprawozdawczy.

Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje w wyniku finansowym, jako zysk lub stratę z tytułu utraty wartości, kwotę oczekiwanych strat kredytowych, jaka jest wymagana, aby dostosować odpis na oczekiwane straty kredytowe na dzień sprawozdawczy do kwoty, którą należy ująć.

Uproszczone podejście w przypadku należności z tytułu dostaw i usług oraz aktywów z tytułu umów

Grupa Santander Bank Polska S.A. zawsze w przypadku należności z tytułu dostaw i usług oraz aktywów z tytułu umów wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia z tytułu należności z tytułu dostaw i usług lub aktywa z tytułu umów wynikających z transakcji, które są objęte zakresem MSSF 15 i które nie zawierają istotnego komponentu finansowania.

Zakupione lub utworzone składniki aktywów finansowych dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe (aktywa POCI)

Na dzień sprawozdawczy Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje wyłącznie zmiany oczekiwanych strat kredytowych w całym okresie życia, jako odpis na oczekiwane straty kredytowe z tytułu zakupionych lub utworzonych składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe.

Przychody odsetkowe od aktywów POCI oblicza się od wartości bilansowej netto przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej, skorygowanej o ryzyko kredytowe rozpoznane dla całego cyklu życia aktywa. Skorygowaną o ryzyko kredytowe efektywną stopę procentową liczy się poprzez uwzględnienie przyszłych przepływów pieniężnych skorygowanych o efekt ryzyka kredytowego rozpoznawanego w całym okresie życia aktywa.

Na każdy dzień sprawozdawczy Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje w wyniku finansowym kwotę zmiany oczekiwanych strat kredytowych w całym okresie życia, jako zysk lub stratę z tytułu utraty wartości. Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje korzystne zmiany oczekiwanych strat kredytowych w całym okresie życia, jako zysk z tytułu utraty wartości, nawet, jeśli oczekiwane straty kredytowe w całym okresie życia są niższe niż kwota oczekiwanych strat kredytowych, które zostały uwzględnione w kalkulacji oczekiwanych przepływów pieniężnych w momencie początkowego ujęcia.

Zobowiązania warunkowe

Grupa Santander Bank Polska S.A. tworzy rezerwy na obarczone ryzykiem utraty wartości nieodwołalne zobowiązania warunkowe (nieodwołalne otwarte linie kredytowe, gwarancje finansowe, akredytywy, itp.). Wartość rezerwy wyznacza się, jako różnicę pomiędzy szacunkiem dotyczącym wykorzystania zaangażowania warunkowego ustalonego przy zastosowaniu parametru Credit Conversion Factor (CCF) a wartością bieżącą spodziewanych przyszłych przepływów pieniężnych z tej ekspozycji.

Grupa Santander Bank Polska S.A. tworzy rezerwy na zobowiązania pozabilansowe obarczone ryzykiem kredytowym w podziale na 3 koszyki.

Zyski i straty

Zysk lub stratę na składniku aktywów finansowych lub zobowiązaniu finansowym, wycenianym w wartości godziwej, ujmuje się w wyniku finansowym, chyba, że składnik lub zobowiązanie jest:

· częścią powiązania zabezpieczającego,

· inwestycją w instrument kapitałowy i Grupa Santander Bank Polska S.A. postanowiła wykazywać zyski i straty z tej inwestycji w innych całkowitych dochodach,

· zobowiązaniem finansowym wyznaczonym, jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, a Grupa Santander Bank Polska S.A. jest zobowiązana do wykazania w innych całkowitych dochodach skutków zmiany ryzyka kredytowego dla tego zobowiązania lub

· składnikiem aktywów finansowych wycenianym w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, a Grupa Santander Bank Polska S.A. jest zobowiązana do ujęcia określonych zmian wartości godziwej w innych całkowitych dochodach.

Dywidendy ujmuje się w wyniku finansowym tylko wtedy, gdy:

· powstaje uprawnienie Grupy Santander Bank Polska S.A. do otrzymania dywidendy,

· istnieje prawdopodobieństwo, że Grupa Santander Bank Polska S.A. uzyska korzyści ekonomiczne związane z dywidendą oraz

· wysokość dywidendy można wycenić w wiarygodny sposób.

Zysk lub stratę na wycenianym w zamortyzowanym koszcie składniku aktywów finansowych, który nie jest częścią powiązania zabezpieczającego, ujmuje się w wyniku finansowym poprzez amortyzację lub w celu ujęcia zysków lub strat z tytułu utraty wartości. Zysk lub stratę na wycenianym w zamortyzowanym koszcie zobowiązaniu finansowym, które nie jest częścią powiązania zabezpieczającego, ujmuje się w wyniku finansowym, gdy zaprzestano ujmowania danego zobowiązania finansowego, oraz poprzez amortyzację.

W odniesieniu do aktywów finansowych, które Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje na dzień rozliczenia, to w przypadku aktywów wycenianych w zamortyzowanym koszcie nie ujmuje żadnych zmian wartości godziwej składnika aktywów, który ma zostać otrzymany w okresie pomiędzy dniem zawarcia transakcji a dniem jej rozliczenia. Jednakże w przypadku aktywów wycenianych w wartości godziwej, zmianę wartości godziwej ujmuje się w wyniku finansowym lub w innych całkowitych dochodach. Za dzień zawarcia transakcji uznaje się dzień początkowego ujęcia do celów stosowania wymogów w zakresie utraty wartości.

Inwestycje w instrumenty kapitałowe

Inwestycje w instrumenty kapitałowe wyceniane są w wartości godziwej przez wynik finansowy, chyba, że w momencie początkowego ujęcia Grupa Santander Bank Polska S.A. dokona nieodwołalnego wyboru dotyczącego przedstawiania w innych całkowitych dochodach późniejszych zmian wartości godziwej inwestycji w instrument kapitałowy, który nie jest przeznaczony do obrotu ani nie jest warunkową zapłatą ujętą przez jednostkę przejmującą w ramach połączenia jednostek, do którego ma zastosowanie MSSF 3.

Jeśli Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonała wyboru o wycenie instrumentów kapitałowych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, dywidendy wynikające z tej inwestycji ujmuje w wyniku finansowym.

Zobowiązania wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Grupa Santander Bank Polska S.A. prezentuje zysk lub stratę na zobowiązaniu finansowym, które jest wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy w następujący sposób:

· kwota zmiany wartości godziwej zobowiązania finansowego przypisywana do zmian ryzyka kredytowego związanego z tym zobowiązaniem jest prezentowana w innych całkowitych dochodach oraz

· pozostała kwota zmiany wartości godziwej zobowiązania jest prezentowana w wyniku finansowym, chyba że opisane w pkt a) traktowanie skutków zmian ryzyka kredytowego związanego z tym zobowiązaniem doprowadziłoby do powstania lub powiększenia niedopasowania księgowego w wyniku finansowym Grupy Santander Bank Polska S.A.

Jeśli wymogi określone powyżej doprowadziłyby do powstania lub powiększenia niedopasowania księgowego w wyniku finansowym Grupy Santander Bank Polska S.A., to prezentuje on wszystkie zyski lub straty wynikające z tego zobowiązania (w tym skutki zmian ryzyka kredytowego związanego z tym zobowiązaniem) w wyniku finansowym.

Grupa Santander Bank Polska S.A. prezentuje w wyniku finansowym wszystkie zyski i straty wynikające ze zobowiązań do udzielenia pożyczki i umów gwarancji finansowych, które są wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.

Aktywa wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Zysk lub stratę na składniku aktywów finansowych wycenianym w wartości godziwej przez inne całkowite dochody ujmuje się w innych całkowitych dochodach, z wyjątkiem zysku lub straty z tytułu utraty wartości oraz zysków lub strat z tytułu różnic kursowych, do momentu zaprzestania ujmowania składnika aktywów finansowych. Jeśli zaprzestano ujmowania składnika aktywów finansowych, Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje takie skumulowane zyski lub straty, które były uprzednio ujęte w innych całkowitych dochodach, w wyniku finansowym. Odsetki obliczone w oparciu o metodę efektywnej stopy procentowej ujmuje się w wyniku finansowym.

Instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu

Grupa Santander Bank Polska S.A. klasyfikuje do instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu składnik aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych, które:

· nabyto lub zaciągnięto głównie w celu sprzedaży lub odkupienia w bliskim terminie,

· w momencie początkowego ujęcia stanowią część portfela określonych instrumentów finansowych, którymi zarządza się łącznie i dla których istnieją dowody bieżącego faktycznego trybu generowania krótkoterminowych zysków lub

· są instrumentem pochodnym (z wyjątkiem instrumentów pochodnych będących umowami gwarancji finansowej lub wyznaczonymi i skutecznymi instrumentami zabezpieczającymi).

Pochodne instrumenty finansowe wycenia się w wartości godziwej bez uwzględniania kosztów transakcji, które będą poniesione przy ich sprzedaży. Podstawą do wyznaczenia wartości godziwej pochodnego instrumentu finansowego przy początkowym ujęciu jest cena transakcyjna, tj. wartość godziwa uiszczonej lub otrzymanej zapłaty.

Jeśli kontrakt hybrydowy zawiera umowę zasadniczą, która nie jest składnikiem aktywów objętym zakresem MSSF 9, Grupa Santander Bank Polska S.A. wydziela wbudowany instrument pochodne od umowy zasadniczej i ujmuje go analogicznie jak pozostałe instrumenty pochodne, jeżeli cechy ekonomiczne i ryzyka związane z wbudowanym instrumentem pochodnym nie są ściśle powiązane z cechami ekonomicznymi i ryzykami właściwymi dla umowy zasadniczej oraz umowa zasadnicza nie jest wyceniana w wartości godziwej przez wynik finansowy. Wbudowane instrumenty finansowe wyceniane są w wartości godziwej, a jej zmiany są ujmowane w rachunku zysków i strat.

Grupa Santander Bank Polska S.A. wykorzystuje pochodne instrumenty finansowe w celu zabezpieczenia przed ryzykiem walutowym oraz ryzykiem stóp procentowych wynikającymi z działalności Grupy Santander Bank Polska S.A. Instrumenty pochodne, które nie podlegają zasadom wyceny zgodnie z zasadami rachunkowości zabezpieczeń, klasyfikowane są jako instrumenty przeznaczone do obrotu i wyceniane w wartości godziwej.

Rachunkowość zabezpieczeń

Grupa Santander Bank Polska S.A. zdecydowała się, opierając się o zapis par. 7.2.21 MSSF 9, na kontynuację stosowania wymogów rachunkowości zabezpieczeń i relacji zabezpieczających wynikających z MSR 39.

Rachunkowość zabezpieczeń ujmuje wpływające na rachunek zysków i strat skutki kompensowania zmian wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego oraz pozycji zabezpieczanej.

W momencie ustanowienia zabezpieczenia formalnie wyznacza się i dokumentuje powiązanie zabezpieczające, jak również cel zarządzania ryzykiem oraz strategię ustanowienia zabezpieczenia. Dokumentacja zawiera identyfikację instrumentu zabezpieczającego, zabezpieczanej pozycji lub transakcji oraz charakter zabezpieczanego ryzyka. Grupa Santander Bank Polska S.A. dokumentuje w momencie ustanowienia zabezpieczenia i na bieżąco ocenę efektywności instrumentu zabezpieczającego w kompensowaniu zmian wartości godziwej pozycji zabezpieczanej.

Grupa Santander Bank Polska S.A. wykorzystuje pochodne instrumenty finansowe m.in. w celu zabezpieczenia przed ryzykiem stóp procentowych wynikających z działalności operacyjnej, finansowej i inwestycyjnej Grupy Santander Bank Polska S.A.

Grupa Santander Bank Polska S.A. zaprzestaje stosowania rachunkowości zabezpieczeń w następujących sytuacjach:

· zostało stwierdzone, że instrument pochodny nie jest lub przestał być efektywny dla zabezpieczenia danego ryzyka;

· instrument pochodny wygasł, został sprzedany, zapadł lub został wykonany;

· instrument zabezpieczany zapadł, został sprzedany lub spłacony,

· dochodzi do unieważnienia powiązania zabezpieczającego.

Zabezpieczenie wartości godziwej

Jest to zabezpieczenie przed wpływem zmian wartości godziwej ujętego składnika aktywów, zobowiązania lub uprawdopodobnionego przyszłego zobowiązania, albo wyodrębnionej części takiego składnika aktywów, zobowiązania, które przypisać można konkretnemu rodzajowi ryzyka i które może wpływać na rachunek zysków i strat.

Zabezpieczenie wartości godziwej ujmowane jest w następujący sposób: zyski lub straty wynikające z przeszacowania wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego (pochodnego instrumentu zabezpieczającego) wykazuje się w rachunku zysków i strat, zyski lub straty związane z pozycją zabezpieczaną, wynikające z zabezpieczanego ryzyka, korygują wartość bilansową zabezpieczanej pozycji i są ujmowane w rachunku zysków i strat. Zasada ta ma zastosowanie do zabezpieczanej pozycji, którą w innych okolicznościach wycenia się według zamortyzowanego kosztu lub będącej składnikiem aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Zabezpieczenie przepływów pieniężnych

Jest to zabezpieczenie przed zagrożeniem zmiennością przepływów pieniężnych, które:

1) można przypisać konkretnemu rodzajowi ryzyka związanemu z ujętym składnikiem aktywów lub zobowiązaniem (takim, jak całość lub część przyszłych płatności odsetkowych od zadłużenia o zmiennym oprocentowaniu) lub z wysoce prawdopodobną planowaną transakcją, i które

2) mogłyby wpływać na zyski lub straty.

Zabezpieczenie przepływów pieniężnych ujmowane jest w następujący sposób: część zysków lub strat związanych z instrumentem zabezpieczającym, który stanowi efektywne zabezpieczenie, ujmuje się w innych całkowitych dochodach, zaś nieefektywną część zysków lub strat związanych z instrumentem zabezpieczającym ujmuje się w rachunku zysków i strat.

Przychody i koszty odsetkowe od instrumentów zabezpieczanych i zabezpieczających ujmowane są w wyniku z tytułu odsetek.

Kwoty ujęte w innych całkowitych dochodach reklasyfikowane są do rachunku zysków i strat w okresie, w którym zabezpieczana pozycja ma wpływ na rachunek zysków i strat.

W przypadku wygaśnięcia lub sprzedaży instrumentu zabezpieczającego bądź unieważnienia powiązania zabezpieczającego Grupa Santander Bank Polska S.A. zaprzestaje stosowania rachunkowości zabezpieczeń. Wszystkie zyski lub straty na instrumencie zabezpieczającym dotyczące efektywnego zabezpieczenia ujętego w innych całkowitych dochodach w dalszym ciągu stanowią element kapitału własnego aż do momentu zajścia planowej transakcji, kiedy ujmowane one są w rachunku zysków i strat.

Jeżeli zaprzestano oczekiwać realizacji planowanej transakcji wszystkie skumulowane zyski lub straty związane z instrumentem zabezpieczającym ujmowane w innych całkowitych dochodach przeklasyfikuje się do wyniku finansowego.

Transakcje z przyrzeczeniem odkupu i odsprzedaży

Grupa Santander Bank Polska S.A. pozyskuje/lokuje środki także poprzez sprzedaż/kupno instrumentów finansowych z przyrzeczeniem ich odkupu/odsprzedaży w przyszłości po z góry ustalonej cenie.

Papierów wartościowych sprzedanych z przyrzeczeniem ich odkupu (“transakcje repo oraz sell buy-back”) nie wyłącza się ze sprawozdania z sytuacji finansowej na koniec okresu sprawozdawczego. Różnica pomiędzy ceną sprzedaży a ceną odkupu stanowi koszt odsetkowy i jest rozliczana w czasie przez okres życia kontraktu. Papierów wartościowych kupionych z przyrzeczeniem ich odsprzedaży (“transakcje reverse repo oraz buy-sell-back”) nie rozpoznaje się w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na koniec okresu sprawozdawczego. Różnica pomiędzy ceną zakupu a ceną odsprzedaży stanowi przychód odsetkowy i jest rozliczana w czasie przez okres życia kontraktu.

Opisane zasady Grupa Santander Bank Polska S.A stosuje również do transakcji zawieranych jako odrębne transakcje sprzedaży i odkupu instrumentów finansowych , ale mających ekonomiczny charakter transakcji z przyrzeczeniem odkupu i odsprzedaży.

Rzeczowy majątek trwały

Własne składniki rzeczowych aktywów trwałych

Składniki rzeczowego majątku trwałego, w tym oddane w leasing operacyjny, wykazywane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, pomniejszone o wartość skumulowanej amortyzacji oraz odpisy z tytułu utraty wartości.

Aktywa będące przedmiotem umów leasingu

Model kosztu

Grupa Santander Bank Polska jako leasingobiorca wycenia składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania według kosztu:

a) pomniejszonego o łączne odpisy amortyzacyjne (umorzenie) i łączne straty z tytułu utraty wartości; oraz

b) skorygowanego z tytułu jakiejkolwiek aktualizacji wyceny zobowiązania z tytułu leasingu .

Późniejsze nakłady

Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje w wartości bilansowej pozycji rzeczowych aktywów trwałych koszty wymiany części tych pozycji w momencie ich poniesienia, jeśli istnieje prawdopodobieństwo, że Grupa Santander Bank Polska S.A. uzyska przyszłe korzyści ekonomiczne związane ze składnikiem aktywów, a cenę nabycia lub koszt wytworzenia można wycenić w wiarygodny sposób. Pozostałe koszty są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie ich poniesienia.

Amortyzacja

Odpisy amortyzacyjne dokonywane są według metody liniowej przez okres ekonomicznej użyteczności danego składnika rzeczowych aktywów trwałych i wykazywane są w rachunku zysków i strat.

Szacowane okresy użytkowania są następujące:

· nieruchomości: 22-40 lat

· sprzęt informatyczny: 3-5 lat

· środki transportu: 3- 4 lata

· pozostały majątek trwały: 3-14 lat

Aktywa z tytułu prawa do użytkowania są amortyzowane liniowo w okresie użytkowania.

Stawki amortyzacyjne są corocznie weryfikowane. Wnioski z tej weryfikacji mogą stanowić podstawę dla ewentualnej zmiany okresów amortyzacji.

Wartość firmy oraz wartości niematerialne

Wartość firmy

Wartość firmy (goodwill) powstała przy połączeniu jednostek gospodarczych ujmowana jest w wysokości nadwyżki ceny nabycia nad wartością godziwą udziału w zidentyfikowanych nabytych aktywach, zobowiązaniach i zobowiązaniach warunkowych pomniejszonej o utratę wartości. Wartość firmy jest testowana pod kątem ewentualnej utraty wartości w okresach rocznych.

Licencje, patenty, koncesje i podobne wartości

Nabyte licencje na oprogramowanie komputerowe są ujmowane w wysokości poniesionych kosztów nabycia i jego zaimplementowania.

Nakłady, które są związane bezpośrednio z produkcją możliwych do zidentyfikowania i unikalnych programów komputerowych kontrolowanych przez Grupę Santander Bank Polska S.A. i które prawdopodobnie będą generowały korzyści ekonomiczne przekraczające nakłady w okresie powyżej jednego roku, są wykazywane jako wartości niematerialne.

Koszty zakończonych prac rozwojowych

Grupa Santander Bank Polska S.A. aktywuje koszty bezpośrednie oraz uzasadnioną część kosztów pośrednich związanych z projektowaniem, wykonywaniem i testowaniem rozwiązań w zakresie nowych lub udoskonalonych procesów, systemów oraz usług.

Grupa Santander Bank Polska S.A. identyfikuje koszty zakończonych prac rozwojowych jako wartości niematerialne w związku z uzyskaniem przyszłych korzyści ekonomicznych oraz spełnieniem warunków określonych w MSR 38, tj. Grupa Santander Bank Polska S.A.:

· ma możliwość i zamiar ukończenia oraz użytkowania wytwarzanego składnika,

· posiada stosowne środki techniczne i finansowe służące ukończeniu prac i użytkowaniu wytwarzanego składnika oraz

· może wiarygodnie ustalić wysokość nakładów poniesionych w czasie prac rozwojowych, które można przyporządkować wytworzonemu składnikowi wartości niematerialnych.

Ekonomiczny okres użyteczności „Kosztów zakończonych prac rozwojowych” jest określony. Stawki amortyzacyjne są dostosowane do okresu ekonomicznej użyteczności. Grupa Santander Bank Polska S.A. wykazuje osobno te koszty, które wynikają z prac rozwojowych we własnym zakresie.

Na nakłady na prace rozwojowe składają się wszystkie nakłady, które można bezpośrednio przyporządkować czynnościom rozwojowym.

Pozostałe wartości niematerialne

Pozostałe wartości niematerialne nabywane przez Grupę Santander Bank Polska S.A., wykazuje się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o wartość skumulowanej amortyzacji i łączną kwotę odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości.

Nakłady na wartości niematerialne

Nakłady poniesione po początkowym ujęciu nabytego składnika wartości niematerialnych są ujmowane tylko w przypadku, gdy te nakłady zwiększają przyszłe korzyści ekonomiczne danego składnika. W pozostałych przypadkach nakłady te są ujmowane w rachunku zysków i strat jako koszty w momencie ich poniesienia.

Amortyzacja

Amortyzacja jest ujmowana w rachunku zysków i strat przy użyciu metody liniowej lub degresywnej dla wartości niematerialnych i prawnych powstałych w wyniku połączenia, przez okres ekonomicznej użyteczności poszczególnych składników wartości niematerialnych, który dla większości aktywów niematerialnych wynosi 3 lata. Stawki amortyzacyjne są corocznie weryfikowane. Wnioski z tej weryfikacji mogą stanowić podstawę dla ewentualnej zmiany okresów amortyzacji.

Leasing

Wyodrębnianie elementów umowy leasingu

Leasingobiorca

Tam gdzie nie jest to możliwe oraz gdzie udział elementów nieleasingowych jest nieistotny w stosunku do całości płatności z tytułu leasingu netto, Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca nie wyodrębnia elementów nieleasingowych od elementów leasingowych, i zamiast tego ujmuje każdy element leasingowy oraz jakiekolwiek towarzyszące elementy nieleasingowe jako pojedynczy element leasingowy dla każdej klasy bazowego składnika aktywów.

Leasingodawca

W przypadku umowy, która zawiera element leasingu i jeden lub więcej dodatkowych elementów leasingowych lub elementów nieleasingowych, Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingodawca alokuje wynagrodzenie w umowie stosując się do zapisów polityki rachunkowości z zakresu przychodów ze sprzedaży z umów z klientami.

Okres leasingu

Grupa Santander Bank Polska S.A. ustala okres leasingu jako nieodwołalny okres leasingu wraz z:

· okresami, w których istnieje opcja przedłużenia leasingu, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca skorzysta z tej opcji, oraz

· okresami, w których istnieje opcja wypowiedzenia leasingu, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca nie skorzysta z tej opcji.

Okres leasingu jest aktualizowany na moment wystąpienia znaczącego zdarzenia albo znaczącej zmiany.

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca

Ujmowanie

W dacie rozpoczęcia Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca ujmuje składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz zobowiązanie z tytułu leasingu.

Wycena

Początkowa wycena

Początkowa wycena składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania

W dacie rozpoczęcia Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca wycenia składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania według kosztu.

Koszt składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania obejmuje:

· kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu,

· wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty leasingowe,

· wszelkie początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez Grupę Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorcę, oraz

· szacunek kosztów, które mają zostać poniesione przez Grupę Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorcę w związku z demontażem i usunięciem bazowego składnika aktywów, przeprowadzeniem renowacji miejsca, w którym się znajdował, lub przeprowadzeniem renowacji bazowego składnika aktywów do stanu wymaganego przez warunki leasingu.

Początkowa wycena zobowiązania z tytułu leasingu

W dacie rozpoczęcia okresu leasingu Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca wycenia zobowiązanie z tytułu leasingu w wysokości wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty w tej dacie. Opłaty leasingowe dyskontuje się z zastosowaniem stopy procentowej leasingu, jeżeli stopę tę można z łatwością ustalić. W przeciwnym razie Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca stosuje swoją krańcową stopę pożyczkową.

W dacie rozpoczęcia okresu leasingu opłaty leasingowe zawarte w wycenie zobowiązania z tytułu leasingu obejmują następujące opłaty za prawo do użytkowania bazowego składnika aktywów podczas okresu leasingu, które pozostają do zapłaty w tej dacie:

· stałe opłaty leasingowe netto (w tym zasadniczo stałe opłaty leasingowe) pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe;

· zmienne opłaty leasingowe netto, które zależą od indeksu lub stawki,

· kwoty netto, których zapłaty przez leasingobiorcę oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej,

· cenę netto wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca skorzysta z tej opcji, oraz

· kary pieniężne netto za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w warunkach leasingu przewidziano, że Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca może skorzystać z opcji wypowiedzenia leasingu.

Zmiany leasingu

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca ujmuje zmianę leasingu jako odrębny leasing, jeżeli:

· zmiana zwiększa zakres leasingu poprzez przyznanie prawa do użytkowania jednego lub większej liczby bazowych składnik aktywów oraz

· wynagrodzenie za leasing zwiększa się o kwotę współmierną do ceny jednostkowej za zwiększenie zakresu oraz wszelkie właściwe korekty tej ceny jednostkowej w celu uwzględnienia okoliczności danej umowy.

W przypadku zmiany leasingu, która nie jest ujmowana jako odrębny leasing, w dacie uzgodnienia zmiany Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca:

· nie dokonuje alokacji wynagrodzenia w zmodyfikowanej umowie,

· ustala okres zmodyfikowanego leasingu, oraz

· aktualizuje wycenę zobowiązania z tytułu leasingu poprzez dyskontowanie zaktualizowanych opłat leasingowych z zastosowaniem zaktualizowanej stopy dyskontowej.

Stosowane zwolnienia z obowiązku ujmowania

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca nie stosuje wymogów polityki rachunkowości opisanych dotyczących ujmowania i wyceny w odniesieniu do:

· leasingów, które w dacie rozpoczęcia mają okres leasingu nie dłuższy niż 12 miesięcy

· leasingów, w odniesieniu do których bazowy składnik aktywów ma niską wartość (aktywo ma niską wartość, gdy wartość netto nowego składnika aktywów nie przekracza 20 tys. złotych).

W odniesieniu do leasingów krótkoterminowych albo do leasingów, w przypadku których bazowy składnik aktywów ma niską wartość, Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca ujmuje opłaty leasingowe jako koszty metodą liniową w trakcie okresu leasingu.

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingodawca

Klasyfikacja leasingu

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingodawca klasyfikuje każdy ze swoich leasingów jako leasing operacyjny lub leasing finansowy.

Leasing jest zaliczany do leasingu finansowego, jeżeli następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania bazowego składnika aktywów. Leasing jest zaliczany do leasingu operacyjnego, jeżeli nie następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania bazowego składnika aktywów.

Klasyfikacji leasingu dokonuje się w dacie początkowej, a jej ponownej oceny dokonuje się tylko w przypadku, gdy zaistnieje zmiana leasingu.

Leasing finansowy

Ujmowanie i wycena

W dacie rozpoczęcia Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingodawca ujmuje aktywa oddane w leasing finansowy w sprawozdaniu z sytuacji finansowej i prezentuje je jako należności w kwocie równej inwestycji leasingowej netto.

Początkowa wycena

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingodawca stosuje stopę procentową leasingu w celu wyceny inwestycji leasingowej netto.

Początkowe koszty bezpośrednie są ujęte w początkowej wycenie inwestycji leasingowej netto oraz zmniejszają kwotę przychodu ujmowanego w okresie leasingu.

Początkowa wycena opłat leasingowych uwzględnionych w inwestycji leasingowej netto.

W dacie rozpoczęcia opłaty leasingowe uwzględnione w wycenie inwestycji leasingowej netto obejmują następujące opłaty za prawo do użytkowania bazowego składnika aktywów podczas okresu leasingu, które nie są otrzymane w dacie rozpoczęcia:

· stałe opłaty leasingowe netto, pomniejszone o zachęty leasingowe przypadające do zapłaty,

· zmienne opłaty leasingowe netto, które zależą od indeksu lub stawki, wycenione początkowo z zastosowaniem tego indeksu lub tej stawki zgodnie z ich wartością w dacie rozpoczęcia,

· wszelkie gwarantowane wartości końcowe netto udzielone leasingodawcy przez leasingobiorcę, podmiot powiązany z leasingobiorcą lub niezależną osobę trzecią zdolną finansowo do wywiązania się ze swoich zobowiązań w ramach tej gwarancji,

· cenę netto wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca skorzysta z tej opcji oraz

· kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w warunkach leasingu przewidziano, że leasingobiorca może skorzystać z opcji wypowiedzenia leasingu.

Późniejsza wycena

Ujmowanie dochodów finansowych w okresie leasingu przebiega w sposób odzwierciedlający stałą okresową stopę zwrotu z inwestycji leasingowej netto dokonanej przez leasingodawcę w ramach leasingu finansowego.

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingodawca ujmuje dochody finansowe przez okres leasingu w systematyczny i racjonalny sposób. Opłaty leasingowe dotyczące danego okresu zmniejszają inwestycję leasingową netto.

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingodawca stosuje do inwestycji leasingowej netto wymogi w zakresie zaprzestania ujmowania oraz wymogi w zakresie utraty wartości przewidziane w MSSF 9.

Leasing operacyjny

Ujmowanie i wycena

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingodawca ujmuje opłaty leasingowe z leasingów operacyjnych jako dochód metodą liniową.

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingodawca ujmuje w kosztach koszty, łącznie z amortyzacją, poniesione w celu uzyskania dochodów z tytułu leasingu.

Grupa Santander Bank Polska S.A. jako leasingodawca dodaje początkowe koszty bezpośrednie poniesione w celu uzyskania leasingu operacyjnego do wartości bilansowej bazowego składnika aktywów i ujmuje te koszty jako koszty poniesione w okresie leasingu na tej samej podstawie co dochody z tytułu leasingu.

Pozostałe składniki sprawozdania z sytuacji finansowej

Aktywa trwałe przeznaczone do zbycia

Na dzień klasyfikacji składnika aktywów trwałych jako aktywa przeznaczone do zbycia, Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia taki składnik aktywów w kwocie niższej z jego wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty doprowadzenia do sprzedaży.

Ewentualne pomniejszenie wartości bilansowej aktywów przeznaczonych do zbycia na dzień ich początkowej klasyfikacji jak i późniejsze odpisy aktualizujące do poziomu wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży są ujmowane w rachunku zysków i strat.

Pozostałe należności handlowe i inne należności

Należności handlowe i inne należności z datą zapadalności poniżej 12 miesięcy od dnia powstania należności są ujmowane na moment początkowego ujęcia w wartości nominalnej z uwagi na nieistotny wpływ dyskonta. Należności handlowe i inne należności z terminem płatności do 12 kolejnych miesięcy są ujmowane na dzień bilansowy w kwocie wymaganej zapłaty pomniejszonej o odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.

Inne zobowiązania

Zobowiązania handlowe i inne zobowiązania z datą zapadalności poniżej 12 miesięcy od dnia powstania zobowiązania są ujmowane na moment początkowego ujęcia w wartości nominalnej z uwagi na nieistotny wpływ dyskonta. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług jak i inne zobowiązania wymagalne w terminie 12 kolejnych miesięcy są ujmowane na dzień bilansowy w kwocie wymagającej zapłaty.

Kapitały

Kapitały własne stanowią kapitały i fundusze tworzone zgodnie z obowiązującym prawem, właściwymi ustawami oraz ze statutem. Do kapitałów własnych zaliczane są także niepodzielone zyski i niepokryte straty z lat ubiegłych.

Kapitał zakładowy (akcyjny) wykazany jest w wysokości zgodnej ze statutem oraz wpisem do rejestru sądowego według wartości nominalnej.

Kapitał zapasowy tworzony jest z odpisów z zysku oraz premii emisyjnych uzyskanych z emisji akcji.

Kapitał rezerwowy tworzony jest z odpisów z zysku i może być przeznaczony na pokrycie strat bilansowych lub na wypłatę dywidendy (kapitał dywidendowy).

W kapitale rezerwowym ujmuje się efekt wyceny programu motywacyjnego realizowanego w formie akcji (MSSF 2.53).

Kapitał zapasowy, rezerwowy, fundusz ogólnego ryzyka bankowego oraz premia akcyjna prezentowane są łącznie w ramach kategorii „Pozostałe kapitały”.

Na kapitał z aktualizacji wyceny odnosi się różnice z wyceny aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, różnice z wyceny instrumentów zabezpieczających stanowiących efektywne zabezpieczenie przepływów pieniężnych z uwzględnieniem odroczonego podatku dochodowego oraz zyski aktuarialne z przeszacowania rezerwy emerytalnej. Kapitał z aktualizacji wyceny nie podlega dystrybucji.

Oprócz kapitału własnego do kapitałów Grupy Santander Bank Polska S.A. zalicza się również udziały niekontrolujące.

Na dzień wyłączenia z ksiąg rachunkowych całości lub części składnika aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody łączne skutki okresowej zmiany wartości godziwej odniesione na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny zostają wyksięgowane (odwrócone). Całość lub odpowiednia część uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego zwiększa lub zmniejsza wartość danego składnika aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Skutki zmian wartości godziwej są wyksięgowywane w korespondencji z rachunkiem zysków i strat.

Wynik finansowy netto roku obrotowego stanowi wynik z rachunku zysków i strat roku bieżącego skorygowanego obciążeniem z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych.

Działalność powiernicza

Przychody realizowane w ramach świadczenia działalności powierniczej są elementem przychodów prowizyjnych. Korespondujące z nimi aktywa klientów nie są składnikiem aktywów Grupy Santander Bank Polska S.A. i w związku z tym nie są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej.

Wypłaty z kapitałów (Dywidendy)

Dywidendy własne za dany rok, które zostały zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, ale nie zostały wypłacone na koniec okresu sprawozdawczego, ujawnia się w pozycji zobowiązań z tytułu dywidendy w ramach pozostałych zobowiązań.

Rezerwy

Rezerwę tworzy się wówczas, gdy na Grupie Santander Bank Polska S.A. ciąży obecny obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych i prawdopodobne jest, że wypełnienie obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne. W przypadku, gdy kwota ta jest istotna, rezerwa jest szacowana poprzez zdyskontowanie oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych w oparciu o stopę dyskontową przed opodatkowaniem, która odzwierciedla bieżącą ocenę rynku odnośnie wartości pieniądza w czasie oraz ryzyko związane konkretnie z danym składnikiem zobowiązań.

Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje rezerwy na ryzyko prawne, zgodnie MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe w przypadku, gdy szacowana strata z tytułu ryzyka prawnego przewyższa wartość brutto kredytu oraz dla kredytów rozliczonych.

Rachunek zysków i strat

Wynik z tytułu odsetek

Grupa Santander Bank Polska S.A. prezentuje wartość przychodu odsetkowego rozpoznanego według efektywnej stopy procentowej oraz efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe w odrębnych liniach rachunku zysków i strat – „Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie” oraz „Przychody odsetkowe od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody”.

Natomiast przychód odsetkowy rozpoznany od aktywów finansowych niespełniających testu kontraktowych przepływów pieniężnych (dotyczy głównie kart kredytowych) jest prezentowany w linii „Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy”.

Wynik z tytułu prowizji

Przychody i koszty z tytułu opłat i prowizji ,nierozliczane według efektywnej stopy procentowej, ujmuje się w sposób odzwierciedlający przekazanie przyrzeczonych dóbr i usług na rzecz klienta w kwocie odzwierciedlającej wynagrodzenie, do którego Grupa Santander Bank Polska S.A będzie uprawiona w zmiana za te dobra i usługi zgodnie z 5-stopniowym modelem ujmowania przychodów .

Grupa dokonuje identyfikacji odrębnych obowiązków do wykonania świadczenia , do których przypisuje cenę transakcyjną. W przypadku, gdy wysokość wynagrodzenia jest zmienna , do ceny transakcyjnej zalicza się część lub całość wynagrodzenia zmiennego w zakresie, w jakim istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że nie nastąpi zwrot wcześniej ujętych przychodów. Przychody równe cenie transakcyjnej są ujmowane przy spełnieniu świadczenia lub w trakcie jego spełniania poprzez przekazanie klientowi przyrzeczonego dobra lub usługi.

Koszty doprowadzające do zawarcia umowy oraz koszty wykonania umowy Grupa aktywuje, a następnie systematycznie amortyzuje uwzględniając okres przekazywania klientowi dóbr lub usług.

Do istotnych przychodów prowizyjnych Grupa Santander Bank Polska S.A zalicza:

1. Przychody prowizyjne od kredytów obejmujące wartość pobranych przez Grupę Santander Bank Polska S.A. opłat za wysłane monity, wydane zaświadczenia, windykację, wystawienie gwarancji oraz za zaangażowanie. Większość przychodów tego rodzaju, z uwagi na swój charakter, jest rozpoznawana jednorazowo w wyniku finansowym w momencie wykonania czynności na rzecz klienta. Pozostałe, jak prowizja za wystawienie gwarancji, są rozliczane w czasie przez okres trwania umowy z klientem.

2. Przychody prowizyjne z tytułu kart kredytowych obejmujące prowizje m.in. za wydanie karty, dokonane wypłaty kartą z bankomatów, wydanie nowej karty, przygotowywanie zestawienia operacji dokonywanych kartą czy za uruchomienie dodatkowych usług związanych z kartą kredytową. Zdecydowana większość przychodów jest rozpoznawana w określonym momencie czasu, tj. w chwili wykonania jednorazowej usługi na rzecz klienta. W przypadku uruchomienia usług związanych z kartą kredytową wartość prowizji jest rozpoznawana w czasie.

3. Przychody za zarządzanie aktywami rozpoznawane zgodnie z 5-stopniowym modelem rozpoznawania przychodów w oparciu o wartość zarządzanych aktywów przekazanych Grupie Santander Bank Polska S.A. do zarządzania. Warunki umowne nie przewidują otrzymywania przez Grupę Santander Bank Polska S.A. płatności opłaconych z góry ani dodatkowych premii kalkulowanych po zamknięciu roku obrotowego w oparciu o niezależne od Grupy Santander Bank Polska S.A. czynniki.

Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie

W przypadku zaprzestania ujmowania składnika aktywów wycenianego w zamortyzowanym koszcie Grupa Santander Polska S.A. w tej pozycji prezentuje różnicę w wartości instrumentów finansowych. Wartość tej pozycji za rok 2022 praktycznie w całości dotyczy ugód zawieranych dla portfela kredytów hipotecznych w walutach obcych. W momencie zawarcia ugody z klientem Grupa traci prawa do instrumentu w walucie obcej i powstaje nowy instrument w PLN. Poza ugodami dla portfela hipotecznego w pozycji tej prezentowane są modyfikacje istotne na pozostałych instrumentach m. in. kredytach detalicznych i kredytach korporacyjnych.

Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych

W pozycji tej prezentowany jest wpływ ryzyka prawnego kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych i dotyczy zmian w wysokości korekty z tytułu ryzyka prawnego pomniejszającej wartość bilansową brutto ekspozycji lub/i zmian w wysokości rezerwy na ryzyko prawne, oraz realizacji wyroków sądowych.

Wynik z tytułu działalności bancassurance

Dla wybranych produktów kredytowych, dla których zidentyfikowano powiązanie z produktem ubezpieczeniowym Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje podziału realizowanych przychodów na część ujmowaną w przychodach odsetkowych z wykorzystaniem efektywnej stopy procentowej oraz na część ujmowaną w przychodach prowizyjnych. Grupa Santander Bank Polska S.A. traktuje sprzedawane produkty ubezpieczeniowe, jako powiązane z kredytami w szczególności, gdy oferowany produkt ubezpieczeniowy wpływa na warunki umowne produktu finansowego.

W celu ustalenia, jaka część przychodu stanowi integralną część umowy kredytowej rozpoznawanej jako przychód odsetkowy metodą efektywnej stopy procentowej Grupa Santander Bank Polska S.A. wydziela wartość godziwą oferowanego instrumentu finansowego oraz wartość godziwą usługi pośrednictwa w sprzedaży produktu ubezpieczeniowego dystrybuowanego łącznie z tym instrumentem.

Podział wynagrodzenia pomiędzy część stanowiącą element zamortyzowanego kosztu instrumentu finansowego oraz część stanowiącą wynagrodzenie za wykonywane czynności pośrednictwa jest dokonywane w proporcji odpowiednio wartości godziwej instrumentu finansowego oraz wartości godziwej usługi pośrednictwa w stosunku do sumy obu tych wartości.

Część przychodów stanowiących wynagrodzenie za usługę pośrednictwa z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z umową kredytową Grupa Santander Bank Polska S.A. rozpoznaje w przychodach prowizyjnych w momencie naliczenia opłaty z tytułu sprzedaży produktu ubezpieczeniowego.

Grupa Santander Bank Polska S.A. nie rzadziej niż w okresach rocznych przeprowadza weryfikację poprawności przyjętego podziału dla rozpoznawania poszczególnych rodzajów przychodów.

Świadczenia pracownicze

Krótkoterminowe świadczenia pracownicze

Krótkoterminowe świadczenia pracownicze Grupy Santander Bank Polska S.A. zawierają wynagrodzenia, premie, płatne urlopy oraz składki na ubezpieczenie społeczne i są ujmowane jako koszty w momencie poniesienia.

Długoterminowe świadczenia pracownicze

Zobowiązania Grupy Santander Bank Polska S.A. z tytułu długoterminowych świadczeń pracowniczych są kwotą przyszłych korzyści, które pracownik otrzyma w zamian za świadczenie swoich usług w bieżącym i wcześniejszych okresach. Rezerwy na odprawy emerytalne są oszacowane na podstawie wyceny metodą aktuarialną. Wycena tych rezerw jest aktualizowana przynajmniej raz w roku.

Transakcje płatności w formie akcji rozliczane w instrumentach kapitałowych

W przypadku transakcji płatności w formie akcji rozliczanych w instrumentach kapitałowych Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia otrzymane dobra lub usługi i odpowiadający im wzrost w kapitale własnym, bezpośrednio w wartości godziwej otrzymanych dóbr lub usług, chyba że niemożliwe jest wiarygodne oszacowanie ich wartości godziwej. Jeżeli Grupa Santander Bank Polska S.A. nie może wiarygodnie oszacować wartości godziwej otrzymanych dóbr lub usług, określa ich wartość oraz odpowiadający im wzrost w kapitale własnym w sposób pośredni poprzez odniesienie do wartości godziwej przyznanych instrumentów kapitałowych.

Warunki nabycia praw zawarte w warunkach przyznania nie są uwzględniane przy ustalaniu wartości godziwej, z wyjątkiem sytuacji, gdy warunki te są uzależnione od czynników rynkowych. Nierynkowe warunki nabycia praw są uwzględniane poprzez korygowanie liczby praw ujętych w wycenie dla potrzeb pomiaru kosztu usług świadczonych przez pracowników, w ten sposób, że ostatecznie kwota ujęta w rachunku zysków i strat odzwierciedla liczbę akcji, którą nabędą uprawnieni. Koszty związane z płatnościami w formie akcji są odnoszone do kapitałów własnych. W przypadku gdy warunki planu płatności w formie akcji przewidują emisję nowych akcji, wpływy z emisji akcji zwiększają kapitał akcyjny oraz ewentualną nadwyżką kapitału zapasowego w momencie wykonania prawa.

Transakcje płatności w formie akcji rozliczane w środkach pieniężnych

W transakcjach płatności w formie akcji rozliczanych w środkach pieniężnych Grupa Santander Bank Polska S.A. wycenia nabyte dobra lub usługi i zaciągnięte zobowiązanie w wartości godziwej zobowiązania. Do czasu, gdy zobowiązanie zostanie uregulowane, Grupa Santander Bank Polska S.A. na każdy dzień sprawozdawczy, a także na dzień rozliczenia wycenia zobowiązanie w wartości godziwej, a ewentualne zmiany wartości ujmuje w zysku lub stracie danego okresu. Grupa Santander Bank Polska S.A. ujmuje otrzymane usługi oraz zobowiązanie do zapłaty za te usługi w momencie, gdy pracownicy świadczą te usługi. Zobowiązanie wyceniane jest, początkowo, a także na koniec każdego okresu sprawozdawczego, aż do momentu rozliczenia w wartości godziwej praw do wzrostu wartości akcji, ustalonej z zastosowaniem modelu wyceny opcji, biorąc pod uwagę terminy i warunki, na których przyznano prawa do wzrostu wartości akcji oraz zakres, w jakim pracownicy wykonali usługi do tego dnia.

Wynik handlowy i rewaluacja

Wynik handlowy i rewaluacja obejmuje zyski i straty wynikające ze zmian w wartości godziwej aktywów finansowych i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu i wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat. Przychody i koszty odsetkowe od tych instrumentów dłużnych są uwzględniane w wyniku odsetkowym.

Przychody z tytułu dywidend

Dywidendy zaliczane są do rachunku zysków i strat w momencie ustalenia praw akcjonariuszy/udziałowców do ich otrzymania pod warunkiem, że korzyści finansowe wpłyną do Grupy Santander Bank Polska S.A. i kwota przychodu może być wiarygodnie zmierzona.

Wynik na sprzedaży podmiotów zależnych, stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć

Wynik na sprzedaży akcji i udziałów w podmiotach zależnych ustalany jest jako różnica pomiędzy wartością aktywów netto jednostki zależnej skorygowaną o nieodpisaną część wartości firmy, a uzyskaną za nie ceną sprzedaży.

Wynik na sprzedaży podmiotów stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć ustalany jest jako różnica między wartością aktywa a uzyskaną ceną sprzedaży.

Wynik na pozostałych instrumentach finansowych

Wynik na pozostałych instrumentach obejmuje:

· zyski i straty powstałe w wyniku zbycia instrumentów kapitałowych oraz instrumentów dłużnych zaklasyfikowanych do portfela aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz

· zmiany wartości godziwej instrumentów zabezpieczanych i zabezpieczających, w tym nieefektywną część rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych.

Grupa Santander Bank Polska S.A. stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej oraz rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych.

Szczegółowe informacje na ten temat zostały zawarte w nocie nr 44 „Rachunkowość zabezpieczeń”.

Pozostałe przychody operacyjne i pozostałe koszty operacyjne

Do pozostałych przychodów operacyjnych i pozostałych kosztów operacyjnych zaliczane są koszty rezerw na ryzyko prawne, z wyjątkiem ryzyka prawnego związanego z portfelem kredytów denominowanych/ indeksowanych do CHF, jak również koszty i przychody operacyjne niezwiązane bezpośrednio z działalnością statutową Grupy Santander Bank Polska S.A., m.in. takie jak przychody i koszty z tytułu sprzedaży i likwidacji środków trwałych, przychody z tytułu sprzedaży pozostałych usług, otrzymane i zapłacone odszkodowania, kary i grzywny.

Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności kredytowych

W pozycji „Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności” prezentowane są utworzone i rozwiązane odpisy aktualizujące pozycję bilansowe i pozabilansowe oraz wynik na sprzedaży należności kredytowych.

Wynik na sprzedaży należności kredytowych ustalany jest w momencie wyłączenia należności kredytowych z ksiąg rachunkowych w wysokości różnicy pomiędzy wartością bilansową a kwotą otrzymanej zapłaty.

Koszty pracownicze i koszty działania

W pozycji „Koszty pracownicze” prezentowane są koszty:

· wynagrodzeń i ubezpieczeń społecznych (w tym z tytułu składek na świadczenia emerytalno – rentowe),

· rezerw z tytułu niewykorzystanych urlopów wypoczynkowych,

· rezerw emerytalno-rentowych,

· rezerw z tytułu premii,

· programu zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze, którego część ujmowana jest jako zobowiązanie z tytułu płatności na bazie akcji rozliczonych w środkach pieniężnych zgodnie z MSSF 2 „Płatności w formie akcji” oraz

· koszty szkoleń pracowników i innych świadczeń płacowych i pozapłacowych na rzecz pracowników.

W pozycji „Koszty działania” prezentuje się min koszty:

· utrzymania i wynajmu majątku trwałego,

· obsługi informatycznej i telekomunikacyjnej,

· działalności administracyjnej,

· promocji i reklamy,

· ochrony mienia

· leasingu krótkoterminowego i aktywów o niskiej wartości

· opłaty ponoszone na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, Komisji Nadzoru Finansowego, Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych

· podatki i opłaty (podatek od nieruchomości, wpłaty dokonywane na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, opłaty komunalne i administracyjne, opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów),

· ubezpieczeń,

· koszty remontów nieklasyfikujących się jako ulepszenie środka trwałego.

Podatek od instytucji finansowych

Podstawę opodatkowania podatku od niektórych instytucji finansowych wprowadzonego ustawą obowiązującą od 1.02.2016 r. stanowi nadwyżka sumy aktywów podmiotu ponad 4 miliardy PLN w przypadku banków wynikająca z zestawienia obrotów i sald na koniec każdego miesiąca. Banki są uprawnione do pomniejszenia podstawy opodatkowania m.in. o wartość funduszy własnych, a także wartość skarbowych papierów wartościowych. Dodatkowo banki obniżają podstawę opodatkowania o wartość aktywów nabytych od NBP, stanowiących zabezpieczenie kredytu refinansowego udzielonego przez NBP. Stawka podatku dla wszystkich podatników wynosi 0,0366% miesięcznie, a podatek jest płacony miesięcznie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy.

Wartość obciążenia podatkiem od instytucji finansowych prezentowana jest przez Grupę Santander Bank Polska S.A. w pozycji „Podatek od instytucji finansowych” odrębnie od obciążenia wynikającego z podatku dochodowego.

Podatek dochodowy od osób prawnych

Podatek dochodowy od osób prawnych obejmuje podatek bieżący i podatek odroczony. Podatek dochodowy jest wykazywany w rachunku zysków i strat z wyjątkiem pozycji, które ujęto w kapitale własnym.

Podatek bieżący jest to kwota podatku podlegającego zapłacie od dochodu do opodatkowania za dany rok z zastosowaniem stawek podatkowych, które obowiązywały prawnie lub obowiązywały faktycznie na koniec okresu sprawozdawczego oraz uwzględniając wszelkie korekty podatku podlegającego zapłacie dotyczącego poprzednich lat.

Aktywa i zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmowane są metodą bilansową. Powstają z tytułu różnic przejściowych pomiędzy wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością wynikającą ze sprawozdania z sytuacji finansowej. Odroczony podatek dochodowy ustala się przy zastosowaniu stawek podatkowych obowiązujących prawnie lub faktycznie na koniec okresu sprawozdawczego, które zgodnie z oczekiwaniami będą obowiązywać w momencie realizacji określonych aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego lub uregulowania zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmuje się, jeżeli jest prawdopodobne, że w przyszłości osiągnięty zostanie dochód do opodatkowania, który umożliwi wykorzystanie różnic przejściowych. Wartość bilansowa aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego jest weryfikowana na koniec każdego okresu sprawozdawczego. Grupa Santander Bank Polska S.A. obniża wartość bilansową składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego do wartości możliwej do zrealizowania - to jest w zakresie, w jakim jest prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Odroczone i bieżące aktywa i zobowiązania z tytułu podatku dochodowego kompensuje się tylko wtedy, gdy dotyczą tego samego tytułu rozliczeń podatkowych oraz gdy istnieje ważny tytuł prawny i intencja dokonania rozliczenia w kwocie netto albo realizacji składnika aktywów i wykonania zobowiązania jednocześnie.

3. Sprawozdawczość według segmentów działalności

Prezentacja informacji o segmentach działalności Grupy Santander Bank Polska S.A. oparta jest o model informacji zarządczej służący do przygotowywania sprawozdań dla Zarządu Banku wykorzystywanych do oceny osiąganych wyników oraz alokacji zasobów. Działalność operacyjną Grupy Santander Bank Polska S.A. podzielono na pięć segmentów działalności: Segment Bankowości Detalicznej, Segment Bankowości Biznesowej i Korporacyjnej, Segment Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej, Segment ALM (Zarządzanie Aktywami i Zobowiązaniami) i Operacji Centralnych oraz Segment Santander Consumer. Zostały one wyłonione na podstawie identyfikacji klientów i produktów.

Głównym elementem oceny segmentów działalności przez Zarząd Banku jest zysk przed opodatkowaniem.

Dochody i koszty przypisane do segmentu osiągane są ze sprzedaży i obsługi klientów oraz produktów w danym segmencie, zgodnie z zasadami przedstawionymi poniżej. Wykazywane są one w rachunku zysków i strat Grupy i dają się przyporządkować do danego segmentu w sposób bezpośredni lub w oparciu o racjonalne przesłanki.

Wynik z tytułu odsetek w podziale na segmenty działalności Grupy Santander Bank Polska S.A. jest oceniany przez Zarząd Banku w postaci netto z uwzględnieniem kosztu wewnętrznego transferu funduszy oraz bez podziału na przychody i koszty odsetkowe.

Rozliczenia pomiędzy segmentami dotyczą wynagrodzeń za świadczone usługi i obejmują:

· sprzedaż i/lub obsługę klientów danego segmentu w kanałach sprzedaży/obsługi będących w posiadaniu innego segmentu;

· współdzielenie przychodów i kosztów z transakcji realizowanych z danym klientem, gdzie segment realizujący transakcje nie jest jednocześnie właścicielem biznesowym relacji z danym klientem;

· współdzielenie przychodów i kosztów związanych z realizacją wspólnych przedsięwzięć.

Alokacje przychodów i kosztów regulują wzajemne uzgodnienia pomiędzy segmentami, opierające się o jednostkowe stawki za poszczególne usługi bądź umowy dotyczące podziału łącznych przychodów i/lub kosztów.

Aktywa i Zobowiązania segmentu wykorzystywane są w jego działalności operacyjnej i dają się przyporządkować do segmentu bezpośrednio lub na zasadzie alokacji.

Grupa Kapitałowa Santander Bank Polska S.A. koncentruje swoją działalność na rynku krajowym.

W 2022 roku dokonano:

· resegmentacji klientów pomiędzy segmentami biznesowymi; Raz w roku Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonuje resegmentacji / migracji klientów między segmentami działalności wynikającej z faktu, iż dany klient zaczyna spełniać kryteria przypisania do innego segmentu działalności niż kryteria segmentu, który dotychczas był właścicielem biznesowym relacji z danym klientem. Taka zmiana ma zapewnić najwyższą jakość obsługi dostosowaną do indywidualnych potrzeb lub skali działalności klienta.

· przeglądu pozycji raportowanych w segmencie ALM i Operacji Centralnych, w związku z którym, część dochodów, kosztów i wolumenów bilansowych zostało alokowanych do segmentów biznesowych. Zmiana dotyczy przede wszystkim alokacji kapitałów własnych, oraz alokacji kosztów operacyjnych i amortyzacji.

· prezentacyjnego wyodrębnienia kosztów ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych

· podziału wyniku z tytuły prowizji na przychody i koszty

· reklasyfikacji rezerwy na ryzyko prawne związane z portfelem walutowych kredytów hipotecznych z pozycji Pozostałe Rezerwy do pozycji Należności od Klientów (jako pomniejszenie wartości bilansowej brutto). Więcej szczegółów dotyczących powyższej reklasyfikacji zostało podanych w nocie 2.5.

Dane porównywalne zostały odpowiednio dostosowane.

W części dotyczącej Santander Bank Polska koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych zostały zaprezentowane w segmencie Bankowości Detalicznej. Natomiast w części dotyczącej Santander Consumer Bank koszt ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych zostały zaprezentowane w segmencie Santander Consumer Bank. Więcej szczegółów dotyczących powyższych rezerw zostało opisane w nocie 48.

W części dotyczącej Santander Bank Polska zobowiązania z tytułu zwrotu klientom indywidualnym prowizji za udzielenie kredytu hipotecznego w procesie nadpłat częściowych i całkowitych oraz zobowiązanie z tytułu zwrotu klientom indywidualnym dodatkowych kosztów kredytu hipotecznego ponoszonych do czasu ustanowienia hipoteki zostały zaprezentowane w segmencie Bankowości Detalicznej. Szczegóły zostały opisane w nocie 2.6

Wpłata na fundusz pomocowy w ramach systemu ochrony banków komercyjnych (tzw. IPS – Institutional Protection Scheme) została podzielona na wszystkie segmenty biznesowe na podstawie struktury należności od klientów. Więcej szczegółów dotyczących systemu ochrony banków komercyjnych zostało zaprezentowane w nocie 14.

Zasady identyfikacji dochodów i kosztów oraz aktywów i zobowiązań na potrzeby raportowania segmentowego są zgodne z polityką rachunkowości stosowaną w Grupie Santander Bank Polska S.A.

Segment Bankowości Detalicznej

Przychody segmentu Bankowości Detalicznej pochodzą ze sprzedaży produktów i usług adresowanych do klientów indywidualnych Banku, jak również małych przedsiębiorstw. W ramach oferty skierowanej do klientów tego segmentu wyróżnić można: szeroką gamę produktów oszczędnościowych, kredyty hipoteczne i konsumenckie, karty kredytowe i debetowe, produkty ubezpieczeniowe i inwestycyjne, usługi rozliczeniowe, usługi maklerskie, zasilenia telefonów GSM, płatności zagraniczne i Western Union oraz usługi dla klientów zamożnych. Dla małych przedsiębiorstw segment świadczy między innymi usługi w zakresie udzielania kredytów, przyjmowania depozytów oraz usługi z zakresu zarządzania gotówką, leasingu, faktoringu, akredytyw i gwarancji. Segment Bankowości Detalicznej uzyskuje również dochody oferując usługi zarządzania na zlecenie aktywami Klientów w ramach funduszy inwestycyjnych i portfeli indywidualnych.

Segment Bankowości Biznesowej i Korporacyjnej

W ramach segmentu Bankowości Biznesowej i Korporacyjnej Grupa uzyskuje dochody z produktów i usług skierowanych do przedsiębiorstw gospodarczych, samorządów i sektora publicznego, w tym także dla średnich przedsiębiorstw. Poza usługami bankowymi związanymi z transakcjami, kredytowaniem i pozyskiwaniem depozytów, segment świadczy również usługi z zakresu zarządzania gotówką, leasingu, faktoringu, akredytyw i gwarancji. Segment zajmuje się także realizacją usług na rzecz klientów innych banków i instytucji finansowych w oparciu o umowy zawarte z tymi instytucjami.

Segment Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej

W ramach segmentu Bankowości Inwestycyjnej i Korporacyjnej Grupa uzyskuje dochody z usług i produktów skierowanych do największych międzynarodowych i polskich korporacji, obejmujące:

· bankowość transakcyjną, w ramach której oferowane są takie produkty jak: zarządzanie gotówką, depozyty, leasing, faktoring, akredytywy, gwarancje, kredytowanie bilateralne i produkty w obsłudze handlu zagranicznego;

· kredytowanie, w tym finansowanie projektów, kredyty konsorcjalne oraz programy emisji obligacji;

· produkty mające na celu zarządzanie ryzykiem kursowym i stopy procentowej oferowane wszystkim klientom Banku (segment alokuje przychody związane z tą działalnością do pozostałych segmentów, przy czym poziom alokacji może się zmieniać w poszczególnych latach);

· usługi organizowania i finansowania emisji papierów wartościowych, doradztwo finansowe oraz usługi brokerskie dla instytucji finansowych.

Segment generuje także dochody w związku z zajmowaniem pozycji na rynku międzybankowym w ramach zarządzania ryzykiem stopy procentowej i walutowym.

Segment ALM i Operacji Centralnych

Segment obejmuje operacje centralne takie jak finansowanie działalności pozostałych segmentów Grupy, w tym zarządzanie płynnością oraz ryzykiem stopy procentowej i kursowym. Obejmuje również zarządzanie strategicznymi inwestycjami Banku oraz transakcje, z których przychód i/lub koszty nie mogą być bezpośrednio lub w oparciu o racjonalne przesłanki przyporządkowane do danego segmentu.

Segment Santander Consumer

Segment ten obejmuje działalność Grupy Santander Consumer. Działalność tego segmentu skupia się na sprzedaży produktów i usług adresowanych zarówno do klientów indywidualnych, jak i podmiotów gospodarczych. W ramach oferty tego segmentu dominują produkty kredytowe tj. kredyty samochodowe, karty kredytowe, pożyczki gotówkowe, kredyty ratalne oraz leasing. Ponadto, segment Santander Consumer obejmuje lokaty terminowe oraz produkty ubezpieczeniowe (przede wszystkim powiązane z produktami kredytowymi).

Skonsolidowany rachunek zysków i strat w podziale na segmenty

1.01.2022-31.12.2022	Segment Bankowość Detaliczna *	Segment Bankowość Biznesowa i Korporacyjna	Segment Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	Segment ALM i Operacji Centralnych	Segment Santander Consumer	Razem
Wynik z tytułu odsetek	4 011 980	1 728 890	713 214	1 886 810	1 311 413	9 652 307
w tym transakcje wewnętrzne	(3 123)	(4 211)	7 271	66 731	(66 668)	-
Przychody prowizyjne	1 847 766	625 279	474 229	19 611	206 332	3 173 217
Koszty prowizyjne	(436 956)	(35 759)	(26 152)	(21 214)	(86 718)	(606 799)
Wynik z tytułu prowizji	1 410 810	589 520	448 077	(1 603)	119 614	2 566 418
w tym transakcje wewnętrzne	199 575	125 175	(320 122)	(1 632)	(2 996)	-
Pozostałe dochody netto	(118 399)	129 579	270 363	(209 520)	80 145	152 168
w tym transakcje wewnętrzne	5 766	105 268	(106 673)	(4 365)	4	-
Przychody z tytułu dywidend	9 626	-	938	-	75	10 639
Koszty operacyjne	(2 569 727)	(609 123)	(417 752)	(61 010)	(516 509)	(4 174 121)
w tym transakcje wewnętrzne	-	-	-	1 423	(1 423)	-
Amortyzacja	(371 391)	(60 381)	(34 332)	-	(57 481)	(523 585)
Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności kredytowych	(629 068)	(198 721)	(33 780)	453	(33 569)	(894 685)
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych	(1 428 333)	-	-	-	(310 755)	(1 739 088)
Udział w zysku (stracie) jednostek wycenianych metodą praw własności	83 260	-	-	789	-	84 049
Podatek od instytucji finansowych	-	-	-	(752 334)	(28 821)	(781 155)
Zysk przed opodatkowaniem	398 758	1 579 764	946 728	863 584	564 112	4 352 947
Obciążenie z tytułu podatku dochodowego						(1 344 172)
Skonsolidowany zysk za okres						3 008 775
w tym:
Zysk należny akcjonariuszom jednostki dominującej						2 799 098
Zysk należny udziałowcom niesprawującym kontroli						209 677

* Obejmuje klientów indywidualnych, małe przedsiębiorstwa oraz Wealth Management (bankowość prywatna i Santander TFI S.A.)

Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej w podziale na segmenty

31.12.2022	Segment Bankowość Detaliczna *	Segment Bankowość Biznesowa i Korporacyjna	Segment Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	Segment ALM i Operacji Centralnych	Segment Santander Consumer	Razem
Należności od klientów	82 561 386	38 177 505	16 135 457	-	15 634 344	152 508 692
Inwestycje w podmioty stowarzyszone	874 763	-	-	46 732	-	921 495
Pozostałe aktywa	10 232 943	2 228 561	10 465 322	78 127 078	4 683 124	105 737 028
Aktywa razem	93 669 092	40 406 066	26 600 779	78 173 810	20 317 468	259 167 215
Zobowiązania wobec klientów	126 640 137	40 730 094	14 913 094	3 863 549	10 349 932	196 496 806
Pozostałe zobowiązania	1 038 681	805 543	6 323 155	18 560 807	5 826 885	32 555 071
Kapitały	11 049 206	7 645 977	4 990 826	2 163 680	4 265 649	30 115 338
Zobowiązania i kapitały razem	138 728 024	49 181 614	26 227 075	24 588 036	20 442 466	259 167 215

* Obejmuje klientów indywidualnych, małe przedsiębiorstwa oraz Wealth Management (bankowość prywatna i Santander TFI S.A.)

Skonsolidowany rachunek zysków i strat w podziale na segmenty

1.01.2021-31.12.2021	Segment Bankowość Detaliczna *	Segment Bankowość Biznesowa i Korporacyjna	Segment Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	Segment ALM i Operacji Centralnych	Segment Santander Consumer	Razem
Wynik z tytułu odsetek	3 123 188	770 510	262 028	619 121	1 187 299	5 962 146
w tym transakcje wewnętrzne	(1 838)	(1 831)	3 824	10 149	(10 304)	-
Przychody prowizyjne	1 758 023	568 604	426 860	1 676	217 390	2 972 553
Koszty prowizyjne	(345 545)	(30 511)	(20 884)	(2 924)	(85 604)	(485 468)
Wynik z tytułu prowizji	1 412 478	538 093	405 976	(1 248)	131 786	2 487 085
w tym transakcje wewnętrzne	171 757	117 338	(283 004)	(3 133)	(2 958)	-
Pozostałe dochody netto	94 141	67 964	211 125	143 042	63 266	579 538
w tym transakcje wewnętrzne	157	70 024	(66 059)	(3 746)	(376)	-
Przychody z tytułu dywidend	110 994	-	1 833	-	21	112 848
Koszty operacyjne	(2 053 628)	(439 542)	(326 996)	(83 559)	(505 561)	(3 409 286)
w tym transakcje wewnętrzne	-	-	-	2 831	(2 831)	-
Amortyzacja	(424 996)	(66 819)	(32 159)	-	(54 996)	(578 970)
Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności kredytowych	(559 030)	(231 028)	(127 407)	10 120	(216 843)	(1 124 188)
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych	(1 157 849)	-	-	-	(273 126)	(1 430 975)
Udział w zysku (stracie) jednostek wycenianych metodą praw własności	73 836	-	-	232	-	74 068
Podatek od instytucji finansowych	-	-	-	(583 793)	(30 645)	(614 438)
Zysk przed opodatkowaniem	619 134	639 178	394 400	103 915	301 201	2 057 828
Obciążenie z tytułu podatku dochodowego						(805 422)
Skonsolidowany zysk za okres						1 252 406
w tym:
Zysk należny akcjonariuszom jednostki dominującej						1 111 684
Zysk należny udziałowcom niesprawującym kontroli						140 722

* Obejmuje klientów indywidualnych, małe przedsiębiorstwa oraz Wealth Management (bankowość prywatna i Santander TFI S.A.)

Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej w podziale na segmenty

31.12.2021	Segment Bankowość Detaliczna *	Segment Bankowość Biznesowa i Korporacyjna	Segment Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	Segment ALM i Operacji Centralnych	Segment Santander Consumer	Razem
Należności od klientów	82 973 450	33 844 593	14 447 348	-	15 125 954	146 391 345
Inwestycje w podmioty stowarzyszone	886 796	-	-	45 944	-	932 740
Pozostałe aktywa	9 295 564	1 981 600	5 028 240	74 415 504	4 972 271	95 693 179
Aktywa razem	93 155 810	35 826 193	19 475 588	74 461 448	20 098 225	243 017 264
Zobowiązania wobec klientów	125 698 755	38 826 413	8 513 493	3 051 554	9 283 228	185 373 443
Pozostałe zobowiązania	610 226	455 806	5 113 381	17 257 731	6 993 101	30 430 245
Kapitały	11 368 207	6 334 201	3 885 179	1 804 093	3 821 896	27 213 576
Zobowiązania i kapitały razem	137 677 188	45 616 420	17 512 053	22 113 378	20 098 225	243 017 264

* Obejmuje klientów indywidualnych, małe przedsiębiorstwa oraz Wealth Management (bankowość prywatna i Santander TFI S.A.

4. Zarządzanie ryzykiem

Grupa Santander Bank Polska S.A. jest narażona na szereg ryzyk związanych z bieżącą działalnością. Celem zarządzania ryzykiem jest zapewnienie, iż Grupa powiększając wartość dla akcjonariuszy będzie podejmować ryzyko w sposób świadomy i kontrolowany. Ryzyko oznacza możliwość zaistnienia zdarzeń, które będą miały wpływ na realizację założonych przez Grupę celów strategicznych.

Głównym celem zarządzania ryzykiem w Banku i Grupie Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. jest prowadzenie bezpiecznej i efektywnej działalności pozwalającej na generowanie zysku i rozwój w ramach wyznaczonych parametrów ryzyka. Tryb zarządzania ryzykiem określają standardy obowiązujące w sektorze bankowym oraz wytyczne zawarte w regulacjach i rekomendacjach organów nadzoru bankowego.

Zarządzanie ryzykiem w Banku i Grupie Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. odbywa się w ramach profilu ryzyka, który wynika z przyjętego przez Bank ogólnego poziomu akceptacji ryzyka. Poziom akceptowalnego ryzyka (tzw. apetyt na ryzyko) - wyrażony w postaci zdefiniowanych i skwantyfikowanych limitów - zapisany jest w „Deklaracji akceptowalnego poziomu ryzyka”, uchwalonej przez Zarząd i zatwierdzonej przez Radę Nadzorczą. Limity wyznaczane są przy wykorzystaniu testów warunków skrajnych i analiz scenariuszowych, aby zagwarantować stabilność pozycji Banku nawet w przypadku zrealizowania się sytuacji znacząco niekorzystnych. Na podstawie zatwierdzonych limitów ryzyka wyznaczane są limity obserwacyjne oraz konstruowane polityki zarządzania ryzykiem. Polityki zarządzania ryzykiem są opracowywane w celu zapewnienia identyfikacji i pomiaru podejmowanego ryzyka, określenia najkorzystniejszego zwrotu przy zaakceptowanym poziomie ryzyka (risk-reward), a także dla regularnego ustalania i weryfikowania odpowiednich limitów ograniczających skalę narażenia na ryzyko. Grupa Santander Bank Polska S.A. na bieżąco modyfikuje i rozwija metody zarządzania ryzykiem, uwzględniając zmiany w profilu ryzyka Grupy, otoczeniu gospodarczym, wymogi regulacyjne i najlepsze praktyki rynkowe.

W ramach zintegrowanej struktury zarządzania ryzykiem wyodrębnione zostały specjalne jednostki organizacyjne odpowiedzialne za identyfikację, pomiar, monitorowanie i ograniczanie ryzyka, co gwarantuje niezależność funkcji zarządzania ryzykiem od jednostek podejmujących ryzyko. Zakres odpowiedzialności tych jednostek wyznaczają polityki zarządzania ryzykiem, regulujące proces identyfikacji, pomiaru i raportowania poziomu podejmowanego ryzyka oraz regularnego ustalania limitów ograniczających skalę narażenia na poszczególne rodzaje ryzyka. Zarząd i Rada Nadzorcza wytycza kierunek działań oraz aktywnie wspiera strategie zarządzania ryzykiem. Przejawia się to poprzez uchwalenie Strategii zarządzania ryzykiem oraz apetytu na ryzyko, a także akceptację kluczowych polityk w zakresie zarządzania ryzykiem, udział Członków Zarządu w komitetach wspierających zarządzanie ryzykiem, przeglądy i akceptację ryzyk oraz raportów dotyczących poziomu ryzyk.

Rada Nadzorcza sprawuje stały nadzór nad systemem zarządzania ryzykiem. Rada akceptuje strategię, kluczowe polityki zarządzania ryzykiem, wielkość akceptowalnego poziomu ryzyka oraz monitoruje poziom wykorzystania limitów wewnętrznych w odniesieniu do bieżącej strategii biznesowej i otoczenia makroekonomicznego. Prowadzi przeglądy głównych obszarów ryzyka, trybu identyfikacji zagrożeń oraz procesu ustalania i monitorowania działań naprawczych. Rada ocenia czy działania Zarządu w zakresie kontroli nad prowadzoną działalnością są skuteczne i zgodne z polityką Rady, z uwzględnieniem oceny systemu zarządzania ryzykiem.

Komitet Audytu i Zapewniania Zgodności Rady Nadzorczej wspiera Radę w wypełnianiu obowiązków nadzorczych. Komitet przeprowadza coroczne przeglądy wewnętrznych mechanizmów kontroli finansowej Grupy, przyjmuje raporty niezależnej jednostki audytu wewnętrznego oraz jednostki zapewnienia zgodności. Komitet otrzymuje regularne kwartalne raporty dotyczące stopnia realizacji zaleceń pokontrolnych i na ich podstawie ocenia jakość podejmowanych działań. Komitet Audytu ocenia efektywność systemu

kontroli wewnętrznej oraz systemu zarządzania ryzykiem. Ponadto, do zadań Komitetu należy monitorowanie wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, informowanie Rady o wynikach badania, dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej. Rolą Komitetu jest również opracowywanie polityki i procedury wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania oraz przedkładanie Radzie rekomendacji dot. wyboru, ponownego wyboru i odwołania Audytora Zewnętrznego oraz rekomendowanie Radzie wynagrodzenia Audytora Zewnętrznego.

Komitet ds. Ryzyka wspiera rolę Rady Nadzorczej w ocenie skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem oraz środków jakie zostały przyjęte i zaplanowane w celu zapewnienia efektywnego zarządzania znaczącymi ryzykami Grupy.

Ponadto, w Banku Radę Nadzorczą wspiera również Komitet Wynagrodzeń oraz Komitet Nominacji, jednakże poza strukturami obszaru zarządzania ryzykiem.

Zarząd odpowiada za skuteczność zarządzania ryzykiem. W szczególności wprowadza strukturę organizacyjną dostosowaną do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka, podział zadań zapewniający niezależność funkcji pomiaru i kontroli ryzyka od działalności operacyjnej, odpowiada za wprowadzenie i aktualizację pisemnych strategii w zakresie zarządzania ryzykiem, a także za przejrzystość działań. Dokonuje przeglądu wyników finansowych Grupy. Zarząd powołał szereg Komitetów bezpośrednio odpowiedzialnych za rozwijanie metod zarządzania ryzykiem i monitorowanie poziomu ryzyka w określonych obszarach.

Zarząd wypełnia funkcję zarządzania ryzykiem, działając również w ramach swoich komitetów: Komitetu Zarządzania Ryzykiem oraz Komitetu Kontroli Ryzyka.

Komitet Zarządzania Ryzykiem ratyfikuje najistotniejsze decyzje kredytowe (powyżej określonych progów) zatwierdza roczne limity na transakcje związane z obrotem papierami wartościowymi i zarządzaniem aktywami i pasywami oraz akceptuje plan modeli oceny ryzyka.

Komitet Kontroli Ryzyka monitoruje poziom ryzyka w różnych obszarach działalności Banku oraz nadzoruje działalność komitetów zarządzania ryzykiem niższego szczebla, powołanych przez Zarząd Banku. Komitety te - działając w obrębie wyznaczonych przez Zarząd kompetencji - bezpośrednio odpowiadają za rozwijanie metod zarządzania ryzykiem i monitorowanie poziomu ryzyka w określonych obszarach.

Komitet Kontroli Ryzyka nadzoruje działalność poniższych komitetów funkcjonujących w obszarze zarządzania ryzykiem:

Komitet Ryzyka Kredytowego - komitet wyposażony w kompetencje do zatwierdzania i nadzoru nad polityką, metodologią pomiaru ryzyka oraz monitorowanie poziomu ryzyka w zakresie ryzyka kredytowego dla skonsolidowanego portfela kredytowego lub w przypadkach dotyczących więcej niż jednego segmentu biznesowego;

Forum Polityk Kredytowych dla Portfeli Kredytów Detalicznych, Forum Polityk Kredytowych dla Portfeli Kredytów MŚP, Forum Polityk Kredytowych dla Portfeli Kredytów Biznesowych i Korporacyjnych - komitety wyposażone w kompetencje do zatwierdzania i nadzoru nad polityką, metodologią pomiaru ryzyka oraz monitorowanie poziomu ryzyka w zakresie ryzyka kredytowego obejmującego wyłącznie ten segment biznesowy, do którego dedykowany jest dany komitet.

Komitet Kredytowy podejmuje decyzje kredytowe zgodnie z obowiązującymi poziomami kompetencji kredytowych.

Komitet Rezerw podejmuje decyzje w zakresie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości w podejściu indywidualnym i portfelowym na ekspozycje kredytowe, jak również z tytułu innych instrumentów finansowych i aktywów oraz rezerw z tytułu ryzyka prawnego, a także monitoruje poziom odpisów, przegląda i weryfikuje adekwatność parametrów stosowanych do wyznaczania kwoty utraty wartości w podejściu portfelowym i indywidualnym dla Grupy Santander Bank Polska S.A., z wyłączeniem Santander Consumer Banku oraz decyduje o sprzedaży wierzytelności.

Komitet Restrukturyzacji podejmuje decyzje w zakresie klientów korporacyjnych z trudnościami finansowymi, m.in. w zakresie strategii wobec klienta, jak również umorzenia i sprzedaży wierzytelności zgodnie z obowiązującymi poziomami kompetencji kredytowych.

Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego - komitet wyposażony w kompetencje do zatwierdzania i nadzoru nad polityką, metodologią pomiaru ryzyka oraz monitorowanie poziomu ryzyka w zakresie ryzyka rynkowego na księdze bankowej, ryzyka rynkowego na księdze handlowej, ryzyka strukturalnego bilansu, ryzyka płynności oraz ryzyka inwestycji własnych;

Komitet Zarządzania Ryzykiem Modeli - komitet odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem modeli, jak również zatwierdzanie i nadzór nad metodologią dot. modeli stosowanych w Grupie Santander Bank Polska S.A.;

Komitet Zarządzania Informacją podejmuje decyzje w zakresie danych i procesów zarządzania informacją w sposób umożliwiający odpowiednie zarządzanie ryzykiem i spełnienie wymogów nadzorczych.

Komitet Zarządzania Ryzykiem Operacyjnym (ORMCo) monitoruje poziom oraz wyznacza kierunek działań strategicznych z zakresu ryzyka operacyjnego w Grupie Santander Bank Polska S.A., m.in. w obszarze ciągłości biznesowej, bezpieczeństwa informacji i zapobiegania przestępstwom.

CyberTechRisk Forum - odpowiada za ocenę i proponowanie zmian w Strategii IT, cyberbezpieczeństwa i operacji, jak również za monitorowanie kluczowych zagadnień związanych z IT, cyberbezpieczeństwem oraz operacjami. Komitet stanowi także forum do dyskusji na temat problematyki ryzyka operacyjnego ze szczególnym uwzględnieniem ryzyka technologicznego, w tym ryzyka w zakresie cyberbezpieczeństwa.

Panel ds. Dostawców – wyznacza standardy oraz prowadzi monitoring w zakresie dostawców produktów i usług, w tym outsourcingowych; główne forum do dyskusji na temat ryzyka wynikającego ze współpracy z dostawcami;

Komitet ALCO sprawuje nadzór nad działalnością na portfelu bankowym, podejmuje decyzje w zakresie zarządzania płynnością i ryzykiem stopy procentowej na księdze bankowej, oraz odpowiada za finansowanie i zarządzania bilansem, w tym politykę cenową.

Forum Płynności – monitoruje sytuację płynnościową Banku, ze szczególnym uwzględnieniem dynamiki wolumenów depozytów oraz kredytów, potrzeb Banku w zakresie finansowania i ogólnej sytuacji rynkowej.

Komitet Kapitałowy odpowiada za zarządzanie kapitałem, w tym w szczególności za proces ICAAP.

Komitet ds. Ujawnień weryfikuje publikowane informacje finansowe Grupy Santander Bank Polska S.A. pod kątem zgodności z wymogami prawnymi i regulacyjnymi.

Komitet Marketingu i Monitoringu Produktów zatwierdza nowe produkty i usługi do wprowadzenia na rynek z uwzględnieniem analizy ryzyka reputacji.

Komitet Generalny Zapewnienia Zgodności odpowiada za wyznaczanie standardów w zakresie zarządzania ryzykiem braku zgodności oraz kodeksów postępowań przyjętych w Grupie.

Komitet Ryzyka Regulacyjnego i Reputacyjnego odpowiada za monitorowanie i podejmowanie decyzji w sprawach dotyczących zgodności Grupy z przepisami prawa, wytycznymi regulatorów oraz przyjętymi standardami rynkowymi/branżowymi dotyczącymi prowadzonej działalności.

Komitet ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy oraz Finansowaniu Terroryzmu zatwierdza politykę Banku w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz akceptuje i monitoruje działania Grupy podejmowane w tym zakresie.

Komitet ds. Odpowiedzialnej Bankowości i Kultury Organizacyjnej stanowi główne forum do dyskusji na temat odpowiedzialnej bankowości, zrównoważonego rozwoju, zagadnień ESG i kultury organizacyjnej, wyznacza kierunek strategicznych działań oraz ustala i monitoruje cele z zakresu wyżej wymienionych. W ramach komitetu powołano grupę roboczą Forum ESG, do którego zadań należy analiza wyzwań, szans i ryzyk związanych z agendą UE Sustainable Finance, w tym ryzyk ESG, planowanie działań oraz koordynacja ich wdrożenia w Banku, a także cykliczne raportowanie do Komitetu ds. Odpowiedzialnej Bankowości i Kultury Organizacyjnej oraz Zarządu Banku.

Poniższy rysunek przedstawia strukturę ładu korporacyjnego w zakresie nadzoru nad zarządzaniem ryzykiem.

image_ad52913e-1ea3-4ef1-a00c-a5186ec9cc36

W Banku funkcjonują również specjalne komitety zwoływane w przypadku zarządzania kryzysowego:

Komitet Gold - podejmuje decyzje w sytuacjach zarządzania kryzysowego mające wpływ na Grupę Santander Bank Polska S.A., w tym rekomenduje Zarządowi uruchomienie Planu Naprawy, uruchamia plany awaryjne w zakresie płynności i kapitału oraz - jeśli nie zostały wdrożone na wcześniejszym etapie zdarzenia – uruchamia plany ciągłości działania i Plan komunikacji.

Komitet Silver - stanowi główny organ zarządzający sytuacjami nadzwyczajnymi po aktywacji trybu sytuacji awaryjnej, w tym odpowiada za ocenę skutków sytuacji awaryjnej oraz koordynację działań w trakcie zarządzania sytuacjami nadzwyczajnymi, uruchamia plany działania (np. plany ciągłości działania) i procedury powrotu do normalnej działalności oraz wyciąga wnioski po rozwiązaniu sytuacji nadzwyczajnej.

Grupa Bronze - odpowiada za identyfikację i szybką reakcję na zagrożenia lub zdarzenia, które mogą stanowić ryzyko dla bieżącej działalności Spółki Zależnej i/ lub Grupy, w tym identyfikuje nowe zagrożenia we współpracy z komitetami regularnie zarządzającymi ryzykiem i za szybka reakcję na zdarzenia.

Zarządzanie ryzykiem odbywa się w ramach profilu ryzyka, wynikającego z przyjętego ogólnego poziomu akceptacji ryzyka.

Na podstawie tych limitów wyznaczane są limity obserwacyjne oraz konstruowane są polityki zarządzania ryzykiem.

Grupa nieustannie analizuje ryzyka, na jakie jest narażona w swojej działalności, identyfikując ich źródła, tworząc odpowiednie mechanizmy zarządzania ryzykami, obejmujące m.in. ich pomiar, kontrolę, ograniczanie i raportowanie. Wśród ryzyk o największym znaczeniu można wymienić:

· ryzyko kredytowe,

· ryzyko koncentracji,

· ryzyko rynkowe na księdze bankowej i księdze handlowej,

· ryzyko płynności,

· ryzyko operacyjne,

· ryzyko braku zgodności.

Szczegółowe zasady, role i odpowiedzialności jednostek Grupy zostały opisane w odpowiednich politykach wewnętrznych dotyczących zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka.

Grupa Santander Bank Polska S.A. szczególnie dba o spójność procesów zarządzania ryzykiem na poziomie całej Grupy Kapitałowej, co pozwala na adekwatne kontrolowanie skali narażenia na ryzyko. Spółki zależne wdrażają polityki i procedury zarządzania ryzykiem odzwierciedlające zasady przyjęte przez Grupę Santander Bank Polska S.A.

Bank, w granicach i na zasadach wynikających z obowiązującego prawa, sprawuje nadzór nad systemem zarządzania ryzykiem w Santander Consumer Bank S.A., kierując się przy tym regułami odnoszącymi się do nadzorowania spółek zależnych wchodzących w skład Grupy Santander Bank Polska. Przedstawicielami Banku w Radzie Nadzorczej Santander Consumer Bank S.A. są: Członek Zarządu Banku zarządzający Pionem Zarządzania Ryzykiem oraz Członek Zarządu Banku zarządzający Pionem Bankowości Detalicznej. Odpowiadają oni – razem z Radą Nadzorczą SCB – za sprawowanie nadzoru nad Santander Consumer Bank S.A. oraz prowadzenie działalności spółki w oparciu o przyjęte plany oraz zgodnie z procedurami zapewniającymi bezpieczeństwo. Bank monitoruje profil i poziom ryzyka Santander Consumer Bank S.A. za pośrednictwem komitetów zarządzania ryzykiem Santander Bank Polska S.A.

Z punktu widzenia negatywnego wpływu poszczególnych rodzajów ryzyka na zagadnienia społeczne, środowiskowe, pracownicze, poszanowania praw człowieka i przeciwdziałania korupcji szczególne znaczenie mają ryzyko operacyjne, ryzyko braku zgodności i ryzyko reputacyjne. Ponadto Bank zidentyfikował ryzyka społeczne i środowiskowe, w tym ryzyka klimatyczne, związane z finansowaniem przedsięwzięć klientów z sektorów wrażliwych.

Ryzyko kredytowe

Działalność kredytowa Grupy Santander Bank Polska S.A. koncentruje się na wzroście portfela kredytowego przy zagwarantowaniu jego wysokiej jakości, dobrej rentowności oraz satysfakcji klienta.

Działalność kredytowa obejmuje wszystkie produkty obciążone ryzykiem kredytowym, udzielane przez Bank oraz przez spółki zależne prowadzące działalność w zakresie leasingu i faktoringu (nazywane dalej kredytami).

Ryzyko kredytowe oznacza możliwość poniesienia straty w wyniku niespłacenia w terminie przez dłużnika zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami i innymi opłatami. Ryzyko kredytowe przejawia się także w postaci spadku wartości aktywów kredytowych i udzielonych zobowiązań warunkowych, będącego następstwem pogorszenia oceny jakości kredytowej dłużnika. Pomiar ryzyka kredytowego opiera się na oszacowaniu wielkości aktywów kredytowych ważonych ryzykiem, przy czym stosowane wagi ryzyka uwzględniają zarówno prawdopodobieństwo zaniechania spłat, jak i wielkość możliwej do poniesienia straty w przypadku niedotrzymania warunków umowy przez kredytobiorcę.

Ryzyko kredytowe Grupy wynika głównie z działalności kredytowej w segmencie detalicznym, segmencie MŚP, segmencie biznesowym i korporacyjnym oraz na rynku międzybankowym. Jest ono zarządzane w ramach polityki ustalanej przez Zarząd na bazie przyjętych procedur kredytowych oraz poprzez system limitów kompetencyjnych dostosowanych do wiedzy i doświadczenia kadry zarządzającej. Stosowany przez Grupę wewnętrzny system monitoringu oraz klasyfikacji kredytów umożliwia wczesne wykrywanie sytuacji grożących pogorszeniem jakości portfela kredytowego. Ponadto Grupa szeroko stosuje narzędzia ograniczania ryzyka kredytowego w postaci zabezpieczeń (finansowych i rzeczowych) oraz szczególnych warunków umownych i klauzul, czyli tzw. covenants.

Grupa rozwija i udoskonala oparte na ryzyku metody wyceny kredytów, alokacji kapitału oraz pomiaru efektywności. Dla wszystkich portfeli kredytowych używane są modele wyceny ryzyka.

Grupa również stale przegląda procesy i procedury pomiaru, monitorowania i zarządzania ryzykiem portfela kredytowego Banku dostosowując je do nowelizowanych przepisów prawa oraz wymogów nadzorczych, w tym szczególnie do Rekomendacji KNF i wytycznych EBA.

Wpływ sytuacji geopolitycznej (w tym konfliktu na Ukrainie) na pomiar ryzyka kredytowego

W 2022 r. Grupa wnikliwie analizowała rozwój sytuacji na rynku makroekonomicznym, jak również monitorowała ekspozycję kredytową w poszczególnych segmentach klientów i branżach gospodarki w celu zapewnienia odpowiedniej i szybkiej reakcji oraz adekwatnego dostosowana parametrów polityki kredytowej.

W 2022 Grupa skupiała się na analizach ewentualnego wpływu wojny na Ukrainie oraz zmieniających się warunków makroekonomicznych na sytuację klientów. W zakresie otoczenia makroekonomicznego analizy dotyczyły przede wszystkim takich czynników jak: poziom inflacji i stóp procentowych, kursy walut, ceny gazu i energii. Ze wzmożoną uwagą obserwowano, jak kształtują się wskaźniki ryzyka w zakresie poszczególnych portfeli kredytowych, jak też przeprowadzano analizy wrażliwości profili ryzyka klientów ze względu na zmieniające się warunki otoczenia ekonomicznego i geopolitycznego oraz testy warunków skrajnych portfeli kredytowych w zakresie wpływu poszczególnych czynników. Przeprowadzony został m.in. przegląd portfela klientów prowadzących działalność i/lub współpracujących z klientami z Ukrainy, Rosji, Białorusi, jak również zidentyfikowano w portfelu kredytowym klientów z wysoką ekspozycją narażoną na negatywny wpływ wzrostu nośników energii na kondycję przedsiębiorstw. Ryzyka te zostały odzwierciedlone poprzez modyfikacje ocen ratingowych podmiotów przekładające się w sposób bezpośredni na poziom odpisów z

tytułu oczekiwanych strat kredytowych oraz dodatkową korektę zarządczą (opisaną w sekcji ‘Korekta zarządcza poziomu odpisów’ sprawozdania). Portfel ten jest na bieżąco monitorowany. Przygotowano strategię postepowania wobec zidentyfikowanych klientów.

Na moment sporządzania sprawozdania obserwuje się też pogarszającą jakość portfela kredytów gotówkowych. Ryzyko portfela kredytów hipotecznych mitygowane jest rządowym programem wakacji kredytowych, niemniej zauważalny jest rosnący negatywny wpływ wysokich stóp procentowych oraz spadku realnej wartości wynagrodzeń z powodu wysokiej inflacji. Wpływ powyższych czynników na poziom odpisów z tyt. oczekiwanych strat kredytowych Bank odzwierciedla za pomocą modeli scoringowych, a także poprzez dodatkowo utworzoną korektę zarządcza dla kredytów hipotecznych (opisaną w sekcji ‘Korekta zarządcza poziomu odpisów’ sprawozdania).

Ogólna jakość portfela kredytowego nadal oceniana jest jako zadawalająca.

Grupa podczas regularnych przeglądów modeli parametrów oczekiwanych strat kredytowych uwzględnia najnowsze prognozy makroekonomiczne wykorzystując własne modele prognostyczne, oparte o historyczne obserwacje relacji pomiędzy tymi zmiennymi a parametrami ryzyka. Ostatnia aktualizacja parametrów oczekiwanych strat kredytowych miała miejsce czwartym kwartale tego roku i uwzględniała wpływ konfliktu na Ukrainie na bieżącą sytuację gospodarczą oraz prognozy kształtowania się czynników makroekonomicznych w przyszłości. Wartości wskaźników makroekonomicznych uwzględnione w oszacowaniach oczekiwanych strat kredytowych zostały przedstawione w sekcji Odpisy na oczekiwane straty kredytowe aktywów finansowych.

Komitety zarządzania ryzykiem kredytowym

Nadzór nad zarządzaniem skonsolidowanym ryzykiem kredytowym w Grupie Santander Bank Polska S.A. sprawuje Komitet Ryzyka Kredytowego (KRK). Głównym obszarem odpowiedzialności KRK jest tworzenie i zatwierdzanie najlepszych praktyk branżowych, analiz sektorowych, polityk kredytowych, systemu indywidualnych kompetencji kredytowych oraz systemów klasyfikacji ryzyka. Komitet ten otrzymuje również rozbudowane analizy portfela kredytowego i rekomenduje Zarządowi limity określające apetyt na ryzyko kredytowe w celu zapewnienia zrównoważonego i bezpiecznego wzrostu portfela kredytowego.

W Banku powołano również trzy komitety zwane Forami Polityk Kredytowych dedykowane do głównych segmentów klientowskich: segmentu detalicznego, segmentu MŚP oraz segmentu biznesowego i korporacyjnego. Komitety te kształtują politykę kredytową i procesy w ramach danego segmentu. Decyzje z tych komitetów mogą być w razie potrzeby eskalowane do Komitetu Ryzyka Kredytowego.

Natomiast nadzór na modelami ryzyka kredytowego i metodologią wyceny ryzyka pełni Komitet Zarządzania Ryzykiem Modeli.

Pion Zarządzania Ryzykiem

Pion Zarządzania Ryzykiem jest odpowiedzialny za skonsolidowany proces zarządzania ryzykiem kredytowym obejmujący zarządzanie i nadzór nad procesem kredytowym, zdefiniowanie polityki kredytowej, dostarczanie narzędzi decyzyjnych oraz narzędzi pomiaru ryzyka kredytowego, kontrolę jakości portfela kredytowego, jak również dostarczanie rzetelnej informacji zarządczej nt. portfela kredytowego.

Polityki kredytowe

Polityki kredytowe odnoszą się do poszczególnych segmentów biznesowych, portfeli kredytowych oraz kategorii produktów bankowych i zawierają wytyczne w zakresie określania obszarów występowania specyficznych rodzajów ryzyka, ich pomiaru, a także metod ich minimalizacji do poziomu akceptowanego przez Grupę (np. wskaźniki „Loan-to-Value", ryzyko kursowe w przypadku kredytów walutowych).

Grupa regularnie przegląda i aktualizuje polityki kredytowe, dostosowując je do strategii Grupy, bieżącej sytuacji w otoczeniu makroekonomicznym oraz zmian przepisów prawa i wytycznych organów nadzoru.

Proces podejmowania decyzji kredytowych

Proces podejmowania decyzji kredytowych, jako element zarządzania ryzykiem, opiera się na systemie Indywidualnych Kompetencji Kredytowych dostosowanych do wiedzy i doświadczenia pracowników, w ramach segmentów biznesowych wyodrębnionych w strukturze organizacyjnej. Zaangażowania powyżej 50 mln zł akceptowane są przez Komitet Kredytowy, w skład którego wchodzą przedstawiciele kierownictwa najwyższego szczebla. Transakcje powyżej określonych progów (progi z zakresu od 48,75 do 195 mln zł w zależności od rodzaju transakcji i poziomu ryzyka kredytowego) są dodatkowo zatwierdzane przez Komitet Zarządzania Ryzykiem funkcjonujący na poziomie Zarządu.

Grupa stale podejmuje działania mające na celu dostarczanie najwyższej jakości usług kredytowych przy jednoczesnym dostosowaniu ich do oczekiwań kredytobiorców i zapewnieniu bezpieczeństwa portfela kredytowego. W tym celu, ustanowiony system kompetencji zapewnia rozdzielenie funkcji zatwierdzania ryzyka transakcji od funkcji sprzedażowych.

Klasyfikacja kredytowa

Grupa Santander Bank Polska S.A. rozwija stosowane narzędzia do oceny ryzyka kredytowego, dostosowując je do zaleceń Komisji Nadzoru Finansowego, wymogów Międzynarodowych Standardów Rachunkowości/ Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej oraz najlepszych praktyk branżowych.

Modele oceny ryzyka kredytowego wykorzystywane są przez Grupę dla większości portfeli kredytowych, w tym klientów korporacyjnych, MŚP, kredytów mieszkaniowych, portfela na finansowanie nieruchomości dochodowych, kredytów gotówkowych, kart kredytowych i limitów w kontach osobistych.

Grupa prowadzi okresowy monitoring klasyfikacji kredytowej według zasad opisanych w Podręcznikach Kredytowych. Dla wszystkich portfeli realizowany jest automatyczny proces weryfikacji klasy ryzyka w oparciu o długość opóźnienia w spłacie. Dodatkowo dla większości portfeli automatyczny proces uwzględnia także analizę danych behawioralnych klienta. Weryfikacja klasyfikacji następuje również w przypadku podejmowania kolejnych decyzji kredytowych.

Przeglądy kredytowe

Grupa dokonuje regularnych przeglądów mających na celu ustalenie rzeczywistej jakości portfela kredytowego, właściwej klasyfikacji i adekwatności odpisów z tytułu utraty wartości, zgodności z procedurami i podjętymi decyzjami kredytowymi, a także zapewniających obiektywną ocenę profesjonalizmu w zarządzaniu kredytami. Przeglądy dokonywane są przez dwie wyspecjalizowane jednostki: Biuro Przeglądów Kredytowych i Departament Kontroli i Zapobiegania Przestępstwom Finansowym, które są niezależne od jednostek podejmujących ryzyko kredytowe w ramach swoich kompetencji.

Zabezpieczenia

Funkcjonujący w Grupie Santander Bank Polska S.A. model zabezpieczeń prawnych zakłada, iż centralną jednostką kompetencyjną odpowiedzialną za prawidłowy przebieg procesów tworzenia i funkcjonowania zabezpieczeń jest Departament Zabezpieczeń i Umów Kredytowych. Natomiast Podręcznik Zabezpieczeń jako procedura opisująca prawne standardy stosowania zabezpieczeń wierzytelności jest zarządzany przez Pion Prawny i Zapewnienia Zgodności. Właścicielem wzorów umów zabezpieczeń jest Departament Zabezpieczeń i Umów Kredytowych.

Departament Zabezpieczeń jest odpowiedzialny za tworzenie i funkcjonowanie zabezpieczeń prawidłowych i zgodnych z polityką kredytową dla wszystkich segmentów biznesowych, oraz sprawny i prawidłowy przebieg procesów oceny, ustanawiania, monitorowania i zwalniania zabezpieczeń. Departament ten zarządza również procesem wycen nieruchomości w banku.

Ponadto jednostka ta wspiera – w zakresie zabezpieczeń – jednostki kredytowe w procesie podejmowania decyzji kredytowych oraz tworzenia polityk kredytowych. Departament dba o gromadzenie danych na temat zabezpieczeń oraz zapewnia odpowiednią informację zarządczą. Ewidencja danych o zabezpieczeniach realizowana jest zarówno w systemie ICBS, jak również w Centralnej Bazie Zabezpieczeń (CBZ), której właścicielem biznesowym jest Departament Zabezpieczeń i Umów Kredytowych. Ewidencja danych w dedykowanym systemie CBZ ma celu zapewnienie informacji o wszystkich typach zabezpieczeń pełniejszej niż w systemie ICBS oraz stałe podnoszenie jakości danych.

Poniższe tabele przedstawiają typy zabezpieczeń, które mogą być przyjmowane pod należności obarczone ryzykiem kredytowym dla klientów nie będącym podmiotami bankowymi.

Klienci indywidualni

Rodzaj kredytu/należności	Rodzaj zabezpieczenia
gotówkowy	weksel, poręczenie, ubezpieczenie
pod aktywa płynne	kaucja, blokada na rachunku bankowym, fundusze inwestycyjne
studencki	poręczenie
mieszkaniowy	hipoteka, ubezpieczenie, przelew wierzytelności
należności leasingowe	weksel, poręczenie wekslowe, cesja prawa do rachunku bankowego, sądowy zastaw rejestrowy na ruchomościach, przewłaszczenie na zabezpieczenie; hipoteka; zobowiązanie dostawcy przedmiotu leasingu do jego odkupu tzw. gwarancja odkupu

Podmioty gospodarcze

Rodzaj kredytu/należności	Rodzaj zabezpieczenia
obrotowy	kaucja, zastaw rejestrowy, weksel
rewolwingowy	cesja, weksel, poręczenie, zastaw rejestrowy
na nieruchomości	hipoteka
inwestycyjny	hipoteka, poręczenie, gwarancja
dotowane i z dopłatami	poręczenie, gwarancje
należności leasingowe	weksel, poręczenie wekslowe, cesja prawa do rachunku bankowego, sądowy zastaw rejestrowy na ruchomościach, przewłaszczenie na zabezpieczenie; hipoteka; zobowiązanie dostawcy przedmiotu leasingu do jego odkupu tzw. gwarancja odkupu

Proces zarządzania zabezpieczeniami

Na etapie podejmowania decyzji kredytowej, w sytuacjach określonych w wewnętrznych regulacjach, kluczowe zadania Departamentu Zabezpieczeń i Umów Kredytowych dotyczą oceny jakości zabezpieczeń w postaci nieruchomości:

· weryfikacja wycen nieruchomości sporządzonych przez rzeczoznawców majątkowych oraz ocena wartości przedmiotu zabezpieczenia,

· ocena stanu prawnego przedmiotu zabezpieczenia,

· ocena dokumentacji związanych z procesem inwestycyjnym na nieruchomościach (dotyczy określonych przypadków),

· konsultacje prawne dotyczące proponowanych zabezpieczeń na nieruchomości;

Departament Zabezpieczeń i Umów Kredytowych uczestniczy w kolejnych etapach procesu kredytowego, realizując m.in. działania obejmujące:

· weryfikację kompletności otrzymanych z kancelarii podpisanych dokumentów zabezpieczeń i zgodności z procedurami wewnętrznymi Banku (weryfikacja dokonana przed lub niezwłocznie po uruchomieniu),

· ewidencję i weryfikację danych w systemach informatycznych,

· monitoring zabezpieczeń oraz ocenę poprawności ustanowienia zabezpieczeń,

· raportowanie stanu zabezpieczeń w poszczególnych segmentach,

· zwolnienie zabezpieczeń.

Grupa w ramach procesu zarządzania wierzytelnościami prowadzi między innymi działania związane z realizacją zabezpieczeń. Wybór odpowiedniego zakresu i sposobu działania w celu zaspokojenia roszczeń Grupy z zabezpieczenia jest uzależniony od jego rodzaju (wyróżniamy dwie podstawowe kategorie zabezpieczeń: osobiste i rzeczowe). Zasadniczo Grupa dąży do polubownej (dobrowolnej) realizacji zabezpieczeń w procesie negocjacyjnym. W przypadku braku woli współpracy ze strony dostawcy zabezpieczenia, uprawnienia Grupy w tym zakresie są realizowane zgodnie z przepisami prawa oraz przepisami wewnętrznymi w drodze postępowań egzekucyjnych i upadłościowych.

Finansowy efekt przyjętych zabezpieczeń

Finansowy efekt przyjętych zabezpieczeń został skalkulowany jako zmiana odpisu na skutek wykluczenia przepływów z zabezpieczeń (ekspozycje niepracujące oceniane na bazie indywidualnej). Dla pozostałych portfeli tj. dla kredytów hipotecznych oraz dla segmentu MŚP i klientów korporacyjnych, efekt ten został wyliczony poprzez skorygowanie parametru LGD do poziomu obserwowanego dla poszczególnych klientów na produktach niezabezpieczonych.

Poniższa tabela przedstawia finansowy efekt zabezpieczeń dla Santander Bank Polska S.A. wg stanu na 31.12.2022 r.:

31.12.2022
Finansowy efekt zabezpieczeń	Wartość brutto	Odpis na oczekiwane straty kredytowe	Finansowy efekt zabezpieczeń
Należności od klientów
klientów indywidualnych	28 107 261	(2 358 204)	( 17 098)
z tytułu kredytów mieszkaniowych	53 175 569	( 645 771)	( 641 511)
biznesowych	61 207 015	(2 476 385)	(1 134 582)
Razem dane bilansowe	142 489 845	(5 480 360)	(1 793 191)
Razem dane pozabilansowe	34 341 126	(61 869)	(10 471)

Poniższa tabela przedstawia finansowy efekt zabezpieczeń dla Santander Bank Polska S.A. wg stanu na 31.12.2021 r.:

31.12.2021
Finansowy efekt zabezpieczeń	Wartość brutto	Odpis na oczekiwane straty kredytowe	Finansowy efekt zabezpieczeń
Należności od klientów
klientów indywidualnych	27 794 125	(2 260 518)	(10)
z tytułu kredytów mieszkaniowych	54 740 892	(799 862)	(482 576)
biznesowych	56 155 127	(2 375 653)	(886 530)
Razem dane bilansowe	138 690 144	(5 436 033)	(1 369 116)
Razem dane pozabilansowe	36 541 487	(60 811)	(7 537)

Testy warunków skrajnych ryzyka kredytowego

Testy warunków skrajnych są jednym z elementów procesu zarządzania ryzykiem kredytowym, służącym do oceny potencjalnego wpływu na sytuację Grupy zdarzeń zachodzących w jego otoczeniu, a także możliwych zmian we wskaźnikach finansowych i makroekonomicznych, bądź zmian w profilu ryzyka. W ramach testów przeprowadzana jest ocena potencjalnych zmian jakości kredytowej portfeli kredytowych, w sytuacji wystąpienia niekorzystnych zdarzeń. Proces ten dostarcza także informacji zarządczej o adekwatności ustalonych limitów i alokowanego kapitału wewnętrznego.

Kalkulacja utraty wartości

W Grupie Santander Bank Polska S.A. odpisy aktualizujące z tytułu strat oczekiwanych tworzone są według zasad Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej 9 (MSSF 9). MSSF 9 wymaga podejścia do szacowania odpisów z tytułu strat kredytowych bazujące na wyznaczaniu oczekiwanych strat kredytowych (expected credit loss ECL). Odpisy z tytułu ECL odzwierciedlają nieobciążoną i ważoną prawdopodobieństwem kwotę, którą ustala się, oceniając szereg możliwych wyników, wartość pieniądza w czasie oraz racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych. Odpisy z tytułu ECL są mierzone w kwocie równej ECL w horyzoncie 12-miesięcznym albo ECL w horyzoncie pozostałego czasu życia instrumentu jeżeli zidentyfikowano dla nich istotny wzrost ryzyka kredytowego od momentu rozpoznania.

W związku z powyższym model ECL wymaga dokonania szeregu ocen i szacunków elementów obarczonych niepewnością, w szczególności w zakresie:

· pomiaru ECL w horyzoncie 12 miesięcznym albo pozostałego czasu życia instrumentu,

· określenia kiedy następuje zdarzenie istotnego wzrostu ryzyka kredytowego,

· określenia przyszłych zdarzeń (forward looking) oraz ich prawdopodobieństwa, które są odzwierciedlone w oszacowaniu ECL.

MSSF 9 uzależnia sposób rozpoznawania strat oczekiwanych w zależności od zmiany poziomu ryzyka, który nastąpił od momentu rozpoznania ekspozycji. Standard wprowadza trzy podstawowe etapy/koszyki rozpoznawania strat oczekiwanych:

· Koszyk 1 – w którym będą klasyfikowane ekspozycje dla których od momentu rozpoznania nie nastąpiły istotne zmiany ryzyka rozumiane jako wzrost prawdopodobieństwa przeklasyfikowania do portfela z utratą wartości (Koszyk 3). Dla takich ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie najbliższych 12 miesięcy.

· Koszyk 2 – w którym będą klasyfikowane ekspozycje, dla których od momentu rozpoznania nastąpił istotny wzrost ryzyka, ale jeszcze nie uprawdopodobniło się zdarzenie niewywiązania się z zobowiązania. Dla takich ekspozycji straty oczekiwane będą rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia ekspozycji.

· Koszyk 3 – w którym będą klasyfikowane ekspozycje, dla których zmaterializowało się zdarzenia niewykonania zobowiązania (zaistniały przesłanki utraty wartości). Dla takich ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia ekspozycji.

Ponadto dla ekspozycji klasyfikowanych jako POCI (purchased or originated credit impaired) oczekiwane straty będą rozpoznane w horyzoncie pozostałego czasu życia. Ponadto dla ekspozycji klasyfikowanych, jako POCI (purchased or originated credit impaired) – czyli zakupionych lub powstałych składników aktywów finansowych, które w momencie początkowego ujęcia są dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe – oczekiwane straty są rozpoznane w horyzoncie pozostałego czasu życia. Do utworzenia takiego aktywa dochodzi w sytuacji rozpoznania aktywa z utratą wartości, a klasyfikacja POCI utrzymywana jest w całym okresie życia aktywa.

W przypadku klasyfikacji do koszyka 3 Grupa stosuje obiektywne przesłanki utraty wartości, które zostały zdefiniowane zgodnie z rekomendacjami Komitetu Bazylejskiego, Rekomendacji R KNF, odpowiednimi Wytycznymi EBA.

Zasady uwzględniania przeterminowania w spłacie w identyfikacji niewykonania zobowiązania uwzględniają Wytyczne EBA dotyczące stosowania definicji niewykonania zobowiązania oraz Rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju w sprawie poziomu istotności przeterminowanego zobowiązania kredytowego.

Szacując ECL, Grupa stosuje podejście indywidualne (dla ekspozycji indywidualnie istotnych, dla których rozpoznane zostały obiektywne dowody utraty wartości [koszyk 3]) oraz portfelowe (dla ekspozycji indywidualnie nieistotnych, dla których rozpoznane zostały obiektywne dowody utraty wartości oraz dla ekspozycji o niezidentyfikowanym zagrożeniu utratą wartości).

Grupa regularnie dokonuje monitoringu i rekalibracji modeli oraz aktualizacji informacji o prognozach zdarzeń przyszłych (forward looking) wykorzystywanych do szacunków ECL., uwzględniając przy tym wpływ zmiany warunków ekonomicznych, zmiany w politykach kredytowych Grupy i strategiach odzyskiwania należności, zapewniając tym samym adekwatność tworzonych odpisów.

Zmiany na skutek wdrożenia Rekomendacji R

Grupa dostosowała procesy zasad klasyfikacji ekspozycji kredytowych, szacowania i ujmowania oczekiwanych strat kredytowych oraz zarządzania ryzykiem kredytowym do wymogów Rekomendacji R Komisji Nadzoru Finansowego. W szczególności:

· Zmianie uległa klasyfikacja eskpozycji kredytowych:

o gdy Bank posiada wobec dłużnika ekspozycje bilansowe, które są przeterminowane o ponad 90 dni i które stanowią ponad 20% wszystkich ekspozycji bilansowych wobec tego dłużnika, wszystkie ekspozycje bilansowe i pozabilansowe wobec tego dłużnika uznaje się za niepracujące

o opóźnienie w spłacie dla danej ekspozycji przekraczające 90 dni w sytuacji gdy dla danej ekspozycji nie zostało spełnione kryterium istotności przeterminowanego zobowiązania kredytowego skutkuje klasyfikacją do koszyka 2

o identyfikacja ekspozycji POCI odbywa się ujmując wszystkie ekspozycje Klienta

o powzięcie przez Bank informacji o złożeniu wniosku o jakiekolwiek postępowanie restrukturyzacyjne w rozumieniu ustawy Prawo restrukturyzacyjne stanowi kryterium klasyfikacji do portfela niepracującego

Na poczet powyższych zmian Bank utworzył jeszcze w 2021 roku korektę zarządczą odpisów w wysokości 17 200 tys. zł, która to po wdrożeniu systemowym zmiany została wycofana.

· Bank dostosował modele parametrów kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych oraz proces ich walidacji oraz monitoringu:

o Przed rozpoczęciem stosowania modeli parametrów oczekiwanych strat kredytowych następuje walidacja implementacji

o O planowanych istotnych zmianach jest informowany Komitet Audytu

o Weryfikacja historyczna (tzw. backtest) jest raportowany z większą częstotliwością

· Bank wzmocnił proces zarządzania ryzykiem kredytowym oraz jego nadzoru:

o Zarząd oraz Rada Nadzorcza zatwierdza regulacje dotyczące procesu szacowania odpisów, regularnie monitoruje wyniki tego procesu

o Członek Zarządu Banku bezpośrednio odpowiedzialny za nadzór nad obszarem związanym z zarządzaniem ryzykiem, akceptuje poziom odpisów na oczekiwane straty kredytowe.

o Bank przeanalizował i dostawał szereg regulacji wewnętrznych

o Zwiększono częstotliwość monitoringu zabezpieczeń dla wybranych ekspozycji kredytowych

o Definicja wartości bilansowej brutto stosowana w Banku obejmuje wszystkie naliczane, zgodnie z umową kredytu, odsetki od ekspozycji kredytowe

Poniższe tabele przedstawiają ekspozycje Grupy Santander Bank Polska S.A. na ryzyko kredytowe.

Klasyfikacja do poszczególnych grup ryzyka została przeprowadzona w oparciu o prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania.

Poniższe tabele przedstawiają jakość portfela wykazywanych w pozycji „Należności od klientów wycenianych w zamortyzowanym koszcie” oraz portfela należności leasingowych oraz wg stanu na 31 grudnia 2022 r. oraz w okresie porównawczym:

31.12.2022		Klienci indywidualni		Klienci indywidualni- z tyt. kredytów hipotecznych		Podmioty gospodarcze oraz należności z tytułu leasingu
	Skala PD	Ekspozycje bilansowe brutto	Ekspozycje pozabilansowe	Ekspozycje bilansowe brutto	Ekspozycje pozabilansowe	Ekspozycje bilansowe brutto	Ekspozycje pozabilansowe
Faza 1	od 0,00% do <0,15%	2 209 604	2 619 908	33 906 229	798 710	4 657 638	8 261 975
	od 0,15% do <0,25%	1 308 918	678 789	2 319 464	70	5 566 562	3 012 551
	od 0,25% do <0,50%	1 460 334	63 504	8 515 167	116 796	18 567 622	8 779 277
	od 0,50% do <0,75%	5 124 484	385 904	2 185 049	56 034	11 523 157	6 217 799
	od 0,75% do <2,50%	9 284 214	501 791	2 339 481	37 048	17 151 243	8 195 133
	od 2,50% do <10,0%	4 875 820	156 918	620 587	23 627	4 836 911	1 072 975
	od 10,0% do <45,0%	478 645	17 253	168	-	1 864 057	12 146
	od 45,0% do <100,0%	5 167	33	-	-	9 071	76
	Razem FAZA 1	24 747 187	4 424 099	49 886 145	1 032 285	64 176 261	35 551 931
Faza 2	od 0,00% do <0,15%	50 683	5 554	490 961	-	73 265	3 978
	od 0,15% do <0,25%	38 535	3 984	74 931	-	116 979	2 785
	od 0,25% do <0,50%	99 742	1 980	345 812	-	363 149	-
	od 0,50% do <0,75%	164 453	3 877	90 102	-	458 069	45 873
	od 0,75% do <2,50%	524 995	20 042	158 996	1 755	1 944 798	147 725
	od 2,50% do <10,0%	445 748	35 550	185 070	7 391	1 412 308	335 737
	od 10,0% do <45,0%	248 083	2 161	5 377	72	912 393	61 037
	od 45,0% do <100,0%	17 078	-	761	-	16 083	-
	Razem FAZA 2	1 589 317	73 148	1 352 010	9 219	5 297 043	597 136

.

	Czas w defaulcie	EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
	Czas w defaulcie	Klienci indywidualni	Klienci indywidualni- z tyt. kred hipotecznych	Podmioty gospodarcze oraz należności z tytułu leasingu
Faza 3	do 12 miesięcy	1 073 412	431 624	1 215 199
	od 13 do 24 miesięcy	509 891	164 668	519 669
	od 25 do 36 miesięcy	317 856	87 239	400 179
	od 37 do 48 miesięcy	208 546	96 815	373 411
	od 49 do 60 miesięcy	113 532	70 331	118 742
	od 61 do 84 miesięcy	81 891	93 469	404 213
	powyżej 84 miesięcy	24 189	71 616	458 276
POCI	do 12 miesięcy	75 685	57 421	85 358
	od 13 do 24 miesięcy	24 575	13 407	38 832
	od 25 do 36 miesięcy	12 052	6 340	23 941
	od 37 do 48 miesięcy	4 681	7 284	146 277
	od 49 do 60 miesięcy	21 415	15 314	49 376
	od 61 do 84 miesięcy	17 428	16 555	15 695
	powyżej 84 miesięcy	47 144	82 597	65 843

31.12.2021		Klienci indywidualni		Klienci indywidualni- z tyt kredytów hipotecznych		Podmioty gospodarcze oraz należności z tytułu leasingu
	Skala PD	Ekspozycje bilansowe brutto	Ekspozycje pozabilansowe	Ekspozycje bilansowe brutto	Ekspozycje pozabilansowe	Ekspozycje bilansowe brutto	Ekspozycje pozabilansowe
Faza 1	od 0,00% do <0,15%	2 325 301	91 638	31 303 885	1 520 873	7 696 294	8 716 960
	od 0,15% do <0,25%	1 083 600	2 114 025	3 694 111	20 222	4 294 716	8 330 063
	od 0,25% do <0,50%	3 742 869	562 675	9 948 349	159 214	14 087 652	12 220 142
	od 0,50% do <0,75%	6 576 249	42 161	2 585 462	1	10 362 823	3 830 061
	od 0,75% do <2,50%	7 171 392	953 935	2 825 483	27 604	15 507 307	5 802 290
	od 2,50% do <10,0%	4 161 056	292 537	690 987	42 728	5 651 661	640 181
	od 10,0% do <45,0%	303 199	19 564	2 735	0	779 419	23 230
	od 45,0% do <100,0%	13 774	42	1 125	0	15 343	1 609
	Razem Faza 1	25 377 440	4 076 577	51 052 136	1 770 642	58 395 214	39 564 537
Faza 2	od 0,00% do <0,15%	83 789	3 424	247 577	0	94 612	521
	od 0,15% do <0,25%	52 204	5 701	72 457	0	61 778	3 916
	od 0,25% do <0,50%	167 558	2 350	322 740	0	380 404	120
	od 0,50% do <0,75%	248 540	28 195	85 552	0	443 979	75 864
	od 0,75% do <2,50%	638 773	53 435	125 462	1 840	2 114 607	329 224
	od 2,50% do <10,0%	633 637	69 371	184 905	2 817	1 358 309	250 314
	od 10,0% do <45,0%	204 625	3 741	8 115	3	779 531	10 147
	od 45,0% do <100,0%	5 989	0	1 275	0	13 145	0
	Razem Faza 2	2 035 115	166 218	1 048 082	4 661	5 246 366	670 107

.

	Czas w defaulcie	EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
	Czas w defaulcie	Klienci indywidualni	Klienci indywidualni- z tyt. kred hipotecznych	Podmioty gospodarcze oraz należności z tytułu leasingu
Faza 3	do 12 miesięcy	1 014 115	281 176	861 464
	od 13 do 24 miesięcy	714 891	198 772	756 127
	od 25 do 36 miesięcy	370 120	128 371	480 634
	od 37 do 48 miesięcy	177 226	97 602	187 729
	od 49 do 60 miesięcy	87 663	88 042	165 103
	od 61 do 84 miesięcy	58 246	94 605	556 266
	powyżej 84 miesięcy	15 781	81 785	481 040
POCI	do 12 miesięcy	41 842	30 790	17 344
	od 13 do 24 miesięcy	28 665	11 113	18 424
	od 25 do 36 miesięcy	10 873	9 590	52 466
	od 37 do 48 miesięcy	33 125	21 025	52 354
	od 49 do 60 miesięcy	12 238	11 793	13 074
	od 61 do 84 miesięcy	16 684	23 557	11 573
	powyżej 84 miesięcy	60 908	129 767	74 705

Poniższe tabele przedstawiają jakość aktywów wykazywanych w pozycji „Należności od klientów z tytułu kredytów korporacyjnych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody wg stanu na 31 grudnia 2022 r. oraz w okresie porównawczym:

		Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2022	PD zakres	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem

	od 0,00 do <0,15%	447 891	-	-	447 891
	od 0,15 do <0,25%	248 454	-	-	248 454
	od 0,25 do <0,50%	708 403	-	-	708 403
	od 0,50 do <0,75%	407 772	-	-	407 772
	od 0,75 do <2,50%	822 880	-	-	822 880
Wartość brutto		2 635 400	-	-	2 635 400

Odpis z tyt. utraty wartości		(6 740)	-	-	(6 740)
Wartość netto		2 628 660	-	-	2 628 660

		Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2021	PD zakres	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem

	od 0,00 do <0,15%	457 233	-	-	457 233
	od 0,15 do <0,25%	172 973	-	-	172 973
	od 0,25 do <0,50%	212 609	-	-	212 609
	od 0,50 do <0,75%	290 411	-	-	290 411
	od 0,75 do <2,50%	599 669	-	-	599 669
Wartość brutto		1 732 895	-	-	1 732 895

Odpis z tyt. utraty wartości		(3 047)	-	-	(3 047)
Wartość netto		1 729 848	-	-	1 729 848

.

Poniższe tabele przedstawiają jakość aktywów finansowych Grupy Santander Bank Polska S.A. w podziale na koszyki oraz według ratingów wg stanu na 31 grudnia 2022 r. oraz w okresie porównawczym:

Koszyk 1
31.12.2022	Należności od banków	Należności od klientów- Instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Instrumenty dłużne i kapitałowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Kapitałowe i dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne i kapitałowe instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
Stopień jakości kredytowej*
1 (AAA do AA-)	247 909	-	1 308 713	-	127 955	-
2 (A+ do A-)	8 846 774	-	38 228 412	15 499 348	-	227 167
3 (BBB+ do BBB-)	351 459	-	-	-	-	-
4 (BB+ do BB-)	71 219	93 898	-	-	-	-
5 (B+ do B-)	21	-	-	-	-	-
6 (<B-)	-	-	-	-	-	-
brak ratingu zewn.	60 117	722 998**	204 299	-	-	17 380
Razem Koszyk 1	9 577 499	816 896	39 741 424	15 499 348	127 955	244 547
* zgodnie z Fitch

**portfel obejmuje głównie obligacje jednostek samorządu terytorialnego bez przyznanego ratingu przez agencję zewnętrzną, których jakość z perspektywy ryzyka kredytowego nie budzi zastrzeżeń;

Koszyk 2
31.12.2022	Należności od banków	Należności od klientów- Instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Instrumenty dłużne i kapitałowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Kapitałowe i dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne i kapitałowe instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
Stopień jakości kredytowej*
1 (AAA do AA-)	-	-	-	-	-	-
2 (A+ do A-)	-	-	-	-	-	-
3 (BBB+ do BBB-)	-	-	-	-	-	-
4 (BB+ do BB-)	-	-	-	-	-	-
5 (B+ do B-)	-	-	-	-	-	-
6 (<B-)	-	-	-	-	-	-
brak ratingu zewn.	-	63 324	-	-	-	-
Razem Koszyk 2	-	63 324	-	-	-	-
* zgodnie z Fitch

Koszyk 3
31.12.2022	Należności od banków	Należności od klientów- Instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Instrumenty dłużne i kapitałowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Kapitałowe i dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne i kapitałowe instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
Stopień jakości kredytowej*
1 (AAA do AA-)	-	-	-	-	-	-
2 (A+ do A-)	-	-	-	-	-	-
3 (BBB+ do BBB-)	-	-	-	-	-	-
4 (BB+ do BB-)	-	-	-	-	-	-
5 (B+ do B-)	-	-	-	-	-	-
6 (<B-)	-	-	-	-	-	-
brak ratingu zewn.	-	143 615	2 410	-	-	-
Razem Koszyk 3	-	143 615	2 410	-	-	-
* zgodnie z Fitch

Koszyk 1
31.12.2021	Należności od banków	Należności od klientów- Instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Instrumenty dłużne i kapitałowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Kapitałowe i dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne i kapitałowe instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
Stopień jakości kredytowej*
1 (AAA do AA-)	143 300	-	1 379 157	-	120 404	-
2 (A+ do A-)	2 237 140	-	68 682 163	1 421 272	-	307 684
3 (BBB+ do BBB-)	188 622	-	-	-	-	3 510
4 (BB+ do BB-)	40	-	-	-	-	-
5 (B+ do B-)	16	-	-	-	-	-
6 (<B-)	-	-	-	-	-	-
brak ratingu zewn.	121 134	173 052	259 788	-	-	50 485
Razem Koszyk 1	2 690 252	173 052	70 321 108	1 421 272	120 404	361 679
* zgodnie z Fitch

Brak instrumentów przypisanych do Koszyka 2 według stanu na 31.12.2021 r.

Koszyk 3
31.12.2021	Należności od banków	Należności od klientów- Instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Instrumenty dłużne i kapitałowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie	Kapitałowe i dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne i kapitałowe instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
Stopień jakości kredytowej*
1 (AAA do AA-)	-	-	-	-	-	-
2 (A+ do A-)	-	-	-	-	-	-
3 (BBB+ do BBB-)	-	-	-	-	-	-
4 (BB+ do BB-)	-	-	-	-	-	-
5 (B+ do B-)	-	-	-	-	-	-
6 (<B-)	-	-	-	-	-	-
brak ratingu zewn.		217 882	3 476	-	-	-
Razem Koszyk 3	-	217 882	3 476	-	-	-
* zgodnie z Fitch

Należności od banków są poddawane ocenie z wykorzystaniem metod ratingowych. Sposób dokonywania oceny określony został w przepisach wewnętrznych Grupy Kapitałowej. Każdemu klientowi instytucjonalnemu (ekspozycji) przypisywana jest ocena jednej z renomowanych agencji ratingowych (Fitch Ratings; Moody’s Investors Service; S&P’s) zgodnie z przepisami CRR, a tym samym odpowiednia grupa (grade). Wśród nich nie ma należności przeterminowanych i ze stwierdzoną utratą wartości.

Instrumenty finansowe są poddawane ocenie zgodnie z ratingiem kraju (obligacje Skarbu Państwa, papiery emitowane przez NBP, BGK, instrumenty dłużne). Rating kraju jest tożsamy z ratingiem NBP/BGK. Wszystkie mają rating Polski, wg agencji Fitch jest to A-.

Dla wszystkich instrumentów zaklasyfikowanych do Koszyka 1 (w tym również dla należności od klientów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody) nie występuje przeterminowanie oraz utrata wartości. Dla tych ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie najbliższych 12 miesięcy.

Zdecydowana większość ekspozycji wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy (95% portfela kart kredytowych) została zaklasyfikowana do kategorii jakości kredytowej- ‘przeciętny’ lub powyżej (dobrym, bardzo dobry).

Koncentracja ryzyka kredytowego

Grupa Santander Bank Polska przestrzega norm wynikających z Ustawy Prawo Bankowe określających wielkości koncentracji wierzytelności obciążonych ryzykiem jednego podmiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie. Według danych na dzień 31.12.2022 r. maksymalny limit dla Grupy zgodnie z art. 71 Ustawy Prawo Bankowe wynosił:

· 6 559 336 tys. zł (25% funduszy własnych Grupy).

Natomiast w okresie porównawczym wg danych na dzień 31.12.2021 r. maksymalny limit dla Grupy zgodnie z art. 71 Ustawy Prawo Bankowe wynosił:

· 6 279 286 tys. zł (25% funduszy własnych Grupy).

Realizowana przez Grupę polityka ma na celu minimalizowanie ryzyka koncentracji wierzytelności, m. in. poprzez stosowanie w powyższym zakresie bardziej rygorystycznych zasad niż ustawowe. Efektem tej polityki jest stałe utrzymywanie wysokiego poziomu dywersyfikacji zaangażowań wobec poszczególnych klientów.

Przeprowadzona analiza koncentracji zaangażowań, wykazała, że Grupa w 2022 r. nie posiadała zaangażowań, które przekraczałyby limity wyznaczone przez ustawodawcę.

Lista 20 największych ekspozycji (lub grupy klientów powiązanych kapitałowo) Grupy Santander Bank Polska S.A. (kredyty pracujące) stan na 31.12.2022 r.

Symbol PKD	Opis kodu PKD	Łączna kwota brutto	Kredyt wykorzystany łącznie z zaangażowaniem w spółkach zależnych	Otwarta linia kredytowa + Gwarancje + Limity skarbowe i inwestycje kapitałowe
19	PRZEMYSŁ RAFINERYJNY	1 688 807	280 020	1 408 787
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	1 456 578	1 447 305	9 273
06	GÓRNICTWO	1 288 807	250 020	1 038 787
61	TELEKOMUNIKACJA	1 144 387	974 378	170 009
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	1 049 733	1 049 733	-
68	OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI	976 986	933 325	43 661
61	TELEKOMUNIKACJA	959 007	937 875	21 132
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	875 511	665 089	210 422
68	OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI	773 072	699 024	74 048
61	TELEKOMUNIKACJA	753 403	489 477	263 926
20	PRZEMYSŁ CHEMICZNY	712 830	569 923	142 907
35	ENERGETYKA	600 244	309 375	290 869
20	PRZEMYSŁ CHEMICZNY	520 472	161 383	359 089
41	BUDOWNICTWO	515 189	502 415	12 774
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	442 894	411 378	31 516
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	421 222	-	421 222
41	BUDOWNICTWO	412 827	-	412 827
41	BUDOWNICTWO	412 827	-	412 827
35	ENERGETYKA	400 000	30 000	370 000
68	OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI	386 687	306 958	79 729
Razem brutto		15 791 483	10 017 678	5 773 805

Lista 20 największych ekspozycji (lub grupy klientów powiązanych kapitałowo) Grupy Santander Bank Polska S.A. (kredyty pracujące) stan na 31.12.2021 r.

Symbol PKD	Opis kodu PKD	Łączna kwota brutto	Kredyt wykorzystany łącznie z zaangażowaniem w spółkach zależnych	Otwarta linia kredytowa + Gwarancje + Limity skarbowe i inwestycje kapitałowe
35	ENERGETYKA	1 875 000	-	1 875 000
61	TELEKOMUNIKACJA	1 690 600	1 052 200	638 400
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	1 499 580	447 580	1 052 000
61	TELEKOMUNIKACJA	1 400 340	388 940	1 011 400
06	GÓRNICTWO	1 334 520	1 250 020	84 500
65	REASEKURACJA	1 101 640	740 760	360 880
68	OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI	1 029 780	977 350	52 430
35	ENERGETYKA	981 300	175 610	805 690
19	PRZEMYSŁ RAFINERYJNY	900 990	-	900 990
68	OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI	836 450	585 220	251 230
56	INNE USŁUGI	717 400	572 890	144 510
19	PRZEMYSŁ RAFINERYJNY	714 320	76 320	638 000
19	PRZEMYSŁ RAFINERYJNY	601 210	-	601 210
41	BUDOWNICTWO	559 500	-	559 500
41	BUDOWNICTWO	558 020	496 530	61 490
64	POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE	550 000	-	550 000
20	PRZEMYSŁ CHEMICZNY	524 170	29 120	495 050
07	GÓRNICTWO	454 920	-	454 920
41	BUDOWNICTWO	451 960	378 840	73 120
20	PRZEMYSŁ CHEMICZNY	440 430	386 430	54 000
Razem brutto		18 222 130	7 557 810	10 664 320

Koncentracja branżowa

Polityka kredytowa Grupy Santander Bank Polska S.A. zakłada dywersyfikację zaangażowania akcji kredytowej. Ryzyko danej branży jest elementem wpływającym na wielkość limitu. Grupa w celu utrzymania odpowiednio zdywersyfikowanego portfela kredytowego i kontrolowania w ten sposób ryzyka związanego ze zbyt wysokim udzieleniem kredytów podmiotom jednej branży, zakłada kredytowanie branż oraz grup i jednostek kapitałowych reprezentujących różne gałęzie przemysłu.

Według stanu na dzień 31.12.2022 r. największy poziom koncentracji zanotowano dla branży „produkcja” (11% portfela Grupy Santander Bank Polska), dla sektora dystrybucja (11%) oraz dla branży „obsługa nieruchomości” (5%).

Grupy PKD w podziale na sektory:

Sektor	Zaangażowanie bilansowe brutto
Sektor	31.12.2022	31.12.2021
Sektor produkcyjny	17 791 924	17 728 361
Dystrybucja	17 101 716	16 427 676
Obsługa nieruchomości	8 433 962	8 510 502
Sektor energetyczny	4 194 610	4 324 956
Transport	4 229 989	3 586 606
Sektor rolniczy	2 917 872	2 790 830
Budownictwo	2 608 837	2 021 929
Sektor finansowy	3 483 655	1 664 713
Pozostałe sektory	15 211 717	9 592 830
Razem podmioty gospodarcze	75 974 282	66 648 403
Portfel detaliczny (w tym kredyty hipoteczne)	79 465 434	83 267 333
PORTFEL Grupy Santander Bank Polska	155 439 716	149 915 736
Pozostałe należności	77 914	49 224
Całkowity portfel Grupy Santander Bank Polska	155 517 630	149 964 960

Ryzyko związane z klimatem

W Grupie Santander Bank Polska S.A. kwestie środowiskowe są jednym z kryteriów w podejmowaniu decyzji biznesowych. Według wytycznych ESG (environmental, social, governance) przeprowadzana jest ocena aktywów, które finansuje Grupa.

Szerzej kwestie związane z celami klimatycznymi, polityką klimatyczną oraz inicjatywy i działania podejmowane przez Bank i Grupę są opisane w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska w 2022 r. (obejmujące sprawozdanie z działalności Santander Bank Polska S.A.).

Bank oraz podmioty Grupy rozważyły ryzyka związane z klimatem podczas sporządzania sprawozdania finansowego zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej, i tam gdzie było to niezbędne, Standardy zostały zastosowane w sposób uwzględniający ten temat.

Przedmiotem rozważań był w szczególności wpływ kwestii środowiskowych na Bank oraz podmioty Grupy w kontekście zastosowania:

- MSR 1: Prezentacja sprawozdań finansowych

- MSR 12 : Podatek dochodowy

- MSR 36 : Utrata wartości aktywów

- MSSF 9 : Instrumenty finansowe

- MSSF 13: Wartość godziwa

- MSR 37 : Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe

Jednocześnie, na podstawie przeprowadzonej analizy nie stwierdzono istotnego wpływu kwestii środowiskowych na sprawozdanie finansowe jako całość.

Bank oraz podmioty Grupy przeprowadziły analizę głównych ryzyk transformacyjnych i fizycznych, a dzięki identyfikacji ryzyk kluczowych dla naszej szerokości geograficznej poddano ewaluacji ryzyko w najbardziej dotkniętych zmianami klimatycznymi sektorach, Pozwoliło to na udoskonalenie procesu oceny ryzyka poszczególnych klientów biznesowych w tych aspektach. Proces ten dzisiaj przeprowadzany jest głównie przez ekspertów dziedzinowych, natomiast Bank przystępuje do projektu, który wprowadzi te elementy do ustrukturyzowanego procesu oceny ratingowej klienta.

Jednocześnie Grupa rozpoczęła projekty mające na celu identyfikację ryzyk transformacyjnych i fizycznych, w sposób systemowy i ilościowy na poziomie klienta. Poprzez oszacowanie emisyjności wszystkich podmiotów biznesowych oraz detalicznych produktów

hipotecznych Grupa będzie miała możliwość oszacowania ryzyk transformacyjnych i celowych działań w kluczowych częściach portfela. Pozwoli to również na włączenie aspektów środowiskowych w standardowe procesy analiz portfelowych, ustawienie celów i limitów na odpowiednich poziomach.

Zarządzanie ryzykiem ESG w ramach systemu zarządzania ryzykiem

Skuteczne zdefiniowanie zarówno zagrożeń oraz szans wynikających z transformacji klimatycznej pozwala Santander Bank Polska S.A. podejmować działania, które zapewniają odporność w kontekście kluczowych zagrożeń, jak również możliwość wykorzystania ich dla poprawy dynamiki rozwoju, wyników finansowych oraz wizerunku banku.

Ponadto w 2022 r. Grupa przeprowadziła analizę, która pozwoliła na zidentyfikowanie ryzyk i szans klimatycznych na podstawie dwóch scenariuszy klimatycznych, obejmujących trzy ramy czasowe: krótki (2025), średni (2030) i długi termin (2050). Wybrane zostały dwa scenariusze: wzrost temperatury poniżej 2°C ( zgodny z Porozumieniem Paryskim) i wzrost temperatury o 4°C. Badanie objęło cały łańcuch wartości i wszystkie rynki, w których działa Santander Bank Polska S.A. W analizie brane były pod uwagę, zgodnie z podejściem TCFD, dwa podstawowe typy ryzyk: fizyczne i transformacyjne.

Przeprowadzono analizę głównych ryzyk z obu tych kategorii, a dzięki identyfikacji ryzyk kluczowych dla naszej szerokości geograficznej poddaliśmy ewaluacji ryzyko w sektorach, w których operują nasi klienci. Przeanalizowano kształtowanie się ryzyk fizycznych i transformacyjnych w 19 sektorach znajdujących się w portfelu Grupy w trzech perspektywach czasowych. Przeprowadzona analiza miała charakter jakościowy, jednak realizowana była z uwzględnieniem perspektywy podwójnej istotności tj. uwzględnieniem kanałów wpływu Grupy na klimat i klimatu na wyniki Grupy.

Ryzyka fizyczne

Źródła ryzyk fizycznych to m.in. ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak gwałtowne burze czy powodzie, które w wielu sektorach mogą powodować przerwy w funkcjonowaniu infrastruktury lub jej zniszczenie. Szczególną ekspozycję na ryzyka fizyczne, z samej natury działalności, ma sektor rolniczy (agro), w którym dostrzegliśmy zwiększone zagrożenie erozji ziemi, przekładające się na jakość i wielkość osiąganych plonów.

W średnim i długim terminie identyfikujemy ryzyko fizyczne związane z pogarszającą się sytuacją hydrologiczną Polski i zagrożeniem suszą. Brak odpowiednich systemów retencji wody i jej niedobory mogą mieć szereg negatywnych skutków, wpływających na inne gałęzie gospodarki, w tym sektor energetyczny. Przykładowo: elektrociepłownie, które do systemów chłodzenia korzystają z wody w rzekach, mogą być zmuszone ograniczyć wytwarzanie energii w okresach suszy. Dostrzegliśmy też zagrożenie pożarowe w sektorze soft commodities, potencjalnie powodujące straty m.in. w produkcji drzewnej.

Ryzyka transformacyjne

Szczególnie wrażliwe w kontekście transformacji w kierunku gospodarki niskoemisyjnej są sektory zależne od węgla i innych paliw kopalnych, na których w przeważającej mierze opiera się polski mix energetyczny. Dostrzegamy ryzyka regulacyjne i prawne związane z wyższymi kosztami emisji CO2, surowszymi wymogami raportowania i gromadzenia danych, a nawet zmianami regulacyjnymi ograniczającymi funkcjonowanie niektórych, szczególnie emisyjnych podmiotów.

Ryzyka regulacyjne mogą również dotyczyć nowelizacji przepisów, które wymuszą przyjazne dla klimatu rozwiązania, co może przełożyć się na wyższe koszty prowadzenia działalności niektórych przedsiębiorstw. Przykładowo, w przemyśle motoryzacyjnym spadający koszt pojazdów elektrycznych i spodziewane regulacje na poziomie UE mogą doprowadzić do powstania aktywów osieroconych w łańcuchu dostaw samochodów spalinowych. Konkurencja rynkowa może przy tym wymusić na spółkach znajdujących się w naszym portfelu konieczność inwestycji w coraz bardziej innowacyjne maszyny.

Grupa dostrzega również ryzyka rynkowe polegające na wpływie zmian klimatu na zmienne rynkowe, takie jak wybory konsumentów, zmieniające się stopy procentowe i ceny towarów. Nie bez znaczenia są też ryzyka reputacyjne, powiązane ze wzrostem świadomości konsumenckiej. Wszystkie powyższe ryzyka mogą wpłynąć na sytuację Banku i Grupy, zarówno bezpośrednio oraz poprzez naszych klientów.

Analogiczne ćwiczenie zostało przeprowadzone, skupiając się na szansach związanych z klimatem. Przejście ku gospodarce niskoemisyjnej stwarza dla Grupy szanse wsparcia zarówno naszych obecnych i przyszłych klientów, jak również transformacji gospodarczej poprzez uruchomienie odpowiednich mechanizmów finansowania. W związku z tym planowany jest dalszy rozwój nowych produktów i usługi, w tym doradztwo dla klientów, budując przy tym markę zaufanego partnera. W ramach analizy zidentyfikowane zostały szanse stojące przed Grupą.

Grupa zidentyfikowała ryzyka i szanse związane z klimatem jako mające wpływ na instrumenty finansowe i uwzględniła je w swoich głównych procesach zarządzania ryzykiem. Wpływ zmian klimatu na działalność Grupy został zdefiniowany wysokopoziomowo jednak w ramach doskonalenia planowane jest dalsze rozbudowywanie tej analizy o głębszą kwantyfikację wpływu tych ryzyk i szans.

Odpowiedzialność za zarządzanie ryzykiem ESG

Działania w obszarze zarządzania ryzykiem klimatycznym oraz podejmowanie odpowiednich kroków w celu wykorzystania szans to obszar odpowiedzialności Zarządu jak i Rady Nadzorczej. Organy te wspierają strategie zarządzania ryzykiem poprzez akceptację kluczowych polityk, uczestnictwo w komitetach wspomagających, przeglądach i akceptacji ryzyk i raportów.

Zarząd Banku odpowiedzialny jest za wyznaczenie długoterminowych planów działania i zatwierdzanie strategii odpowiedzialnej bankowości w tym strategii klimatycznej i jej głównych celów (w perspektywie krótko-, średnio- i/lub długoterminowej) oraz w ramach zarządzania ryzykiem.

Przy podejmowaniu decyzji Zarząd bierze pod uwagę oceny, informacje oraz analizy komórki odpowiedzialnej za zarządzanie ryzykiem, na podstawie których uchwala tzw. „Deklarację akceptowalnego poziomu ryzyka”. Następnie poziom akceptowalnego ryzyka zatwierdza Rada Nadzorcza. Na podstawie określonych limitów wyznacza się limity obserwacyjne oraz konstruuje polityki zarządzania ryzykiem. Ponadto członek Zarządu odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem dostarcza Radzie Nadzorczej odpowiednie informacje na temat ryzyka w celu stworzenia pełnego profilu ryzyka banku i podejmowanie właściwych decyzji w tym zakresie.

Do kompetencji Rady Nadzorczej należy m.in. weryfikowanie strategii zarządzania Bankiem oraz strategii zarządzania ryzykami ESG, także pod kątem długoterminowego interesu Banku. Przy podejmowaniu decyzji Rada bierze również pod uwagę oceny, informacje oraz analizy komórki odpowiedzialnej za zarządzanie ryzykiem.

Ponadto w banku funkcjonuje Komitet ds. Odpowiedzialnej Bankowości i Kultury Organizacyjnej, który wspiera Zarząd Banku w wypełnianiu obowiązków nadzorczych w odniesieniu do strategii odpowiedzialnego biznesu oraz zrównoważonego rozwoju na szczeblu spółki i Grupy Santander Bank Polska. Prezes Zarządu jest zarazem Przewodniczącym Komitetu. Do kompetencji należą m.in. określanie strategii i celów rocznych z zakresu ESG oraz zapewnianie realizacji postanowień polityk społeczno-środowiskowych Santander Bank Polska S.A. Komitet ten jest wspierany przez Forum ESG, którego członkami są menadżerowie wyższego szczebla, reprezentanci wszystkich Pionów. Do zadań Forum należy analiza wyzwań, szans i ryzyk związanych z agendą UE Sustainable Finance, w tym ryzyk ESG, planowanie działań oraz koordynacja ich wdrożenia w Banku, a także cykliczne raportowanie do Komitetu ds. Odpowiedzialnej Bankowości i Kultury Organizacyjnej oraz Zarządu Banku.

Dodatkowo w czerwcu 2021 r. wdrożona została procedura Analizy Ryzyka Środowiskowego i Społecznego dla klientów z segmentów Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej (SCIB) oraz Bankowości Biznesowej i Korporacyjnej (BCB). Określa ona kryteria zgodne z najlepszymi praktykami oraz standardami obowiązującymi na całym świecie oraz w Grupie Santander, warunkujące możliwość współpracy Banku z klientami prowadzącymi działalność w następujących sektorach (sensitive sectors): ropa i gaz, produkcja i przesył energii, górnictwo, metale, surowce miękkie (soft commodities). Dokument definiuje (w ramach ww. sektorów) obszary działalności w podziale na dwie kategorie: działalność zabroniona & działalność podlegająca dodatkowej analizie. Postanowienia wykonawcze i szczegółowe zasady procesów dla poszczególnych segmentów zostały opisane w regulacjach niższego rzędu.

Analiza oceny ryzyka dla klientów z segmentu SCIB realizowana jest zgodnie z rozwiązaniami stosowanymi w Grupie Banco Santander. Wykonywana jest indywidualna analiza ryzyka ESCC (Enviromental Social & Climate Change) dotycząca klientów / transakcji, operujących w sektorach zdefiniowanych w Polityce w oparciu o zdefiniowane kwestionariusze oceny. Następnie wydawana jest opinia i rekomendacja w 3-stopniowej skali: pozytywna, pozytywna z warunkami lub negatywna, przygotowywana przez lokalnego menedżera ds. ryzyka ESCC (Green Analyst). Przeprowadzona analiza i rekomendacja ryzyka ESCC uwzględniana jest w aplikacji kredytowej klienta przez Analityka lub Partnera kredytowego.

W ramach procesu oceny dla pozostałych klientów korporacyjnych w znacznym stopniu zastosowano automatyczny algorytm, umożliwiający preselekcję ryzyka środowiskowo-społecznego, w wyniku której klienci otrzymują statusy dot. poziomu owego ryzyka, tzw. flagi środowiskowe. „Flagi środowiskowe” nadawane są wszystkim klientom w ramach preselekcji portfelowej, przeprowadzonej na bazie charakterystyk poszczególnych przedsiębiorstw (w tym oceny ich PKD). Są cztery rodzaje flag: jedna przejściowa („Do Weryfikacji”) i trzy ostateczne („Pozytywnie Zweryfikowany”, „Ryzyko Podwyższone”, „Działalność Zabroniona”).

Ryzyko rynkowe

Wstęp

Ryzyko rynkowe jest definiowane jako możliwość negatywnego wpływu na wynik finansowy zmian rynkowych poziomów stóp procentowych, kursów walutowych, kursów akcji, indeksów giełdowych itp. Występuje zarówno w działalności handlowej jak i bankowej (produkty walutowe, produkty na stopę procentową, produkty powiązane z indeksami giełdowymi).

Grupa Santander Bank Polska S.A. narażona jest na ryzyko rynkowe wynikające z działalności na rynku pieniężnym i kapitałowym oraz usług świadczonych dla klientów. Oprócz tego Grupa podejmuje ryzyko rynkowe wynikające z aktywnego zarządzania strukturą bilansu (zarządzanie aktywami i zobowiązaniami).

Działalność i strategie związane z ryzykiem rynkowym podlegają bezpośredniemu nadzorowi przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego i są realizowane w oparciu o ramy określone w zatwierdzonej przez Zarząd i Radę Nadzorczą Polityce ryzyka rynkowego oraz Polityce ryzyka strukturalnego.

Struktura i organizacja zarządzania ryzykiem

Podstawowym celem prowadzonej przez Grupę polityki zarządzania ryzykiem rynkowym jest ograniczenie wpływu zmienności czynników rynkowych na rentowność Grupy, dążąc do zwiększenia dochodów w ramach ściśle określonych parametrów ryzyka przy jednoczesnym zachowaniu płynności Grupy oraz jej wartości rynkowej.

Przyjęte przez Grupę Santander Bank Polska S.A. polityki w zakresie ryzyka rynkowego wyznaczają szereg parametrów pomiaru i ograniczania ryzyka w postaci limitów i miar. Limity ryzyka podlegają okresowym przeglądom w celu dostosowania ich do strategii Grupy.

Ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe generowane na działalności bankowej jest zarządzane w sposób scentralizowany przez Pion Zarządzania Finansami. Pion ten jest też odpowiedzialny za pozyskiwanie finansowania, zarządzanie płynnością i dokonywanie transakcji w imieniu ALCO. Działalność ta jest kontrolowana przy pomocy miar i limitów zatwierdzanych przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego, Zarząd Banku i Radę Nadzorczą.

Portfel dłużnych papierów wartościowych oraz zabezpieczających instrumentów pochodnych walutowych oraz stopy procentowej jest zarządzany przez ALCO, który podejmuje wszelkie decyzje dotyczące wartości i struktury portfela.

Ryzyko rynkowe w portfelu handlowym jest zarządzane przez Pion Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej, w ramach którego funkcjonuje również Biuro Maklerskie Banku. Działalność handlowa Grupy jest ograniczona przez system miar i limitów m.in. Value at Risk, mechanizm stop loss, limity pozycji oraz limity wrażliwości. Wysokość limitów jest akceptowana przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego, Zarząd Banku i Radę Nadzorczą.

W ramach Pionu Zarządzania Ryzykiem funkcjonuje Departament Ryzyka Finansowego odpowiedzialny za bieżący pomiar podejmowanego ryzyka, wdrożenie procedur kontroli, monitorowanie ryzyka i raportowanie. Departament odpowiada również za kształt polityki ryzyka rynkowego, proponowanie odpowiedniej metodologii pomiaru oraz za zapewnienie spójności procesu zarządzania ryzykiem w całej Grupie. Umiejscowienie Departamentu w Pionie Zarządzania Ryzykiem zapewnia pełną niezależność procesu pomiaru i monitoringu od jednostek odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem.

Ryzyko rynkowe generowane przez instrumenty rynku kapitałowego (akcje, indeksy giełdowe) występujące w portfelu Biura Maklerskiego jest zarządzane przez Biuro Maklerskie i nadzorowane przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego.

Przewodniczącym Komitetu Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego jest Członek Zarządu Banku nadzorujący Pion Zarządzania Ryzykiem. Komitet ten odpowiedzialny jest za niezależną kontrolę oraz monitoring ryzyka rynkowego powstającego zarówno w księdze bankowej jaki księdze handlowej Banku.

Identyfikacja i pomiar ryzyka

Portfel handlowy Grupy Santander Bank Polska S.A. zawiera papiery wartościowe i instrumenty pochodne zawarte w celach handlowych przez Pion Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej. Każdego dnia są one rewaluowane do rynku i jakiekolwiek zmiany ich wartości są natychmiast odnotowane w wyniku. Głównymi czynnikami ryzyka rynkowego w księdze handlowej są ryzyko stopy procentowej, ryzyko walutowe oraz ryzyko cen instrumentów kapitałowych.

Ryzyko stopy procentowej w portfelu bankowym Grupy jest to ryzyko niekorzystnego wpływu zmian poziomów stóp procentowych na dochody i wartość aktywów oraz zobowiązań Grupy. Głównym źródłem ryzyka stopy procentowej są transakcje zawierane w oddziałach, centrach biznesowych i korporacyjnych Banku oraz transakcje zawierane na rynku hurtowym przez Pion Zarządzania Finansami. Dodatkowo ryzyko stopy procentowej może być generowane przez transakcje zawierane przez inne jednostki np. objęcie emisji papierów komunalnych i komercyjnych, pożyczki uzyskane przez Bank poza rynkiem międzybankowym.

Grupa Santander Bank Polska S.A. wykorzystuje szereg metod pomiaru ekspozycji ryzyka rynkowego. Dla portfela bankowego są to: miary wrażliwości ekonomicznej wartości kapitału oraz wrażliwości wyniku odsetkowego netto, testy warunków skrajnych (w tym m.in. nadzorczy test warunków odstających - Supervisory Outlier Test) oraz wartość zagrożona (VaR/EaR), natomiast dla portfela handlowego są to: wartość zagrożona (VaR oraz stressed VaR), mechanizm stop loss, miary wrażliwości (PV01) oraz testy scenariuszy skrajnych. Metodologia pomiaru ryzyka podlega procesowi niezależnej walidacji wstępnej i okresowej, której wyniki są akceptowane przez Panel Modeli i Metodologii funkcjonujący w ramach Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego.

W Grupie Santander Bank Polska VaR w portfelu handlowym jest wyznaczany metodą historyczną, dzięki któremu ustalana jest różnica miedzy wyceną rynkową pozycji opartą na bieżących cenach/stawkach rynkowych, a wyceną opartą o najbardziej dotkliwą zmianę stawek w historycznym okresie obserwacji. VaR jest wyznaczany oddzielnie dla ryzyka stopy procentowej, ryzyka walutowego , ryzyka cen instrumentów kapitałowych oraz dla wszystkich tych czynników łącznie.

Mając na uwadze ograniczenia wynikające z metodologii VaR, Grupa uzupełnia metodologię poprzez pomiar wrażliwości, który wskazuje zmianę wartości pozycji przy danej zmianie cen/rentowności, pomiar Stressed VaR oraz testy warunków skrajnych.

Raportowanie ryzyka

Odpowiedzialność za raportowanie ryzyka płynności spoczywa na Pionie Zarządzania Ryzykiem, w ramach którego funkcjonuje Departament Ryzyka Finansowego.

Departament Ryzyka Finansowego codziennie kontroluje ekspozycję na ryzyko rynkowe księgi handlowej zgodnie z metodologią określoną w Polityce Ryzyka Rynkowego, weryfikuje wykorzystanie limitów ryzyka oraz raportuje wielkość ryzyka do jednostek zarządzających ryzykiem na księdze handlowej, do Grupy Santander oraz Komitetu Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego.

Raz w miesiącu, Departament Ryzyka Finansowego przekazuje także informację nt. wielkości ekspozycji na ryzyko księgi handlowej oraz wybranych miar do Komitetu Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego oraz sporządza Risk Dashboard (we współpracy z innymi jednostkami Pionu Zarządzania Ryzykiem), który zostaje przedstawiony Komitetowi Zarządzania Ryzykiem.

Wyniki pomiaru ryzyka rynkowego w portfelu bankowym są przekazywane przez Departament Ryzyka Finansowego do osób odpowiedzialnych za operacyjne zarządzanie strukturą bilansu Banku oraz do osób odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem strukturalnym w cyklu dziennym (informacje dotyczące portfela ALCO) lub miesięcznym (raportowanie luki stopy procentowej, miar wrażliwości NII i MVE, wyników testów warunków skrajnych, VaR), W/w informacje są również raportowane do wyższej kadry zarządzającej w cyklu miesięcznym (Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego, ALCO). Wybrane kluczowe miary ryzyka stopy procentowej, w tym miary funkcjonujące w ramach apetytu na ryzyko Grupy w portfelu bankowym, są raportowane do Zarządu i Rady Nadzorczej Banku.

Informacje w zakresie zabezpieczania i ograniczania ryzyka

Bank przyjmuje konserwatywne podejście do ryzyka zarówno w zakresie wielkości zaangażowania jak i rodzaju produktów. Znaczna część działalności Obszaru Rynków Finansowych skupia się na neutralizowaniu ryzyka związanego z transakcjami zarówno na poziomie detalicznym jak i korporacyjnym. Ponadto przepływy z transakcji z klientami są zazwyczaj na nierynkowe kwoty i okresy nie będące bezpośrednio kwotowane na rynku, w związku z tym jest wymagana zdolność, aby zarządzać rozbieżnościami przez stosowanie transakcji komercyjnych.

Zdaniem Zarządu limity na ryzyko rynkowe są na bezpiecznym oraz relatywnie niskim poziomie w odniesieniu do skali podstawowej działalności Banku i zostały ustanowione, aby zapewnić odpowiednią zdolność oraz czas na zneutralizowanie ryzyka stóp procentowych i ryzyka walutowego, a jednocześnie umożliwić Obszarowi Rynków Finansowych aktywne zarządzanie pozycją handlową Banku generując przy tym dodatkową wartość dodaną dla organizacji.

W ramach działalności Obszaru Rynków Finansowych działalność jest skupiona na kwestiach zabezpieczania ryzyka wynikającego z transakcji klientowskich oraz na roli animatora rynku co jest bezpośrednio odzwierciedlone poziomem limitów oraz celów budżetowych Obszaru Rynków Finansowych.

Większy nacisk kładziony jest na animowanie rynku (market – making) niż czystą działalność handlową na własny rachunek, co znajduje odzwierciedlenie zarówno w poziomie wykorzystania limitów jak i celach budżetowych Obszaru Rynków Finansowych.

Połączenie transakcji Obszaru Rynków Finansowych i pozycji przekazanych przez bank wynikających z aktywności klientów na rynku transakcji walutowych i instrumentów pochodnych tworzy ogólny profil w zakresie ryzyka stóp procentowych oraz ryzyka walutowego w portfelu handlowym banku, które podlegają zarządzaniu w ramach polityki ryzyka rynkowego i limitów operacyjnych. Obszar Rynków Finansowych podejmuje następnie decyzje, aby zamknąć te pozycje lub pozostawić otwarte zgodnie z przyjętą strategią, perspektywami rynkowymi oraz w ramach zatwierdzonych limitów. Otrzymany zwrot jest wypadkową zarządzania przepływami i animowania rynków. Agresywne pozycje nie są utrzymywane.

Ryzyko stóp procentowych i transakcji walutowych Obszaru Rynków Finansowych jest zarządzane w ramach księgi handlową zgodnie z Polityką ryzyka rynkowego zatwierdzoną przez Zarząd. Systemy księgowe i systemy ryzyka zapewniają przyporządkowanie każdej pozycji do odpowiedniej księgi. Odpowiednie zespoły (deski) są odpowiedzialne za konkretny rodzaj działalności związanej z ryzykiem działalności prowadzonej przez jednostkę (stóp procentowych lub walutowe).

W celu zapewnienia zbywalności pozycji w portfelu handlowym bank wprowadził kontrolę wielkości pozycji banku brutto (osobno pozycje long i short) w stosunku do całości rynku. Kontrola ta ma na celu sprawdzenie technicznych możliwości domknięcia teoretycznej otwartej pozycji w jedną stronę z pominięciem efektu nettowania pozycji. Kontrola jest wykonywana w podziale na pozycję walutową i pozycję stopy procentową. Za przeprowadzenie kontroli odpowiedzialny jest Departament Ryzyka Finansowego. O wynikach kontroli informowany jest Obszar Rynków Finansowych.

W zakresie ryzyka rynkowego w portfelu bankowym wszystkie pozycje generujące ryzyko przeszacowania są przekazywane do zarządzania przez Pion Zarządzania Finansami, który ponosi odpowiedzialność za kształtowanie struktury bilansu Banku, w tym zawieranie kontraktów na rynku międzybankowym, tak by odpowiednio zarządzać ryzykiem stopy procentowej zgodnie z zatwierdzoną strategią w ramach przydzielonych limitów.

Spółki zależne Banku także ograniczają narażenie na ryzyko stopy procentowej. W przypadku wystąpienia niedopasowania pomiędzy przeszacowaniem aktywów i zobowiązań spółka zawiera odpowiednie transakcje za pośrednictwem typowych rachunków bankowych

prowadzonych w Banku bądź też dokonywane są transakcje pochodne z Bankiem, który od dnia zawarcia transakcji zarządza tym ryzykiem w ramach globalnego limitu Grupy Santander Bank Polska S.A.

Ryzyko stopy procentowej na portfelu bankowym jest zarządzane w oparciu o następujące limity:

· Limit wrażliwości wyniku odsetkowego netto (NII - wrażliwość na równoległe przesunięcie krzywej dochodowości o 100 p.b.);

· Limit wrażliwości ekonomicznej wartości kapitału (MVE – wrażliwość na równoległe przesunięcie krzywej dochodowości

o 100 p.b.).

Wrażliwość dochodu odsetkowego(NII) oraz wartości ekonomicznej kapitału (MVE) na równoległe przesunięcie krzywych dochodowości w 2022 r. oraz w okresie porównawczym przedstawia poniższa tabela. Zaprezentowano w niej wyniki scenariuszy, w których wpływ zmian stóp procentowych na dochód odsetkowy i wartość ekonomiczną kapitału byłby negatywny. Dane w tys. zł.

	Wrażliwość wyniku odsetkowego netto (NII)		Wrażliwość ekonomiczna kapitału (MVE)
Jednodniowy okres utrzymywania pozycji	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021
Maksymalny	426	552	595	832
Średni	358	440	488	480
na koniec okresu	334	291	494	356

Wartość limitu	900	700	800	875

Zmienność poziomu wykorzystania limitów ryzyka stopy procentowej była niższa w porównaniu do roku 2021. Zaobserwowano jedno przekroczenie limitu wrażliwości NII (wynik odsetkowy) dla waluty EUR w 2022 r. Było to spowodowane skokowym wzrostem wolumenów transakcji Repo. Finalnie zwiększono limit operacyjny na wrażliwość NII w EUR. Głównymi czynnikami wpływającymi na fluktuację miar w 2022 była zmienność stóp procentowych oraz strategia dotycząca zmniejszenia duracji papierów dłużnych z portfela ALCO. Rynek rosnących stóp procentowych wpłynął na odpływ znaczącego wolumenu rachunków bieżących lub migrację na rachunki oprocentowane, co wpłynęło na część niestabilną i pośrednio na zmianę części stabilnej. Dodatkowo stopniowe skracanie duracji papierów dłużnych z portfela ALCO wpłynęło bezpośrednio na zmiany w mierze MVE (wartość ekonomiczna kapitału).

Osobno kalkulowany jest VaR w portfelu bankowym – będący złożeniem miar EaR (Earnings-at-Risk) oraz EVE VaR (wartość zagrożona ekonomicznej wartości kapitału).

Główną metodą pomiaru ryzyka stopy procentowej na księdze handlowej jest metodyka VaR, mechanizm stop loss, pomiar wrażliwości PV01 oraz testy warunków skrajnych.

W zakresie pomiaru ryzyka na księdze handlowej Banku wielkość VaR jest wyznaczana dla otwartych pozycji Obszaru Rynków Finansowych metodą symulacji historycznych. W metodzie tej Bank szacuje wartość portfela dla 520 scenariuszy wygenerowanych na podstawie obserwowanych historycznie zmian parametrów rynkowych. Następnie szacowany jest VaR jako różnica pomiędzy bieżącą wyceną portfela, a wyceną ze scenariusza odpowiadającego zadanemu percentylowi rozkładu wartości historycznych portfela. Do kalkulacji miary VaR Bank stosuje 99%, jednostronny przedział ufności.

Mechanizm „stop-loss” jest wykorzystywany do zarządzania ryzykiem poniesienia strat na pozycjach Obszaru Rynków Finansowych objętych zasadami wyceny do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Testy warunków skrajnych uzupełniają powyższe miary o szacunek potencjalnych strat przy wystąpieniu skrajnych warunków na rynku. Bazują one na raporcie wrażliwości i scenariuszach skrajnych ruchów stawek rynkowych, wyznaczanych na bazie scenariuszy historycznych obejmujących okresy, w których historycznie następowały znacznie wahania czynników ryzyka oraz dodatkowych scenariuszy opracowanych z wykorzystaniem założeń eksperckich.

Zamieszczona poniżej tabela ilustruje miary ryzyka na koniec 2022 oraz w okresie porównawczym, dla 1-dniowego okresu utrzymywania pozycji (dane w tys. zł):

Ryzyko Stopy Procentowej	VAR
Jednodniowy okres utrzymywania pozycji	31.12.2022	31.12.2021
Średni	5 321	4 395
Maksymalny	14 622	19 540
Minimalny	960	657
na koniec okresu	9 550	2 703
Limit	13 205	9 744

W 2022 r. odnotowano przekroczenia limitów typu VaR. Przekroczenia zanotowano na całkowitej mierze VaR oraz VaR ryzyka stopy procentowej na księdze handlowej Banku dla trzech dni w grudniu. Przekroczenia były spowodowane znacznymi ruchami na rynku na kwotowaniach transakcji typu FX Swap co z kolei było spowodowane działaniami sektora mającymi na celu zabezpieczenie płynności na przełomie roku. Obserwowane wartości miary VaR w roku 2022 były wyższe niż w 2021 roku z uwagi na znaczny wzrost zmienności na rynku finansowym spowodowany zdarzeniami gospodarczymi oraz geopolitycznymi (wysoka inflacja, podwyżki na krzywych stóp procentowych oraz wojna na Ukrainie). Obserwowane poziomy VAR będące powyżej dopuszczalnego limitu były akceptowane przez Radę Nadzorczą.

Ryzyko walutowe jest to niekorzystny (skutkujący stratami) wpływ zmian kursów walutowych na osiągane wyniki. Ryzyko jest zarządzane w oparciu o limit wielkości VaR otwartych pozycji walutowych Grupy w portfelu handlowym oraz dla Biura Maklerskiego, który zarządza otwartymi pozycjami związanymi z działalnością arbitrażową. Testy warunków skrajnych uzupełniają powyższą miarę o szacunek potencjalnych strat przy wystąpieniu skrajnych warunków na rynku. Wyliczane są one na podstawie ekspozycji walutowej i scenariuszy założonych skrajnych ruchów kursów walutowych, bazujących na największych wahaniach kursów. Dodatkowo do zarządzania ryzykiem poniesienia strat na pozycjach handlowych wykorzystywany jest mechanizm „stop-loss”.

Zgodnie z polityką, Grupa nie utrzymuje otwartych pozycji na opcjach walutowych. Transakcje zawierane z klientami są natychmiast zamykane na rynku międzybankowym, stąd Grupa ma ograniczoną ekspozycję na ryzyko rynkowe na portfelu opcji walutowych.

Otwarte pozycje walutowe w spółkach zależnych są nieistotne i nie są włączane do dziennego pomiaru ryzyka. W przypadku Santander Consumer Banku S.A., posiada on osobną licencję bankową i samodzielnie zarządza ryzykiem, które to zarządzanie podlega kontroli przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego Santander Bank Polska.

Zamieszczona poniżej tabela ilustruje miary ryzyka na koniec grudnia 2022 i 2021 roku (dane w tys. zł).

Ryzyko walutowe	VAR
Jednodniowy okres utrzymywania pozycji	31.12.2022	31.12.2021
Średni	1 021	614
Maksymalny	2 346	2 447
Minimalny	68	62
na koniec okresu	1 144	538
Limit	3 301	3 045

W 2022 r. nie wystąpiły przekroczenia limitu VAR dla ryzyka walutowego

W poniższych tabelach przedstawiono główne pozycje walutowe Grupy - na 31.12.2022 r. oraz w okresie porównawczym.

31.12.2022	PLN	EUR	CHF	USD	Pozostałe	Razem
AKTYWA
Gotówka i operacje z bankami centralnymi	8 714 371	852 099	71 968	390 655	140 929	10 170 022
Należności od banków	846 348	8 357 220	14 193	242 190	117 548	9 577 499
Należności od klientów	123 188 867	22 738 284	5 205 292	1 352 255	23 994	152 508 692
Inwestycyjne aktywa finansowe	54 635 806	1 755 829	-	1 297 721	-	57 689 356
Wybrane aktywa	187 385 392	33 703 432	5 291 453	3 282 821	282 471	229 945 569
PASYWA
Zobowiązania wobec banków	1 772 840	1 770 254	855	484 521	2 782	4 031 252
Zobowiązania wobec klientów	154 209 339	29 111 062	1 091 075	10 115 955	1 969 375	196 496 806
Zobowiązania podporządkowane	1 122 851	1 684 162	-	-	-	2 807 013
Wybrane pasywa	157 105 030	32 565 478	1 091 930	10 600 476	1 972 157	203 335 071

.

31.12.2021	PLN	EUR	CHF	USD	Pozostałe	Razem
AKTYWA
Gotówka i operacje z bankami centralnymi	7 682 144	448 633	65 051	145 548	96 900	8 438 275
Należności od banków	339 293	2 055 109	3 730	171 362	120 759	2 690 252
Należności od klientów	119 239 131	17 829 536	7 294 554	2 021 054	7 070	146 391 345
Inwestycyjne aktywa finansowe	67 635 724	1 684 057	-	3 059 453	-	72 379 234
Wybrane aktywa	194 896 292	22 017 335	7 363 335	5 397 417	224 729	229 899 106
PASYWA
Zobowiązania wobec banków	2 912 696	1 337 011	2 044	145 752	2 635	4 400 138
Zobowiązania wobec klientów	152 887 096	22 748 686	738 642	7 277 546	1 721 473	185 373 443
Zobowiązania podporządkowane	1 105 054	1 645 386	-	-	-	2 750 440
Wybrane pasywa	156 904 846	25 731 083	740 686	7 423 298	1 724 108	192 524 021

Luka pozycji walutowej w CHF wynika z nadwyżki kredytów hipotecznych w CHF nad depozytami w tej walucie, przyjętymi przez Bank. Ulega ona stopniowemu zmniejszeniu wskutek spłat portfela hipotecznego. Kredyty CHF są obecnie w przeważającej części są finansowane z wykorzystaniem transakcji CIRS. Po stronie pasywów, odnotowano wzrost depozytów walutowych, głównie w EUR.

Za aktywne zarządzanie ryzykiem ceny instrumentów kapitałowych notowanych na aktywnym rynku odpowiedzialne jest Biuro Maklerskie Santander Bank Polska S.A. funkcjonujące w ramach Pionu Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej. Źródłem powyższego ryzyka są transakcje własne Biura Maklerskiego zawierane na rynkach regulowanych (instrumenty rynku kasowego i kontrakty futures).

Powyższe ryzyko jest mierzone modelem wartości zagrożonej (VaR) opartym na metodzie analizy historycznej.

Proces zarządzania ryzykiem rynkowym w Biurze Maklerskim jest nadzorowany przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego Santander Bank Polska. Komitet odpowiada m.in. za przyznawanie limitu VaR dla Biura Maklerskiego oraz akceptację zmian w metodologii pomiaru ryzyka i nadzoruje proces zarządzania tym ryzykiem.

Zamieszczona poniżej tabela ilustruje miary ryzyka w 2022 i 2021 roku (dane w tys. zł).

Ryzyko instrumentów kapitałowych	VAR
Jednodniowy okres utrzymywania pozycji	31.12.2022	31.12.2021
Średni	261	316
Maksymalny	532	595
Minimalny	98	113
na koniec okresu	258	364
Limit	2 135	1 969

W 2022 r. nie wystąpiły przekroczenia limitu VAR dla ryzyka instrumentów kapitałowych.

Reforma indeksów stóp procentowych

W związku z regulacją Parlamentu Europejskiego z 2016 roku (2016/1011) oraz decyzją o zakończeniu z końcem 2021r. kalkulacji indeksów LIBOR przez ICE Benchmark Administration Limited (IBA), Santander Bank Polska uruchomił program mający na celu przygotowanie Banku do zmian wynikających z tych decyzji (Program IBOR).

Program IBOR koncentrował się nad zmianami koniecznymi do wprowadzenia produktów bazujących na indeksach stóp procentowych zgodnych z Regulacją BMR a w szczególności indeksach zastępujących dotychczasowy LIBOR (głównie GBP, CHF i USD).

Część umów bazujących na nie publikowanych już wskaźnikach LIBOR pozostała bez aneksacji. Na chwilę sporządzenia sprawozdania finansowego portfele Banku oraz Spółek Zależnych zawierają produkty oparte o stawki LIBOR odpowiednio dla walut EUR, GBP oraz USD. Największy portfel wymagający tranzycji dotyczy portfela umów hipotecznych opartych o wskaźnik LIBOR EUR, na którym oparte są obecnie 1 153 umowy. Dla produktów opartych o stopę procentową LIBOR EUR, jako stopę alternatywną Bank zdecydował się na zastosowanie wskaźnika EURIBOR jako wskaźnika zamiennego. W przypadku umów, wobec których nie udało się podpisać aneksów, Bank zastosuje do końca obowiązywania umowy, ostatnie oprocentowanie ustalone wg stawki LIBOR EUR na 31.12.2021 r.

Wskaźnik LIBOR CHF został zastąpiony wskutek rozporządzenia wykonawczego Komisji Europejskiej. Portfel kredytów hipotecznych w CHF był największym portfelem, który przeszedł tranzycję w oparciu o wskazaną wyżej regulację. Podobne podejście zastosowano w odniesieniu do wskaźnika EONIA. Bank w swoim portfelu posiadał 19 umów opartych o stawkę EONIA, dla których zmieniono wskaźnik na €STR.

Zgodnie z komunikatem wydanym przez FCA (Financial Conduct Authority) z dnia 5 marca 2021 roku, stawki LIBOR dla wszystkich walut, z wyłączeniem LIBOR USD, przestały być publikowane przez administratora lub przestaną być reprezentatywne wraz z końcem 2021 roku. W przypadku stopy procentowej LIBOR USD wszystkie tenory, z wyłączeniem tenorów 1-tygodniowego oraz 2-miesięcznego, będą publikowane do 30 czerwca 2023 roku. Dla produktów opartych o stopę procentową LIBOR USD, jako stopę alternatywną Bank zdecydował zastosować wskaźnik SOFR.

W odniesieniu do produktów opartych o wskaźnik LIBOR GBP, Bank wybrał wskaźnik SONIA jako stopę alternatywną. Obecnie, z uwagi na brak możliwości aneksowania umów, Bank posiada 7 kredytów hipotecznych opartych o LIBOR GBP, które kwotowane są zgodnie z ostatnią znaną stawką, tj. na 31.12.2021 r.

W roku 2022 Program IBOR skupił się przede wszystkim na monitorowaniu postępów aneksowania umów, które wymagały zmiany poprzez indywidualne ustalenia warunków z Klientami dla znikających wskaźników LIBOR i EONIA. Dodatkowo zadania realizowane dotychczas w formule projektowej były przenoszone do odpowiednich jednostek odpowiedzialnych za ich bieżące wykonywanie.

W czwartym kwartale 2022 roku, Komitet Sterujący dokonał rozszerzenia zakresu prac objętych Programem o zmiany wynikające z rozpoczętych na polskim rynku prac dotyczących odejścia od stosowania wskaźników WIBOR i WIBID.

Rozpoczęta reforma polskich wskaźników ma na celu wdrożenie zmian w metodyce ustalania wskaźnika referencyjnego stopy procentowej, mającej zastąpić obecnie stosowany wskaźnik WIBOR. Przyśpieszenie prac dotyczących reformy polskich wskaźników referencyjnych zaowocowały uchwaleniem ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (Dz. U. z 2022 r., poz. 1488) która w art. 85 ust. 1 przewiduje podstawy zmiany wskaźnika.

Dodatkowo, oprócz wskazanych zmian legislacyjnych, Komisja Nadzoru Finansowego uformowała Narodową Grupę Roboczą, której celem było jest przygotowanie Mapy Drogowej oraz harmonogramu działań służących sprawnemu wdrożeniu poszczególnych elementów procesu zastąpienia stawek WIBOR i WIBID. Mapa Drogowa została opublikowana przez Komisję Nadzoru Finansowego w komunikacie z 27 września 2022 r . Zgodnie z przedstawioną Mapą Drogową finalizacja prac nad zmianą wskaźników ma zakończyć się na początku 2025 r.

We wrześniu 2022 r. Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej wybrał WIRON jako wskaźnik, który ma za zadanie zastąpić WIBOR. Zainicjowany tym samym kierunek prac, wskazuje, iż reforma polskich wskaźników referencyjnych odbędzie się w zgodzie z Art. 23c Rozporządzenia BMR. Opisana w Art. 23c Rozporządzenia BMR, procedura zmiany wskaźnika w drodze prawa krajowego implikuje dokonanie zmian we wszystkich umowach oraz instrumentach finansowych

W odpowiedzi na powyższe, 1 grudnia 2022 r. weszły w życie wymagane dokumenty (regulaminy i kodeks postępowania). Tym samym, jak podaje GPW Benchmark, „w odniesieniu do indeksów WIRON zostały spełnione warunki konieczne dla możliwości ich stosowania jako wskaźnik referencyjny przez podmioty nadzorowane w umowach finansowych, instrumentach finansowych oraz funduszach inwestycyjnych”. Pozwala to więc uczestnikom rynku na wprowadzanie do oferty produktów opartych na WIRON. Produkty te – do czasu zaprzestania publikacji wskaźnika WIBOR – będą mogły być oferowane klientom równolegle z produktami opartymi na WIBOR.

Prace w ramach Programu IBOR prowadzone są w głównej mierze przez szerokie grono ekspertów reprezentujących wszystkie linie biznesowe Banku, wspieranych przez ekspertów z renomowanych firm doradczych, pod nadzorem Komitetu Sterującego w skład którego wchodzą głównie członkowie Zarządu oraz kadra najwyższego szczebla.

W 2023 r. prace związane z reformą WIBOR w Banku skupiają się na wprowadzeniu produktów opartych o nowy indeks WIRON, co wiąże się z koordynacją działań w wielu obszarach. W szczególności Bank identyfikuje obszar zmian informatycznych jako wymagający dostosowania na obecnym etapie prac.

Prace w Santander Bank Polska S.A. są skoordynowane z przygotowaniami trwającym zarówno w spółkach zależnych jak i na poziomie całej Grupy Banco Santander.

Poniżej dane dotyczące podziału aktywów i zobowiązań Grupy Santander Bank Polska S.A. wg stanu na 31.12.2022 r.

31.12.2022	Wartość nominalna
	Aktywa	Zobowiązania
Aktywa i zobowiązania oparte o PLN WIBOR
Gotówka i operacje z bankami centralnymi	-	-
Pożyczki i kredyty bankowe	-	163
Należności/depozyty od banków	-	1 575 943
Należności od /depozyty klientów	75 243 461	9 940 661
Należności/zobowiązania z tyt trans. z przyrzeczeniem odkupu	380 200	240 000
Instrumenty dłużne / Emisje	19 192 143	2 220 543
Należności/zobowiązania leasingowe	3 407 068	-
Łącznie wartość bilansowa brutto aktywów i pasywów opartych o PLN WIBOR	98 222 872	13 977 310

Instrumenty pochodne przeznaczone do obrotu (nominał)	291 114 000	279 756 000
Zabezpieczające Instrumenty pochodne (nominał)	15 557 000	10 591 000

W związku z reformą IBOR oraz WIBOR, Grupa jest narażona na następujące rodzaje ryzyka:

Ryzyko prowadzenia działalności:

Przejście na alternatywne wskaźniki referencyjne może prowadzić do ryzyka nadużyć lub niewłaściwego postępowania wobec klientów, skutkującego skargami ze strony klientów, karami lub utratą reputacji. Możliwe zagrożenia to: ryzyko wprowadzenia klientów w błąd, ryzyko nadużyć na rynku (w tym wykorzystywanie informacji poufnych i manipulacje na rynku), ryzyko praktyk antykonkurencyjnych, zarówno w czasie przejścia jak i po nim (np. zmowa i wymiana informacji) oraz ryzyko spowodowane konfliktem interesów. Grupa posiada silne struktury zarządzania procesem przejścia, aby ograniczyć wskazane wyżej ryzyka.

Ryzyko cenowe:

Przejście na alternatywne wskaźniki referencyjne oraz zaprzestanie stosowania obecnych wskaźników referencyjnych stóp procentowych może wpływać na mechanizmy cenowe stosowane przez Grupę w odniesieniu do niektórych transakcji, w tym w szczególności w odniesieniu do kredytów hipotecznych. Dla niektórych instrumentów finansowych konieczne będzie opracowanie nowych modeli ustalania cen.

Ryzyko związane z podstawą stopy procentowej:

Ryzyko to składa się z dwóch komponentów:

– jeżeli dwustronne negocjacje z kontrahentami Grupy nie zakończą się powodzeniem przed zaprzestaniem obowiązywania stopy IBOR, zachodzi znacząca niepewność co do przyszłej stopy procentowej. Taka sytuacja prowadzi do dodatkowego ryzyka stopy procentowej, które nie zostało uwzględnione w czasie zawierania umów i nie jest przedmiotem naszej strategii zarządzania ryzykiem stopy procentowej. Przykładowo, w niektórych przypadkach postanowienia dotyczące stosowania innych wskaźników w umowach, w których stosowana jest stawka IBOR, może spowodować, że przez pozostały okres utrzymywana będzie stała stopa procentowa na poziomie ostatniej stawki IBOR Grupa ściśle współpracuje ze wszystkimi kontrahentami, aby uniknąć takiej sytuacji, jeżeli jednak ma ona miejsce, polityka zarządzania ryzykiem stopy procentowej stosowana w Grupie będzie standardowo stosowana i może spowodować likwidację swapów stóp procentowych lub zawarcie nowych transakcji swapowych, aby utrzymać połączenie zmiennych i stałych stóp procentowych dla posiadanego długu.

– ryzyko stopy procentowej może również zachodzić w sytuacji, gdy przejście na alternatywne wskaźniki referencyjne dla instrumentów utrzymywanych w celu zarządzania ryzykiem stopy procentowej związanym z instrumentem niepochodnym nastąpi w różnych momentach. Ryzyko to może również wystąpić w przypadku przejścia na inne wskaźniki dla transakcji pochodnych typu back-to-back w różnych momentach. Grupa będzie monitorować, czy zarządzanie ryzykiem, o którym mowa powyżej, odbywa się zgodnie ze stosowanymi zasadami zarządzania ryzykiem, dopuszczającymi na tymczasowy, nieprzekraczający 12 miesięcy brak dopasowania podstawy swapów stóp procentowych, jeżeli jest ona wymagana.

Rachunkowość zabezpieczeń:

Jeżeli przejście na alternatywne wskaźniki referencyjne dla niektórych umów nie pozwoli na zastosowanie zwolnień przewidzianych przez zmiany w ramach Etapu 2, wówczas skutkiem może być rozwiązanie powiązania zabezpieczającego, a w konsekwencji zwiększona zmienność w rachunku zysków i strat. Tak może się stać, jeżeli nowo wyznaczone powiązania zabezpieczające nie będą w pełni efektywne lub jeżeli niepochodne instrumenty finansowe zostaną zmienione lub usunięte ze sprawozdania finansowego.

Bank nie zdecydował o zmianie istniejących powiązań zabezpieczających w których występuje wskaźnik WIBOR. W związku jednak z oczekiwanym zastąpieniem wskaźnika Bank identyfikuje, że powiązania zabezpieczające, w których występuje ten wskaźnik mogą być narażone na wyżej opisane ryzyko związane z efektywnością powiązania.

W przypadku umów kredytowych odnoszących się do stawki LIBOR CHF Bank przeszedł na wskaźniki RFR zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej, a w przypadku instrumentów pochodnych, które zabezpieczają ten portfel, stawka LIBOR CHF zmieni się zgodnie ze standardem ISDA Protocol.

W oparciu o przeprowadzony test efektywności bazujący na nowych stawkach dla CHF -zarówno dla portfela kredytowego jak i instrumentu zabezpieczającego – Bank ocenił, że istnieje wysokie prawdopodobieństwo spełnienia wymogu efektywności ustanowionych relacji hedgingowych w przyszłości.

W związku z powyższym, w przypadku strategii zabezpieczających portfel kredytowy w CHF, Bank zdecydował o kontynuacji ustanowionych relacji zabezpieczających w oparciu o istniejące instrumenty.

Ryzyko postępowania sądowego:

W przypadku braku porozumienia w sprawie wdrożenia reformy wskaźnika referencyjnego stopy procentowej dla obowiązujących umów (np. z powodu różnych interpretacji obowiązujących postanowień dotyczących stosowania innych wskaźników) zachodzi ryzyko postępowania sądowego i przeciągających się sporów z kontrahentami, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami, np. kosztami obsługi prawnej. Grupa ściśle współpracuje ze wszystkimi kontrahentami, aby uniknąć takiej sytuacji.

Ryzyko regulacyjne:

Modele i metody regulacyjne są obecnie aktualizowane (np. aby uwzględnić nowe dane rynkowe). Zachodzi ryzyko, że pełna aktualizacja, testy oraz akceptacja modeli przez organy regulacyjne nie nastąpią w terminie.

Ryzyko operacyjne:

Aktualizujemy nasze systemy IT, aby w pełni zarządzać przejściem na alternatywne wskaźniki referencyjne. Zachodzi ryzyko, że tego rodzaju aktualizacje nie zostaną zrealizowane w wymaganym terminie, skutkując koniecznością przeprowadzania dodatkowych procedur manualnych wiążących się z ryzykiem operacyjnym.

Ryzyko płynności

Wstęp

Ryzyko płynności jest definiowane jako ryzyko nie wywiązania się z bezwarunkowych i warunkowych zobowiązań wobec klientów i kontrahentów w wyniku niedopasowania przepływów finansowych.

Działalność i strategie związane z ryzykiem płynności podlegają bezpośredniemu nadzorowi przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego i są realizowane w oparciu o ramy określone w zatwierdzonej przez Zarząd i Radę Nadzorczą polityce zarządzania ryzykiem płynności.

Struktura i organizacja zarządzania ryzykiem

Polityka zarządzania ryzykiem płynności Grupy Santander Bank Polska S.A. ma na celu:

· zapewnienie zdolności do finansowania aktywów i terminowego wykonania bieżących i przyszłych zobowiązań po ekonomicznej cenie;

· zarządzanie terminowym niedopasowaniem strumieni przepływów wynikających z aktywów i zobowiązań, w tym niedopasowaniem przepływów pieniężnych w ujęciu śróddziennym, w warunkach normalnych oraz w warunkach stresowych;

· ustalenie poziomu – poprzez szereg limitów wewnętrznych – podejmowanego ryzyka płynności;

· zapewnienie właściwej organizacji procesu zarządzania płynnością w całej Grupie Santander Bank Polska;

· odpowiednie przygotowanie organizacji na przypadek wystąpienia negatywnych czynników zewnętrznych i wewnętrznych;

· zapewnienie zgodności z obowiązującymi wymaganiami nadzorczymi zarówno jakościowymi, jak i ilościowymi.

Generalną zasadą przyjętą przez Grupę Santander Bank Polska S.A. w procesie zarządzania płynnością jest to, że wszystkie oczekiwane wypływy, które wystąpią w ciągu 1 miesiąca związane z lokatami, środkami bieżącymi, uruchomieniami kredytów, realizacją gwarancji,

rozliczeniami do realizacji, muszą mieć co najmniej pełne pokrycie przez przewidywane wpływy lub dostępne aktywa łatwo zbywalne (HQLA – High Quality Liquid Assets), przy założeniu normalnych lub przewidywalnych warunków funkcjonowania Grupy. Zasadniczo do aktywów łatwo zbywalnych (HQLA) są zaliczane: gotówka znajdująca się w kasach Banku, nadwyżka środków na rachunku nostro w Narodowym Banku Polskim ponad wymagany poziom rezerwy obowiązkowej oraz papiery wartościowe, które mogą być sprzedane lub zastawione w ramach transakcji repo lub kredytu lombardowego w NBP. Na 31.12.2022 r. wysokość bufora aktywów łatwo zbywalnych wynosiła 65,1 mld zł dla Banku oraz 68,3 mld zł dla Grupy.

Polityka ta ma na celu również zapewnienie odpowiedniej struktury finansowania rosnącej skali działalności Grupy przez zachowanie na zdefiniowanym poziomie wskaźników płynności strukturalnej.

Grupa stosuje szereg dodatkowych limitów i poziomów obserwacyjnych nałożonych m.in. na:

· wskaźnik kredytów udzielonych do depozytów;

· wskaźniki uzależnienia od finansowania na rynku hurtowym - służące do oceny koncentracji finansowania walutowego pozyskiwanego z rynku hurtowego;

· miary koncentracji finansowania depozytowego i hurtowego;

· poziom aktywów zastawianych;

· wskaźniki wymagane w ramach CRD IV/CRR – LCR i NSFR;

· czas przetrwania w warunkach skrajnych;

· poziom bufora aktywów łatwo zbywalnych;

· poziom bufora aktywów możliwych do upłynnienia w horyzoncie śród-dziennym.

W procesie ustalania wewnętrznych limitów ryzyka płynności, w tym limitów wchodzących w skład deklaracji akceptowanego poziomu ryzyka, Bank uwzględnia zarówno historyczne poziomy wybranych miar płynności jak i ich przyszłe poziomy szacowane na podstawie planu finansowego. Bank kalibrując limity bierze ponadto pod uwagę wyniki testów warunków skrajnych.

Grupa Santander Bank Polska S.A. nie rzadziej niż raz w roku przeprowadza Proces Wewnętrznej Oceny Adekwatności Płynności (ILAAP), którego celem jest zapewnienie, że Grupa w skuteczny sposób kontroluje oraz zarządza ryzykiem płynności.

W szczególności:

· zapewnia, że Grupa Santander Bank Polska S.A. utrzymuje wystarczającą zdolność do realizowania swoich zobowiązań w dacie ich wymagalności;

· dokonuje przeglądu kluczowych czynników ryzyka płynności oraz zapewnia, że testy warunków skrajnych odzwierciedlają te czynniki oraz że są w odpowiedni sposób kontrolowane;

· odzwierciedla zarówno proces zarządzania ryzykiem płynności jak i proces nadzoru;

· przeprowadza ocenę zdolności pozyskiwania płynności.

Wyniki ILAAP podlegają akceptacji przez Zarząd i Radę Nadzorczą stanowiąc tym samym potwierdzenie w adekwatności poziomu płynności Grupy Santander Bank Polska S.A. w zakresie poziomu aktywów płynnych, ostrożnościowego profilu finansowania oraz funkcjonujących w Grupie mechanizmów zarządzania i kontroli ryzyka płynności.

Identyfikacja i pomiar ryzyka

Odpowiedzialność za identyfikację i pomiar ryzyka płynności spoczywa na Pionie Zarządzania Ryzykiem, w ramach którego funkcjonuje Departament Ryzyka Finansowego.

Departament odpowiada za opracowanie polityk zarządzania ryzykiem płynności, wykonywanie testów warunków skrajnych oraz bieżący pomiar i raportowanie ryzyka.

Płynność jest mierzona za pomocą modyfikowanej (urealnionej) luki płynności, która jest konstruowana oddzielnie dla pozycji złotowych i w walutach obcych. Raportowane przyszłe przepływy kontraktowe podlegają modyfikacji opartej na badaniach statystycznych zachowania bazy depozytowej i portfela kredytowego oraz ocenie płynności produktów / rynku - w kontekście możliwości upłynnienia papierów wartościowych Skarbu Państwa poprzez ich sprzedaż lub zastawienie w transakcjach repo na rynku lub z wykorzystaniem instrumentów wsparcia płynności w NBP, a także możliwości rolowania finansowania pozyskiwanego z rynku hurtowego.

Bank w pomiarze ryzyka płynności analizuje ponadto skalę wypływów płynności wynikających z potencjalnej konieczności uzupełnienia depozytów zabezpieczających z tytułu wyceny transakcji na rynku instrumentów pochodnych oraz uzupełnienia zabezpieczeń w zabezpieczonych transakcjach dot. finansowania, m.in. na skutek obniżenia oceny kredytowej Banku.

Równolegle pomiar płynności dokonywany był zgodnie z obowiązującą według stanu na 31.12.2022 r. uchwałą KNF nr 386/2008 w sprawie ustalenia wiążących banki norm płynności oraz wymaganiami określonymi w pakiecie CRDIV / CRR oraz w związanych z w/w pakietem aktach wykonawczych.

W celu bardziej precyzyjnego określenia profilu ryzyka Grupa przeprowadza testy warunków skrajnych w 8 scenariuszach:

· scenariusz bazowy, zakładający brak odnawialności finansowania z rynku hurtowego;

· kryzys idiosynkratyczny (specyficzny dla Banku);

· lokalny kryzys systemowy;

· globalny kryzys systemowy;

· scenariusz połączony (połączenie scenariuszy kryzysu idiosynkratycznego i lokalnego oraz globalnego kryzysu systemowego);

· scenariusz dotyczący przyspieszonego wycofania depozytów w ciągu jednego miesiąca (1M);

· scenariusz zakładający przyspieszone wycofanie depozytów poprzez kanały elektroniczne.

Dla każdego z powyższych scenariuszy Bank szacuje minimalny okres w jakim pozostanie płynny (survival horizon) i dla wybranych scenariuszy Bank nakłada limity na czas przetrwania. W skład apetytu na ryzyko płynności wchodzi z kolei limit określony jako minimalny okres przetrwania w najgorszym spośród trzech scenariuszy: idiosynkratycznym, lokalnym systemowym oraz globalnym systemowym.

Dodatkowo Bank przeprowadza testy warunków skrajnych w zakresie ryzyka płynności śróddziennej oraz odwrócone testy warunków skrajnych.

Raportowanie ryzyka

Odpowiedzialność za raportowanie ryzyka płynności spoczywa na Pionie Zarządzania Ryzykiem, w ramach którego funkcjonuje Departament Ryzyka Finansowego.

Wyniki pomiaru ryzyka płynności są przekazywane przez Departament Ryzyka Finansowego do osób odpowiedzialnych za operacyjne zarządzanie płynnością Banku oraz do osób odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem płynności w cyklu dziennym (informacje dotyczące płynności śróddziennej oraz dot. płynności bieżącej z uwzględnieniem miar dot. finansowania walutowego oraz LCR) a także do wyższej kadry zarządzającej w cyklu miesięcznym (pozostałe miary płynnościowe, w tym miary nadzorcze).

Informacje w zakresie zabezpieczania i ograniczania ryzyka

Odpowiedzialność za nadzorowanie procesu zarządzania ryzykiem płynności spoczywa na Komitecie ds. Zarządzania Aktywami i Pasywami (ALCO), który pełni też funkcję doradczą dla Zarządu. ALCO przygotowuje strategie zarządzania oraz rekomenduje Zarządowi podejmowanie odpowiednich działań w zakresie strategicznego zarządzania płynnością, w tym w zakresie strategii finansowania działalności Banku. Codzienne zarządzanie ryzykiem płynności jest delegowane do Pionu Zarządzania Finansami, w ramach którego funkcjonuje Departament Zarządzania Aktywami i Pasywami odpowiedzialny za opracowanie i aktualizację odpowiednich strategii zarządzania płynnością.

W przypadku wystąpienia niespodziewanych trudności płynnościowych - spowodowanych czynnikami zewnętrznymi lub wewnętrznymi - Bank posiada opracowany i zatwierdzony przez Zarząd oraz Radę Nadzorczą - plan awaryjny płynności uzupełniony testami warunków skrajnych, w którym uwzględniono scenariusze skrajne o różnorodnej charakterystyce, i który umożliwiających adekwatną i skuteczną reakcję na nieoczekiwane zewnętrzne i wewnętrzne zaburzenia płynności poprzez:

· identyfikację symptomów wskazujących na zagrożenie dla płynności Banku – poprzez zestaw na bieżąco monitorowanych wskaźników wczesnego ostrzegania;

· efektywne zarządzanie płynnością / finansowaniem – z wykorzystaniem zestawu potencjalnych działań naprawczych oraz struktury zarządczej dopasowanych do charakteru sytuacji skrajnej;

· komunikację z klientami, kluczowymi kontrahentami rynkowymi, akcjonariuszami oraz organami nadzoru.

W 2022 r. Grupa Santander Bank Polska S.A. koncentrowała się na utrzymywaniu optymalnej struktury finansowania. Wzrost stopy rezerwy obowiązkowej oraz wzrost rynkowych stóp procentowych spowodował zaostrzenie konkurencji o depozyty klientowskie w sektorze bankowym. Na koniec grudnia 2022 r. relacja kredytów do depozytów wyniosła 78% w stosunku do 80% na koniec grudnia 2021, podczas gdy wskaźnik pokrycia wypływów netto w ujęciu skonsolidowanym wynosił 177%, w stosunku do 215% w roku poprzednim. W 2022 r. oraz w okresie porównawczym wszystkie kluczowe miary nadzorcze dla Banku i Grupy były utrzymywane na wymaganym poziomie.

W poniższych tabelach przedstawiono skumulowaną lukę płynności skonsolidowanym dla Grupy Santander Bank Polska S.A. wg stanu na dzień 31.12.2022 r. oraz w okresie porównawczym (zaprezentowano kwoty nominalne).

31.12.2022	A'vista	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 do 6 miesięcy	od 6 do 12 miesięcy	od 1 do 2 lat	od 2 do 5 lat	powyżej 5 lat
Aktywa	26 613 991	27 191 485	14 202 321	13 117 762	16 076 998	32 302 651	58 286 412	62 198 288
Pasywa	141 288 511	30 948 808	18 128 230	8 262 517	9 373 253	1 314 793	4 651 381	1 161 048
w tym:
- Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	-	2 321 943	-	-	-	-	-	-
- Zobowiązania wobec banków	1 451 088	212 413	446 985	932 270	250 107	10 718	847 545	21 438
- Zobowiązania wobec klientów	139 837 423	28 401 839	15 153 945	6 934 255	5 273 002	498 091	200 331	14 401
- Emisje własne	-	-	2 494 950	355 000	3 767 425	687 305	1 753 695	-
- Zobowiązania podporządkowane	-	-	-	-	-	-	1 674 763	1 100 000
- Zobowiązania z tytułu leasingu		12 613	32 350	40 992	82 719	118 679	175 047	25 209
Kontraktowa luka płynności	(114 674 520)	(3 757 323)	(3 925 909)	4 855 245	6 703 745	30 987 858	53 635 031	61 037 340
Skumulowana kontraktowa luka płynności	(114 674 520)	(118 431 843)	(122 357 752)	(117 502 507)	(110 798 762)	(79 810 904)	(26 175 873)	34 861 467
Instrumenty pochodne netto	-	-	-	-	-	( 42 977)	-	-
Instrumenty pochodne brutto -aktywa	-	36 452 294	29 466 643	10 400 935	18 702 881	9 441 447	12 127 523	1 810 158
Instrumenty pochodne brutto-zobowiązania	-	36 598 911	29 271 988	10 599 954	18 227 043	9 464 541	13 039 363	1 930 353
Pozycje pozabilansowe łącznie	38 157 484	4 509 876	1 004 214	414 385	372 736	159 911	40 150	6 123
-gwarancje	9 859 769	-	-	-	-	-	-	-
-linie kredytowe	7 218 463	4 469 240	768 774	206 511	-	-	-	-

* Pozostałe zobowiązania finansowe w zdecydowanej większości mieszczą się w przedziale do 1 miesiąca

31.12.2021	A'vista	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 do 6 miesięcy	od 6 do 12 miesięcy	od 1 do 2 lat	od 2 do 5 lat	powyżej 5 lat
Aktywa	23 196 074	16 151 313	11 481 410	10 979 981	23 975 490	29 154 191	61 310 276	60 763 755
Pasywa	160 757 692	11 752 711	9 070 134	5 074 839	5 592 794	8 782 879	3 373 543	2 724 904
w tym:	-	-	-	-	-	-	-	-
- Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	-	244 000	-	44 511	222 553	-	-	-
- Zobowiązania wobec banków	528 663	683 098	724 968	919 149	1 023 077	64 391	437 697	19 094
- Zobowiązania wobec klientów	160 229 029	10 170 384	5 067 632	3 218 724	2 673 986	1 825 344	1 623 460	844 161
- Emisje własne	-	-	3 747 834	850 000	1 394 325	6 621 178	185 387	-
- Zobowiązania podporządkowane	-	-	-	-	-	-	1 011 868	1 730 578
- Zobowiązania z tytułu leasingu	-	19 949	29 700	42 455	84 090	112 562	102 653	126 005
Kontraktowa luka płynności	(137 222 415)	4 404 480	1 915 767	5 912 460	18 398 376	20 190 997	57 938 368	58 038 850
Skumulowana kontraktowa luka płynności	(137 222 415)	(132 817 936)	(130 902 169)	(124 989 709)	(106 591 333)	(86 400 336)	(28 461 968)	29 576 882
Instrumenty pochodne netto	-	-	-	-	-	-	-	-
Instrumenty pochodne brutto -aktywa	-	40 411 652	32 720 567	10 179 777	12 945 720	18 080 398	12 547 466	2 569 712
Instrumenty pochodne brutto-zobowiązania	-	40 535 889	32 389 349	10 077 416	12 654 608	18 005 230	13 033 621	2 931 020
Pozycje pozabilansowe łącznie	39 533 266	2 971 930	1 032 105	418 837	1 239 945	331 116	51 390	582
-gwarancje	8 708 673	-	-	-	-	-	-	-
-linie kredytowe	7 722 455	2 945 243	751 954	196 955	-	-	-	-

* Pozostałe zobowiązania finansowe w zdecydowanej większości mieszczą się w przedziale do 1 miesiąca

Poniższe tabele prezentują analizę zapadalności zobowiązań i należności finansowych w ujęciu skonsolidowanym dla Grupy Santander Bank Polska S.A. wg stanu na dzień 31.12.2022 r. oraz w okresie porównawczym (niezdyskontowane przepływy pieniężne - kapitał i odsetki).

31.12.2022	A'vista	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 do 6 miesięcy	od 6 do 12 miesięcy	od 1 do 2 lat	od 2 do 5 lat	powyżej 5 lat
Aktywa	26 619 809	28 090 617	15 142 425	17 155 034	21 671 680	41 048 962	74 927 737	103 366 142
Pasywa	141 017 039	31 154 463	17 060 216	9 949 690	9 869 578	1 714 829	5 249 415	1 191 970
w tym:	-	-	-	-	-	-	-	-
- Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	-	2 326 346	-	-	-	-	-	-
- Zobowiązania wobec banków	1 457 423	213 396	442 016	951 076	271 144	46 190	914 240	21 438
- Zobowiązania wobec klientów	139 559 616	28 596 078	14 007 662	8 462 467	5 540 454	517 319	231 259	22 513
- Emisje własne	-	6 953	2 555 855	426 446	3 873 806	842 672	1 853 474	-
- Zobowiązania podporządkowane	-	-	22 928	69 409	105 744	202 040	2 103 208	1 139 705
- Zobowiązania z tytułu leasingu	-	11 690	31 755	40 292	78 430	106 608	147 234	8 314
Kontraktowa luka płynności	(114 397 230)	(3 063 846)	(1 917 791)	7 205 344	11 802 102	39 334 133	69 678 322	102 174 172
Skumulowana kontraktowa luka płynności	(114 397 230)	(117 461 076)	(119 378 867)	(112 173 523)	(100 371 421)	(61 037 288)	8 641 034	110 815 206
Instrumenty pochodne netto	-	74 525	( 477 160)	( 416 055)	( 809 504)	( 605 853)	( 99 861)	( 35 707)
Instrumenty pochodne brutto-aktywa	-	36 556 270	29 205 967	10 406 706	18 320 239	9 668 142	13 012 746	1 975 034
Instrumenty pochodne brutto -zobowiązania	-	36 672 128	29 448 571	10 891 004	18 754 061	10 048 887	13 770 409	2 073 586
Pozycje pozabilansowe	38 157 484	4 509 876	1 004 214	414 385	372 736	159 911	40 150	6 123
-gwarancje	9 859 769	-	-	-	-	-	-	-
-linie kredytowe	7 218 463	4 469 240	768 774	206 511	-	-	-	-

* Pozostałe zobowiązania finansowe w zdecydowanej większości mieszczą się w przedziale do 1 miesiąca

31.12.2021	A'vista	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 do 6 miesięcy	od 6 do 12 miesięcy	od 1 do 2 lat	od 2 do 5 lat	powyżej 5 lat
Aktywa	23 198 725	16 599 526	12 453 008	13 049 477	28 146 214	35 967 497	74 632 093	85 532 788
Pasywa	160 994 403	11 788 946	9 111 792	5 436 586	6 185 078	9 753 468	5 426 132	4 117 140
w tym:	-	-	-	-	-	-	-	-
- Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	-	244 038	-	44 511	222 553	-	-	-
- Zobowiązania wobec banków	527 521	683 014	724 168	918 997	1 022 604	66 321	438 460	19 053
- Zobowiązania wobec klientów	160 466 882	10 173 264	5 074 729	3 231 123	2 688 370	1 826 356	1 627 846	848 753
- Emisje własne	-	-	3 747 834	869 334	1 456 228	6 699 312	245 657	-
- Zobowiązania podporządkowane	-	-	13 848	19 274	50 477	104 792	1 307 144	1 816 475
- Zobowiązania z tytułu leasingu	-	20 633	30 048	43 780	87 454	120 728	114 016	147 176
Kontraktowa luka płynności	(137 456 475)	4 816 458	2 845 707	7 620 210	21 976 816	26 033 715	69 207 596	81 415 648
Skumulowana kontraktowa luka płynności	(137 456 475)	(132 640 017)	(129 794 310)	(122 174 101)	(100 197 285)	(74 163 569)	(4 955 973)	76 459 675
Instrumenty pochodne netto	-	26 151	(53 519)	(62 588)	(60 229)	(89 978)	(35 524)	359
Instrumenty pochodne brutto-aktywa	-	40 454 392	32 745 058	10 302 634	13 227 256	18 546 929	13 287 915	2 680 273
Instrumenty pochodne brutto -zobowiązania	-	40 567 586	32 416 529	10 179 867	12 879 268	18 433 498	13 468 547	3 007 652
Pozycje pozabilansowe	39 533 266	2 971 930	1 032 105	418 837	1 239 945	331 116	51 390	582
-gwarancje	8 708 673	-	-	-	-	-	-	-
-linie kredytowe	7 722 455	2 945 243	751 954	196 955	-	-	-	-

* Pozostałe zobowiązania finansowe w zdecydowanej większości mieszczą się w przedziale do 1 miesiąca

W tabelach powyżej, w ramach analizy luki płynności nie uwzględniono efektu niepewności związanego z przepływami dotyczącymi kredytów hipotecznych indeksowanych kursem CHF. Z uwagi na opisane w nocie 48 ryzyka, przepływy pieniężne mogą wystąpić w terminach, walutach i kwotach innych niż aktualnie jest to zawarte w kontraktach. W ocenie banku nie spowoduje to jednak problemów związanych z dotrzymaniem obowiązujących bank regulacji płynnościowych.

Grupa w ograniczonym stopniu finansuje swoją działalność wykorzystując instrumenty o charakterze zabezpieczonym, tym niemniej na podstawie istniejących zapisów w umowach potencjalna maksymalna kwota dodatkowego zabezpieczenia z tytułu w/w instrumentów w przypadku obniżki ratingu o trzy poziomy wyniosłaby 70,75 mln zł. Jednocześnie należy podkreślić, że w/w potencjalne zobowiązanie nie ma charakteru bezwarunkowego i jego ostateczna wysokość byłaby zależna od wyniku negocjacji pomiędzy Bankiem a jego kontrahentami w w/w transakcjach.

5. Zarządzanie kapitałem

Wprowadzenie

Polityką Grupy Santander Bank Polska S.A. jest utrzymywanie poziomu kapitału adekwatnego do rodzaju i skali prowadzonej działalności oraz do poziomu ponoszonego ryzyka.

Poziom funduszy własnych wymaganych do zapewnienia bezpiecznej działalności Banku i Grupy Santander Bank Polska S.A. oraz wymogów kapitałowych szacowanych na nieoczekiwane straty jest wyznaczany zgodnie z:

· Przepisami tzw. pakietu CRD IV/CRR, który składa się z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26.06.2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (zwanego dalej CRR) oraz Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniająca dyrektywę 2002/87/WE i uchylająca dyrektywy

2006/48/WE oraz 2006/49/WE (zwanej dalej Dyrektywa CDR IV), które weszły w życie 1.01.2014 r. decyzją Parlamentu Europejskiego i Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EBA).

· Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/876 z dnia 20 maja 2019 r. zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wskaźnika dźwigni, wskaźnika stabilnego finansowania netto, wymogów w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych, ryzyka kredytowego kontrahenta, ryzyka rynkowego, ekspozycji wobec kontrahentów centralnych, ekspozycji wobec przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, dużych ekspozycji, wymogów dotyczących sprawozdawczości i ujawniania informacji, a także rozporządzenie (UE) nr 648/2012

· Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/630 z dnia 17 kwietnia 2019 roku zmieniające rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do minimalnego pokrycia strat z tytułu ekspozycji nieobsługiwanych;

· Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/873 z dnia 24 czerwca 2020 r. zmieniające rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i (UE) 2019/876 w odniesieniu do niektórych dostosowań w odpowiedzi na pandemię COVID-19

· Wymogi te uwzględniają rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie stosowania opcji narodowych oraz wyższą wagę ryzyka dla ekspozycji zabezpieczonych hipotekami na nieruchomościach, w tym: nieruchomościach mieszkalnych, w przypadku których wysokość raty kapitałowej lub odsetkowej uzależniona jest od zmian kursu waluty lub walut innych niż waluty przychodów osiąganych przez dłużnika, gdzie przypisuje się wagę ryzyka równą 150% oraz lokalach biurowych lub innych nieruchomościach komercyjnych, usytuowanych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie przypisuje się wagę ryzyka równą 100%, z wyjątkiem nieruchomości komercyjnych służących prowadzeniu przez kredytobiorcę własnej działalności gospodarczej i nieprzynoszących dochodu generowanego przez czynsz lub zyski z ich sprzedaży, którym przypisuje się wagę ryzyka 50%.

· Ustawą z dnia 05.08.2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym (zwanej dalej Ustawą o nadzorze makroostrożnościowym) implementującą do polskiego prawa regulacje Dyrektywy CDR IV m.in. w zakresie utrzymywania przez banki dodatkowych buforów kapitałowych.

· Zaleceniami Komisji Nadzoru Finansowego dotyczących dodatkowego wymogu kapitałowego związanego z portfelem walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych.

Zarząd Banku odpowiada za całość procesów zarządzania kapitałem, szacowania i utrzymywania kapitału, w tym za procesy związane z oceną adekwatności kapitału w różnych warunkach ekonomicznych (łącznie z oceną wyników testów warunków skrajnych) oraz ich wpływu na poziom kapitału wewnętrznego, regulacyjnego i współczynniki kapitałowe. Rada Nadzorcza Banku sprawuje ogólny nadzór nad procesami szacowania kapitału wewnętrznego.

Zarząd Banku delegował uprawnienia do bieżącego zarządzania kapitałem do Komitetu Kapitałowego, który na bieżąco dokonuje oceny adekwatności kapitałowej Banku i Grupy Santander Bank Polska S.A. (również w warunkach skrajnych), monitoruje wielkość posiadanego oraz wymaganego kapitału, a także inicjuje działania mające wpływ na poziom funduszy własnych (np. rekomendując wysokość wypłaty dywidendy). Komitet Kapitałowy jest pierwszym organem w Banku określającym politykę kapitałową, zasady zarządzania kapitałem i zasady wewnętrznej oceny adekwatności kapitałowej. Wszelkie decyzje dotyczące poziomu utrzymywanego kapitału (podniesienia lub uwolnienia kapitału) są ostatecznie podejmowane zgodnie z obowiązującym prawem oraz Statutem Banku przez odpowiednie statutowe organy Banku.

Zgodnie ze strategią informacyjną Banku szczegółowe informacje na temat poziomu funduszy własnych oraz wymagań kapitałowych zamieszczone są w odrębnym raporcie dotyczącym adekwatności kapitałowej Grupy Santander Bank Polska na dzień 31.12.2022 r.

W 2022 roku Bank i Grupa Santander Bank Polska S.A. spełniały wszystkie wymogi nadzorcze w zakresie zarządzania kapitałem.

Dnia 12.12.2017 r. Parlament Europejski i Rada UE przyjęli Rozporządzenie nr 2017/2395 zmieniające rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do rozwiązań przejściowych dotyczących złagodzenia wpływu wprowadzenia MSSF 9. Niniejsze rozporządzenie weszło w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i znajduje zastosowanie od dnia 1.01.2018r.

Grupa Santander Bank Polska, po analizie wymogów Rozporządzenia nr 2017/2395, zdecydowała o zastosowaniu przepisów przejściowych przewidzianych przez niniejsze rozporządzenie, co oznacza, że na potrzeby oceny adekwatności kapitałowej Grupy Santander Bank Polska S.A. nieuwzględniany jest pełen wpływ wdrożenia MSSF 9.

Od czerwca 2020 r. Grupa Santander Bank Polska stosuje zaktualizowane zasady rozwiązań przejściowych związanych z MSSF 9 zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/873 z dnia 24 czerwca 2020 r. Na podstawie zmian wynikających z wyżej wymienionego Rozporządzenia i art. 473a ust. 7a od czerwca 2020 r. Grupa stosuje odstępstwo w postaci przypisania wagi ryzyka równej 100% do wartości korekty uwzględnionej w funduszach własnych.

Całkowite fundusze własne Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. na dzień 31 grudnia 2022 roku są wyższe o 161 386 tys. zł od całkowitych funduszy własnych Grupy gdyby nie stosowano rozwiązań przejściowych dotyczących złagodzenia wpływu wprowadzenia MSSF 9.

Łączny współczynnik kapitałowy Grupy jest wyższy o 11 bps od łącznego współczynnika kapitałowego gdyby nie stosowano rozwiązań przejściowych dotyczących złagodzenia wpływu wprowadzenia MSSF 9.

Współczynnik Tier I Grupy jest wyższy o 11 bps od współczynnika Tier I gdyby nie stosowano rozwiązań przejściowych dotyczących złagodzenia wpływu wprowadzenia MSSF 9.

Grupa Santander Bank Polska S.A. dokonała ujawnienia funduszy własnych, aktywów ważonych ryzykiem, współczynników kapitałowych, jak również wskaźnika dźwigni, zarówno z zastosowaniem, jak i bez zastosowania rozwiązań przejściowych wynikających z artykułu 473a Rozporządzenia (UE) nr 575/2013

Szczegółowe informacje znajdują się w Raporcie „Informacja w zakresie adekwatności kapitałowej Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. na dzień 31 grudnia 2022 roku” (Rozdział III pkt 3. Rozwiązania przejściowe w zakresie łagodzenia skutków wprowadzenia MSSF 9 względem funduszy własnych).

Polityka kapitałowa

Na dzień 31.12.2022 r. minimalne poziomy współczynników kapitałowych, respektujące przepisy rozporządzenia CRR i Ustawy o nadzorze makroostrożnościowym oraz zalecenia nadzorcze dot. domiarów w ramach filaru II, na poziomie Santander Bank Polska S.A., wynoszą:

· 9,76% dla współczynnika kapitału Tier I,

· 11,76% dla całkowitego współczynnika kapitałowego;

natomiast dla Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. są na poziomie:

· 9,742% dla współczynnika kapitału Tier I,

· 11,746% dla całkowitego współczynnika kapitałowego.

W celu zmniejszenia ryzyka ograniczenia dostępności kredytu w gospodarce (credit-crunch) wskutek pandemii COVID-19 Minister Finansów, w oparciu o rekomendację Komitetu Stabilności Finansowej, wydał w dniu 18 marca 2020 r. rozporządzenie zwalniające banki z utrzymywania bufora ryzyka systemowego, który wynosił 3%. Decyzja ta ma umożliwić bankom wykorzystanie uwolnionych z bufora środków na podtrzymanie akcji kredytowej banków i pokrycie ewentualnych strat w najbliższych kwartałach.

Wyżej wymienione współczynniki kapitałowe uwzględniają:

· Minimalne współczynniki kapitałowe, zgodnie z przepisami rozporządzenia CRR, na poziomie 4,5% współczynnika kapitału podstawowego Tier I, 6,0% współczynnika kapitału Tier I i 8,0% całkowitego współczynnika kapitałowego.

· Na podstawie wydanej przez Komisję Nadzoru Finansowego decyzji z dnia 5 listopada 2019 r. wygasły wcześniejsze zalecenia dotyczące Santander Bank Polska S.A. w ramach dodatkowego wymogu kapitałowego związanego z portfelem walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych z dnia z 15 października 2018 r. oraz 28 listopada 2018 r. Odwołanie wcześniejszej decyzji zostało wydane na podstawie przeprowadzonej przez Komisję Nadzoru Finansowego corocznej identyfikacji banków istotnie zaangażowanych w zabezpieczone hipoteką walutowe kredyty i pożyczki, Santander Bank Polska S.A. nie osiągnął progu istotności zaangażowania powyższych kredytów i Komisja Nadzoru Finansowego nie nałożyła dodatkowego bufora w celu zabezpieczenia ryzyka wynikającego z kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych na poziomie Banku.

· Dodatkowa wartość wymogu kapitałowego została ustalona na poziomie Grupy Santander Bank Polska S.A. zgodnie z decyzją Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 30 grudnia 2022 r. Na dzień 31 grudnia 2022 r, bufor związany z portfelem walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych wynosi 0,016 p.p. dla łącznego współczynnika kapitałowego, 0,012 p.p. dla współczynnika kapitału Tier I i 0,009 p.p. dla współczynnika kapitału podstawowego Tier I.

· Bufor kapitałowy z tytułu zaklasyfikowania Santander Bank Polska S.A. do kategorii innej instytucji o znaczeniu systemowym. Zgodnie z pismem z dnia 19 grudnia 2017 r. Santander Bank Polska S.A. został zidentyfikowany jako inna instytucja o znaczeniu systemowym i został na niego nałożony dodatkowy bufor kapitałowy. Na podstawie decyzji Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 16 grudnia 2022 r. Santander Bank Polska S.A. utrzymuje dodatkowe fundusze własne w wysokości 1 p. p. Grupa Santander Bank Polska S.A utrzymuje bufor kapitałowy na tym samym poziomie.

· Bufor zabezpieczający utrzymywany zgodnie z Ustawą o nadzorze makroostrożnościowym. Zgodnie z dostosowaniem do przepisów CRR w 2019 roku bufor ten osiągnął maksymalną wartość 2,50 p. p.,

· Bufor antycykliczny wprowadzony zgodnie z Ustawą o nadzorze makroostrożnościowym i zmieniany przez Ministra Finansów w drodze rozporządzenia. Od 1 stycznia 2016 r. wskaźnik bufora antycyklicznego został ustalony na poziomie 0 p.p. dla ekspozycji kredytowych na terytorium Polski;

· W dniu 11 lutego 2022 r. Bank otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie zalecenia ograniczenia ryzyka występującego w działalności Banku poprzez utrzymywanie, zarówno na poziomie jednostkowym, jak i skonsolidowanym, przez Bank funduszy własnych na pokrycie dodatkowego narzutu kapitałowego w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z wystąpienia warunków skrajnych (zalecenie P2G). Zgodnie z pismem Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 23 grudnia 2022r. obowiązują narzuty kapitałowe P2G w wysokości 0,26 p.p. na poziomie jednostkowym oraz 0,23 p.p. na poziomie skonsolidowanym bazujące na nadzorczych stress testach przeprowadzonych przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego w 2022 r.

Składowe minimalnego wymogu kapitałowego		31.12.2022	31.12.2021
Minimalne współczynniki kapitałowe	Współczynnik kapitału podstawowego Tier I	4,5%	4,5%
	Współczynnik kapitału Tier I:	6%	6%
	Łączny współczynnik kapitałowy:	8%	8%
Dodatkowy wymóg kapitałowy w celu zabezpieczenia ryzyka związanego z portfelem walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych	Santander Bank Polska	brak wymogu	brak wymogu
	Grupa Kapitałowa Santander Bank Polska:
	Łączny współczynnik kapitałowy:	ü 0,016 p.p.	ü 0,029 p.p.
	- dla współczynnika kapitału Tier I:	ü 0,012 p.p.	ü 0,022 p.p.
	- dla współczynnika kapitału podstawowego Tier I:	ü 0,009 p.p	ü 0,016 p.p.
Bufor kapitałowy z tytułu zaklasyfikowania Santander Bank Polska S.A. do kategorii innej instytucji o znaczeniu systemowym		ü 1 p.p.	ü 0,75 p.p.
Bufor zabezpieczający utrzymywany zgodnie z Ustawą o nadzorze makroostrożnościowym		ü 2,5 p.p.	ü 2,5 p.p.
Bufor ryzyka systemowego (BRS)		ü 0 p.p.	ü 0 p.p.
Wrażliwość banku na niekorzystny scenariusz makroekonomiczny mierzona przy pomocy wyników stress testów nadzorczych (zalecenie P2G)	Santander Bank Polska	ü 0,26 p.p.	ü 0 p.p.
	Grupa Kapitałowa Santander Bank Polska	ü 0,23 p.p.	ü 0 p.p.

Kapitał regulacyjny

Wymóg kapitałowy Grupy Santander Bank Polska S.A. wyznaczany jest zgodnie z częścią trzecią Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26.06.2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (zwanego dalej CRR), z póź.zm. wprowadzonymi m.in. Rozporządzeniem 2020/873 z dnia 24 czerwca 2020 r. zmieniającym rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i (UE) 2019/876 w odniesieniu do niektórych dostosowań w odpowiedzi na pandemię COVID-19, które stanowiło podstawę prawną na dzień sprawozdawczy tj. 31 grudnia 2022 r.

Grupa Santander Bank Polska S.A stosuje metodę standardową do wyliczenia wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego, rynkowego i operacyjnego. W metodzie tej łączny wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego oblicza się jako sumę ekspozycji ważonych ryzykiem pomnożoną przez 8%. Wartość ekspozycji w przypadku aktywów jest równa wartości bilansowej, a w przypadku udzielonych zobowiązań pozabilansowych jest równa ekwiwalentowi bilansowemu ekspozycji. Do wyznaczania ekspozycji ważonych ryzykiem, wagi ryzyka przypisuje się wobec wszystkich ekspozycji zgodnie z przepisami CRR.

W poniższej tabeli przedstawiono kalkulację współczynnika kapitałowego dla Grupy Santander Bank Polska na dzień 31.12.2022 r. oraz w okresie porównawczym.

	31.12.2022	31.12.2021*
Wymóg kapitałowy ogółem (Ia+Ib+Ic+Id+Ie), w tym:	10 891 923	10 827 530
- z tytułu ryzyka kredytowego i ryzyka kredytowego kontrahenta	9 377 747	9 329 001
- z tytułu ryzyka rynkowego	160 598	190 717
- z tytułu ryzyka korekty wyceny kredytowej	45 854	29 887
- z tytułu ryzyka operacyjnego	1 254 318	1 250 170
- z tytułu sekurytyzacji	53 406	27 755
Ogółem kapitały i fundusze*	28 047 881	27 915 162
Pomniejszenia	1 810 538	2 136 289
Kapitały i fundusze po pomniejszeniach (II-III)	26 237 342	25 778 873
*Współczynnik kapitałowy [IV/(I12.5)]**	19,27%	19,05%
Współczynnik Tier I	17,54%	17,10%

* Dane obejmują zyski zaliczone do funduszy własnych zgodnie z mającymi zastosowanie wytycznymi EBA.

Kapitał wewnętrzny

Niezależnie od regulacyjnych metod pomiaru wymogów kapitałowych, Santander Bank Polska S.A. przeprowadza niezależną ocenę bieżącej oraz przyszłej adekwatności kapitałowej w ramach procesu wewnętrznej oceny adekwatności kapitałowej – procesu ICAAP. Celem tego procesu jest zapewnienie, że utrzymywany poziom funduszy własnych oraz ich charakter gwarantują wypłacalność oraz stabilność działalności Banku i Grupy Santander Bank Polska.

Ocena adekwatności kapitałowej jest jednym z kluczowych elementów strategii Banku, procesu ustalania akceptowalnego poziomu ryzyka jak i procesu planowania.

W procesie ICAAP Grupa wykorzystuje statystyczne modele szacowania strat dla poszczególnych rodzajów ryzyka mierzalnego np. ryzyka kredytowego, rynkowego i operacyjnego oraz dokonuje oceny jakościowej dla pozostałych istotnych rodzajów ryzyka nie objętych modelem np. ryzyka reputacji i braku zgodności.

W ramach procesu szacowania kapitału wewnętrznego na ryzyko kredytowe wykorzystywane są parametry ryzyka przedstawiające prawdopodobieństwo zaniechania wykonania zobowiązań (PD - probability of default) przez klientów Santander Bank Polska S.A. oraz wielkość potencjalnych strat (LGD loss given default ) wynikających z braku wykonania zobowiązań.

Grupa dokonuje wewnętrznej oceny potrzeb kapitałowych również w warunkach skrajnych, uwzględniających różne scenariusze zdarzeń makroekonomicznych.

Modele szacowania kapitału wewnętrznego podlegają corocznej ocenie i weryfikacji, których celem jest dostosowanie do skali i profilu działalności Santander Bank Polska S.A., uwzględnienie nowych kategorii ryzyka oraz oceny kierownictwa.

Przegląd i ocena dokonywana jest w ramach funkcjonujących w Banku komitetów zarządzania ryzykiem w tym m. in. Komitetu Kapitałowego.

Zobowiązania podporządkowane

W 2016 roku Bank dokonał zmiany warunków emisji podporządkowanych obligacji imiennych z dnia 5.08.2010 r., objętych przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju. Zgodnie z nowymi warunkami emisji został między innymi, wydłużony termin zapadalności do dnia 5.08.2025 r. Decyzją Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 18.05.2017 r., Bank otrzymał zgodę na zaliczenie nowej emisji do kapitału uzupełniającego Tier II w kwocie 100 mln EUR. Od 5 sierpnia 2020 r. podlega ona przewidzianej w art. 64 CRR liniowej amortyzacji ze względu na ostatnie 5 lat okresu zapadalności.

W ramach realizacji strategii podwyższania kapitału uzupełniającego Tier II w dniu 2.12.2016 r. Santander Bank Polska S.A. wyemitował obligacje własne o wartości 120 mln euro, które zaliczył do ww. kapitałów na podstawie decyzji Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 24.02.2017 r.

W dniu 22.05.2017 r. Bank dokonał kolejnej emisji obligacji podporządkowanych o wartości nominalnej 137,1 mln EUR i otrzymał zgodę na zaliczenie jej do kapitału Tier II decyzją Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 19.10.2017 r.

W dniu 12.06.2018 r. Santander Bank Polska S.A. otrzymał zgodę Komisji Nadzoru Finansowego na zakwalifikowanie obligacji podporządkowanych serii F wyemitowanych w dniu 5.04.2018 r. przez Santander Bank Polska S.A. o łącznej wartości nominalnej 1 mld zł jako instrumentów w kapitale Tier II Banku.

Szczegółowe informacje na temat zobowiązań podporządkowanych znajdują się w nocie 35.

6. Wynik z tytułu odsetek

Przychody odsetkowe i o charakterze zbliżonym do odsetek z tytułu:	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie	9 804 957	5 064 526
Należności od podmiotów gospodarczych	3 582 392	1 469 840
Należności od klientów indywidualnych, w tym:	5 261 493	3 576 788
Należności z tytułu kredytów hipotecznych	1 802 508	1 194 703
Należności od banków	418 730	2 909
Należności sektora budżetowego	52 021	5 926
Należności z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu	202 644	6 351
Odsetki od IRS -zabezpieczających	55 560	-
Dłużnych papierów wartościowych	232 117	2 712
Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	1 965 093	955 577
Należności od podmiotów gospodarczych	136 346	45 769
Należności sektora budżetowego	13 821	-
Dłużnych papierów wartościowych	1 814 926	909 808
Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	96 144	17 231
Należności od podmiotów gospodarczych	4 316	849
Należności od klientów indywidualnych	50 382	16 382
Dłużnych papierów wartościowych	41 446	-
Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek z tytułu leasingu finansowego	672 390	324 951
Razem przychody	12 538 584	6 362 285

Wpływ tzw. wakacji kredytowych na wynik odsetkowy Grupy w 2022 r. wyniósł 1 544 439 tys. zł. Wpływ ten został rozpoznany jako korekta wartości bilansowej brutto kredytów hipotecznych na skutek zmiany oczekiwanych przepływów pieniężnych oraz pomniejszenie przychodu odsetkowego.

Szczegółowe informacje na temat tzw. wakacji kredytowych zostały zaprezentowane w nocie 2.6.

Koszty odsetkowe z tytułu:	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Koszty odsetkowe od zobowiązań finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie	(2 886 277)	(400 139)
Zobowiązań wobec klientów indywidualnych	(771 316)	(88 594)
Zobowiązań wobec podmiotów gospodarczych	(908 721)	(48 311)
Zobowiązań z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu	(315 001)	(2 364)
Zobowiązań wobec sektora budżetowego	(244 510)	(13 967)
Zobowiązań wobec banków	(183 694)	(26 526)
Zobowiązań leasingowych	(14 384)	(14 758)
Zobowiązań podporządkowanych i emisji papierów wartościowych	(448 651)	(162 246)
Odsetki od IRS -zabezpieczających	-	(43 373)
Razem koszty	(2 886 277)	(400 139)
Wynik z tytułu odsetek	9 652 307	5 962 146

7. Wynik z tytułu prowizji

Przychody prowizyjne	1.01.2022- 31.12.2022	1.01.2021- 31.12.2021
Usługi elektroniczne i płatnicze	267 999	248 663
Obsługa rachunków i obrót pieniężny	422 069	399 322
Prowizje i opłaty za zarządzanie aktywami	200 922	292 456
Prowizje walutowe	730 413	572 573
Prowizje od kredytów: w tym prowizje od faktoringu i pozostałe	459 520	439 428
Prowizje ubezpieczeniowe	246 404	227 342
Prowizje z działalności maklerskiej	130 135	128 779
Karty kredytowe	142 582	143 237
Prowizje kartowe (karty debetowe)	399 671	343 778
Gwarancje i poręczenia	113 694	111 482
Prowizje od umów leasingowych	28 740	23 023
Organizowanie emisji	14 478	22 614
Opłaty dystrybucyjne	16 590	19 856
Razem	3 173 217	2 972 553
Koszty prowizyjne	1.01.2022- 31.12.2022	1.01.2021- 31.12.2021
Usługi elektroniczne i płatnicze	(74 311)	(59 734)
Opłaty dystrybucyjne	(7 971)	(13 070)
Prowizje z działalności maklerskiej	(14 722)	(16 499)
Karty kredytowe	(22 706)	(13 179)
Prowizje kartowe (karty debetowe)	(116 676)	(90 238)
Prowizje za pośrednictwo w udzielaniu kredytów	(82 764)	(96 364)
Prowizje ubezpieczeniowe	(17 108)	(17 780)
Prowizje od umów leasingowych	(45 959)	(33 983)
Prowizje, opłaty i inne koszty związane z zarządzaniem aktywami	(10 447)	(22 784)
Gwarancje i poręczenia	(81 026)	(58 651)
Pozostałe	(133 109)	(63 186)
Razem	(606 799)	(485 468)
Wynik z tytułu prowizji	2 566 418	2 487 085

Powyższe zestawienie obejmuje przychody prowizyjne z tytułu kredytów, kart kredytowych, gwarancji i poręczeń oraz od umów leasingowych w kwocie 744 536 tys. zł (717 170 tys. zł na 31.12.2021 r.) i koszty prowizyjne związane z kartami kredytowymi, od umów leasingowych oraz za pośrednictwo w udzielaniu kredytów w kwocie (151 429) tys. zł ((143 526) tys. zł na 31.12.2021 r.) inne niż objęte kalkulacją efektywnej stopy procentowej, które odnoszą się do aktywów i zobowiązań finansowych nie wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

8. Przychody z tytułu dywidend

Przychody z tytułu dywidend	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Przychody z tytułu dywidend od inwestycyjnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	8 662	110 015
Przychody z tytułu dywidend od inwestycyjnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	1 038	1 000
Przychody z tytułu dywidend od kapitałowych aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu	939	1 833
Razem	10 639	112 848

9. Wynik handlowy i rewaluacja

Wynik handlowy i rewaluacja	1.01.2022- 31.12.2022	1.01.2021- 31.12.2021
Pochodne instrumenty finansowe	(183 006)	(134 036)
Walutowe operacje międzybankowe oraz pozostałe handlowe dochody z transakcji walutowych	275 708	368 919
Wynik na operacjach kapitałowymi inwestycyjnymi aktywami finansowymi wycenianymi w wartości godziwej przez wynik finansowy	13 117	29 013
Wynik na operacjach dłużnymi aktywami finansowymi wycenianymi w wartości godziwej przez wynik finansowy	17 722	(1 661)
Zmiana wartości godziwej należności kredytowych obowiązkowo wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	3 207	5 719
Razem	126 748	267 954

Powyższe kwoty zawierają w sobie korekty z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta (CVA, DVA), które w latach 2022 i 2021 wynosiły odpowiednio 6 917 tys. zł i 8 003 tys. zł.

10. Wynik na pozostałych instrumentach finansowych

Wynik na pozostałych instrumentach finansowych	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Wynik na sprzedaży dłużnych inwestycyjnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	(10 238)	91 751
Wynik na sprzedaży dłużnych inwestycyjnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	8
Wynik na sprzedaży kapitałowych inwestycyjnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	8 148
Zmiana wartości godziwej inwestycyjnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	(2 951)	2 173
Odpisy z tytułu utraty wartości papierów wartościowych	(1 066)	(4 015)
Razem wynik na instrumentach finansowych	(14 255)	98 065
Zmiana wartości godziwej instrumentów zabezpieczających	349 229	481 960
Zmiana wartości godziwej instrumentów zabezpieczanych*	(358 025)	(485 107)
Razem wynik na instrumentach zabezpieczających i zabezpieczanych	(8 796)	(3 147)
Razem	(23 051)	94 918

* szczegóły opisane zostały w nocie 44

11. Pozostałe przychody operacyjne

Pozostałe przychody operacyjne	1.01.2022- 31.12.2022	1.01.2021- 31.12.2021
Przychody z tytułu sprzedaży usług	35 405	29 536
Rozwiązania rezerw na sprawy sporne oraz inne aktywa	55 894	19 070
Przychody z tytułu odzyskanych należności (przedawnionych, umorzonych i nieściągalnych)	79	436
Rozliczenie umów leasingowych	48	5 212
Otrzymane odszkodowania, kary i grzywny	2 170	1 636
Przychody z tytułu modyfikacji umów leasingu	9 203	21 283
Przychody z tytułu rozliczenia sprzedaży udziałów Aviva	-	46 834
Przychody z tytułu otrzymanych odszkodowań od ubezpieczyciela	42 027	22 599
Pozostałe	72 880	69 723
Razem	217 706	216 329

12. Odpisy netto z tytułu oczekiwanych strat kredytowych

Odpisy netto z tytułu oczekiwanych strat kredytowych należności wycenianych w zamortyzowanym koszcie	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Odpis na należności od banków	(38)	1
Koszyk 1	(38)	1
Koszyk 2	-	-
Koszyk 3	-	-
POCI	-	-
Odpis na należności od klientów	(946 026)	(1 131 876)
Koszyk 1	(120 628)	(150 317)
Koszyk 2	(503 913)	(108 787)
Koszyk 3	(427 660)	(920 166)
POCI	106 175	47 394
Przychód z tytułu należności odzyskanych	52 094	3 904
Koszyk 1	-	-
Koszyk 2	-	-
Koszyk 3	52 094	3 904
POCI	-	-
Odpis na kredytowe zobowiązania pozabilansowe	(715)	3 783
Koszyk 1	4 142	(10 682)
Koszyk 2	(1 547)	3 693
Koszyk 3	(3 310)	10 772
POCI	-	-
Razem	(894 685)	(1 124 188)

13. Koszty pracownicze

Koszty pracownicze	1.01.2022- 31.12.2022	1.01.2021- 31.12.2021
Wynagrodzenia i premie	(1 520 400)	(1 379 741)
Narzuty na wynagrodzenia	(263 966)	(241 902)
Koszty składek z tytułu Pracowniczych Planów Kapitałowych	(9 887)	(8 987)
Koszty świadczeń socjalnych	(40 538)	(38 306)
Koszty szkoleń	(12 282)	(9 293)
Rezerwa na odprawy emerytalne i niewykorzystane urlopy oraz inne świadczenia pracownicze	(4 542)	(3 164)
Rezerwa restrukturyzacyjna*	35 815	(12 817)
Razem	(1 815 800)	(1 694 210)

*W związku z zakończeniem z dniem 31 grudnia 2022 r. okresu zwolnień grupowych trwających w latach 2021-2022, Santander Bank Polska S.A. rozwiązał niewykorzystaną część rezerwy restrukturyzacyjnej.

14. Koszty działania

Koszty działania	1.01.2022- 31.12.2022	1.01.2021- 31.12.2021
Koszty utrzymania budynków	(114 943)	(131 439)
Koszty z tytułu leasingów krótkoterminowych	(8 116)	(8 671)
Koszty z tytułu leasingów aktywów o niskiej wartości	(1 254)	(2 176)
Koszty związane ze zmiennymi opłatami leasingowymi nieujętymi w wycenie zobowiązań z tytułu leasingu	(702)	(145)
Koszty z tytułu podatku VAT nie podlegającego odliczeniu	(28 016)	(47 263)
Marketing i reprezentacja	(174 583)	(131 325)
Eksploatacja systemów informacyjnych	(414 405)	(381 648)
Koszty ponoszone na rzecz BFG, KNF i KDPW	(298 720)	(293 748)
Koszty ponoszone na rzecz systemu ochrony (IPS)*	(445 704)	-
Opłaty pocztowe i telekomunikacyjne	(54 000)	(64 038)
Koszty konsultacji i doradztwa	(82 422)	(75 349)
Samochody i usługi transportowe oraz transport wartości	(63 123)	(53 329)
Koszty pozostałych usług obcych	(148 966)	(138 000)
Materiały eksploatacyjne, druki, czeki, karty	(18 606)	(19 885)
Pozostałe podatki i opłaty	(38 856)	(43 445)
Transmisja danych	(17 790)	(9 538)
Rozliczenia KIR, SWIFT	(34 255)	(28 740)
Koszty zabezpieczenia	(19 616)	(25 650)
Koszty remontów maszyn	(5 997)	(11 376)
Koszty ponoszone na rzecz Funduszu Wsparcia Kredytobiorców	(173 565)	-
Pozostałe	(18 043)	(12 155)
Razem	(2 161 682)	(1 477 920)

*Utworzenie jednostki zarządzającej –System Ochrony Banków Komercyjnych S.A. oraz rozpoczęcie przez BFG przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Bank S.A.

Komisja Nadzoru Finansowego zatwierdziła decyzją z dnia 9.06.2022 r. projekt umowy oraz uznała system ochrony banków komercyjnych, o którym mowa w Art. 4 ust. 1 pkt 9a ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Prawo bankowe (Prawo Bankowe).

Santander Bank Polska S.A. wraz z 7 innymi bankami komercyjnymi (Alior Bank S.A., BNP ParibasBank Polska S.A., ING Bank Śląski S.A., mBank S.A., Bank Millennium S.A., Bank Polska Kasa Opieki S.A. oraz PKO Bank Polski S.A.- „Banki Uczestnicy”) podpisał umowę systemu ochrony oraz utworzył spółkę akcyjną będącą jednostką zarządzającą system ochrony. Kapitał zakładowy Jednostki Zarządzającej (pod nazwą System Ochrony Banków Komercyjnych S.A.-„SOBK S.A.”) wynosi 1.000.000 PLN. Santander Bank Polska S.A. objął 12.914 akcji SOBK S.A., o łącznej wartości nominalnej 129.140 PLN, co stanowi ok. 12,9% jej kapitału zakładowego.

W Jednostce Zarządzającej został utworzony fundusz pomocowy w celu zapewnienia środków na finansowanie zadań systemu ochrony. Fundusz pomocowy został utworzony z wpłat Banków Uczestników w wysokości 0,4 % kwoty środków gwarantowanych danego banku objętego obowiązkowym systemem gwarantowania depozytów, o którym mowa w art. 2 pkt 34 ustawy z dnia 10.06.2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Ustawa o BFG). W oparciu o poziom środków gwarantowanych Banku na koniec pierwszego kwartału 2022 r. Bank wpłacił do funduszu pomocowego 407 263 243,00 PLN. Kwota ta obciążyła wynik finansowy Banku za II kwartał 2022 r.

We wrześniu br. Bankowy Fundusz Gwarancyjny wystąpił do Systemu Ochrony Banków Komercyjnych S.A. o wniesienie kolejnej wpłaty do funduszu pomocowego. Walne zgromadzenie SOBK S.A. podjęło jednogłośną decyzją o dodatkowej wpłacie na fundusz pomocowy. W konsekwencji, Santander Bank Polska S.A. we wrześniu 2022 r. wpłacił do funduszu pomocowego 38 441 065,02 PLN. Kwota ta obciążyła wynik finansowy Banku za III kwartał 2022 r.

30.09.2022 r. BFG rozpoczął przymusową restrukturyzację Getin Noble Bank S.A., którego działalność w dniu 3.10.2022 r. została przeniesiona do tzw. banku pomostowego (Velo Bank), którego większościowym akcjonariuszem jest BFG. Mniejszościowy pakiet akcji banku pomostowego został objęty przez SOBK S.A., w ramach wsparcia procesu przymusowej restrukturyzacji, ze środków pochodzących z funduszu pomocowego. SOBK S.A. nie posiada prawa głosu w organach instytucji pomostowej, a tym samym nie będzie wpływać na jej zarządzanie, przyjmując rolę inwestora pasywnego wspierając stabilność tej instytucji.

15. Pozostałe koszty operacyjne

Pozostałe koszty operacyjne	1.01.2022- 31.12.2022	1.01.2021- 31.12.2021
Zawiązania rezerw na sprawy sporne oraz inne aktywa	(63 111)	(62 595)
Odpisy z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych objętych umowami leasingu oraz innych aktywów trwałych	(12 360)	(60 942)
Wynik z tytułu sprzedaży lub likwidacji składników majątku trwałego i aktywów do zbycia	(16 264)	(15 768)
Koszty zakupu usług	(15 044)	(10 673)
Składki na rzecz organizacji o charakterze dobrowolnym	(1 256)	(1 111)
Zapłacone odszkodowania, kary i grzywny	(1 064)	(1 853)
Przekazane darowizny	(7 533)	(8 410)
Pozostałe	(80 007)	(75 804)
Razem	(196 639)	(237 156)

16. Obciążenie z tytułu podatku dochodowego

Obciążenie z tytułu podatku dochodowego	1.01.2022- 31.12.2022	1.01.2021- 31.12.2021
Część bieżąca odnoszona do wyniku finansowego	(1 102 305)	(445 723)
Część odroczona odnoszona do wyniku finansowego	(237 010)	(361 827)
Korekta lat ubiegłych dotycząca części bieżącej i odroczonej	(4 857)	2 128
Ogółem obciążenie wyniku brutto	(1 344 172)	(805 422)
Część bieżąca odnoszona do zysków zatrzymanych (kapitał)	-	(196 772)
Ogółem obciążenie z tytułu podatku dochodowego	(1 344 172)	(1 002 194)

.

Uzgodnienie obciążenia wyniku finansowego przed opodatkowaniem	1.01.2022- 31.12.2022	1.01.2021- 31.12.2021
Zysk przed opodatkowaniem	4 352 947	2 057 828
Stawka podatku	19%	19%
Obciążenie podatkowe od zysku przed opodatkowaniem	(827 060)	(390 987)
Koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodu	(27 880)	(26 438)
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych	(269 263)	(254 233)
Opłaty na rzecz BFG	(50 267)	(49 889)
Podatek od instytucji finansowych	(148 413)	(116 744)
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców	(32 977)	-
Przychody niepodatkowe	12 215	28 060
Koszty rezerw kredytowych niestanowiących kosztów uzyskania przychodu	(25 854)	(10 778)
Korekta podatku lat ubiegłych	(4 856)	2 128
Efekt podatkowy korekt konsolidacyjnych	14 336	20 614
Pozostałe	15 847	(7 155)
Ogółem obciążenie wyniku brutto	(1 344 172)	(805 422)
Sprzedaż instrumentów kapitałowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-	(196 772)
Ogółem obciążenie z tytułu podatku dochodowego	(1 344 172)	(1 002 194)

.

Podatek odroczony ujęty w innych całkowitych dochodach	31.12.2022	31.12.2021
Związany z wyceną inwestycyjnych dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	234 879	357 326
Związany z wyceną inwestycyjnych kapitałowych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	(33 473)	(38 342)
Związany z rachunkowością zabezpieczeń przepływów pieniężnych	74 912	8 995
Związany z wyceną programów określonych świadczeń	(3 309)	(3 272)
Razem	273 009	324 707

17. Zysk na akcję

Zysk na akcję	1.01.2022- 31.12.2022	1.01.2021- 31.12.2021
Zysk za okres przypadający na akcje zwykłe	2 799 098	1 111 684
Średnioważona liczba akcji zwykłych	102 189 314	102 189 314
Podstawowy zysk na akcję (zł)	27,39	10,88
Zysk za okres przypadający na akcje zwykłe	2 799 098	1 111 684
Średnioważona liczba akcji zwykłych	102 189 314	102 189 314
Rozwodniony zysk na akcję (zł)	27,39	10,88

18. Gotówka i operacje z bankami centralnymi

Gotówka i operacje z bankami centralnymi	31.12.2022	31.12.2021
Gotówka	3 198 679	2 664 945
Rachunki bieżące w bankach centralnych	6 852 602	5 773 330
Lokaty	118 741	-
Razem	10 170 022	8 438 275

Santander Bank Polska S.A. i Santander Consumer Bank S.A. utrzymują na rachunku bieżącym w Narodowym Banku Polskim rezerwę obowiązkową naliczoną na podstawie wartości miesięcznego średniego stanu depozytów otrzymanych przez Banki i stopy rezerwy obowiązkowej, która na 31.12.2021 r. wynosiła 2,0 %.

W dniu 8.02.2022 r. Rada Polityki podjęła decyzję o podwyższeniu stopy rezerwy obowiązkowej z 2,0% do 3,5% ma ona zastosowanie począwszy od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej od dnia 31.03.2022 r.

Zgodnie z określonymi przepisami kwota naliczonej rezerwy pomniejszona jest o równowartość 500 tys. EUR.

19. Należności od banków

Należności od banków	31.12.2022	31.12.2021
Lokaty i kredyty	6 290 099	98 232
Rachunki bieżące	3 287 543	2 592 126
Należności brutto	9 577 642	2 690 358
Odpis na oczekiwane straty kredytowe	(143)	(106)
Razem	9 577 499	2 690 252

Wartość godziwą „Należności od banków” przedstawia nota 47.

Należności od Banków 31.12.2022
Wartość bilansowa brutto	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	POCI	Razem
Stan na początek okresu	2 690 358	-	-	-	2 690 358
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 3	-	-	-	-	-
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	6 787 579	-	-	-	6 787 579
Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela	(28 375)	-	-	-	(28 375)
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	(96 297)	-	-	-	(96 297)
Spisania	-	-	-	-	-
Inne, w tym różnice kursowe	224 377	-	-	-	224 377
Stan na koniec okresu	9 577 642	-	-	-	9 577 642

.

Należności od Banków 31.12.2021
Wartość bilansowa brutto	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	POCI	Razem
Stan na początek okresu	2 926 628	-	-	-	2 926 628
Zmiany wynikające z transferów		-	-	-	-
Transfer do Koszyka 1		-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2		-	-	-	-
Transfer do Koszyka 3		-	-	-	-
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	128 962	-	-	-	128 962
Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela	35 836	-	-	-	35 836
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	(278 540)	-	-	-	(278 540)
Spisania	-	-	-	-	-
Inne, w tym różnice kursowe	(122 528)	-	-	-	(122 528)
Stan na koniec okresu	2 690 358	-	-	-	2 690 358

20. Aktywa, zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu

	31.12.2022		31.12.2021
Aktywa i zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	Aktywa	Zobowiązania	Aktywa	Zobowiązania
Pochodne instrumenty finansowe o charakterze handlowym	6 639 069	6 913 266	3 658 438	3 492 496
Transakcje stopy procentowej	4 675 518	4 624 966	2 273 851	2 266 649
Forward	5	-	25	79
Opcje	204 559	186 995	84 846	40 605
Swap stopy procentowej (IRS)	4 404 162	4 406 825	2 170 085	2 156 214
Kontrakt na przyszłą stopę procentową (FRA)	66 792	31 146	18 895	69 751
Transakcje walutowe	1 963 551	2 288 300	1 384 587	1 225 847
Swap walutowo-procentowy (CIRS)	332 765	425 211	199 083	203 848
Forward	264 172	198 268	158 411	272 319
Swap walutowy (FX Swap)	1 098 471	1 401 172	854 660	557 991
Spot	500	971	3 026	790
Opcje	267 643	262 678	169 407	190 899
Dłużne i kapitałowe papiery wartościowe	244 547	-	361 679	-
Dłużne papiery wartościowe	229 290	-	313 350	-
Papiery wartościowe Skarbu Państwa:	213 206	-	299 046	-
- obligacje	213 206	-	299 046	-
Komercyjne papiery wartościowe:	16 084	-	14 304	-
- obligacje	16 084	-	14 304	-
Kapitałowe papiery wartościowe:	15 257	-	48 329	-
- notowane	15 257	-	48 329	-
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży	-	195 560	-	385 585
Razem	6 883 616	7 108 826	4 020 117	3 878 081

W pozycji aktywa i zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu - pochodne instrumenty finansowe o charakterze handlowym zawarta jest zmiana wyceny z tytułu ryzyka kontrahenta w kwocie 1 242 tys. zł na 31.12.2022 r. oraz (8 043) tys. zł na 31.12.2021 r.

Poniższa tabela przedstawia nominały instrumentów pochodnych:

Nominały instrumentów pochodnych	31.12.2022	31.12.2021
Transakcje pochodne –terminowe (zabezpieczające)	40 987 031	27 276 570
Swap stopy procentowej jednowalutowy (IRS)	11 647 671	5 029 341
Swap stopy procentowej zabezpieczający przepływy pieniężne kupiony (IRS)	4 798 700	50 000
Swap stopy procentowej zabezpieczający przepływy pieniężne kupiony (CIRS)	10 805 494	9 862 218
Swap stopy procentowej zabezpieczający przepływy pieniężne-sprzedany (CIRS)	12 335 879	11 497 988
FX Swap zabezpieczający przepływy pieniężne kupiony (FX)	688 870	414 425
FX Swap zabezpieczający przepływy pieniężne sprzedany (FX)	710 417	422 598
Transakcje pochodne-terminowe (handlowe)	776 623 390	661 823 482
Transakcje stopy procentowej	508 223 629	370 178 979
-Swap stopy procentowej jednowalutowy (IRS)	425 890 776	339 859 952
-Kontrakt na przyszłą stopę procentową (FRA)	75 832 500	21 691 000
-Opcje na stopę procentową	6 486 353	8 374 127
-Forward kupiony	9 000	243 900
-Forward sprzedany	5 000	10 000
Transakcje walutowe	268 399 761	291 644 503
-Swap walutowy (FX Swap)-kwoty zakupione	77 701 127	92 696 875
-Swap walutowy (FX Swap)-kwoty sprzedane	78 149 123	92 654 613
-Forward kupiony	17 076 145	19 178 299
-Forward sprzedany	16 855 581	19 078 735
-Non-Deliverable Forward (NDF) kupiony	515 889	620 919
-Non-Deliverable Forward (NDF) sprzedany	540 017	626 202
-Window Forward kupiony	49 196	129 701
-Window Forward sprzedany	48 973	129 475
-Swap stopy procentowej dwuwalutowy (CIRS)-kwoty zakupione	17 194 355	16 148 572
-Swap stopy procentowej dwuwalutowy (CIRS)-kwoty sprzedane	17 252 483	16 178 507
-Opcje walutowe kupione CALL	10 407 548	8 490 058
-Opcje walutowe kupione PUT	11 100 888	8 611 245
-Opcje walutowe sprzedane CALL	10 383 420	8 484 775
-Opcje walutowe sprzedane PUT	11 125 016	8 616 527
Bieżące operacje walutowe	1 658 961	4 271 117
Spot - zakupiony	829 371	2 136 775
Spot - sprzedany	829 590	2 134 342
Transakcje związane z kapitałowymi instrumentami finansowymi	16 309	48 423
Instrumenty pochodne - zakupione	700	101
Instrumenty pochodne - sprzedane	15 609	48 322
Razem	819 285 691	693 419 592

Nominały instrumentów pochodnych dla transakcji jednowalutowych (IRS, FRA, opcje nie będące opcjami walutowymi) zostały zaprezentowane wyłącznie jako kwoty nabyte.

21. Pochodne instrumenty zabezpieczające

	31.12.2022		31.12.2021
Pochodne instrumenty zabezpieczające	Aktywa	Zobowiązania	Aktywa	Zobowiązania
Instrumenty finansowe zabezpieczające wartość godziwą	487 292	25 508	163 177	29 105
Instrumenty finansowe zabezpieczające przepływy pieniężne	61 885	1 953 581	-	1 733 229
Razem	549 177	1 979 089	163 177	1 762 334

Na dzień 31.12.2022 r. w pozycji pochodne instrumenty zabezpieczające – instrumenty finansowe zabezpieczające przepływy pieniężne zawarta jest zmiana wyceny dnia pierwszego dla transakcji start forward CIRS w kwocie (4 353) tys. zł oraz (5 404) tys. zł. na 31.12.2021 r.

22. Należności od klientów

	31.12.2022
Należności od klientów	wyceniane w zamortyzowanym koszcie	wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	z tytułu leasingu finansowego	Razem
Należności od podmiotów gospodarczych	61 207 015	2 306 972	39 205	-	63 553 192
Należności od klientów indywidualnych, w tym:	81 282 830	-	200 489	-	81 483 319
Należności z tytułu kredytów na nieruchomości*	53 175 569	-	-	-	53 175 569
Należności z tytułu leasingu finansowego	-	-	-	11 998 301	11 998 301
Należności od podmiotów sektora publicznego	951 570	328 428	-	-	1 279 998
Pozostałe należności	77 914	-	-	-	77 914
Należności brutto	143 519 329	2 635 400	239 694	11 998 301	158 392 724
Odpis na oczekiwane straty kredytowe	(5 630 633)	(6 740)	-	(246 659)	(5 884 032)
Razem	137 888 696	2 628 660	239 694	11 751 642	152 508 692

*Obejmuje zmiany wartości bilansowej brutto wykazane w nocie 48 Ryzyko prawne dotyczące kredytów hipotecznych w CHF oraz wpływ wakacji kredytowych – szczegóły opisane w nocie 2.6.

	31.12.2021
Należności od klientów	wyceniane w zamortyzowanym koszcie	wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	z tytułu leasingu finansowego	Razem
Należności od podmiotów gospodarczych	56 155 127	1 732 895	49 667	-	57 937 689
Należności od klientów indywidualnych, w tym:	82 535 016	-	504 163	-	83 039 179
Należności z tytułu kredytów na nieruchomości*	54 740 891	-	-	-	54 740 891
Należności z tytułu leasingu finansowego	-	-	-	10 937 915	10 937 915
Należności od podmiotów sektora publicznego	278 530	-	-	-	278 530
Pozostałe należności	58 372	-	-	-	58 372
Należności brutto	139 027 045	1 732 895	553 830	10 937 915	152 251 685
Odpis na oczekiwane straty kredytowe	(5 648 321)	(3 047)	-	(208 972)	(5 860 340)
Razem	133 378 724	1 729 848	553 830	10 728 943	146 391 345

*Obejmuje zmiany wartości bilansowej brutto wykazane w nocie 48 Ryzyko prawne dotyczące kredytów hipotecznych w CHF

Wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych	Wartość bilansowa brutto należności z tytułu kredytów na nieruchomości w walutach obcych przed uwzględnieniem kosztów ryzyka prawnego	Wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych	Wartość bilansowa brutto należności z tytułu kredytów na nieruchomości w walutach obcych po uwzględnieniu kosztów ryzyka prawnego*
31.12.2022
Należności z tytułu kredytów na nieruchomości w walutach obcych - korekta pomniejszająca wartość bilansową należności	8 393 684	3 136 301	5 257 383
Rezerwa wynikająca z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych		420 952
Razem		3 557 253
31.12.2021
Należności z tytułu kredytów na nieruchomości w walutach obcych - korekta pomniejszająca wartość bilansową należności	9 265 163	1 859 075	7 406 088
Rezerwa wynikająca z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych		176 059
Razem		2 035 134

*Obejmuje zmiany wartości bilansowej brutto wykazane w nocie 48 Ryzyko prawne dotyczące kredytów hipotecznych w CHF

Na dzień 31.12.2022 r. korekta wartości godziwej z tytułu zabezpieczanego ryzyka kredytów objętych rachunkowością zabezpieczeń wynosiła 17 541 tys. zł.

Grupa Kapitałowa Santander Bank Polska S.A. może odpisać aktywa finansowe, które w dalszym ciągu są przedmiotem działań służących odzyskaniu należności. Zaległe kwoty umowne takich aktywów odpisane w ciągu roku zakończonego 31.12.2022 r. wynosiły 429 199 tys. zł oraz 583 479 tys. zł w 2021 r.

Szczegóły należności z tytułu leasingu przedstawia nota 51. Wartość godziwą „Należności od klientów” przedstawia nota 47.

Należności od klientów 31.12.2022
Wartość bilansowa brutto	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	POCI	Razem
Stan na początek okresu	125 037 666	6 769 045	6 598 193	622 141	139 027 045
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	6 531 305	(6 525 562)	(5 743)	-	-
Transfer do Koszyka 2	(10 132 256)	10 551 776	(419 520)	-	-
Transfer do Koszyka 3	(409 345)	(2 020 499)	2 429 844	-	-
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	33 199 030	-	-	-	33 199 030
Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela	(1 714 699)	(505 501)	(381 608)	201 370	(2 400 438)
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	(24 358 985)	(1 180 159)	(305 066)	(163 709)	(26 007 919)
Spisania	-	-	(952 549)	-	(952 549)
Inne, w tym różnice kursowe	468 454	486 527	(417 154)	116 333	654 160
Stan na koniec okresu	128 621 170	7 575 627	6 546 397	776 135	143 519 329

.

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od klientów wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2022 r. do 31.12.2022 r.	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem
Stan na początek okresu	(665 398)	(561 788)	(4 208 850)	(5 436 036)
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	(159 225)	484 976	57 724	383 475
Transfer do Koszyka 2	226 791	(844 791)	216 984	(401 016)
Transfer do Koszyka 3	20 711	283 065	(1 079 098)	(775 322)
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	(365 772)	-	-	(365 772)
Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela	122 350	35 667	(330 762)	(172 745)
Zmiany modeli i parametrów ryzyka	(19 360)	(117 400)	(1 940)	(138 700)
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	151 980	58 814	191 315	402 109
Spisania	-	-	994 224	994 224
Inne, w tym różnice kursowe	46 122	(58 146)	41 444	29 420
Stan na koniec okresu	(641 801)	(719 603)	(4 118 959)	(5 480 363)

.

Uzgodnienie do noty 12: Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności kredytowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem
Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od klientów wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2022 do 31.12.2022	23 598	(157 816)	89 890	(44 328)
Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności z tytułu leasingu w okresie od 1.01.2022 do 31.12.2022	(6 919)	(23 297)	(7 475)	(37 691)
Transfery, które nie przechodzą przez rachunek zysków i strat	(134 993)	(326 083)	366 504	(94 572)
Spisania	-	-	(892 534)	(892 534)
Odpisy na należności wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	(3 694)	-	-	(3 694)
Różnice kursowe	1 380	3 283	15 955	20 618
Razem	(120 628)	(503 913)	(427 660)	(1 052 201)

.

Zmiana stanu odpisów na straty kredytowe dla należności klasyfikowanych jako POCI	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Stan na początek okresu	(212 292)	(221 471)
Odpisy/rozwiązania bieżącego okresu	9 766	1 256
Spisanie należności w ciężar rezerw/sprzedaż wierzytelności	37 666	7 659
Różnice kursowe	(627)	(141)
Inne	15 215	405
Stan na koniec okresu	(150 272)	(212 292)

.

Należności od klientów 31.12.2021
Wartość bilansowa brutto	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	POCI	Razem
Stan na początek okresu	119 278 850	7 965 354	7 515 900	719 580	135 479 684
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	4 828 660	(4 734 525)	(94 135)	-	-
Transfer do Koszyka 2	(7 057 919)	7 289 550	(231 631)	-	-
Transfer do Koszyka 3	(479 035)	(1 309 993)	1 789 028	-	-
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	34 832 070	-	-	-	34 832 070
Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela	(4 626 630)	(701 637)	(660 899)	(135 155)	(6 124 321)
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	(23 417 053)	(585 142)	(321 055)	(64 185)	(24 387 435)
Spisania	-	-	(1 617 646)	-	(1 617 646)
Inne, w tym różnice kursowe	1 678 723	(1 154 562)	218 631	101 901	844 693
Stan na koniec okresu	125 037 666	6 769 045	6 598 193	622 141	139 027 045

.

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od klientów wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2021 r. do 31.12.2021 r.	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem
Stan na początek okresu	(562 399)	(774 205)	(4 564 751)	(5 901 355)
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	(47 299)	452 305	33 885	438 891
Transfer do Koszyka 2	163 721	(622 489)	114 365	(344 403)
Transfer do Koszyka 3	19 041	256 148	(1 001 325)	(726 136)
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	(344 025)	-	-	(344 025)
Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela	10 292	84 753	(439 014)	(343 969)
Zmiany modeli i parametrów ryzyka	(23 935)	37 703	(25 983)	(12 215)
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	146 201	12 070	158 983	317 254
Spisania	-	-	1 439 297	1 439 297
Inne, w tym różnice kursowe	(26 995)	(8 073)	75 693	40 625
Stan na koniec okresu	(665 398)	(561 788)	(4 208 850)	(5 436 036)

.

Uzgodnienie do noty 12: Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności kredytowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem
Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od klientów wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2021 do 31.12.2021	(102 999)	212 417	355 902	465 320
Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności z tytułu leasingu w okresie od 1.01.2021 do 31.12.2021	(4 176)	(5 396)	(46 442)	(56 014)
Transfery, które nie przechodzą przez rachunek zysków i strat	(41 733)	(316 509)	273 243	(84 999)
Spisania	(265)	-	(1 567 266)	(1 567 531)
Odpisy na należności wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (underwriting)	(1 754)	-	50 229	48 475
Różnice kursowe	611	701	14 168	15 480
Razem	(150 316)	(108 787)	(920 166)	(1 179 269)

..

Należności od podmiotów gospodarczych 31.12.2022
Wartość bilansowa brutto	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	POCI	Razem
Stan na początek okresu	48 271 183	4 466 109	3 198 708	219 126	56 155 126
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	2 898 529	(2 856 334)	(42 194)	-	-
Transfer do Koszyka 2	(4 947 191)	5 069 595	(122 405)	-	-
Transfer do Koszyka 3	(128 134)	(1 104 636)	1 232 771	-	-
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	14 260 592	-	-	-	14 260 592
Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela	4 263 220	(345 541)	(222 729)	250 233	3 945 183
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	(13 153 946)	(901 365)	(134 827)	(129 804)	(14 319 942)
Spisania	-	-	(358 213)	-	(358 213)
Inne, w tym różnice kursowe	1 492 535	305 821	(346 754)	72 665	1 524 268
Stan na koniec okresu	52 956 788	4 633 649	3 204 357	412 220	61 207 014

.

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od podmiotów gospodarczych wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2022 r. do 31.12.2022 r.	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem
Stan na początek okresu	(187 811)	(269 927)	(1 917 917)	(2 375 655)
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	(49 107)	154 378	18 273	123 544
Transfer do Koszyka 2	88 512	(296 773)	33 500	(174 761)
Transfer do Koszyka 3	4 333	114 185	(379 175)	(260 657)
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	(50 762)	-	-	(50 762)
Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela	(39 779)	(69 851)	(26 972)	(136 602)
Zmiany modeli i parametrów ryzyka	(6 320)	(31 430)	(24 730)	(62 480)
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	30 341	22 690	46 579	99 610
Spisania	-	-	345 676	345 676
Inne, w tym różnice kursowe	(2 163)	7 795	10 067	15 699
Stan na koniec okresu	(212 756)	(368 933)	(1 894 699)	(2 476 388)

.

Zmiana stanu odpisów na straty kredytowe dla należności od podmiotów gospodarczych klasyfikowanych jako POCI	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Stan na początek okresu	(49 445)	(38 544)
Odpisy/rozwiązania bieżącego okresu	(10 806)	(13 628)
Spisanie należności w ciężar rezerw/sprzedaż wierzytelności	10	2 844
Różnice kursowe	(145)	(10)
Inne	(347)	(107)
Stan na koniec okresu	(60 733)	(49 445)

.

Należności od podmiotów gospodarczych 31.12.2021
Wartość bilansowa brutto	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	POCI	Razem
Stan na początek okresu	46 614 785	4 488 420	3 883 644	248 378	55 235 227
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	2 370 501	(2 331 236)	(39 265)	-	-
Transfer do Koszyka 2	(3 853 432)	3 876 374	(22 942)	-	-
Transfer do Koszyka 3	(143 460)	(655 521)	798 981	-	-
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	15 585 776	-	-	-	15 585 776
Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela	2 377 070	(481 986)	(420 190)	(36 720)	1 438 174
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	(15 314 654)	(481 887)	(97 831)	(26 313)	(15 920 685)
Spisania	-	-	(795 359)	-	(795 359)
Inne, w tym różnice kursowe	634 597	51 945	(108 330)	33 781	611 993
Stan na koniec okresu	48 271 183	4 466 109	3 198 708	219 126	56 155 126

.Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od podmiotów gospodarczych wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2021 r. do 31.12.2021 r.	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem
Stan na początek okresu	(183 437)	(350 386)	(2 156 967)	(2 690 790)
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	(44 941)	154 735	15 930	125 724
Transfer do Koszyka 2	65 421	(225 722)	8 281	(152 020)
Transfer do Koszyka 3	5 757	78 659	(289 391)	(204 975)
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	(48 869)	-	-	(48 869)
Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela	(10 584)	23 166	(256 860)	(244 278)
Zmiany modeli i parametrów ryzyka	(11 534)	48 592	(19 607)	17 451
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	30 213	3 484	42 603	76 300
Spisania	-	-	769 109	769 109
Inne, w tym różnice kursowe	10 163	(2 455)	(31 015)	(23 307)
Stan na koniec okresu	(187 811)	(269 927)	(1 917 917)	(2 375 655)

.

Należności od klientów indywidualnych 31.12.2022
Wartość bilansowa brutto	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	POCI	Razem
Stan na początek okresu	76 429 576	2 302 941	3 399 479	403 020	82 535 016
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	3 632 776	(3 669 227)	36 451	-	-
Transfer do Koszyka 2	(5 185 065)	5 482 180	(297 116)	-	-
Transfer do Koszyka 3	(281 211)	(915 862)	1 197 073	-	-
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	18 938 438	-	-	-	18 938 438
Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela	(6 672 060)	(157 955)	(159 324)	(48 863)	(7 038 202)
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	(11 205 039)	(278 795)	(170 238)	(33 905)	(11 687 977)
Spisania	-	-	(594 336)	-	(594 336)
Inne, w tym różnice kursowe	(1 024 083)	180 706	(70 400)	43 668	(870 109)
Stan na koniec okresu	74 633 332	2 943 988	3 341 589	363 920	81 282 829

.

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od klientów indywidualnych wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2022 r. do 31.12.2022 r.	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem
Stan na początek okresu	(477 587)	(291 862)	(2 290 930)	(3 060 379)
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	(110 119)	330 598	39 451	259 930
Transfer do Koszyka 2	138 279	(548 018)	183 484	(226 255)
Transfer do Koszyka 3	16 378	168 880	(699 923)	(514 665)
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	(315 010)	-	-	(315 010)
Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela	162 129	105 518	(303 790)	(36 143)
Zmiany modeli i parametrów ryzyka	(13 040)	(85 970)	22 790	(76 220)
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	121 640	36 124	144 736	302 500
Spisania	-	-	648 548	648 548
Inne, w tym różnice kursowe	48 286	(65 941)	31 374	13 719
Stan na koniec okresu	(429 044)	(350 671)	(2 224 260)	(3 003 975)

Zmiana stanu odpisów na straty kredytowe dla należności od klientów indywidualnych klasyfikowanych jako POCI	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Stan na początek okresu	(162 847)	(182 545)
Odpisy/rozwiązania bieżącego okresu	20 571	14 503
Spisanie należności w ciężar rezerw/sprzedaż wierzytelności	37 657	4 815
Różnice kursowe	(482)	(132)
Inne	15 562	512
Stan na koniec okresu	(89 539)	(162 847)

.

Należności od klientów indywidualnych 31.12.2021
Wartość bilansowa brutto	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	POCI	Razem
Stan na początek okresu	72 418 881	3 476 939	3 632 252	471 206	79 999 278
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	2 458 159	(2 403 289)	(54 870)	-	-
Transfer do Koszyka 2	(3 204 486)	3 413 176	(208 690)	-	-
Transfer do Koszyka 3	(335 575)	(654 472)	990 047	-	-
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	19 246 294	-	-	-	19 246 294
Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela	(7 095 423)	(219 651)	(240 710)	(98 435)	(7 654 219)
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	(8 102 399)	(103 255)	(223 224)	(37 872)	(8 466 750)
Spisania	-	-	(822 287)	-	(822 287)
Inne, w tym różnice kursowe	1 044 125	(1 206 507)	326 961	68 121	232 700
Stan na koniec okresu	76 429 576	2 302 941	3 399 479	403 020	82 535 016

.

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od klientów indywidualnych wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2021 r. do 31.12.2021 r.	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem
Stan na początek okresu	(378 963)	(423 819)	(2 407 783)	(3 210 565)
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	(2 358)	297 570	17 956	313 168
Transfer do Koszyka 2	98 300	(396 767)	106 085	(192 382)
Transfer do Koszyka 3	13 284	177 489	(711 934)	(521 161)
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	(295 156)	-	-	(295 156)
Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela	20 876	61 586	(182 154)	(99 692)
Zmiany modeli i parametrów ryzyka	(12 400)	(10 889)	(6 376)	(29 665)
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	115 988	8 586	116 380	240 954
Spisania	-	-	670 188	670 188
Inne, w tym różnice kursowe	(37 158)	(5 618)	106 708	63 932
Stan na koniec okresu	(477 587)	(291 862)	(2 290 930)	(3 060 379)

.

Należności z tytułu leasingu finansowego 31.12.2022
Wartość bilansowa brutto	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	POCI	Razem
Stan na początek okresu	10 061 124	584 613	289 854	2 324	10 937 915
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	993 001	(978 659)	(14 342)	-	-
Transfer do Koszyka 2	(1 434 376)	1 438 927	(4 551)	-	-
Transfer do Koszyka 3	(20 717)	(196 069)	216 786	-	-
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	3 676 333	-	-	-	3 676 333
Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela	(1 732 013)	(163 634)	(115 905)	1 322	(2 010 230)
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	(502 598)	(48 037)	1 215	(47)	(549 467)
Spisania	-	-	(30 801)	-	(30 801)
Inne, w tym różnice kursowe	(89 270)	30 742	33 079	-	(25 449)
Stan na koniec okresu	10 951 484	667 883	375 335	3 599	11 998 301

.

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności z tytułu leasingu finansowego wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2022 r. do 31.12.2022 r.	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem
Stan na początek okresu	(28 739)	(32 425)	(147 808)	(208 972)
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	(10 526)	41 514	2 435	33 423
Transfer do Koszyka 2	16 955	(66 092)	2 098	(47 039)
Transfer do Koszyka 3	360	15 824	(47 197)	(31 013)
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	(20 195)	(1 898)	(95)	(22 188)
Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela	(1 313)	(10 437)	24 863	13 113
Zmiany modeli i parametrów ryzyka	-	-	-	-
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	1 252	1 064	(14 867)	(12 551)
Spisania	-	-	29 870	29 870
Inne, w tym różnice kursowe	6 550	(3 271)	(4 581)	(1 302)
Stan na koniec okresu	(35 656)	(55 721)	(155 282)	(246 659)

.

Zmiana stanu odpisów na straty kredytowe dla należności z tytułu leasingu finansowego klasyfikowanych jako POCI	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Stan na początek okresu	-	(382)
Odpisy/rozwiązania bieżącego okresu	-	382
Spisanie należności w ciężar rezerw/sprzedaż wierzytelności	-	-
Różnice kursowe	-	-
Inne	-	-
Stan na koniec okresu	-	-

Należności z tytułu leasingu finansowego 31.12.2021
Wartość bilansowa brutto	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	POCI	Razem
Stan na początek okresu	8 926 396	672 107	181 786	3 077	9 783 366
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	699 622	(674 973)	(24 649)	-	-
Transfer do Koszyka 2	(1 002 228)	1 019 358	(17 130)	-	-
Transfer do Koszyka 3	(32 420)	(168 323)	200 743	-	-
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	3 695 011	-	-	-	3 695 011
Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela	(1 713 862)	(195 297)	(70 585)	(657)	(1 980 401)
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	(491 059)	(35 346)	(5 821)	(96)	(532 322)
Spisania	-	-	(1 642)	-	(1 642)
Inne, w tym różnice kursowe	(20 336)	(32 913)	27 152	-	(26 097)
Stan na koniec okresu	10 061 124	584 613	289 854	2 324	10 937 915

.

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności z tytułu leasingu finansowego wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2021 r. do 31.12.2021 r.	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem
Stan na początek okresu	(24 562)	(27 029)	(101 365)	(152 956)
Zmiany wynikające z transferów
Transfer do Koszyka 1	(5 597)	22 613	2 138	19 154
Transfer do Koszyka 2	9 839	(37 292)	2 620	(24 833)
Transfer do Koszyka 3	509	13 935	(34 470)	(20 026)
Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia	(14 368)	-	-	(14 368)
Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela	4 841	(5 651)	(25 606)	(26 416)
Zmiany modeli i parametrów ryzyka	-	-	-	-
Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania	869	987	7 221	9 077
Spisania	-	-	3 338	3 338
Inne, w tym różnice kursowe	(270)	12	(1 684)	(1 942)
Stan na koniec okresu	(28 739)	(32 425)	(147 808)	(208 972)

23. Informacje o sekurytyzacji aktywów

Santander Bank Polska S.A.

W dniu 7 grudnia 2018 r. Santander Bank Polska zawarł z Europejskim Funduszem Inwestycyjnym (EFI) umowę transakcji sekurytyzacji syntetycznej portfela kredytów gotówkowych o łącznym wolumenie 2 150 031 tys. zł której celem jest uwolnienie kapitału dalej przeznaczonego na finansowanie projektów wspierających rozwój segmentu klienta MŚP, korporacyjnego i sektora publicznego. Spełnienie przez Bank warunków zawieszających wpisanych w umowę transakcji umożliwiło efektywnie aktywację umowy w dniu 28 sierpnia 2019 r. W rezultacie gwarancją został objęty portfel kredytów gotówkowych w kwocie 2 150 031 tys. zł, przy czym transakcja dotyczy tylko części kapitałowej tych ekspozycji. Przewidywana data zakończenia trwania transakcji to 10 września 2031 r.

Transakcja transferuje ryzyko kredytowe na EFI i realizuje strategię optymalizacji kapitału Tier 1 Banku. Transakcja jest sekurytyzacją syntetyczną bez elementu finansowania, a objęty nią wyselekcjonowany portfel kredytów gotówkowych pozostaje w bilansie Banku. Całość portfela poddanego sekurytyzacji jest ważona ryzykiem według metody standardowej.

Konstrukcja transakcji przewiduje podział sekurytyzowanego portfela na trzy transze: senioralną (80% portfela) mezzanine (18,5%, portfela) oraz junior tj. transzę pierwszej straty (1,5% portfela). Na moment uruchomienia gwarancji kwoty transz wynosiły odpowiednio: transzy senior 1 720 025 tys. zł, transzy mezzanine 397 756 tys. zł i transzy junior 32 251 tys. zł.

Transze: senioralna i mezzanine zostały w pełni zagwarantowane przez EFI. Dodatkowo dla transzy mezzanine EFI otrzymało regwarancję Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI). Transza pierwszej straty została zatrzymana przez Bank i odliczona od kapitału podstawowego Tier I zgodnie z art. 36 ust. 1 lit. k) CRR. Odliczenie od kapitału podstawowego Tier I oznacza zastosowanie „metody pełnego odliczenia” zgodnie z art. 245 ust. 1 lit. b) CRR.

Struktura transakcji zakłada, że straty do kwoty transzy junior są pokrywane przez Bank, a dopiero po jej skonsumowaniu dalsze straty pokrywane będą z gwarancji EFI. W celu utrzymania stabilności struktury portfela w transakcji zastosowano mechanizm Synthetic Excess Spread umożliwiający alokowanie strat do poziomu 1,45% wielkości portfela rocznie poza strukturą sekurytyzacyjną.

Według stanu na 31 grudnia 2022 r. wartości bilansowe brutto transz wynosiły odpowiednio: transzy senior 474 115 tys. zł, transzy mezzanine 109 639 tys. zł i transzy junior 32 511 tys. zł. W okresie sprawozdawczym kwota strat kredytowych alokowana poza strukturę sekurytyzacyjną w ramach mechanizmu Synthetic Excess Spread wyniosła 18 271 tys. zł. Od momentu aktywacji transakcji straty nie przekroczyły poziomu transzy junior i Bank nie otrzymał od EFI kwot z tytułu realizacji gwarancji.

W świetle zapisów MSSF 9 warunki umowne przeprowadzonej transakcji sekurytyzacji nie spełniają przesłanek do nieuwzględniania sekurytyzowanych aktywów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Santander Bank Polska S.A.

Tabela poniżej przedstawia wartości bilansowe brutto sekurytyzowanych kredytów oraz ich część kapitałową objętą sekurytyzacją i kwoty ryzyka pozostające w Grupie Kapitałowej :

	Wartość transakcji brutto		Wartość transakcji wg kwoty kapitału		Kwota ryzyka pozostająca w Grupie Kapitałowej
	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021
Wartość bilansowa portfela, w tym:	616 265	1 370 051	611 333	1 364 407	4 930	5 645
transza senior	474 115	1 086 470	470 321	1 081 955	3 793	4 516
transza mezzanine	109 639	251 246	108 762	250 202	877	1 044
transza junior	32 511	32 335	32 250	32 250	260	85
Wartość strat alokowanych do Synthetic Excess Spread	18 271	23 406	18 271	23 406	18 271	23 406
Wartość dostępnego Synthetic Excess Spread pozostającego do wykorzystania	8 337	18 772	8 337	18 772	-	-

Dnia 31 marca 2022 roku Santander Bank Polska S.A. zawarł z International Finance Corporation) (IFC) transakcję sekurytyzacji syntetycznej, w wyniku której gwarancją został objęty portfel kredytów gotówkowych w kwocie 2 443 520 tys. zł z możliwością zwiększenia w przyszłości tej kwoty, do poziomu 2 878 788 tys. zł. Transakcja z IFC jest pierwszą taką transakcją zawartą przez Bank i podmioty Grupy Kapitałowej z tym inwestorem.

Transakcja transferuje ryzyko kredytowe na IFC i realizuje strategię optymalizacji kapitału Tier 1 Banku. Transakcja jest sekurytyzacją syntetyczną bez elementu finansowania, a objęty nią wyselekcjonowany portfel kredytów gotówkowych pozostaje w bilansie Banku. Całość portfela poddanego sekurytyzacji jest ważona ryzykiem według metody standardowej. W rozumieniu CRR jest to transakcja SRT. Bank przeznaczy uwolniony dzięki gwarancji IFC kapitał na finansowanie prośrodowiskowych projektów o łącznej wartości minimum 600 mln dolarów.

Przewidywana data zakończenia trwania transakcji to 31 stycznia 2030 roku.

Konstrukcja transakcji przewiduje podział sekurytyzowanego portfela na trzy transze: senioralną (82,67% portfela) mezzanine (16,5%, portfela) oraz junior tj. transzę pierwszej straty (0,83% portfela). Na moment uruchomienia gwarancji kwoty transz wynosiły odpowiednio: transzy senior 2 020 058 tys. zł, transzy mezzanine 403 181 tys. zł i transzy junior 20 281 tys. zł.

Transza mezzanine została objęta gwarancją IFC. Transze senioralną i pierwszej straty zostały zatrzymane przez Bank, przy czym transza junior została odliczona od kapitału podstawowego Tier I zgodnie z art. 36 ust. 1 lit. k) CRR. Odliczenie od kapitału podstawowego Tier I oznacza zastosowanie „metody pełnego odliczenia” zgodnie z art. 245 ust. 1 lit. b) CRR.

Według stanu na 31 grudnia 2022 wartości bilansowe brutto transz wynosiły odpowiednio: transzy senior 2 032 923 tys. zł, transzy mezzanine 405 749 tys. zł i transzy junior 20 410 tys. zł.

W świetle zapisów MSSF 9 warunki umowne przeprowadzonej transakcji sekurytyzacji nie spełniają przesłanek do nieuwzględniania sekurytyzowanych aktywów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Santander Bank Polska S.A.

Tabela poniżej przedstawia wartości bilansowe brutto sekurytyzowanych kredytów oraz ich część kapitałową objętą sekurytyzacją i kwoty ryzyka pozostające w Grupie Kapitałowej :

	Wartość transakcji brutto		Wartość transakcji wg kwoty kapitału		Kwota ryzyka pozostająca w grupie Kapitałowej
	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021
Wartość bilansowa portfela, w tym:	2 459 082	-	2 443 520	-	144 987	-
transza senior	2 032 923	-	2 020 058	-	119 861	-
transza mezzanine	405 749	-	403 181	-	23 923	-
transza junior	20 410	-	20 281	-	1 203	-

Santander Leasing S.A.

Od czerwca 2020 roku Santander Leasing posiada zawartą transakcję sekurytyzacji syntetycznej portfela pożyczek i leasingów o łącznym początkowym wolumenie 2 000 000 tys. zł. Zawarta transakcja jest sekurytyzacją syntetyczną polegającą na zawarciu umowy gwarancji z Europejskim Funduszem Inwestycyjnym (dalej: „EFI”), w wyniku której gwarancją został objęty wyselekcjonowany portfel pożyczek i leasingów. Data zakończenia transakcji według umowy to 31 maja 2031 r.

Zawarta przez Santander Leasing transakcja jest sekurytyzacją syntetyczną bez elementu finansowania, a objęty nią wyselekcjonowany portfel pozostaje ujęty w bilansie Santander Leasing.

Konstrukcja transakcji początkowo przewidywała podział sekurytyzowanego portfela na trzy transze: senior (85%), mezzanine (14,2%) i junior (0,8%). Transze: senioralna i mezzanine zostały w pełni zagwarantowane przez EFI. Dodatkowo dla transzy mezzanine Santander Leasing otrzymał regwarancję Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI). Transza pierwszej straty (Synthetic Excess Spread) w wysokości 0,7% portfela została zatrzymana przez Santander Leasing. Transakcja transferuje ryzyko kredytowe na EFI i realizuje strategię optymalizacji kapitału Tier 1.

31 maja 2022 nastąpił koniec okresu tworzenia portfelaumów objętych sekurytyzacją i rozpoczęła się amortyzacja. Od tego momentu występuje też inny podział transz, redukowana jest transza senior i mezzanine, junior pozostaje bez zmian.

Wg stanu na 31 grudnia 2022 r., kwoty transz wynosiły odpowiednio: transzy senior 1 224 969 tys. zł, transzy mezzanine 204 642 tys. zł i transzy junior 15 332 tys. zł.

Utworzona w ramach umowy gwarancji struktura sekurytyzacji syntetycznej nie generuje dla Santander Leasing dodatkowej ekspozycji na ryzyka charakterystyczne dla transakcji sekurytyzacji tradycyjnych (np. ryzyka płynności związanego z sekurytyzowanymi aktywami)

	Wartość transakcji brutto		Wartość transakcji wg kwoty kapitału		Kwota ryzyka pozostająca w grupie Kapitałowej
	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021
Wartość bilansowa portfela, w tym:	1 544 178	1 851 940	1 444 943	1 745 167	99 234	106 773
transza senior	1 309 097	1 574 149	1 224 969	1 483 392	84 127	90 757
transza mezzanine	218 696	262 975	204 642	247 814	14 054	15 162
transza junior	16 385	14 816	15 332	13 961	1 053	854
Wartość strat alokowanych do Synthetic Excess Spread	919	329	919	329	919	329
Wartość dostępnego Synthetic Excess Spread pozostającego do wykorzystania	9 747	12 902	9 747	12 902	-	-

Dnia 16 grudnia 2021 r. Santander Leasing S.A. zawarł z Europejskim Funduszem Inwestycyjnym (dalej: „EFI”) umowę gwarancji, w wyniku której gwarancją został objęty portfel umów leasingu i pożyczek w kwocie 2 736 219 tys. zł. Data zakończenia transakcji wg umowy to 30 listopada 2030 r.

Zawarta przez Santander Leasing S.A.(dalej: „SL”) umowa gwarancji spełnia określone w Rozporządzeniu CRR (zmienionym przez Rozporządzenie 2017/2041) wymogi w zakresie sekurytyzacji syntetycznej, nie jest natomiast transakcją STS. Zawarta transakcja jest sekurytyzacją syntetyczną bez elementu finansowania, a objęty nią wyselekcjonowany portfel umów leasingu i pożyczek pozostanie ujęty w sprawozdaniu z sytuacji finansowej SL.

Konstrukcja transakcji przewiduje podział sekurytyzowanego portfela na dwie transze: senioralną (87,5% portfela) oraz junior tj. transzę pierwszej straty (12,5% portfela). Na moment uruchomienia gwarancji wysokość kwoty transz wynosiła odpowiednio: transzy senior

2 394 192 tys. zł oraz transzy junior 342 027 tys. zł. Transza junior została zagwarantowana przez EFI. Zarówno komponent kapitałowy jak i odsetkowy ekspozycji bazowych są objęte gwarancją EFI. W transakcji nie zastosowano mechanizmu Synthetic Excess Spread (SES).

Wg stanu na 31 grudnia 2022 r., kwoty transz wynosiły odpowiednio: transzy senior 1 524 734 tys. zł i transzy junior 215 453 tys. zł.

W procesie sekurytyzacji syntetycznej SL pełni rolę jednostki inicjującej i nie pełni innych ról w ramach analizowanej struktury syntetycznej. W transakcji nie uczestniczą jednostki specjalnego przeznaczenia do celów sekurytyzacji (SSPE).

Celem przeprowadzonej przez Santander Leasing sekurytyzacji syntetycznej jest uwolnienie kapitału na poziomie Grupy Santander Bank Polska. Ponadto, zawarta przez Santander Leasing umowa przenosi część ryzyka kredytowego wynikającego z ekspozycji wchodzących w skład portfela leasingów i pożyczek objętych gwarancją na EFI i realizuje strategię optymalizacji kapitału Tier 1 Banku.

Maksymalna wartość strat kredytowych ekspozycji objętych gwarancją, które będzie pokrywał EFI, jest równa aktualnej kwocie transzy junior. Zawarta przez Santander Leasing umowa gwarancji nie stanowi przesłanki do wyłączenia z bilansu części lub całości należności z ww. umów.

	Wartość transakcji brutto		Wartość transakcji wg kwoty kapitału		Kwota ryzyka pozostająca w grupie Kapitałowej
	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021
Wartość bilansowa portfela, w tym:	1 848 303	2 833 915	1 740 187	2 643 328	108 116	190 586
transza senior	1 619 465	2 479 676	1 524 734	2 312 912	94 730	166 763
transza junior	228 838	354 239	215 453	330 416	13 386	23 823

Santander Consumer Bank S.A.

W grudniu 2022 roku Bank dokonał zamknięcia transakcji sekurytyzacyjnej zawartej w 2019 roku i jednocześnie zawarł nową transakcję sekurytyzacji portfela kredytów gotówkowych. Nowa transakcja ma charakter zbliżony transakcji poprzedniej – jest to sekurytyzacja tradycyjna, rewolwingowa o maksymalnym okresie trwania 10 lat jednakże SCB szacuje, że nastąpi to w okresie do 2 lat od daty zawarcia transakcji.

W ramach tej transakcji SCB przeniósł prawa własności z przyszłych przepływów pieniężnych o wartości 1 250 000 tys. zł do spółki specjalnego przeznaczenia SC Poland Consumer 23-1 DAC (SPV) z siedzibą w Irlandii oraz udzielił tej spółce pożyczki podporządkowanej w kwocie 250 000 tys. zł. Pożyczka jest podporządkowana w stosunku do uprzywilejowanych i zabezpieczonych obligacji. Płatność odsetek od pożyczki następuje w ramach płatności kaskadowych tzn. realizowanych w określonej kolejności, ze środków posiadanych przez SPV, zaś całkowita spłata kapitału będzie miała miejsce po pełnym wykupie obligacji. Oprocentowanie pożyczki oparte jest na stałej stopie

Nabycie przez SPV wierzytelności od SCB nastąpiło dzięki emisji obligacji zabezpieczonych zastawem rejestrowym na majątku spółki o wartości 1 000 000 tys. zł oprocentowanych na bazie stopy WIBOR.

W świetle zapisów MSSF 9 warunki umowne obu sekurytyzacji nie spełniają przesłanek do nieuwzględniania sekurytyzowanych aktywów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Banku.

Na dzień 31.12.2022 r. wartość godziwa aktywów wynosiła odpowiednio: udzielonej pożyczki podporządkowanej 245 820 tys. zł, aktywów sekurytyzowanych 933 220 tys. zł

	Wartość transakcji		Kwota ryzyka pozostająca w Grupie Kapitałowej		Wartość godziwa
	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021
Wartość bilansowa Aktywa	968 596	1 897 863	968 596	1 897 863	933 220	1 846 309
Wartość bilansowa Zobowiązania	1 255 909	2 446 972	1 255 909	2 446 972	1 250 455	2 446 972
Pozycja netto	( 287 313)	(549 109)	( 287 313)	(549 109)	( 317 235)	(600 663)

Jednocześnie na dzień 31.12.2022 r. SCB rozpoznaje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako „Zobowiązania wobec klientów” zobowiązanie z tytułu przepływów sekurytyzacyjnych w wysokości równej na 31.12.2022 r. 1 257 899 tys. zł.

Oszacowana na dzień bilansowy wartość godziwa zobowiązania z tytułu przepływów z tytułu sekurytyzacji wynosiła 1 250 455 tys. zł.

	Wartość transakcji brutto		Wartość transakcji wg kwoty kapitału		Kwota ryzyka pozostająca w Grupie Kapitałowej
	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021
Wartość bilansowa portfela, w tym:	601 312	1 493 650	601 312	1 493 650	20 809	20 809
transza senior	478 856	1 214 945	478 856	1 214 945	-	-
transza mezzanine	101 647	257 896	101 647	257 896	-	-
transza junior	20 809	20 809	20 809	20 809	20 809	20 809
Wartość strat alokowanych do Synthetic Excess Spread	-	-	-	-	-	-
Wartość dostępnego Synthetic Excess Spread pozostającego do wykorzystania	4 293	7 307	4 293	7 307	-	n/a

W grudniu 2022 r. Santander Consumer Bank S.A. przeprowadził transakcję sekurytyzacji syntetycznej portfela udzielonych przez Bank kredytów ratalnych. Celem przeprowadzonej transakcji było uzyskanie ulgi kapitałowej na portfelu kredytów detalicznych, która zapewnia dodatkową zdolność do finansowania projektów wspierających rozwój segmentu klienta MŚP. Transakcja jest syntetyczną sekurytyzacją składającą się z trzech transz. Dnia 15 grudnia 2022r. Bank podpisał umowę z Europejskim Funduszem Inwestycyjnym (EFI), w ramach której pozyskał gwarancję finansową na 100% transzy uprzywilejowanych i transzy mezzanine (klasy A i B). Jednocześnie Bank zatrzymał 100% transzy pierwszej straty klasy C, która została odliczona od kapitału podstawowego Tier I zgodnie z art. 36 ust. 1 lit. k) CRR. Odliczenie od kapitału podstawowego Tier I oznacza zastosowanie „metody pełnego odliczenia” zgodnie z art. 245 ust. 1 lit. b) CRR. Struktura transakcji zawiera Synthetic Excess Spread odpowiadający ekwiwalentowi 0.65% portfela pracującego na zasadzie mechanizmu “use-it-or-lose-it”. W ramach transakcji Bank utrzymuje losowo wybrane ekspozycje odpowiadające nie mniej niż 5% wartości nominalnej sekurytyzowanych ekspozycji, zgodnie z art. 405 ust. 1 lit. c) CRR. Uruchomienie gwarancji nastąpiło w grudniu 2022r - wpływ na aktywa ważone ryzykiem Banku został rozpoznany na datę raportową 31 grudnia 2022r (obniżenie aktywów ważonych ryzykiem o 772 074 tys. zł). W rezultacie gwarancją został objęty portfel kredytów ratalnych w kwocie 1 146 009 tys. zł, przy czym gwarancja obejmuje część kapitałową udzielonych kredytów. Sekurytyzowany portfel jest ważony ryzykiem według metody standardowej. Transakcja zawiera dwuletni okres rewolwingowy, podczas którego Bank ma możliwość uzupełniania zamortyzowanej kwoty portfela sekurytyzowanego nowymi ekspozycjami spełniającymi kryteria określone w umowie. Ostateczna data zakończenia trwania transakcji to 31 października 2031. Transakcja nie posiada elementu finansowania, a objęty nią wyselekcjonowany portfel kredytów ratalnych pozostaje w bilansie Banku. Transakcja jest elementem strategii optymalizacji kapitału Tier 1 Banku.

	Wartość transakcji brutto		Wartość transakcji wg kwoty kapitału		Kwota ryzyka pozostająca w Grupie Kapitałowej
	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021
Wartość bilansowa portfela, w tym:	1 047 113	n/a	1 047 113	n/a	13 752	n/a
transza senior	852 418	n/a	852 4181	n/a	-	n/a
transza mezzanine	180 943	n/a	180 943	n/a	-	n/a
transza junior	13 752	n/a	13 752	n/a	13 752	n/a
Wartość strat alokowanych do Synthetic Excess Spread	-	n/a	-	n/a	-	n/a
Wartość dostępnego Synthetic Excess Spread pozostającego do wykorzystania	6 806	n/a	6 806	n/a	-	n/a

W 2021 oraz 2022 roku Santander Consumer Bank S.A. kontynuował rozpoczętą w roku 2019 transakcję sekurytyzacji syntetycznej portfela udzielonych przez Bank kredytów gotówkowych i ratalnych. Celem przeprowadzonej transakcji było uzyskanie ulgi kapitałowej na portfelu kredytów detalicznych, która zapewnia dodatkową zdolność do finansowania projektów wspierających rozwój segmentu klienta MŚP.

Santander Consumer Multirent

W lipcu 2020 roku Santander Consumer Multirent Sp z o.o. (SCM) zawarł transakcję sekurytyzacji portfela umów leasingowych. Zawarta transakcja jest sekurytyzacją tradycyjną i rewolwingową polegającą na przeniesieniu prawa własności sekurytyzowanych wierzytelności na rzecz spółki specjalnego przeznaczenia SCM POLAND AUTO 2019-1 DAC (SPV4) z siedzibą w Irlandii. Transakcja ta została aneksowana w maju 2022 roku. Obecnie transakcja spełnia wymogi transakcji prostej, przejrzystej i standardowej (STS) a SCM pełni tutaj rolę jednostki inicjującej.

Spółka SPV4 wyemitowała na dzień 31.12.2022 r. na bazie sekurytyzowanych aktywów obligacje o łącznej wartości 891 000 tys. zł. Na oprocentowanie wyemitowanych obligacji składa się stopa WIBOR 1M oraz marża. W wyniku sekurytyzacji SCM uzyskał finansowanie działalności w zamian za oddanie praw do przyszłych przepływów wynikających z sekurytyzowanego portfela kredytów.

W celu wsparcia finansowania transakcji SCM udzielił SPV4 pożyczki podporządkowanej o wartości wynoszącej na dzień 31.12.2022 r. 216 700 tys. zł. Pożyczka jest podporządkowana w stosunku do uprzywilejowanych i zabezpieczonych obligacji. Płatność odsetek od pożyczki następuje w ramach płatności kaskadowych tzn. realizowanych w określonej kolejności, ze środków posiadanych przez SPV4, zaś całkowita spłata kapitału będzie miała miejsce po pełnym wykupie obligacji. Oprocentowanie pożyczki oparte jest na zmiennej stopie opartej na stopie WIBOR 1M.

W świetle zapisów MSSF 9 warunki umowne przeprowadzonej transakcji sekurytyzacji nie spełniają przesłanek do nieuwzględniania sekurytyzowanych aktywów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej SCM. W związku z powyższym SCM rozpoznaje sekurytyzowane aktywa na 31 grudnia 2022 r. w pozycji Należności z tytułu leasingu finansowego w wartości 1 100 000 tys. zł.

Jednocześnie SCM rozpoznaje zobowiązanie z tytułu przepływów z tytułu sekurytyzacji w pozycji Pozostałe zobowiązania w wysokości równej na 31.12.2022 r. 1 107 700 tys. zł.

Na dzień 31.12.2022 r. SCM posiadał również należności z tytułu rozliczeń bieżących z SPV w wysokości odpowiednio 7 588 tys. zł, należności te są prezentowane w pozycji Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności.

	Wartość transakcji		Kwota ryzyka pozostająca w Grupie Kapitałowej		Wartość godziwa
	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021
Wartość bilansowa Aktywa	1 100 000	948 742	1 100 000	948 742	1 207 807	978 413
Wartość bilansowa Zobowiązania	1 110 877	956 415	1 110 877	956 415	1 110 877	956 415
Pozycja netto	(10 877)	(7 673)	(10 877)	(7 673)	96 930	21 998

24. Inwestycyjne aktywa finansowe

Inwestycyjne aktywa finansowe	31.12.2022	31.12.2021
Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	39 539 535	70 064 796
Papiery wartościowe Skarbu Państwa:	34 127 213	49 225 514
- obligacje	34 127 213	49 225 514
Papiery wartościowe banku centralnego:	3 898 145	6 997 960
- bony	3 898 145	6 997 960
Pozostałe papiery wartościowe:	1 514 177	13 841 322
- obligacje	1 514 177	13 841 322
Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	64 707	116 977
Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie	15 499 348	1 421 272
Papiery wartościowe Skarbu Państwa:	3 156 009	1 421 272
- obligacje	3 156 009	1 421 272
Pozostałe papiery wartościowe:	12 343 339	-
- obligacje	12 343 339	-
Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	204 299	259 788
- notowane	-	64 320
- nienotowane	204 299	195 468
Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	63 248	3 427
- nienotowane	63 248	3 427
Razem	55 371 137	71 866 260

.

Zmiana stanu inwestycyjnych aktywów finansowych 1.01.2022 r. - 31.12.2022 r.	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowa-nym koszcie	Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Razem
Stan na początek okresu	70 064 796	116 977	1 421 272	259 788	3 427	71 866 260
Zwiększenia	160 794 907	-	1 680 423	129	59 179	162 534 638
Zmniejszenia (sprzedaż i zapadalność)	(180 025 781)	(59 179)	-	(29 994)	-	(180 114 954)
Przeklasyfikowanie	(10 521 724)	-	12 380 194	-	-	1 858 470
Wycena do wartości godziwej	(1 532 132)*	(6 326)	-	(25 624)	3 264	(1 560 818)
Zmiana stanu odsetek naliczonych	555 631	-	17 459	-	-	573 090
Odpisy z tytułu utraty wartości papierów wartościowych	(1 066)	-	-	-	-	(1 066)
Różnice kursowe	204 904	13 235	-	-	(2 600)	215 539
Pozostałe	-	-	-	-	(22)	(22)
Stan na koniec okresu	39 539 535	64 707	15 499 348	204 299	63 248	55 371 137

*Wzrost rentowności portfela dłużnych papierów wartościowych w związku z rozpoczęciem przez Narodowy Bank Polski cyklu zacieśniania polityki pieniężnej (poprzez zwiększanie poziomu stóp procentowych) spowodował spadek wyceny tych papierów.

Zmiana stanu inwestycyjnych aktywów finansowych 1.01.2021 r. - 31.12.2021 r.	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowa-nym koszcie	Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Razem
Stan na początek okresu	65 700 052	110 155	-	857 331	115 896	66 783 434
Zwiększenia	212 852 965	-	1 415 626	428	-	214 269 019
Zmniejszenia (sprzedaż i zapadalność)	(204 782 394)	(500)	-	(1 116 722)	(116 422)	(206 016 038)
Wycena do wartości godziwej	(3 885 857)*	(1 768)	-	518 751	3 968	(3 364 906)
Zmiana stanu odsetek naliczonych	(22 601)	-	5 646	-	-	(16 955)
Odpisy z tytułu utraty wartości papierów wartościowych	(4 015)	-	-	-	-	(4 015)
Różnice kursowe	206 646	9 090	-	-	(15)	215 721
Stan na koniec okresu	70 064 796	116 977	1 421 272	259 788	3 427	71 866 260

*Wzrost rentowności portfela dłużnych papierów wartościowych w związku z rozpoczęciem przez Narodowy Bank Polski cyklu zacieśniania polityki pieniężnej (poprzez zwiększanie poziomu stóp procentowych) spowodował spadek wyceny tych papierów.

Zmiana klasyfikacji portfela określonych obligacji

W I kwartale 2022 r. Zarząd Banku przeprowadził przegląd polityki zarządzania aktywami i pasywami.

Biorąc pod uwagę następujące zewnętrzne czynniki obserwowane w gospodarce i na rynkach, stanowiące istotną zmianę scenariusza dotyczącego inflacji i stóp procentowych w Polsce:

● Bezprecedensowy wzrost oczekiwań inflacyjnych w ujęciu globalnym i lokalnym;

● Znaczące przyspieszenie podwyżek stóp procentowych i oczekiwane dalsze podwyżki;

● Rosyjską inwazję na Ukrainę mającą negatywny wpływ na wzrost gospodarczy oraz zwiększającą globalną presję inflacyjną;

● Znacząco wyższą zmienność polskiej waluty i stóp procentowych;

● Istotne podwyższenie prognoz inflacji w Polsce w dłuższym okresie;

Zarząd zidentyfikował konieczność weryfikacji istniejącej strategii i powiązanego modelu biznesowego dotyczącego zarządzania depozytami klientowskimi.

Dotychczasowa strategia modelu biznesowego Banku w zakresie środków deponowanych w Banku przez klientów zakładała, że wszelkie depozyty, w tym rachunki bieżące, bez względu na obecne warunki cenowe, mogą podlegać ryzyku zmiany ceny, a ich cena jest powiązana z obowiązującymi stopami rynkowymi uzależnionymi od warunków rynkowych oraz/lub pozycji płynnościowej Banku. To z kolei ma bezpośredni wpływ na model biznesowy w zakresie zarządzania aktywami i pasywami, który w przeszłości przewidywał jedynie inwestycje w aktywa klasyfikowane jako utrzymywane w celu uzyskiwania umownych przepływów pieniężnych oraz w celu sprzedaży (Held To Collect and for Sale, HTC&S). Opcja sprzedaży i reinwestycji powyższych aktywów umożliwiała Bankowi zarządzanie i ochronę marży odsetkowej netto w przypadku konieczności oprocentowania depozytów.

Z przeprowadzonych przez Zarząd analiz wynikają poniższe wnioski: Stabilna część rachunków bieżących, w tym rachunki bieżące klientów detalicznych, a w szczególności Konto Jakie Chcę (KJC), była i jest nadal głównym źródłem ryzyka stopy procentowej po stronie pasywnej bilansu (długoterminowe pozycje o stałym oprocentowaniu modelowane przez Bank). W związku z powyższym, w celu zarządzania ryzykiem bilansu (ochrony bilansu, tj. rynkowej/ekonomicznej wartości kapitału – MVE) konieczne jest zapewnienie analogicznej pozycji o stałym oprocentowaniu po stronie aktywów. Można to uzyskać dzięki bezpośredniej inwestycji w aktywa o stałym oprocentowaniu lub poprzez zabezpieczenie przed ryzykiem za pomocą instrumentów pochodnych (swapów stopy procentowej). Z uwagi na historyczną nadpłynność Banku, obserwowaną w szczególności od początku 2020 r., tj. od uruchomienia programów pomocowych w związku z pandemią Covid-19, skutkujących nadwyżką płynności na całym rynku, strategia Banku przewidywała przeznaczenie nadwyżki płynności na zakup aktywów o stałym oprocentowaniu do portfela ALCo. Po tym jak polski rząd zdecydował, że BGK i PFR wyemitują długoterminowe obligacje w celu finansowania programów pomocowych, Bank postanowił nabyć te instrumenty w ramach ww. strategii – co miało swoje odzwierciedlenie w uprawnieniach przyznanych ALCo do zakupu tych papierów wartościowych, z datą obowiązywania od kwietnia 2020 r. Zmiany wrażliwości ekonomicznej wartości kapitału wykazały, że wraz ze wzrostem sald rachunków bieżących stale rosła ekspozycja na ryzyko i pomimo kalibracji modelu w celu uwzględnienia potencjalnej niepewności dotyczącej oprocentowania takich depozytów, decyzja o zakupie obligacji covidowych była bezpośrednio powiązana z zarządzaniem ryzykiem (w związku z rosnącą wrażliwością ekonomicznej wartości kapitału) wynikającym ze wzrostu stabilnej części rachunków bieżących w zł, w tym KJC.

W związku z podwyższonym ryzykiem zmiany ceny bazy depozytowej ogółem wynikającym ze zmiany warunków ekonomicznych, o której mowa powyżej, Bank postanowił zaprzestać prowadzenia części istotnej działalności biznesowej, tj. zrezygnować z możliwości oprocentowania KJC w przyszłości. Zostało to potwierdzone formalnymi decyzjami ALCo oraz Zarządu Banku w marcu 2022 r.

Zmiana strategii dotyczącej powyższych rachunków bieżących wymagająca innego podejścia do zarządzania nimi w przyszłych okresach przekłada się bezpośrednio na zmianę strategii inwestycyjnej dotyczącej aktywów bazowych. Strategia ochrony musi ulec zmianie, ponieważ aktywa o stałym oprocentowaniu, które zabezpieczają ekspozycję na ryzyko stopy procentowej portfela KJC, należy uwzględnić w nowym modelu biznesowym zakładającym utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania umownych przepływów pieniężnych (Held To Collect; HTC). Zgodnie z powyższą strategią Bank inwestuje w aktywa o stałym oprocentowaniu, które będą utrzymywane do terminu wymagalności w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej tego portfela.

Z uwagi na fakt, że opcja sprzedaży nie ma już zastosowania na potrzeby realizacji zmienionej strategii, istnieje konieczność przeklasyfikowania portfela obligacji o stałym oprocentowaniu, o którym mowa powyżej, do modelu HTC. Inwestycje dotyczące obligacji są realizowane przy założeniu, że główna część bazy depozytowej (w szczególności KJC) jest stabilna, w związku z czym opcja reinwestowania nie jest konieczna. Wszystkie obligacje o wymaganej specyfikacji zostały uwzględnione w zmienionym modelu biznesowym.

Wszystkie kryteria wskazane w MSSF 9 jako niezbędne do wdrożenia zmiany w modelu biznesowym zostały spełnione. Zmiana jest sporadyczna, wynika z czynników zewnętrznych, ma istotny wpływ na działalność i można ją wykazać stronom trzecim. Ponadto decyzja o zmianie modelu biznesowego (a w rezultacie o zmianie klasyfikacji instrumentów finansowych) została podjęta zgodnie z obowiązującą strukturą ładu korporacyjnego, tj. przez Komitet ALCO oraz Zarząd.

Z uwagi na fakt, że zmiana modelu biznesowego nastąpiła w pierwszym kwartale 2022 r., a Bank publikuje śródroczne sprawozdania finansowe w okresach kwartalnych, zgodnie z postanowieniami MSSF 9 przeklasyfikowanie zostało uwzględnione w kolejnych śródrocznych sprawozdaniach finansowym z datą obowiązywania przypadającą na 1.04.2022 r.

Poniżej przedstawiono wpływ przeklasyfikowania określonych instrumentów finansowych na sytuację finansową Banku oraz strukturę jego aktywów według stanu na 1.04.2022 r. Przeklasyfikowano dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody w wys. 10 521,72 mln zł oraz odwrócono powiązaną korektę wartości godziwej. Ponadto zlikwidowano składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego w wys. 353,11 mln zł. Rozpoznano dłużne inwestycyjne aktywa finansowe

wyceniane według zamortyzowanego kosztu w wys. 12 380,19 mln zł. Zmiany spowodowały wzrost innych całkowitych dochodów netto o 1 505,36 mln zł.

Po zmianie klasyfikacji z kategorii HTC&S na HTC zgodnie z MSSF 9 Bank był zobowiązany do dokonania odpowiednich zapisów księgowych na potrzeby wyceny portfela obligacji na dzień przeklasyfikowania, tak jakby zawsze był wyceniany w zamortyzowanym koszcie. Portfel został przeklasyfikowany według wartości godziwej i na dzień przeklasyfikowania skumulowana strata ujęta uprzednio w innych całkowitych dochodach została usunięta z pozycji kapitału własnego i skorygowana w oparciu o wartość godziwą portfela obligacji. Składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego powiązany ze skumulowaną stratą ujętą uprzednio w innych całkowitych dochodach uległ odwróceniu. Nie ujęto istotnych oczekiwanych strat kredytowych w związku z powyższymi obligacjami.

Poniższa tabela przedstawia wartość zysku/straty z tytułu zmiany wartości godziwej dłużnych inwestycyjnych aktywów finansowych, który zostałby ujęty w kapitale z aktualizacji wyceny, gdyby aktywa finansowe nie uległy reklasyfikacji.

Reklasyfikacja aktywów finansowych z wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody do wycenianych w zamortyzowanym koszcie
Wartość godziwa dłużnych inwestycyjnych aktywów finansowych, które podlegały reklasyfikacji wg stanu na 31 grudnia 2022 r.	10 306 314
Zysk/strata z tytułu zmiany wartości godziwej dłużnych inwestycyjnych aktywów finansowych, który zostałby ujęty w innych całkowitych dochodach w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 r., gdyby aktywa finansowe nie podlegały reklasyfikacji (po uwzględnieniu efektu podatkowego)	(174 482)

25. Inwestycje w podmioty stowarzyszone

Wartość podmiotów stowarzyszonych	31.12.2022	31.12.2021
Polfund - Fundusz Poręczeń Kredytowych S.A.	46 732	45 944
Santander - Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. oraz Santander - Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A.	874 763	886 796
Razem	921 495	932 740

.

Zmiana stanu inwestycji w podmioty stowarzyszone	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Stan na początek okresu	932 740	998 397
Udział w zysku/ (stracie)	84 049	74 068
Dywidendy	(76 760)	(113 254)
Inne	(18 534)	(26 471)
Stan na koniec okresu	921 495	932 740

Informacje dotyczące procentowego udziału Grupy w kapitale jednostek stowarzyszonych:

Nazwa jednostki stowarzyszonej:	Kraj założenia oraz miejsce prowadzenia działalności	Procentowy udział Grupy w kapitale/w głosach		Metoda wyceny	Rodzaj działalności
		2022	2021
Santander - Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A.	Polska Warszawa	49,00	49,00	Metoda praw własności	działalność ubezpieczeniowa, ubezpieczenia na życie
Santander - Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.	Polska Warszawa	49,00	49,00	Metoda praw własności	działalność ubezpieczeniowa, ubezpieczenia osobowe oraz majątkowe
POLFUND - Fundusz Poręczeń Kredytowych S.A.	Polska Szczecin	50,00	50,00	Metoda praw własności	udzielanie poręczeń kredytowych, lokowanie powierzonych spółce środków pieniężnych i zarządzanie nimi

Skrócone wybrane informacje finansowe każdej jednostki stowarzyszonej, która posiada udziały istotne dla Grupy, zostały przedstawione poniżej:

	Santander - Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A.		Santander - Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.
	2022 *	2021	2022 *	2021
Należności od banków	54 983	75 971	17 791	15 169
Aktywa finansowe handlowe	119 109	137 800	-	1 112
Inwestycyjne aktywa finansowe	679 587	590 201	261 977	309 301
Aktywa z tytułu podatku odroczonego	11 945	3 140	2 982	3 350
Aktywa netto ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne) ponosi ubezpieczający	113 062	153 649	-	-
Pozostałe rozrachunki	59 348	48 536	42 157	33 616
Rozliczenia międzyokresowe	382 599	362 312	57 161	70 027
Pozostałe pozycje aktywów	470	678	105	82
Aktywa razem	1 421 103	1 372 287	382 173	432 657
Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe	879 911	869 334	131 347	149 002
Udział reasekutorów w rezerwach	(7 976)	(6 373)	(6 623)	(16 439)
Oszacowane regresy i odzyski (wielkość ujemna)	-	-	(546)	(1 078)
Pozostałe zobowiązania	364 098	321 124	41 217	56 615
Rozliczenia międzyokresowe	2 828	2 566	5 489	12 147
Fundusze specjalne	119	91	89	67
Zobowiązania razem	1 238 980	1 186 742	170 973	200 314

Przychody	320 968	282 050	126 826	119 933
Zysk (strata) netto za okres	126 967	93 526	42 951	53 922
Dywidendy wypłacone Santander Bank Polska SA	48 746	64 917	28 015	48 337

* Prezentowane dane za 2022 rok oparte są na szacunkach spółek.

Wartość bilansowa udziałów w podmiotach stowarzyszonych wycenianych metodą praw własności różni się od udziału Grupy w ich aktywach netto o wartość firmy dotyczącą tych jednostek ujętą w wartości bilansowej inwestycji.

Dane za 2021 rok pochodzą ze zaudytowanych sprawozdań finansowych spółek Santander - Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A. oraz Santander - Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.

W rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za 2021 rok opublikowane zostały dane szacunkowe. Różnice między danymi zaudytowanymi a szacunkowymi są nieistotne.

26. Wartości niematerialne

Wartości niematerialne Rok 2022	Licencje, patenty, koncesje i podobne wartości	Pozostałe	Nakłady na wartości niematerialne	Razem
Wartość w cenie nabycia na początek okresu	2 389 039	219 679	289 548	2 898 266
Zwiększenia z tytułu:
-zakupu	-	-	295 168	295 168
-przeniesienia z nakładów	279 044	-	-	279 044
-transferów	440	25	4 374	4 839
Zmniejszenia z tytułu:
-likwidacji	(58 910)	(10)	(5 647)	(64 567)
-przeniesienia z nakładów	-	-	(279 013)	(279 013)
-transferów	-	-	(3 381)	(3 381)
Wartość w cenie nabycia na koniec okresu	2 609 613	219 694	301 049	3 130 356
Skumulowana amortyzacja na początek okresu	(2 049 167)	(156 297)	-	(2 205 464)
Zwiększenia/zmniejszenia z tytułu:
-amortyzacji bieżącego okresu	(209 714)	(20 401)	-	(230 115)
-likwidacji, sprzedaży	45 974	5	-	45 979
-transferów	-	-	-	-
Odpisy/odwrócenie z tytułu utraty wartości				-
Skumulowana amortyzacja na koniec okresu	(2 212 907)	(176 693)	-	(2 389 600)
Wartość bilansowa
Wartość wg cen nabycia	2 609 613	219 694	301 049	3 130 356
Skumulowana amortyzacja	(2 212 907)	(176 693)	-	(2 389 600)
Stan na 31 grudnia 2022	396 706	43 001	301 049	740 756

.

Wartości niematerialne Rok 2021	Licencje, patenty, koncesje i podobne wartości	Pozostałe	Nakłady na wartości niematerialne	Razem
Wartość w cenie nabycia na początek okresu	2 219 644	427 107	234 365	2 881 116
Zwiększenia z tytułu:
-zakupu	-	-	266 112	266 112
-przeniesienia z nakładów	198 871	-	-	198 871
-transferów	82	542	1 393	2 017
Zmniejszenia z tytułu:
-likwidacji	(29 558)	(207 893)	(12 950)	(250 401)
-przeniesienia z nakładów	-	-	(198 871)	(198 871)
-transferów	-	(77)	(501)	(578)
Wartość w cenie nabycia na koniec okresu	2 389 039	219 679	289 548	2 898 266
Skumulowana amortyzacja na początek okresu	(1 850 572)	(322 188)	-	(2 172 760)
Zwiększenia/zmniejszenia z tytułu:
-amortyzacji bieżącego okresu	(222 726)	(34 431)	-	(257 157)
-likwidacji, sprzedaży	24 145	200 308	-	224 453
-transferów	(14)	14	-	-
Skumulowana amortyzacja na koniec okresu	(2 049 167)	(156 297)	-	(2 205 464)
Wartość bilansowa
Wartość wg cen nabycia	2 389 039	219 679	289 548	2 898 266
Skumulowana amortyzacja	(2 049 167)	(156 297)	-	(2 205 464)
Stan na 31 grudnia 2021	339 872	63 382	289 548	692 802

27. Wartość firmy

Na dzień 31 grudnia 2022 r. oraz w okresie porównawczym wartość firmy wynosiła 1 712 056 tys. zł, w tym:

· 1 688 516 tys. zł - wartość firmy powstała w wyniku połączenia Santander Bank Polska S.A. z Bankiem Kredyt Bank S.A. w dniu 4.01.2013 r.,

· 23 540 tys. zł – wartość firmy powstała ze względu na fakt, że Santander Bank Polska S.A. posiada 60% udziałów w Santander Consumer Bank S.A., który z kolei posiada 50% w PSA Finance Polska sp. z o.o. Zostały ujawnione udziały niekontrolujące w wysokości 70% kapitału zakładowego oraz liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy spółek PSA Finance Polska sp. z o.o. i pośrednio PSA Consumer Finance Polska sp. z o.o.

Zgodnie z wymogami MSSF 3 wartość firmy została wyznaczona jako nadwyżka kosztów nabycia nad wartością godziwą zidentyfikowanych nabytych aktywów i zobowiązań.

Test na utratę wartości firmy powstałej w wyniku połączenia Santander Bank Polska S.A. z Kredyt Bank S.A.

W 2022 r. i w okresie porównawczym Bank przeprowadził testy na utratę wartości firmy powstałej w wyniku połączenia z Bankiem Kredyt Bank S.A. w dniu 4 stycznia 2013 r., którego wartość bilansowa na 31 grudnia 2022 r. wyniosła 1 688 516 tys. zł. (podobnie jak na dzień 31 grudnia 2021 r.).

Wartość odzyskiwalna w oparciu o wartość użytkową

Wartość odzyskiwalna ośrodków wypracowujących środki pieniężne odpowiada wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży lub wartości użytkowej, zależnie od tego, która z tych wartości jest wyższa. Szacunek wartości użytkowej, która jest wyższa od wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży, jest przeprowadzony w oparciu o model zdyskontowanych przepływów pieniężnych odpowiedni dla banków i innych instytucji finansowych. Przyszłe, oczekiwane przepływy pieniężne wypracowywane przez segmenty biznesowe Santander Bank Polska S.A. są zgodne z 3-letnimi projekcjami finansowymi kierownictwa Banku na lata 2023 – 2025.

Biorąc pod uwagę stabilność Santander Bank Polska S.A., zrównoważone wyniki finansowe oraz w wyniku porównania wartości użytkowej z wartością bilansową ośrodka generującego przepływy pieniężne nie stwierdzono utraty wartości.

Kluczowe założenia przyjęte przy ustaleniu wartości użytkowej

Dla potrzeb pomiaru utraty wartości firmy Bank posługuje się następującą, wynikającą z początkowego ujęcia, alokacją wartości firmy na historyczne segmenty biznesowe:

	Segment Bankowości Detalicznej	Segment Bankowości Biznesowej i Korporacyjnej	Segment Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej	Segment ALM i Operacji Centralnych	Razem
Wartość firmy	764 135	578 808	222 621	122 952	1 688 516

Z uwagi na przyjęty model wyceny, założenia przyjęte do ustalenia wartości użytkowej dla poszczególnych segmentów są takie same.

Projekcja finansowa

Projekcja finansowa na lata 2023 – 2025 została opracowana z uwzględnieniem planów strategicznych i operacyjnych oraz dostępnych prognoz makroekonomicznych i rynkowych. Ekstrapolacja przepływów pieniężnych wykraczających poza okres objęty planem finansowym została oparta o stopy wzrostu odzwierciedlające długoterminowy cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego, który na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosi 2,5 p.p.

Projekcja finansowa zakłada kontynuację rozwoju obecnej oferty ze szczególną koncentracją na wzroście głównych linii produktowych, obsłudze osób fizycznych z segmentu detalicznego oraz małych i średnich przedsiębiorstwach korzystających z usług finansowania, produktów oszczędnościowych oraz usług transakcyjnych.

Stopa dyskontowa

Zastosowana w modelu stopa dyskontowa na poziomie 11,21% odpowiada przyjętej stawce kosztu kapitału dla Santander Bank Polska S.A.

Stopa wzrostu w okresie wykraczającym poza projekcje finansowe

Ekstrapolację przepływów pieniężnych, wykraczających poza 3-letni okres objęty projekcjami finansowymi (wartość rezydualna) oparto na stopie wzrostu wynoszącej 2,5% rocznie, tj. na poziomie celu inflacyjnego.

Minimalny poziom współczynnika kapitałowego wymagany przez organy nadzorcze

Wzrost poziomu wymaganego kapitału oznacza spadek wartości kapitału dostępnego do teoretycznych dywidend w ramach przeprowadzanego testu. Zgodnie z polskimi przepisami wysokość dywidendy banków komercyjnych, możliwej do wypłaty za rok poprzedni zależy od spełnienia minimalnych kryteriów określonych w polityce dywidendowej KNF. Szczegóły opisane zostały w nocie 5.

Na dzień 31.12.2022 r. nie stwierdzono utraty wartości firmy.

Test na utratę wartości firmy powstałej w wyniku zakupu udziałów w PSA Finance Polska sp. z o.o.

Bank przeprowadził test na utratę wartości firmy powstałej w wyniku ostatecznego rozliczenia zakupu przez Santander Consumer Bank S.A. udziałów w PSA Finance Polska sp. z o.o. i pośrednio w PSA Consumer Finance Polska sp. z o.o. Wyniki testu wykazały nadwyżkę wartości udziałów niedających kontroli (70%) oraz przekazanej zapłaty nad wartością bilansową zidentyfikowanych aktywów netto.

Powyższy test został sporządzony metodą dochodową.

Na dzień 31 grudnia 2022 r. nie stwierdzono utraty wartości firmy.

28. Rzeczowy majątek trwały

Rzeczowy majątek trwały nie objęty leasingiem operacyjnym Rok 2022	Nieruchomości	Sprzęt informatyczny	Środki transportu	Pozostały majątek trwały	Środki trwałe w budowie	Razem
Wartość w cenie nabycia na początek okresu	514 810	990 217	121 125	212 314	92 955	1 931 421
Zwiększenia z tytułu:
-zakupu	-	-	7 738	-	134 414	142 152
-przeniesienia ze środków trwałych w budowie	4 295	109 997	7 279	4 355	-	125 926
-transferów	-	(11)	67	13	1 110	1 179
Zmniejszenia z tytułu:
-sprzedaży, likwidacji, darowizny	(114 311)	(59 325)	(19 184)	(28 628)	(23)	(221 471)
-przeniesienia ze środków trwałych w budowie	-	-	-	(2)	(125 485)	(125 487)
-transferów	-	-	-	-	(278)	(278)
Wartość w cenie nabycia na koniec okresu	404 794	1 040 878	117 025	188 052	102 693	1 853 442
Skumulowana amortyzacja na początek okresu	(362 681)	(695 798)	(20 746)	(157 515)	-	(1 236 740)
Zwiększenia/zmniejszenia z tytułu:
-amortyzacji bieżącego okresu	(20 951)	(103 436)	(10 977)	(16 166)	-	(151 530)
-sprzedaży, likwidacji, darowizny	91 306	57 046	7 773	26 805	-	182 930
-transferów	-	(97)	(4)	-	-	(101)
Odpisy/odwrócenie z tytułu utraty wartości	(1 071)	-	-	-	-	(1 071)
Skumulowana amortyzacja na koniec okresu	(293 397)	(742 285)	(23 954)	(146 876)	-	(1 206 512)
Wartość bilansowa
Wartość wg cen nabycia	404 794	1 040 878	117 025	188 052	102 693	1 853 442
Skumulowana amortyzacja	(293 397)	(742 285)	(23 954)	(146 876)	-	(1 206 512)
Stan na 31 grudnia 2022	111 397	298 593	93 071	41 176	102 693	646 930

.

Rzeczowy majątek trwały nie objęty leasingiem operacyjnym Rok 2021	Nieruchomości	Sprzęt informatyczny	Środki transportu	Pozostały majątek trwały	Środki trwałe w budowie	Razem
Wartość w cenie nabycia na początek okresu	608 045	958 379	142 247	237 594	68 442	2 014 707
Zwiększenia z tytułu:
-zakupu	-	-	10 384	-	135 266	145 650
-przeniesienia ze środków trwałych w budowie	12 719	77 156	5 023	12 117	-	107 015
-transferów	-	591	146	49	7	793
Zmniejszenia z tytułu:
-sprzedaży, likwidacji, darowizny	(105 954)	(45 909)	(36 675)	(36 760)	(2 784)	(228 082)
-przeniesienia ze środków trwałych w budowie	-	-	-	-	(107 014)	(107 014)
-transferów	-	-	-	(686)	(962)	(1 648)
Wartość w cenie nabycia na koniec okresu	514 810	990 217	121 125	212 314	92 955	1 931 421
Skumulowana amortyzacja na początek okresu	(429 263)	(638 316)	(25 252)	(173 517)	-	(1 266 348)
Zwiększenia/zmniejszenia z tytułu:
-amortyzacji bieżącego okresu	(21 779)	(102 940)	(11 821)	(17 702)	-	(154 242)
-sprzedaży, likwidacji, darowizny	83 208	45 388	16 369	33 713	-	178 678
-transferów	(3)	-	(42)	(9)	-	(54)
Odpisy/odwrócenie z tytułu utraty wartości	5 156	70	-	-	-	5 226
Skumulowana amortyzacja na koniec okresu	(362 681)	(695 798)	(20 746)	(157 515)	-	(1 236 740)
Wartość bilansowa
Wartość wg cen nabycia	514 810	990 217	121 125	212 314	92 955	1 931 421
Skumulowana amortyzacja	(362 681)	(695 798)	(20 746)	(157 515)	-	(1 236 740)
Stan na 31 grudnia 2021	152 129	294 419	100 379	54 799	92 955	694 681

..

Rzeczowy majątek trwały objęty leasingiem operacyjnym Rok 2022	Środki transportu	Środki trwałe w budowie	Razem
Wartość w cenie nabycia na początek okresu	41 078	1 546	42 624
Zwiększenia z tytułu:
-zakupu	-	21 471	21 471
-przeniesienia ze środków trwałych w budowie	22 919	-	22 919
Zmniejszenia z tytułu:
-sprzedaży, likwidacji, darowizny	(15 913)	-	(15 913)
-przeniesienia ze środków trwałych w budowie	-	(22 920)	(22 920)
-transferów	(2 521)	-	(2 521)
Wartość w cenie nabycia na koniec okresu	45 563	97	45 660
Skumulowana amortyzacja na początek okresu	(4 396)	-	(4 396)
Zwiększenia/zmniejszenia z tytułu:
-amortyzacji bieżącego okresu	(4 059)	-	(4 059)
-sprzedaży, likwidacji, darowizny	3 426	-	3 426
-transferów	691	-	691
Odpisy/odwrócenie z tytułu utraty wartości	10	-	10
Skumulowana amortyzacja na koniec okresu	(4 328)	-	(4 328)
Wartość bilansowa
Wartość wg cen nabycia	45 563	97	45 660
Skumulowana amortyzacja	(4 328)	-	(4 328)
Stan na 31 grudnia 2022	41 235	97	41 332

Rzeczowy majątek trwały objęty leasingiem operacyjnym Rok 2021	Środki transportu	Środki trwałe w budowie	Razem
Wartość w cenie nabycia na początek okresu	61 550	107	61 657
Zwiększenia z tytułu:
-zakupu	-	22 979	22 979
-przeniesienia ze środków trwałych w budowie	21 138	-	21 138
-transferów	8 510	-	8 510
Zmniejszenia z tytułu:
-sprzedaży, likwidacji, darowizny	(49 175)	(411)	(49 586)
-przeniesienia ze środków trwałych w budowie	-	(21 138)	(21 138)
-transferów	(945)	9	(936)
Wartość w cenie nabycia na koniec okresu	41 078	1 546	42 624
Skumulowana amortyzacja na początek okresu	(6 587)	-	(6 587)
Zwiększenia/zmniejszenia z tytułu:
-amortyzacji bieżącego okresu	(6 949)	-	(6 949)
-sprzedaży, likwidacji, darowizny	10 177	-	10 177
-transferów	(1 027)	-	(1 027)
Odpisy/odwrócenie z tytułu utraty wartości	(10)	-	(10)
Skumulowana amortyzacja na koniec okresu	(4 396)	-	(4 396)
Wartość bilansowa
Wartość wg cen nabycia	41 078	1 546	42 624
Skumulowana amortyzacja	(4 396)	-	(4 396)
Stan na 31 grudnia 2021	36 682	1 546	38 228

29. Aktywa z tytułu praw do użytkowania

Aktywa z tytułu prawa do użytkowania Rok 2022	Nieruchomości	Sprzęt informatyczny	Pozostałe	Razem
Wartość brutto na początek okresu	1 012 947	2 884	9 286	1 025 117
Zwiększenia z tytułu:
-zawarcia nowych umów leasingu	36 829	-	629	37 458
-modyfikacji umów leasingu oraz aktualizacji okresu leasingu	110 078	354	723	111 155
-nakłady	28			28
Zmniejszenia z tytułu:
-modyfikacji umów leasingu oraz aktualizacji okresu leasingu	(97 938)	(624)	(748)	(99 310)
Wartość brutto na koniec okresu	1 061 944	2 614	9 890	1 074 448
Skumulowana amortyzacja na początek okresu	(501 350)	(1 977)	(4 688)	(508 015)
Zwiększenia z tytułu:
-amortyzacji bieżącego okresu	(135 801)	(648)	(1 432)	(137 881)
Zmniejszenia z tytułu:
-modyfikacji (w tym rozliczenia) umów leasingu oraz aktualizacji okresu leasingu	75 400	261	597	76 258
Odpisy/odwrócenie z tytułu utraty wartości *	(7 069)	-	(389)	(7 458)
Skumulowana amortyzacja na koniec okresu	(568 820)	(2 364)	(5 912)	(577 096)
Wartość bilansowa
Wartość brutto	1 061 944	2 614	9 890	1 074 448
Skumulowana amortyzacja	(568 820)	(2 364)	(5 912)	(577 096)
Stan na 31 grudnia 2022	493 124	250	3 978	497 352

*Rozpoznana utrata wartości wynika z zamknięcia oddziałów Banku. Odpisaniu podlega pełna wartość bilansowa tych oddziałów.

Aktywa z tytułu prawa do użytkowania Rok 2021	Nieruchomości	Sprzęt informatyczny	Pozostałe	Razem
Wartość brutto na początek okresu	1 061 815	3 184	9 594	1 074 593
Zwiększenia z tytułu:
-zawarcia nowych umów leasingu	35 571	-	146	35 717
-modyfikacji umów leasingu oraz aktualizacji okresu leasingu	24 506	279	61	24 846
Zmniejszenia z tytułu:
-modyfikacji umów leasingu oraz aktualizacji okresu leasingu	(108 945)	(579)	(515)	(110 039)
Wartość brutto na koniec okresu	1 012 947	2 884	9 286	1 025 117
Skumulowana amortyzacja na początek okresu	(359 000)	(1 561)	(3 375)	(363 936)
Zwiększenia z tytułu:
-amortyzacji bieżącego okresu	(158 160)	(975)	(1 487)	(160 622)
Zmniejszenia z tytułu:
-modyfikacji (w tym rozliczenia) umów leasingu oraz aktualizacji okresu leasingu	52 096	559	282	52 937
Odpisy/odwrócenie z tytułu utraty wartości *	(36 286)	-	(108)	(36 394)
Skumulowana amortyzacja na koniec okresu	(501 350)	(1 977)	(4 688)	(508 015)
Wartość bilansowa
Wartość brutto	1 012 947	2 884	9 286	1 025 117
Skumulowana amortyzacja	(501 350)	(1 977)	(4 688)	(508 015)
Stan na 31 grudnia 2021	511 597	907	4 598	517 102

*Rozpoznana utrata wartości wynika z zamknięcia oddziałów Banku. Odpisaniu podlega pełna wartość bilansowa tych oddziałów.

30. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Aktywa z tytułu podatku odroczonego	31.12.2022	Zmiany odnoszone na inne całkowite dochody*	Zmiany odnoszone na wynik finansowy	Zmiany z tytułu różnic przejściowych	31.12.2021
Odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych	968 583	-	20 472	20 472	948 111
Wycena pochodnych instrumentów finansowych	1 616 560	-	628 964	628 964	987 596
Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne	74 913	65 917	-	65 917	8 996
Pozostałe rezerwy	226 967	-	15 533	15 533	211 434
Przychody przyszłych okresów	603 457	-	92 959	92 959	510 498
Różnica między wartością bilansową a podatkową leasingu	363 019	-	(68 595)	(68 595)	431 614
Koszty niezrealizowane z tytułu odsetek od kredytów, lokat i papierów wartościowych	284 294	-	196 453	196 453	87 841
Strata podatkowa	106 964	-	49 108	49 108	57 856
Pozostałe ujemne różnice przejściowe	39 565	-	(3 921)	(3 921)	43 486
Suma aktywów z tytułu podatku odroczonego	4 284 322	65 917	930 973	996 890	3 287 432

.

Zobowiązania z tytułu podatku odroczonego	31.12.2022	Zmiany odnoszone na inne całkowite dochody*	Zmiany odnoszone na wynik finansowy	Zmiany z tytułu różnic przejściowych	31.12.2021
Wycena inwestycyjnych aktywów finansowych	201 709	(117 157)	-	(117 157)	318 866
Rezerwy na odprawy emerytalne	(3 309)	(37)	-	(37)	(3 272)
Wycena pochodnych instrumentów finansowych	(1 358 765)	-	(634 974)	(634 974)	(723 791)
Dochód niezrealizowany z tytułu odsetek od kredytów, papierów wartościowych i lokat międzybankowych	(787 738)	-	(549 402)	(549 402)	(238 336)
Rozliczenia międzyokresowe dotyczące amortyzacji z tytułu zastosowanej ulgi inwestycyjnej	(926)	-	94	94	(1 020)
Różnica między bilansową a podatkową wartością aktywów niefinansowych	(8 179)	-	3 489	3 489	(11 668)
Wycena akcji/udziałów w podmiotach zależnych	(168 129)	-	(27 956)	(27 956)	(140 173)
Pozostałe dodatnie różnice przejściowe	(60 252)	-	44 076	44 076	(104 328)
Suma zobowiązań z tytułu podatku odroczonego	(2 185 589)	(117 194)	(1 164 673)	(1 281 867)	(903 722)
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	2 098 733	(51 277)	(233 700)	(284 977)	2 383 710

*Zmiany odnoszone na inne całkowite dochody nie zawierają efektu podatku odroczonego w odniesieniu do pozycji ujmowanej w ramach udziałów niekontrolujących.

Aktywa z tytułu podatku odroczonego	31.12.2021	Zmiany odnoszone na inne całkowite dochody*	Zmiany odnoszone na wynik finansowy	Zmiany z tytułu różnic przejściowych	31.12.2020
Odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych	948 111	-	(58 780)	(58 780)	1 006 891
Wycena pochodnych instrumentów finansowych	987 596	-	88 043	88 043	899 553
Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne	8 996	7 164	-	7 164	1 832
Pozostałe rezerwy	211 434	-	46 421	46 421	165 013
Przychody przyszłych okresów	510 498	-	(12 269)	(12 269)	522 767
Różnica między wartością bilansową a podatkową leasingu	431 614	-	(20 649)	(20 649)	452 263
Koszty niezrealizowane z tytułu odsetek od kredytów, lokat i papierów wartościowych	87 841	-	(300 723)	(300 723)	388 564
Strata podatkowa	57 856	-	9 370	9 370	48 486
Pozostałe ujemne różnice przejściowe	43 486	-	3 032	3 032	40 454
Suma aktywów z tytułu podatku odroczonego	3 287 432	7 164	(245 555)	(238 391)	3 525 823

Zobowiązania z tytułu podatku odroczonego	31.12.2021	Zmiany odnoszone na inne całkowite dochody*	Zmiany odnoszone na wynik finansowy	Zmiany z tytułu różnic przejściowych	31.12.2020
Wycena inwestycyjnych aktywów finansowych	318 866	749 278	-	749 278	(430 412)
Rezerwy na odprawy emerytalne	(3 272)	(1 358)	-	(1 358)	(1 914)
Wycena pochodnych instrumentów finansowych	(723 791)	-	(148 963)	(148 963)	(574 828)
Dochód niezrealizowany z tytułu odsetek od kredytów, papierów wartościowych i lokat międzybankowych	(238 336)	-	(8 086)	(8 086)	(230 250)
Rozliczenia międzyokresowe dotyczące amortyzacji z tytułu zastosowanej ulgi inwestycyjnej	(1 020)	-	175	175	(1 195)
Różnica między bilansową a podatkową wartością aktywów niefinansowych	(11 668)	-	6 482	6 482	(18 150)
Wycena akcji/udziałów w podmiotach zależnych	(140 173)	-	(1)	(1)	(140 172)
Pozostałe dodatnie różnice przejściowe	(104 328)	-	28 022	28 022	(132 350)
Suma zobowiązań z tytułu podatku odroczonego	(903 722)	747 920	(122 371)	625 549	(1 529 271)
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	2 383 710	755 084	(367 926)	387 158	1 996 552

*Zmiany odnoszone na inne całkowite dochody nie zawierają efektu podatku odroczonego w odniesieniu do pozycji ujmowanej w ramach udziałów niekontrolujących.

Zmiana stanu podatku odroczonego	31.12.2022	31.12.2021
Stan na początek okresu	2 383 710	1 996 552
Zmiany odniesione do rachunku zysków i strat	(237 010)	(372 976)
Zmiany odniesione na inne całkowite dochody	(51 698)	755 084
Inne	3 731	5 050
Stan na koniec okresu	2 098 733	2 383 710

Na różnice przejściowe odniesione na inne całkowite dochody składa się podatek odroczony od wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży, instrumentów zabezpieczających przyszłe przepływy pieniężne oraz rezerwy na odprawy emerytalne.

Na różnice przejściowe odniesione do rachunku zysków i strat składa się podatek odroczony od wyceny pozostałych aktywów finansowych, rezerw na należności kredytowe oraz innych aktywów i pasywów wykorzystywanych w bieżącej działalności Grupy.

31. Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży

Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży	31.12.2022	31.12.2021
Nieruchomości	4 308	4 308
Pozostałe aktywa trwałe	1 665	509
Razem	5 973	4 817

32. Pozostałe aktywa

Pozostałe aktywa	31.12.2022	31.12.2021
Rozrachunki międzybankowe	9 389	22 036
Dłużnicy różni	999 232	965 117
Czynne rozliczenia międzyokresowe	230 186	189 698
Aktywa przejęte za długi	40	48
Rozrachunki z tytułu transakcji giełdowych	30 749	57 673
Pozostałe	30 024	32 437
Razem	1 299 620	1 267 009
w tym aktywa finansowe *	1 039 370	1 044 826

*Do aktywów finansowych zaliczono wszystkie pozycje Pozostałych aktywów z wyłączeniem: Czynnych rozliczeń międzyokresowych, Aktywów przejętych za długi oraz pozycji Pozostałe.

Na dzień 31.12.2022 r. odpisy aktualizujące wartość pozostałych aktywów wynoszą 115 106 tys. zł (31.12.2021 r. 103 025 tys. zł).

W pozycji ‘Pozostałe aktywa’ w znakomitej większości wykazywane są pozycje nieprzeterminowane i bez utraty wartości. Najbardziej znaczące pozycje dotyczą spółek Allianz, KDPW, GPW oraz szeregu innych podmiotów o dobrym standingu finansowym i dobrej historii współpracy, w większości o ratingu A- (Fitch).

33. Zobowiązania wobec banków

Zobowiązania wobec banków	31.12.2022	31.12.2021
Lokaty	162 325	123 051
Kredyty otrzymane od banków	1 747 378	2 974 651
Rachunki bieżące	2 121 549	1 302 436
Razem	4 031 252	4 400 138

Na dzień 31.12.2022 r. korekta wartości zabezpieczanego ryzyka depozytów objętych rachunkowością zabezpieczeń wyniosła zero zł (31.12.2021 r. – zero zł).

Wartość godziwą „Zobowiązań wobec banków” przedstawia nota 47.

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu kredytów otrzymanych od banków	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Stan na początek okresu	2 974 651	2 302 496
Zwiększenia z tytułu:	4 726 195	6 342 717
- kredyty otrzymane	4 628 908	6 311 623
- odsetki od kredytów otrzymanych	91 472	17 770
- różnice kursowe i pozostałe zmiany	5 815	13 324
Zmniejszenia z tytułu:	(5 953 468)	(5 670 562)
- spłata kredytów	(5 863 212)	(5 655 493)
- spłata odsetek	(90 256)	(15 069)
Stan na koniec okresu	1 747 378	2 974 651

34. Zobowiązania wobec klientów

Zobowiązania wobec klientów	31.12.2022	31.12.2021
Zobowiązania wobec klientów indywidualnych	107 927 297	106 267 792
depozyty terminowe	34 841 903	14 078 671
w rachunku bieżącym	72 816 188	91 990 149
pozostałe	269 206	198 972
Zobowiązania wobec podmiotów gospodarczych	79 548 735	71 375 840
depozyty terminowe	20 614 957	9 951 599
w rachunku bieżącym	54 874 341	58 318 901
kredyty i pożyczki otrzymane od instytucji finansowych	1 316 684	1 403 413
pozostałe	2 742 753	1 701 927
Zobowiązania wobec podmiotów sektora publicznego	9 020 774	7 729 811
depozyty terminowe	990 676	558 431
w rachunku bieżącym	8 021 258	7 171 126
pozostałe	8 840	254
Razem	196 496 806	185 373 443

Na dzień 31.12.2022 r. depozyty stanowiące zabezpieczenie należności kredytowych wynoszą 1 491 848 zł (31.12.2021r. –

1 019 306 tys. zł).

Wartość godziwą „Zobowiązania wobec klientów” przestawia nota 47.

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu kredytów otrzymanych od pozostałych instytucji finansowych	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Stan na początek okresu	1 403 413	3 013 707
Zwiększenia z tytułu:	987 846	153 437
- kredyty otrzymane	921 293	135 600
- odsetki od kredytów otrzymanych	66 553	17 837
Zmniejszenia z tytułu:	(1 074 575)	(1 763 731)
- spłata kredytów	(1 003 537)	(1 733 453)
- spłata odsetek	(57 948)	(18 741)
- różnice kursowe i pozostałe zmiany	(13 090)	(11 537)
Stan na koniec okresu	1 316 684	1 403 413

Grupa nie zarejestrowała żadnych naruszeń warunków umownych związanych ze zobowiązaniami z tytułu zaciągniętych kredytów.

35. Zobowiązania podporządkowane

.Zobowiązania podporządkowane	Termin wymagalności	Waluta	Wartość nominalna
Emisja 1	05.08.2025	EUR	100 000
Emisja 2	03.12.2026	EUR	120 000
Emisja 3	22.05.2027	EUR	137 100
Emisja 4	05.04.2028	PLN	1 000 000
SCF Madryt	18.05.2028	PLN	100 000

Zmiana stanu zobowiązań podporządkowanych	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Stan na początek okresu	2 750 440	2 754 605
Zwiększenia z tytułu:	157 051	69 446
-odsetki od pożyczek podporządkowanych	123 758	69 446
-różnice kursowe	33 293	-
Zmniejszenia z tytułu:	(100 478)	(73 611)
-spłata odsetek	(100 478)	(69 234)
-różnice kursowe	-	(4 377)
Stan na koniec okresu	2 807 013	2 750 440
Krótkoterminowe	36 716	13 436
Długoterminowe (powyżej 1 roku)	2 770 297	2 737 004

Pozostałe informacje dotyczące zobowiązań podporządkowanych zostały zaprezentowane w nocie 5.

36. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych

Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych na 31 grudnia 2022 r.

Nazwa podmiotu emitującego papiery wartościowe	Rodzaj papierów wartościowych	Wartość nominalna	Waluta	Data emisji	Termin wymagalności	Wartość bilansowa (w tys. zł)
Santander Bank Polska S.A.	Obligacje	750 000	EUR	29.11.2021	29.11.2024	3 518 153
Santander Bank Polska S.A.	Obligacje	500 000	EUR	30.03.2022	30.03.2024	2 381 147
Santander Leasing S.A.	Obligacje	235 000	PLN	23.06.2022	23.06.2023	235 019
Santander Leasing S.A.	Obligacje	100 000	PLN	10.08.2022	10.08.2023	101 551
Santander Factoring Sp. z o.o.	Obligacje	150 000	PLN	28.07.2022	27.01.2023	141 053
Santander Consumer Bank S.A.	Obligacje	100 000	PLN	01.04.2021	03.04.2023	101 917
Santander Consumer Bank S.A.	Obligacje	300 000	PLN	28.10.2022	06.12.2024	301 361
Santander Consumer Multirent sp. z o.o.	Obligacje	160 000	PLN	27.05.2021	26.05.2023	161 142
Santander Consumer Multirent sp. z o.o.	Obligacje	220 000	PLN	06.12.2021	06.12.2023	220 784
Santander Consumer Multirent sp. z o.o.	Obligacje	265 000	PLN	26.10.2022	28.10.2024	268 491
S.C. Poland Consumer 23-1 DAC	Obligacje	1 000 000	PLN	01.12.2022	16.11.2032	1 006 625
SCM POLAND AUTO 2019-1 DAC	Obligacje	891 000	PLN	20.07.2020	31.07.2028	893 405
Razem						9 330 648

Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych na 31 grudnia 2021 r.

Nazwa podmiotu emitującego papiery wartościowe	Rodzaj papierów wartościowych	Wartość nominalna	Waluta	Data emisji	Termin wymagalności	Wartość bilansowa (w tys. zł)
Santander Bank Polska S.A.	Obligacje	100 000	EUR	18.12.2020	18.12.2023	459 969
Santander Bank Polska S.A.	Obligacje	750 000	EUR	29.11.2021	29.11.2024	3 450 264
Santander Bank Polska S.A.	Bankowe papiery wartościowe	750 000	PLN	22.12.2021	22.12.2023	750 649
Santander Factoring Sp. z o.o.	Obligacje	655 000	PLN	03.08.2021	03.02.2022	654 782
Santander Leasing S.A.	Obligacje	1 100 000	PLN	11.03.2021	11.03.2022	1 016 060
Santander Leasing S.A.	Obligacje	850 000	PLN	23.06.2021	23.06.2022	849 103
Santander Leasing Poland Securitization 01	Obligacje	330 000	EUR	25.03.2020	20.03.2036	1 517 801
Santander Consumer Bank S.A.	Obligacje	261 400	PLN	06.10.2017	07.10.2022	262 094
Santander Consumer Bank S.A.	Obligacje	60 000	PLN	07.12.2017	07.10.2022	60 159
Santander Consumer Bank S.A.	Obligacje	60 000	PLN	29.03.2018	29.03.2022	60 155
Santander Consumer Bank S.A.	Obligacje	100 000	PLN	01.04.2021	03.04.2023	100 145
Santander Consumer Multirent sp. z o.o.	Obligacje	160 000	PLN	27.05.2021	26.05.2023	160 283
Santander Consumer Multirent sp. z o.o.	Obligacje	250 000	PLN	27.09.2021	25.02.2022	250 205
Santander Consumer Multirent sp. z o.o.	Obligacje	250 000	PLN	27.09.2021	28.03.2022	250 234
Santander Consumer Multirent sp. z o.o.	Obligacje	220 000	PLN	06.12.2021	06.12.2023	220 350
S.C. Poland Consumer 16-1 sp. z o.o.	Obligacje	800 000	PLN	25.07.2019	16.07.2030	801 010
S.C. Poland Consumer 16-1 sp. z o.o.	Obligacje	1 200 000	PLN	25.07.2019	16.07.2030	1 201 515
SCM POLAND AUTO 2019-1 DAC	Obligacje	740 000	PLN	20.07.2020	31.07.2028	740 684
Razem						12 805 462

.

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Stan na początek okresu	12 805 462	11 241 312
Zwiększenia z tytułu:	5 882 817	11 447 566
- emisja dłużnych papierów wartościowych	5 426 350	11 363 650
- odsetki od emisji dłużnych papierów wartościowych	318 667	83 916
- różnice kursowe	137 366	-
- inne zmiany	434	-
Zmniejszenia z tytułu:	(9 357 631)	(9 883 416)
- wykup dłużnych papierów wartościowych	(9 088 033)	(9 706 612)
- spłata odsetek	(269 598)	(79 820)
- różnice kursowe	-	(87 766)
- inne zmiany	-	(9 218)
Stan na koniec okresu	9 330 648	12 805 462

37. Rezerwy na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne

.Rezerwy na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne	31.12.2022	31.12.2021
Rezerwy dot. zobowiązań finansowych do udzielenia kredytów oraz linii kredytowych	43 255	43 872
Rezerwy dot. umów gwarancji i poręczeń finansowych	17 554	16 406
Pozostałe rezerwy	1 060	533
Razem	61 869	60 811

.


Zmiana stanu rezerw na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne	31.12.2022
Stan na początek okresu	60 811
Utworzenie rezerw	129 056
Rozwiązanie rezerw	(128 340)
Inne zmiany	342
Stan na koniec okresu	61 869
Krótkoterminowe	39 249
Długoterminowe	22 620

.

Zmiana stanu rezerw na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne	31.12.2021
Stan na początek okresu	64 541
Utworzenie rezerw	127 213
Rozwiązanie rezerw	(130 996)
Inne zmiany	53
Stan na koniec okresu	60 811
Krótkoterminowe	39 064
Długoterminowe	21 747

38. Pozostałe rezerwy

Pozostałe rezerwy	31.12.2022	31.12.2021
Rezerwy wynikające z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych	420 952	176 059
Rezerwy na zwrot kosztów z tytułu przedterminowej spłaty kredytów konsumenckich	52 233	80 945
Rezerwy na sprawy sporne i inne	132 337	148 601
Rezerwy na restrukturyzacje	21 789	94 308
Razem	627 311	499 913

.

Zmiana stanu pozostałych rezerw 1.01.2022 r. - 31.12.2022 r.	Rezerwa wynikająca z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych*	Rezerwy na zwrot kosztów z tytułu przedterminowej spłaty kredytów konsumenckich	Rezerwy na sprawy sporne i inne	Rezerwy na restrukturyzacje**	Razem
Stan rezerw na początek okresu	176 059	80 945	148 601	94 308	499 913
Utworzenie/(rozwiązanie rezerw)	237 298	(10 810)	81 048	(36 847)	270 689
Wykorzystanie rezerw	(10 702)	(17 902)	(97 312)	(35 672)	(161 588)
Inne	18 297	-	-	-	18 297
Stan na koniec okresu	420 952	52 233	132 337	21 789	627 311

*Szczegółowe informacje zostały opisane w Nocie 48

**W związku z zakończeniem z dniem 31 grudnia 2022 r. okresu zwolnień grupowych trwających w latach 2021-2022, Santander Bank Polska S.A. rozwiązał niewykorzystaną część rezerwy restrukturyzacyjnej.

Zmiana stanu pozostałych rezerw 1.01.2021 r. - 31.12.2021 r.	Rezerwa wynikająca z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych	Rezerwy na zwrot kosztów z tytułu przedterminowej spłaty kredytów konsumenckich	Rezerwy na sprawy sporne i inne	Rezerwy na restrukturyzacje	Razem
Stan rezerw na początek okresu	40 649	117 722	83 628	147 662	389 661
Utworzenie/rozwiązanie rezerw	131 878	-	97 212	19 592	248 682
Wykorzystanie rezerw	(7 710)	(36 665)	(32 176)	(72 946)	(149 497)
Inne	11 242	(112)	(63)	-	11 067
Stan na koniec okresu	176 059	80 945	148 601	94 308	499 913

39. Pozostałe zobowiązania

Pozostałe zobowiązania	31.12.2022	31.12.2021
Rozrachunki z tytułu transakcji giełdowych	43 417	64 259
Rozrachunki międzybankowe i międzyoddziałowe	1 116 171	319 716
Rezerwy pracownicze	446 011	383 915
Wierzyciele różni	1 236 882	1 588 584
Zobowiązania z tytułu umów z klientami	187 584	194 578
Rozliczenia publiczno-prawne	150 142	100 489
Rozliczenia międzyokresowe bierne	405 982	452 625
Zobowiązania wobec kontrahentów leasingowych	184 200	177 348
Pozostałe	12 751	28 776
Razem	3 783 140	3 310 290
w tym zobowiązania finansowe *	3 432 663	2 986 447

* Do zobowiązań finansowych zaliczono wszystkie pozycje Pozostałych zobowiązań z wyłączeniem: Rozliczeń publiczno-prawnych, Zobowiązań z tytułu umów z klientami oraz pozycji Pozostałe.

Zmiana stanu rezerw pracowniczych 1.01.2022 r. - 31.12.2022 r.		w tym: Rezerwa na odprawy emerytalne
Stan na początek okresu	383 915	*42 728*
Utworzenie rezerw	402 546	10 561
Wykorzystanie rezerw	(298 649)	(23)
Rozwiązanie rezerw	(41 801)	(8 566)
Stan na koniec okresu	446 011	*44 700*
Krótkoterminowe	401 311	-
Długoterminowe	44 700	44 700

Zmiana stanu rezerw pracowniczych 1.01.2021 r. - 31.12.2021 r.		w tym: Rezerwa na odprawy emerytalne
Stan na początek okresu	266 220	*48 266*
Utworzenie rezerw	347 407	1 832
Wykorzystanie rezerw	(200 731)	(1 394)
Rozwiązanie rezerw	(28 981)	(5 976)
Stan na koniec okresu	383 915	*42 728*
Krótkoterminowe	341 187	-
Długoterminowe	42 728	42 728

Na rezerwy pracownicze składają się kategorie wymienione w nocie 55.

40. Kapitał akcyjny

31.12.2022 r.

Seria	Emisja	Rodzaj uprzywilejowania akcji	Rodzaj ograniczenia praw do akcji	Liczba akcji	Wartość serii wg ceny nominalnej w tys. zł
A	na okaziciela	brak	brak	5 120 000	51 200
B	na okaziciela	brak	brak	724 073	7 241
C	na okaziciela	brak	brak	22 155 927	221 559
D	na okaziciela	brak	brak	1 470 589	14 706
E	na okaziciela	brak	brak	980 393	9 804
F	na okaziciela	brak	brak	2 500 000	25 000
G	na okaziciela	brak	brak	40 009 302	400 093
H	na okaziciela	brak	brak	115 729	1 157
I	na okaziciela	brak	brak	1 561 618	15 616
J	na okaziciela	brak	brak	18 907 458	189 075
K	na okaziciela	brak	brak	305 543	3 055
L	na okaziciela	brak	brak	5 383 902	53 839
M	na okaziciela	brak	brak	98 947	990
N	na okaziciela	brak	brak	2 754 824	27 548
O	na okaziciela	brak	brak	101 009	1 010
				102 189 314	1 021 893

Wartość nominalna jednej akcji wynosi 10 zł. Wszystkie wyemitowane akcje są w pełni opłacone.

Akcjonariuszami posiadającymi co najmniej 5% głosów na Walnym Zgromadzeniu (WZ) Santander Bank Polska S.A. jest Banco Santander S.A. posiadający pakiet kontrolny uprawniający do wykonywania 67,41% ogólnej liczby głosów na WZ oraz Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny (OFE) (zarządzane przez Nationale-Nederlanden Powszechne Towarzystwo Emerytalne S.A.) z udziałem w wysokości 5,01%.

31.12.2021 r.

Seria	Emisja	Rodzaj uprzywilejowania akcji	Rodzaj ograniczenia praw do akcji	Liczba akcji	Wartość serii wg ceny nominalnej w tys. zł
A	na okaziciela	brak	brak	5 120 000	51 200
B	na okaziciela	brak	brak	724 073	7 241
C	na okaziciela	brak	brak	22 155 927	221 559
D	na okaziciela	brak	brak	1 470 589	14 706
E	na okaziciela	brak	brak	980 393	9 804
F	na okaziciela	brak	brak	2 500 000	25 000
G	na okaziciela	brak	brak	40 009 302	400 093
H	na okaziciela	brak	brak	115 729	1 157
I	na okaziciela	brak	brak	1 561 618	15 616
J	na okaziciela	brak	brak	18 907 458	189 075
K	na okaziciela	brak	brak	305 543	3 055
L	na okaziciela	brak	brak	5 383 902	53 839
M	na okaziciela	brak	brak	98 947	990
N	na okaziciela	brak	brak	2 754 824	27 548
O	na okaziciela	brak	brak	101 009	1 010
				102 189 314	1 021 893

Wartość nominalna jednej akcji wynosi 10 zł. Wszystkie wyemitowane akcje są w pełni opłacone.

Akcjonariuszami posiadającymi co najmniej 5% głosów na Walnym Zgromadzeniu (WZ) Santander Bank Polska S.A. jest Banco Santander S.A. posiadający pakiet kontrolny uprawniający do wykonywania 67,41% ogólnej liczby głosów na WZ oraz Fundusze zarządzane przez Nationale-Nederlanden Powszechne Towarzystwo Emerytalne (PTE) S.A., tj. Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny (OFE) i Nationale-Nederlanden Dobrowolny Fundusz Emerytalny (DFE) z udziałem w wysokości 5,01%.

41. Pozostałe kapitały

Pozostałe kapitały	31.12.2022	31.12.2021
Fundusz ogólnego ryzyka bankowego	649 810	649 810
Premia akcyjna	7 981 974	7 981 974
Inne pozostałe kapitały w tym:	15 226 616	13 546 560
Kapitał rezerwowy	14 633 055	13 057 083
Kapitał zapasowy	1 251 006	1 146 922
Korekta kapitałów własnych z tytułu przejęcia/utraty kontroli nad spółkami zależnymi	(657 445)	(657 445)
Razem	23 858 400	22 178 344

Premia akcyjna (emisyjna) - powstałą z nadwyżki nad wartością nominalną sprzedanych akcji po odjęciu kosztów emisji akcji i stanowi kapitał zapasowy Banku.

Według stanu na 31.12.2022 r. w kapitale rezerwowym znajdował się efekt planu opcyjnego w wysokości 143 949 tys. zł, według stanu na 31.12.2021 r. w kapitale rezerwowym znajdował się efekt planu opcyjnego w wysokości 143 949 tys. zł

Inne zmiany pozostałych kapitałów zostały zaprezentowane w skonsolidowanych zestawieniach zmian w kapitałach własnych za 2022 i 2021 rok.

Statutowy kapitał zapasowy tworzony jest z odpisów z zysku netto oraz z zgodnie z obowiązującym Statutem Banku. Kapitał ten nie podlega podziałowi. Tworzony jest on na pokrycie strat bilansowych. Coroczne odpisy na kapitał zapasowy z zysku netto powinny wynosić co najmniej 8 % zysku netto i dokonywane są do czasu osiągnięcia przez kapitał zapasowy wysokości co najmniej jednej trzeciej kapitału zakładowego Banku. Wysokość odpisu uchwalana jest przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy.

Kapitał rezerwowy tworzony jest z odpisów z zysku po opodatkowaniu, w wysokości uchwalonej przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy oraz z innych źródeł. Kapitał rezerwowy przeznaczony jest na pokrycie strat, jeżeli ich wysokość przewyższa kapitał zapasowy lub na inne cele, w szczególności na wypłatę dywidendy. Decyzje o wykorzystaniu kapitału rezerwowego podejmuje Walne Zgromadzenie.

W ramach kapitału rezerwowego, decyzją Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia, wyodrębniono kapitał rezerwowy z przeznaczeniem na wypłatę dywidendy w kwocie 1 056 761 994,64 zł. Szczegóły opisane zostały w nocie 57.

42. Kapitał z aktualizacji wyceny

Kapitał z aktualizacji wyceny 1.01.2022 r. - 31.12.2022 r.	Razem brutto	Wpływ odpisów z tytułu odroczonego podatku dochodowego	Razem netto
Bilans otwarcia w tym:	(1 672 409)	317 694	(1 354 715)
Dłużne aktywa finansowe wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	(1 852 863)	352 044	(1 500 819)
Kapitałowe aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	202 634	(38 578)	164 056
Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne	(38 560)	7 327	(31 233)
Rezerwa na odprawy emerytalne - zyski aktuarialne	16 380	(3 099)	13 281

Zmiana wyceny dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	285 531	(54 251)	231 280
Przeniesienie z kapitału z aktualizacji wyceny do rachunku wyników z tytułu sprzedaży dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	10 238	(1 945)	8 293
Przeniesienie z kapitału z aktualizacji wyceny do rachunku wyników z tytułu wyceny do wartości godziwej papierów wartościowych objętych rachunkowością zabezpieczeń	354 118	(67 282)	286 836
Zmiana wyceny kapitałowych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	21 033	(3 996)	17 037
Przeniesienie z kapitału z aktualizacji wyceny do zysków zatrzymanych wyniku na sprzedaży kapitałowych aktywów finansowych	(46 657)	8 865	(37 792)
Zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne	(184 937)	35 138	(149 799)
Przeniesienie z kapitału z aktualizacji wyceny do rachunku wyników z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych	5 195	(987)	4 208
Przeniesienie z rachunku wyników na kapitał z aktualizacji wyceny z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych	(168 633)	32 040	(136 593)
Zmiana stanu rezerw na odprawy emerytalne - zyski aktuarialne	(95)	5	(90)

Bilans zamknięcia w tym:	(1 396 616)	265 281	(1 131 335)
Dłużne aktywa finansowe wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	(1 202 976)	228 566	(974 410)
Kapitałowe aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	177 010	(33 709)	143 301
Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne	(386 935)	73 518	(313 417)
Rezerwa na odprawy emerytalne - zyski aktuarialne	16 285	(3 094)	13 191

.

Kapitał z aktualizacji wyceny 1.01.2021 r. - 31.12.2021 r.	Razem brutto	Wpływ odpisów z tytułu odroczonego podatku dochodowego	Razem netto
Bilans otwarcia w tym:	2 270 826	(431 534)	1 839 292
Dłużne aktywa finansowe wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	1 551 084	(294 706)	1 256 378
Kapitałowe aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	720 637	(136 998)	583 639
Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne	(10 583)	2 011	(8 572)
Rezerwa na odprawy emerytalne - zyski aktuarialne	9 688	(1 841)	7 847

Zmiana wyceny dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	(3 774 962)	717 243	(3 057 719)
Przeniesienie z kapitału z aktualizacji wyceny do rachunku wyników z tytułu sprzedaży dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	(91 751)	17 433	(74 318)
Przeniesienie z kapitału z aktualizacji wyceny do rachunku wyników z tytułu wyceny do wartości godziwej papierów wartościowych objętych rachunkowością zabezpieczeń	462 766	(87 926)	374 840
Zmiana wyceny kapitałowych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	518 751	(98 352)	420 399
Przeniesienie z kapitału z aktualizacji wyceny do zysków zatrzymanych wyniku na sprzedaży kapitałowych aktywów finansowych	(1 036 754)	196 772	(839 982)
Zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne	(33 133)	6 296	(26 837)
Przeniesienie z rachunku wyników na kapitał z aktualizacji wyceny z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych	5 156	(980)	4 176
Zmiana stanu rezerw na odprawy emerytalne - zyski aktuarialne	6 692	(1 258)	5 434

Bilans zamknięcia w tym:	(1 672 409)	317 694	(1 354 715)
Dłużne aktywa finansowe wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	(1 852 863)	352 044	(1 500 819)
Kapitałowe aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	202 634	(38 578)	164 056
Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne	(38 560)	7 327	(31 233)
Rezerwa na odprawy emerytalne - zyski aktuarialne	16 380	(3 099)	13 281

43. Udziały niekontrolujące

Nazwa jednostki zależnej:	Kraj założenia oraz miejsce prowadzenia działalności	Procentowy udział udziałów niekontrolujących w kapitale/w głosach		Zysk netto przypadający na udziały niekontrolujące		Łączne udziały niekontrolujące
		31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021
Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.	Polska Poznań	50,00	50,00	37 861	58 483	47 118	67 739
Santander Consumer Bank S.A.	Polska Wrocław	40,00	40,00	171 816	82 239	1 750 137	1 614 157
Razem				209 677	140 722	1 797 255	1 681 896

Skrócone informacje finansowe każdej jednostki zależnej, która posiada udziały niekontrolujące istotne dla Grupy, zostały przedstawione poniżej:

	Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.		Grupa Santander Consumer Bank S.A.
	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021
Należności od banków	116 775	150 160	331 266	355 737
Należności od klientów	-	-	19 525 706	20 663 923
Inwestycje w podmioty zależne	-	-	297 241	170 934
Inwestycyjne aktywa finansowe	-	-	3 243 044	2 933 051
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań	-	-	160 847	512 975
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego netto	5 204	7 839	587 073	652 173
Pozostałe pozycje aktywów	38 409	34 816	436 276	695 126
Aktywa razem	160 388	192 815	24 581 453	25 983 919
Zobowiązania wobec banków	-	-	2 792 467	2 538 643
Zobowiązania wobec klientów	-	-	12 789 803	12 854 030
Zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu	-	-	166 406	488 829
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	-	-	2 953 725	4 106 832
Pozostałe pozycje zobowiązań	66 152	57 336	1 443 041	2 004 144
Zobowiązania razem	66 152	57 336	20 145 442	21 992 478

Przychody	206 294	293 300	2 160 462	1 744 088
Zysk (strata) netto za okres	75 723	116 965	209 377	204 231
Dywidendy wypłacone udziałowcom niedającym kontroli	58 483	57 655	9 605	-
Przepływy pieniężne netto razem	(33 385)	7 582	(274 850)	185 763
- z działalności operacyjnej	88 316	127 095	(516 960)	1 131 239
- z działalności inwestycyjnej	(1 649)	(1 321)	(173 401)	(552 828)
- z działalności finansowej	(120 052)	(118 192)	415 511	(392 648)

44. Rachunkowość zabezpieczeń

Grupa Santander Bank Polska S.A. stosuje strategie zabezpieczające w ramach rachunkowości zabezpieczeń zgodnie z założeniami zarządzania ryzykiem opisanymi w nocie 4 sprawozdania finansowego.

Zabezpieczenie wartości godziwej

Grupa Santander Bank Polska S.A. stosuje zasady rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej w odniesieniu do następujących klas instrumentów finansowych:

· Dłużnych papierów wartościowych o stałym oprocentowaniu w PLN, EUR i USD,

· Kredytów o stałym oprocentowaniu udzielonych przez Bank w PLN.

W Santander Bank Polska S.A. transakcjami zabezpieczającymi wartość godziwą są transakcje typu Interest Rate Swap (IRS), walutowe Interest Rate Swap (CIRS) oraz Overnight Index Swap (OIS), dla których Bank płaci stałą stopę i otrzymuje zmienną. Zabezpieczanym ryzykiem jest zmiana wartości godziwej instrumentu lub portfela na skutek zmian rynkowych stóp procentowych. Transakcje te nie zabezpieczają przed zmianami wartości godziwej z tytułu ryzyka kredytowego.

Pozycje zabezpieczające wyceniane są do wartości godziwej. Pozycje zabezpieczane wyceniane są według zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem korekty do wartości godziwej z tytułu zabezpieczanego ryzyka.

Od stycznia 2016 r. Santander Bank Polska S.A. stosuje portfelową rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej ryzyka stóp procentowych dla portfela udzielonych kredytów o stałym oprocentowaniu w złotych. Transakcjami zabezpieczającymi wartość godziwą są transakcje typu IRS, dla których Bank płaci stałą stopę i otrzymuje zmienną. Celem zabezpieczenia jest wyeliminowanie ryzyka zmiany wartości godziwej portfela kredytów o stałym oprocentowaniu, wynikającej ze zmian rynkowych stóp procentowych. Marża kredytowa jest wyłączona z relacji zabezpieczającej.

Szczegóły dotyczące powyższych transakcji na dzień 31.12.2022 r. i w okresie porównawczym zawierają poniższe tabele:

	Rozkład nominałów przepływów pieniężnych
Wartość nominalna instrumentów zabezpieczających	Do 1 miesiąca	Od 1 miesiąca do 3 miesięcy	Od 3 miesięcy do 1 roku	Od 1 roku do 5 lat	Powyżej 5 lat	Razem
31.12.2022
Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych	-	2 914 117	7 121 855	15 892 305	1 199 688	27 127 965
IRS	-	-	2 922 220	12 000 069	614 000	15 536 289
CIRS	-	-	-	668 143	241 938	910 081
CCIRS	-	2 914 117	4 199 635	3 224 093	343 750	10 681 595
Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych	-	3 113 150	7 298 071	16 871 424	1 332 728	28 615 373
IRS	-	-	2 922 220	12 000 069	614 000	15 536 289
CIRS	-	-	-	668 143	241 938	910 081
CCIRS	-	3 113 150	4 375 851	4 203 212	476 790	12 169 003
31.12.2021
Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych	569 167	150 000	1 794 167	9 599 523	2 235 180	14 348 037
IRS	-	150 000	1 225 000	2 077 000	983 000	4 435 000
CIRS	-	-	-	505 934	-	505 934
CCIRS	569 167	-	569 167	7 016 589	1 252 180	9 407 103
Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych	741 400	150 000	1 966 400	10 440 648	2 606 666	15 905 114
IRS	-	150 000	1 225 000	2 077 000	983 000	4 435 000
CIRS	-	-	-	505 934	-	505 934
CCIRS	741 400	-	741 400	7 857 714	1 623 666	10 964 180

.

Parametry cenowe instrumentów zabezpieczających	Do 1 miesiąca	Od 1 miesiąca do 3 miesięcy	Od 3 miesięcy do 1 roku	Od 1 roku do 5 lat	Powyżej 5 lat
31.12.2022
Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych
Średnia stała stopa procentowa	-	3,8660	6,5588	6,4405	5,8157
Średni kurs CHF / PLN	-	4,7679	4,7679	4,7679	4,7679
Średni kurs EUR/ PLN	-	4,6899	4,6899	4,6899	4,6899
Średni kurs USD / PLN	-	4,4018	4,4018	4,4018	4,4018
Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych
Średnia stała stopa procentowa	-	6,2953	4,9945	4,1762	1,5409
Średni kurs CHF / PLN	-	4,7679	4,7679	4,7679	4,7679
Średni kurs EUR/ PLN	-	4,6899	4,6899	4,6899	4,6899
Średni kurs USD / PLN	-	4,4018	4,4018	4,4018	4,4018
31.12.2021
Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych
Średnia stała stopa procentowa	0,6900	0,2925	0,8094	0,9491	0,9768
Średni kurs CHF / PLN	4,4484	4,4484	4,4484	4,4484	4,4484
Średni kurs EUR / PLN	4,5994	4,5994	4,5994	4,5994	4,5994
Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych
Średnia stała stopa procentowa	(0,2023)	2,9500	3,8598	1,1008	1,3089
Średni kurs CHF / PLN	4,4484	4,4484	4,4484	4,4484	4,4484
Średni kurs EUR / PLN	4,5994	4,5994	4,5994	4,5994	4,5994

.

	31.12.2022		31.12.2021
Instrumenty zabezpieczające desygnowane do zabezpieczenia wartości godziwej	Pozycja zabezpieczana: Obligacje stałokuponowe	Pozycja zabezpieczana: Portfel kredytów udzielonych opartych o stałą stopę procentową	Pozycja zabezpieczana: Obligacje stałokuponowe	Pozycja zabezpieczana: Portfel kredytów udzielonych opartych o stałą stopę procentową
Wartość nominalna instrumentu zabezpieczającego	11 422 671	225 000	4 615 934	275 000
Pochodne instrumenty zabezpieczające - aktywa (wartość bilansowa)	466 714	20 578	151 141	11 902
Pochodne instrumenty zabezpieczające - zobowiązania (wartość bilansowa)	25 508	-	28 463	642
Pozycja sprawozdania z sytuacji finansowej, która zawiera instrument zabezpieczający	Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS i CIRS)	Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS)	Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS, CIRS)	Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS)
Ryzyko zabezpieczane	Ryzyko stopy procentowej	Ryzyko stopy procentowej	Ryzyko stopy procentowej	Ryzyko stopy procentowej
Okres przez jaki instrumenty mają wpływ na wynik Banku	do roku 2029	do roku 2024	do roku 2029	do roku 2024

.

	31.12.2022		31.12.2021
Pozycje objęte rachunkowością zabezpieczeń wartości godziwej	Obligacje stałokuponowe	Portfel kredytów udzielonych opartych o stałą stopę procentową	Obligacje stałokuponowe	Portfel kredytów udzielonych opartych o stałą stopę procentową
Wartość bilansowa pozycji zabezpieczanej w tym:
Aktywa	11 422 671	225 000	4 615 934	275 000
Zobowiązania	-	-	-	-
Skumulowana kwota korekt zabezpieczenia wartości godziwej pozycji zabezpieczonej ujęta w rachunku zysków i strat i uwzględniona w wartości bilansowej, w tym:
Aktywa	(519 057)	(17 541)	(164 938)	(13 433)
Zobowiązania	-	-	-	-
Pozycja sprawozdania z sytuacji finansowej, która zawiera instrument zabezpieczany	Inwestycyjne instrumenty finansowe	Należności od klientów	Inwestycyjne aktywa finansowe	Należności od klientów

Na dzień 31.12.2022 r. Spółka Santander Leasing S.A. nie posiadała instrumentów pochodnych desygnowanych do rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej. W poprzednich okresach miały miejsce relacje opisane poniżej.

Szczegóły dotyczące powyższych transakcji na dzień 31.12.2022 r. i w okresie porównawczym zawierają poniższe tabele:

	Rozkład nominałów przepływów pieniężnych
Wartość nominalna instrumentów zabezpieczających	Do 1 miesiąca	Od 1 miesiąca do 3 miesięcy	Od 3 miesięcy do 1 roku	Od 1 roku do 5 lat	Powyżej 5 lat	Razem
31.12.2022
Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych	-	-	-	-	-	-
CIRS	-	-	-	-	-	-
Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych	-	-	-	-	-	-
CIRS	-	-	-	-	-	-
31.12.2021
Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych	-	69 203	69 203	-	-	138 406
CIRS	-	69 203	69 203	-	-	138 406
Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych	-	69 203	69 203	-	-	138 406
CIRS	-	69 203	69 203	-	-	138 406

.

Parametry cenowe instrumentów zabezpieczających	Do 1 miesiąca	Od 1 miesiąca do 3 miesięcy	Od 3 miesięcy do 1 roku	Od 1 roku do 5 lat	Powyżej 5 lat
31.12.2022
Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych
Średnia stała stopa procentowa	-	-	-	-	-
Średni kurs EUR / PLN	-	-	-	-	-
Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych
Średnia zmienna stopa procentowa	-	-	-	-	-
Średni kurs EUR / PLN	-	-	-	-	-
31.12.2021
Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych
Średnia stała stopa procentowa	(0,2400)	(0,2400)	(0,2400)	-	-
Średni kurs EUR / PLN	4,5994	4,5994	4,5994	-	-
Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych
Średnia zmienna stopa procentowa	(0,5930)	(0,5930)	(0,5930)	-	-
Średni kurs EUR / PLN	4,5994	4,5994	4,5994	-	-

	31.12.2022	31.12.2021
Instrumenty zabezpieczające desygnowane do zabezpieczenia wartości godziwej	Pozycja zabezpieczana: Otrzymane kredyty o stałej stopie procentowej
Wartość nominalna instrumentu zabezpieczającego	-	138 406
Pochodne instrumenty zabezpieczające - aktywa (wartość bilansowa)	-	134
Pochodne instrumenty zabezpieczające - zobowiązania (wartość bilansowa)	-	-
Pozycja sprawozdania z sytuacji finansowej, która zawiera instrument zabezpieczający	-	Pochodne instrumenty zabezpieczające (CIRS)
Ryzyko zabezpieczane	-	Ryzyko stopy procentowej
Okres przez jaki instrumenty mają wpływ na wynik Santander Leasing S.A.	-	do roku 2022

.

	31.12.2022	31.12.2021
Pozycje objęte rachunkowością zabezpieczeń wartości godziwej	Otrzymane kredyty o stałej stopie procentowej
Wartość bilansowa pozycji zabezpieczanej w tym:	-	(138 407)
Aktywa	-	-
Zobowiązania	-	138 407
Skumulowana kwota korekt zabezpieczenia wartości godziwej pozycji zabezpieczonej ujęta w rachunku zysków i start i uwzględniona w wartości bilansowej w tym:	(201 774)	(694)
Aktywa
Zobowiązania	201 774	694
Pozycja sprawozdania z sytuacji finansowej, która zawiera instrument zabezpieczany	Zobowiązania wobec banków	Zobowiązania wobec banków

.Zabezpieczenie przepływów pieniężnych

Grupa Santander Bank Polska S.A. stosuje zasady rachunkowości zabezpieczeń przyszłych przepływów pieniężnych w stosunku do portfeli kredytów komercyjnych i hipotecznych o zmiennym oprocentowaniu w PLN i denominowanych w EUR i CHF z maksymalną zapadalnością przypadającą za 32 lata oraz do emisji własnej w EUR z zapadalnością przypadającą za 2 lata.

Strategie zabezpieczające stosowane w Grupie Santander Bank Polska S.A. mają na celu zabezpieczenie ekspozycji Grupy przed ryzykiem zmiany wielkości przyszłych przepływów pieniężnych, wynikających z ryzyka zmiany stóp procentowych oraz dla portfeli denominowanych do walut obcych i emisji własnej w walucie EUR, również wynikających z ryzyka walutowego.

Powiązania zabezpieczające konstruowane są przy użyciu transakcji Interest Rate Swap (IRS) oraz dwuwalutowych Currency Interest Rate Swap (CCIRS). W celu pomiaru efektywności zabezpieczenia Bank stosuje metodę tzw. „derywatu hipotetycznego”, w której pozycja zabezpieczana odzwierciedlona jest transakcją pochodną o określonej charakterystyce.

Pozycje zabezpieczane wyceniane są według zamortyzowanego kosztu. Pozycje zabezpieczające wyceniane są do wartości godziwej. Przy spełnionych warunkach efektywności powiązań, zmiana wartości godziwej instrumentów zabezpieczających jest ujmowana w kapitałach własnych.

W związku z wprowadzonymi w 2022 roku tzw. „wakacjami kredytowymi” Bank dokonał analizy portfela kredytów hipotecznych w PLN pod kątem wystarczalności przyszłych przepływów pieniężnych z portfela i ustanowionych zabezpieczeń. Po wyeliminowaniu kredytów objętych wakacjami kredytowymi, portfel kredytów hipotecznych pozostał w pełni wystarczalny aby kontynuować ustanowione relacje zabezpieczające. W oparciu o przeprowadzoną analizę Bank utrzymał w 2022 r. wszystkie relacje zabezpieczające w PLN.

Powiązania zabezpieczające z uwzględnieniem wakacji kredytowych w ramach rachunkowości zabezpieczeń pozostały efektywne.

Jednocześnie, w okresach kwartalnych, Bank analizował wystarczalność portfela kredytowego w CHF w kontekście toczących się postępowań sądowych i potencjalnego negatywnego wpływu tych rozstrzygnięć na wysokość przyszłych przepływów pieniężnych w CHF. Ze względu na ukształtowane orzecznictwo w tym zakresie i oceny Banku dot. przyszłych spraw sądowych, Bank bierze pod uwagę możliwość rozwiązania ustanowionych relacji w kolejnych okresach.

Szczegóły dotyczące powyższych transakcji dla Santander Bank Polska S.A. na dzień 31.12.2022 r. i w okresie porównawczym zawierają poniższe tabele:

	31.12.2022			31.12.2021
Instrumenty zabezpieczające desygnowane do zabezpieczenia przepływów pieniężnych	Pozycja zabezpieczana: Portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu w PLN	Pozycja zabezpieczana: Portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu denominowany w EUR i CHF	Pozycja zabezpieczana: Emisje w EUR	Pozycja zabezpieczana: Portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu w PLN	Pozycja zabezpieczana: Portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu denominowany w EUR i CHF	Pozycja zabezpieczana: Emisje w EUR
Wartość nominalna instrumentu zabezpieczającego	4 798 700	6 376 653	5 792 350	50 000	7 490 330	3 473 850
Pochodne instrumenty zabezpieczające - aktywa (wartość bilansowa)	309	-	50 323	-	-	-
Pochodne instrumenty zabezpieczające - zobowiązania (wartość bilansowa)	115 882	1 665 037	65 613	2 061	1 570 523	40 135
Pozycja sprawozdania z sytuacji finansowej, która zawiera instrument zabezpieczający	Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS, CCIRS)	Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS, CCIRS)	Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS, CCIRS)	Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS, CCIRS)	Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS, CCIRS)	Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS, CCIRS)
Zmiana wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego jako podstawa ujęcia nieefektywności rachunkowości zabezpieczeń w danym okresie	171 492	(158 298)	(78 711)	2 248	(1 957)	(7 081)
Saldo zysków / strat z tytułu zabezpieczenia ujęte w okresie sprawozdawczym w innych całkowitych dochodach	171 492	(125 968)	(79 927)	2 248	(12 442)	(7 081)
Wartość nieefektywności instrumentu zabezpieczającego ujęta w wyniku finansowym	-	(32 330)	1 216	-	10 484	-
Pozycja rachunku zysków i strat która zawiera ujętą nieefektywność zabezpieczenia	Wynik handlowy i rewaluacja	Wynik handlowy i rewaluacja	Wynik handlowy i rewaluacja	Wynik handlowy i rewaluacja	Wynik handlowy i rewaluacja	Wynik handlowy i rewaluacja
Ryzyko zabezpieczane	Ryzyko stopy procentowej	Ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe	Ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe	Ryzyko stopy procentowej	Ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe	Ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe
Okres przez jaki instrumenty mają wpływ na wynik Banku	do roku 2027	do roku 2028	do roku 2023	do roku 2027	do roku 2028	do roku 2023

.

		31.12.2022			31.12.2021
Pozycje objęte rachunkowością zabezpieczeń przepływów pieniężnych	Portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu w PLN		Portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu denominowany w EUR i CHF	Pozycja zabezpieczana: Emisje w EUR	Portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu w PLN	Portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu denominowany w EUR i CHF	Pozycja zabezpieczana: Emisje w EUR
Zmiana wartości pozycji zabezpieczanej stosowanej jako podstawa ujęcia nieefektywności zabezpieczenia w okresie	171 492		(125 968)	(79 927)	2 248	(12 442)	(7 081)

Szczegóły dotyczące powyższych transakcji dla Santander Consumer Bank S.A. na dzień 31.12.2022 r. i w okresie porównawczym zawierają poniższe tabele:

	Rozkład nominałów przepływów pieniężnych
Wartość nominalna instrumentów zabezpieczających	Do 1 miesiąca	Od 1 miesiąca do 3 miesięcy	Od 3 miesięcy do 1 roku	Od 1 roku do 5 lat	Powyżej 5 lat	Razem
31.12.2022
Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych	-	77 761	473 935	228 823	-	780 519
FXSWAP		77 761	473 935	104 923		656 619
CCIRS	-	-	-	123 900	-	123 900
Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych	-	76 286	514 933	286 075	-	877 294
FXSWAP	-	76 286	514 933	119 198	-	710 417
CCIRS	-	-	-	166 877	-	166 877
31.12.2021
Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych	-	-	139 790	714 864	-	854 654
FXSWAP	-	-	-	399 539	-	399 539
CCIRS	-	-	139 790	315 325	-	455 115
Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych	-	-	266 904	689 502	-	956 406
FXSWAP	-	-	111 210	311 388	-	422 598
CCIRS	-	-	155 694	378 114	-	533 808

.

Parametry cenowe instrumentów zabezpieczających	Do 1 miesiąca	Od 1 miesiąca do 3 miesięcy	Od 3 miesięcy do 1 roku	Od 1 roku do 5 lat	Powyżej 5 lat
31.12.2022
Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych
Średnia stała stopa procentowa	-	-	-	0,0770	-
Średni kurs CHF / PLN	4,7679	-	-		-
Średni kurs EUR / PLN	4,6899	-	-		-
Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych
Średnia stała stopa procentowa	-	-	-	(0,0001)	-
Średni kurs CHF / PLN	4,7679	-	-	-	-
Średni kurs EUR / PLN	4,6899	-	-	-	-
31.12.2021
Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych
Średnia stała stopa procentowa	-	-	0,9650	1,8459	-
Średni kurs CHF / PLN	4,4484	-	-	-	-
Średni kurs EUR / PLN	4,5994	-	-	-	-
Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych
Średnia stała stopa procentowa	-	-	(0,7704)	(0,7784)	-
Średni kurs CHF / PLN	4,4484	-	-	-	-
Średni kurs EUR / PLN	4,5994	-	-	-	-

.

	31.12.2022	31.12.2021
Instrumenty zabezpieczające desygnowane do zabezpieczenia przepływów pieniężnych	Pozycja zabezpieczana: Portfel kredytów walutowych w CHF
Wartość nominalna instrumentu zabezpieczającego	877 294	956 406
Pochodne instrumenty zabezpieczające - aktywa (wartość bilansowa)	11 253	-
Pochodne instrumenty zabezpieczające - zobowiązania (wartość bilansowa)	107 049	120 510
Pozycja sprawozdania z sytuacji finansowej, która zawiera instrument zabezpieczający	Pochodne instrumenty zabezpieczające (CCIRS, FXSWAP)	Pochodne instrumenty zabezpieczające (CCIRS, FXSWAP)
Zmiana wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego jako podstawa ujęcia nieefektywności rachunkowości zabezpieczeń w danym okresie	844	(25 045)
Saldo zysków / strat z tytułu zabezpieczenia ujęte w okresie sprawozdawczym w innych całkowitych dochodach	3 612	(24 312)
Wartość nieefektywności instrumentu zabezpieczającego ujęta w wyniku finansowym	(2 767)	(733)
Pozycja rachunku zysków i strat która zawiera ujętą nieefektywność zabezpieczenia	Wynik handlowy i rewaluacja	Wynik handlowy i rewaluacja
Ryzyko zabezpieczane	Ryzyko walutowe	Ryzyko walutowe
Okres przez jaki instrumenty mają wpływ na wynik Banku	do roku 2024	do roku 2024

.

	31.12.2022	31.12.2021
Pozycje objęte rachunkowością zabezpieczeń przepływów pieniężnych	Pozycja zabezpieczana: Portfel kredytów walutowych w CHF
Zmiana wartości pozycji zabezpieczanej stosowanej jako podstawa ujęcia nieefektywności zabezpieczenia w okresie	(75 229)	(93 579)

Wycena do wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego po pomniejszeniu o podatek odroczony rozpoznana jest w pozycji całkowite dochody i akumulowana w kapitałach własnych Grupy w ciągu okresu i wykazana w nocie 42.

Wpływ reformy IBOR

Grupa Santander Bank Polska S.A. stosuje zabezpieczenia przepływów pieniężnych oraz zabezpieczenia wartości godziwej, na które ma wpływ reforma wskaźników referencyjnych stopy procentowej.

Instrumentami zabezpieczanymi w ramach rachunkowości zabezpieczeń są:

· kredyty komercyjne i hipoteczne o zmiennym oprocentowaniu w PLN, EUR i CHF,

· kredyty hipoteczne o stałym oprocentowaniu w PLN,

· dłużne papiery wartościowe o stałym oprocentowaniu w PLN, EUR i USD,

· emisje własne w EUR.

Na dzień 31.12.2022 w rachunkowości zabezpieczeń Santander Bank Polska S.A. ustanowionych jest 238 relacji zabezpieczających. Instrumentami zabezpieczającymi ww. portfele są transakcje pochodne IRS, CIRS oraz OIS dla ekspozycji w PLN, EUR i USD (121 relacji powiązanych ze 121 transakcjami IRS, 8 relacji powiązanych z 8 transakcjami CIRS oraz 2 relacje powiązane z 2 transakcjami OIS) i CCIRS dla ekspozycji w EUR i CHF (45 relacji powiązanych z 36 transakcjami CCIRS).

Oprocentowanie ww. instrumentów pochodnych bazuje na zmiennej stawce WIBOR 3M lub 6M (dotyczy 188 transakcji pochodnych), zmiennej stawce EURIBOR 3M lub 6M (dotyczy 18 transakcji pochodnych), zmiennej stawce SARON 3M (dotyczy 21 transakcji pochodnych) oraz zmiennej stawce SOFR USD (dotyczy 2 transakcji pochodnych). Relacje będą sukcesywnie wygasać do 2032 r.

W 2023 r. wygaśnie 36 relacji, w kolejnych 5 latach wygaśnie 197 relacji, a w latach 2029-2032 włącznie wygaśnie 5 relacji (w tym tylko w 2032 roku 1 relacja).

W przypadku umów kredytowych odnoszących się do stawki LIBOR CHF Bank przeszedł na wskaźniki RFR zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej, a w przypadku instrumentów pochodnych, które zabezpieczają ten portfel, stawka LIBOR CHF zmieniła się zgodnie ze standardem ISDA Protocol. W oparciu o przeprowadzony test efektywności bazujący na nowych stawkach dla CHF - zarówno dla portfela

kredytowego jak i instrumentu zabezpieczającego – Bank ocenił, że istnieje wysokie prawdopodobieństwo spełnienia wymogu efektywności ustanowionych relacji hedgingowych w przyszłości.

W związku z powyższym, w przypadku strategii zabezpieczających portfel kredytowy w CHF, Bank kontynuuje ustanowione relacje zabezpieczające w oparciu o istniejące instrumenty. W 2022 roku Bank utrzymał wszystkie relacje zabezpieczające portfel w CHF.

Szczegółowe informacje na temat pochodnych i niepochodnych instrumentów finansowych objętych reformą wskaźnika referencyjnego stopy procentowej wraz z podsumowaniem działań podjętych przez Bank w celu zarządzania ryzykiem wynikającym z reformy oraz wpływem rachunkowym, w tym wpływem na powiązania zabezpieczające, znajdują się w nocie 4, Zarządzanie Ryzykiem oraz nocie 44 Rachunkowość zabezpieczeń, instrumenty pochodne zabezpieczające.

Rachunkowość zabezpieczeń, na którą może mieć wpływ reforma IBOR jest również stosowana w spółkach zależnych Santander Bank Polska S.A.

Na koniec roku 2022 Santander Leasing S.A nie posiadał żadnego powiązania pod rachunkowością zabezpieczeń. Ostatnia relacja wygasła we wrześniu 2022 r.

W Santander Consumer Bank S.A. (SCB) na koniec 2022 roku aktywna była 1 transakcja CCIRS oparta o LIBOR 3M/WIBOR 3M. Transakcje CIRS, które zapadły w 2022 roku nie zostały przedłużone.

Dodatkowo SCB zawarł cztery transakcje FX Swap CHFPLN na okres poniżej 1 roku (54 mln CHF), dwie transakcje na okres do 2 lat (40 mln CHF) i jedną na okres do 3 lat (55 mln CHF), które również zostały powiązane z kredytami hipotecznymi w ramach rachunkowości zabezpieczeń.

45. Transakcje z przyrzeczeniem odkupu i odsprzedaży

Grupa Kapitałowa Santander Bank Polska S.A. pozyskuje fundusze poprzez sprzedaż instrumentów finansowych z przyrzeczeniem ich odkupu w przyszłości po z góry ustalonej cenie.

Przedmiotem transakcji repo i sell-buy-back mogą być papiery wartościowe stanowiące portfel bilansowy Grupy.

.	31.12.2022	31.12.2021
	wartość bilansowa	wartość bilansowa
Zobowiązania wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (z klauzulą przyrzeczenia odkupu)	2 324 926	510 277
Wartość godziwa papierów wartościowych stanowiących zabezpieczenie w transakcjach sell-buy-back/repo	2 318 219	534 437
Należności z klauzulą odsprzedaży (buy sell back transactions)	13 824 606	453 372
Wartość godziwa papierów zablokowanych pod buy-sell-back/reverse repo transactions	13 527 180	453 153

Należności z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu	31.12.2022	31.12.2021
Należności z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu wobec banków	13 538 405	256 548
Należności z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu wobec klientów	286 201	196 824
Razem	13 824 606	453 372

.

Zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu	31.12.2022	31.12.2021
Zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu wobec banków	2 324 926	510 277
Zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu wobec klientów	-	-
Razem	2 324 926	510 277

Papiery wartościowe będące przedmiotem transakcji repo oraz sell-buy-back stanowiące portfel bilansowy Grupy, nie są usuwane z bilansu, gdyż Grupa zachowuje znacząco wszystkie korzyści, stanowiące przychody odsetkowe od zastawionych papierów i ryzyka, ryzyko stopy procentowej i ryzyko kredytowe emitenta, wynikające z tych aktywów.

W przypadku transakcji z przyrzeczeniem odkupu wszelkie opisane powyżej koszty oraz ryzyka związane z posiadaniem aktywów oraz możliwość ich sprzedaży pozostają po stronie Grupy.

Grupa nabywa także instrumenty finansowe z przyrzeczeniem ich odsprzedaży w przyszłości (transakcje reverse repo oraz buy-sell-back) po tej samej cenie powiększonej o z góry ustaloną kwotę odsetek.

Papiery wartościowe będące przedmiotem transakcji reverse repo oraz buy-sell-back nie są ujmowane w bilansie, gdyż Grupa nie przyjmuje znacząco wszystkich korzyści i ryzyk wynikających z tych aktywów.

Aktywa finansowe będące przedmiotem transakcji reverse repo oraz buy-sell-back stanowią zabezpieczenie przyjęte przez Grupę, które Grupa ma prawo sprzedać lub zastawić.

Instrumenty finansowe stanowiące zabezpieczenie dla transakcji z przyrzeczeniem odkupu (reverse repo) mogą podlegać sprzedaży lub obciążeniu w ramach standardowo zawartych umów, ale podlegają zwrotowi w dacie zapadalności transakcji.

46. Kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych

Grupa zawiera umowy ramowe typu ISDA (International Swaps and Derivatives Association Master Agreements) oraz GMRA (Global Master Repurchase Agreement) przewidujące w sytuacji wystąpienia określonego przypadku naruszenia możliwość rozwiązania transakcji i rozliczenia z kontrahentem na podstawie skompensowanej kwoty wzajemnych należności i zobowiązań.

Dodatkowo w ramach realizacji umów CSA (Credit Support Annex) kontrahent zabezpiecza ekspozycje wynikające z instrumentów pochodnych poprzez złożenie depozytu zabezpieczającego. W tabeli zaprezentowano kwoty wyceny do wartości godziwej instrumentów pochodnych (zarówno zaklasyfikowanych do portfela przeznaczone do obrotu, jak i desygnowanych jako instrumenty zabezpieczające w rachunkowości zabezpieczeń) oraz zabezpieczeń pieniężnych objętych umowami ramowymi umożliwiającymi kompensowanie w określonych okolicznościach. rębnie zaprezentowano kwoty instrumentów nie podlegających kompensacji.

	Kwoty brutto przed kompensatą w sprawozdaniu z sytuacji finansowej	Kompensata brutto w sprawozdaniu z sytuacji finansowej	Kwoty netto po kompensacie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej	Kwoty objęte porozumieniem ramowym lub podobnym porozumieniem dotyczącym kompensowania niepodlegające kompensacie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej		Wartość netto zaangażowania	Kwoty nieobjęte egzekwowalnym porozumieniem dotyczącym kompensowania	Suma bilansowa
				Instrumenty finansowe	Otrzymane zabezpieczenie w formie pieniężnej i papierów wartościowych
Kompensowanie aktywów finansowych i zobowiązań finansowych na 31.12.2022 r.	(a)	(b)	(c) = (a) ‒ (b)	(d)	(e)	(c) ‒ (d) ‒ (e)	(f)	(c) + (f)
Aktywa
Należności od innych banków
- Umowy z przyrzeczeniem odsprzedaży zawarte z innymi bankami	13 538 405	-	13 538 405	-	13 287 408	250 997	-	13 538 405
Należności od klientów
- Umowy z przyrzeczeniem odsprzedaży	286 201	-	286 201	-	283 648	2 553	-	286 201
Inne aktywa finansowe:
- Pochodne instrumenty finansowe	13 131 993	10 320 318	2 811 675	1 035 507	2 018 544	(242 376)	4 376 571	7 188 246
AKTYWA OGÓŁEM OBJĘTE KOMPENSATĄ, POROZUMIENIEM RAMOWYM LUB PODOBNYM POROZUMIENIEM DOTYCZĄCYM KOMPENSOWANIA	26 956 599	10 320 318	16 636 281	1 035 507	15 589 600	11 174	4 376 571	21 012 852
Zobowiązania
- Pochodne instrumenty finansowe	14 273 946	10 320 318	3 953 628	1 035 507	3 083 590	(165 469)	4 938 727	8 892 355
- Umowy z przyrzeczeniem odkupu	2 324 926	-	2 324 926	-	2 290 524	34 402	-	2 324 926
ZOBOWIĄZANIA OGÓŁEM OBJĘTE KOMPENSATĄ, POROZUMIENIEM RAMOWYM LUB PODOBNYM POROZUMIENIEM DOTYCZĄCYM KOMPENSOWANIA	16 598 872	10 320 318	6 278 554	1 035 507	5 374 114	(131 067)	4 938 727	11 217 281

.

	Kwoty brutto przed kompensatą w sprawozdaniu z sytuacji finansowej	Kompensata brutto w sprawozdaniu z sytuacji finansowej	Kwoty netto po kompensacie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej	Kwoty objęte porozumieniem ramowym lub podobnym porozumieniem dotyczącym kompensowania niepodlegające kompensacie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej		Wartość netto zaangażowania	Kwoty nieobjęte egzekwowalnym porozumieniem dotyczącym kompensowania	Suma bilansowa
				Instrumenty finansowe	Otrzymane zabezpieczenie w formie pieniężnej i papierów wartościowych
Kompensowanie aktywów finansowych i zobowiązań finansowych na 31.12.2021 r.	(a)	(b)	(c) = (a) ‒ (b)	(d)	(e)	(c) ‒ (d) ‒ (e)	(f)	(c) + (f)
Aktywa
Należności od innych banków
- Umowy z przyrzeczeniem odsprzedaży zawarte z innymi bankami	256 548	-	256 548	-	255 384	1 164	-	256 548
Należności od klientów
- Umowy z przyrzeczeniem odsprzedaży	196 824	-	196 824	-	196 134	690	-	196 824
Inne aktywa finansowe:
- Pochodne instrumenty finansowe	8 392 406	4 922 340	3 470 066	2 249 311	749 809	470 946	351 549	3 821 615
AKTYWA OGÓŁEM OBJĘTE KOMPENSATĄ, POROZUMIENIEM RAMOWYM LUB PODOBNYM POROZUMIENIEM DOTYCZĄCYM KOMPENSOWANIA	8 845 778	4 922 340	3 923 438	2 249 311	1 201 327	472 800	351 549	4 274 987
Zobowiązania
- Pochodne instrumenty finansowe	9 791 214	4 922 340	4 868 874	2 249 311	2 197 654	421 909	385 956	5 254 830
- Umowy z przyrzeczeniem odkupu	510 277	-	510 277	-	436 830	73 447	-	510 277
ZOBOWIĄZANIA OGÓŁEM OBJĘTE KOMPENSATĄ, POROZUMIENIEM RAMOWYM LUB PODOBNYM POROZUMIENIEM DOTYCZĄCYM KOMPENSOWANIA	10 301 491	4 922 340	5 379 151	2 249 311	2 634 484	495 356	385 956	5 765 107

47. Wartość godziwa

Wartość godziwa to cena, którą otrzymano by za sprzedaż składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w przeprowadzonej na zwykłych warunkach transakcji między uczestnikami rynku na dzień wyceny.

Poniżej znajduje się podsumowanie wartości bilansowych i godziwych dla poszczególnych grup aktywów i zobowiązań niewycenianych do wartości godziwej w sprawozdaniu finansowym.

AKTYWA	31.12.2022		31.12.2021
AKTYWA	Wartość bilansowa	Wartość godziwa	Wartość bilansowa	Wartość godziwa
Gotówka i operacje z bankami centralnymi	10 17 022	10 17 022	8 438 275	8 438 275
Należności od banków	9 577 499	9 577 499	2 690 252	2 690 252
Należności od klientów wyceniane w zamortyzowanym koszcie, w tym:	137 888 696	138 751 711	133 378 724	136 175 898
-z tytułu kredytów dla klientów indywidualnych	25 749 057	26 194 283	25 533 607	25 506 355
-z tytułu kredytów hipotecznych	52 529 798	52 729 193	53 941 030	56 649 001
-z tytułu kredytów korporacyjnych	58 730 630	58 949 024	53 779 474	53 895 929
Należności z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu	13 824 606	13 824 606	453 372	453 372
Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie	15 499 348	13 332 182	1 421 272	1 411 022
ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązania wobec banków	4 031 252	4 031 252	4 400 138	4 400 138
Zobowiązania wobec klientów	196 496 806	196 431 894	185 373 443	185 272 700
Zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu	2 324 926	2 324 926	510 277	510 277
Zobowiązania podporządkowane	2 807 013	2 782 760	2 750 440	2 743 086

Poniżej znajduje się podsumowanie głównych metod i założeń wykorzystywanych podczas szacowania wartości godziwych instrumentów finansowych z powyższej tabeli.

Aktywa i zobowiązania finansowe niewyceniane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej do wartości godziwej

W Grupie znajdują się instrumenty finansowe, które zgodnie z MSSF w sprawozdaniu nie są prezentowane w wartości godziwej. Dla oszacowania wartości godziwej tych instrumentów zastosowano następujące metody i założenia.

Należności od banków: Wartość godziwa lokat i depozytów jest szacowana w oparciu o zdyskontowane przepływy przy zastosowaniu bieżących stóp procentowych rynku pieniężnego pozostającym w terminie do wykupu dla należności o podobnym ryzyku kredytowym i w danej walucie. W przypadku depozytów wypłacanych na żądanie, bez ustalonej daty wymagalności lub o terminie wymagalności do 6 miesięcy, zakłada się, że ich wartość godziwa nie różni się istotnie od wartości bilansowej. Znaczenie długoterminowej współpracy z depozytariuszami nie jest brane pod uwagę w procesie szacowania wartości godziwej tych instrumentów. Należności od banków zostały zaklasyfikowane w całości do kategorii III hierarchii wartości godziwej ze względu na fakt zastosowania modelu wyceny z istotnymi nieobserwowalnymi danymi wejściowymi.

Należności od klientów: Są wykazywane w wartości netto po uwzględnieniu odpisów aktualizujących z tytułu rezerw. Wartość godziwa zostaje wyliczona jako zdyskontowana wartość oczekiwanych przyszłych płatności kapitału i odsetek. Zakłada się, że spłaty kredytów i pożyczek następować będą w terminach uzgodnionych w umowach. Oszacowana wartość godziwa kredytów i pożyczek odzwierciedla zmianę w poziomie ryzyka kredytowego (marż) od momentu udzielenia kredytu oraz zmiany poziomu stóp procentowych. Należności od klientów zostały zaklasyfikowane w całości do kategorii III hierarchii wartości godziwej ze względu na fakt zastosowania modelu wyceny z istotnymi nieobserwowalnymi danymi wejściowymi, czyli bieżącymi marżami osiąganymi na nowo udzielanych kredytach. Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie: wartość godziwa szacowana w oparciu o kwotowania rynkowe. Instrumenty zaklasyfikowane do kategorii I hierarchii wartości godziwej.

Zobowiązania wobec banków i zobowiązania wobec klientów: Wartość godziwą depozytów o terminie wymagalności powyżej 6 miesięcy oszacowano na podstawie przepływów pieniężnych zdyskontowanych bieżącymi stopami procentowymi właściwymi dla depozytów o zbliżonych terminach wymagalności. W przypadku depozytów wypłacanych na żądanie, bez ustalonej daty wymagalności lub o terminie wymagalności do 6 miesięcy, zakłada się, że ich wartość godziwa nie różni się istotnie od wartości bilansowej. Znaczenie długoterminowej współpracy z depozytariuszami nie jest brane pod uwagę w procesie szacowania wartości godziwej tych instrumentów. Zobowiązania wobec banków i zobowiązania wobec klientów zostały zaklasyfikowane w całości do kategorii III hierarchii wartości godziwej ze względu na fakt zastosowania modelu wyceny z istotnymi nieobserwowanymi danymi wejściowymi.

Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych oraz zobowiązania podporządkowane: Grupa przyjęłą założenie, że wartość godziwa tych instrumentów opiera się na zdyskontowanych przepływach pieniężnych przy zastosowaniu odpowiednich stóp procentowych. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych oraz zobowiązania podporządkowane zostały

zaklasyfikowane w całości do kategorii III hierarchii wartości godziwej ze względu na fakt zastosowania modelu wyceny z istotnymi nieobserwowanymi danymi wejściowymi.

Dla zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych oraz pozostałych pozycji zobowiązań, niewycenianych do wartości godziwej w sprawozdaniu finansowym, m.in., zobowiązań z tytułu leasingu oraz pozostałych zobowiązań- wartość godziwa nie różni się istotnie w stosunku do prezentowanej ich wartości bilansowej.

Aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w wartości godziwej

W prezentowanych okresach sprawozdawczych Grupa dokonała następującego zaklasyfikowania instrumentów finansowych wycenianych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej do wartości godziwej do odpowiednich kategorii:

Kategoria I (kwotowania aktywnego rynku): dłużne, kapitałowe i pochodne instrumenty finansowe, które na dzień bilansowy zostały wycenione na podstawie cen kwotowanych na aktywnym rynku. Do tej kategorii Grupa klasyfikuje obligacje Skarbu Państwa, bony skarbowe, akcje spółek notowanych na giełdzie oraz kontrakty terminowe na indeks WIG 20.

Kategoria II (techniki wyceny w oparciu o parametry pochodzące z rynku): Zaliczone do niej są instrumenty pochodne, które są wyceniane w oparciu o model zdyskontowanych przepływów bazujący na krzywej dochodowości z rynku międzybankowego.

Kategoria III (techniki wyceny z wykorzystaniem istotnych parametrów niepochodzących z rynku): Do kategorii tej należą niekwotowane na aktywnym rynku kapitałowe papiery wartościowe, wycenione przez Grupę na podstawie eksperckiego modelu wyceny; certyfikaty inwestycyjne wycenione na dzień bilansowy na podstawie ceny ogłaszanej przez fundusz; dłużne papiery wartościowe oraz część należności od klientów z tytułu kart kredytowych oraz kredyty i pożyczki objęte procesem underwritingu, czyli części ekspozycji kredytowych, w odniesieniu do których istnieje zamiar sprzedaży przed terminem wymagalności z przyczyn innych niż wzrost ryzyka kredytowego.

Celem stosowania technik wyceny jest ustalenie wartości godziwej, tj. ceny, którą otrzymano by za sprzedaż składnika aktywów w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach między uczestnikami rynku na dzień wyceny.

Analiza wrażliwości wartości godziwej należności z tytułu kart kredytowych oraz należności od klientów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Analiza została przeprowadzona na populacji kart kredytowych wykazywanych w pozycji „Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy” oraz dla kredytów wykazywanych w pozycji „ Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody wg stanu na koniec 2022 roku oraz w okresie porównawczym, na zmiany poziomu stóp procentowych.

		Wartość godziwa w scenariuszach
w mln PLN		bazowy	spadek stóp procentowych o 1p.p.	spadek stóp procentowych o 2p.p.	wzrost stóp procentowych o 1p.p.	wzrost stóp procentowych o 2p.p.
31.12.2022	Należności od klientów (underwritting)*	2 628,7	2 620,9	2 613,1	2 636,4	2 644,2
	Karty kredytowe	200,5	200,9	201,4	200,0	199,6
31.12.2021	Należności od klientów (underwritting)*	1 729,8	1 728,2	1 726,5	1 731,5	1 733,2
	Karty kredytowe	504,2	504,2	502,2	503,7	503,5

* Dla kredytów typu underwriting przyjęty zakres czynnika nieobserwowalnego w 2022 r. wynosił (0,85% - 3,27%), natomiast w 2021 roku (0,69%-2,45%).

Dla powyższych wariantów przeliczono wartość godziwą portfela należności od klientów (kredyty typu underwritting) oraz portfela kart kredytowych, uwzględniając odpowiednio zmodyfikowane projekcje stóp używanych zarówno do naliczania odsetek jak i dyskontowania przepływów.

Pozostałe techniki wyceny dla kategorii 3

Aktywa i zobowiązania finansowe, których wartość godziwa wyceniana jest za pomocą modeli wyceny, w przypadku których dane wejściowe nie są oparte na możliwych do zaobserwowania danych rynkowych (dane wejściowe nieobserwowane). Do tej kategorii Grupa Kapitałowa zaklasyfikowała instrumenty finansowe, które są wyceniane według wewnętrznych modeli wyceny:

KATEGORIA 3	METODA (TECHNIKA) WYCENY	CZYNNIK NIEOBSERWOWALNY
KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM karty kredytowe oraz kredyty i pożyczki objęte procesem underwritingu	Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych	Efektywna marża kredytowa
AKCJE VISA INC. SERII C UPRZYWILEJOWANE	Oszacowanie wartości godziwej w oparciu o obecną wartość rynkową notowanych akcji zwykłych Visa Inc. z uwzględnieniem dyskont biorących pod uwagę ograniczoną płynność akcji uprzywilejowanych	Dyskonto uwzględniające ograniczoną płynność akcji uprzywilejowanych
AKCJE BIURA INFORMACJI KREDYTOWEJ SA	Oszacowanie wartości godziwej w oparciu o obecną wartość przyszłych, zdyskontowanych dochodów z dywidendy (metoda uproszczona)	Prognozowane wyniki spółki
UDZIAŁY W POLSKIM STANDARDZIE PŁATNOŚCI SP. Z O.O.	Oszacowanie wartości godziwej w oparciu o: prognozowane wyniki spółki oraz wyceny rynkowej podobnych aktywów (metoda porównawcza)	Prognozowane wyniki spółki; selekcja grupy porównawczej.
UDZIAŁY W SOCIETY FOR WORLDWIDE INTERBANK FINANCIAL TELECOMMUNICATION	Oszacowanie wartości godziwej na bazie aktywów netto spółki i średni kurs waluty	Wartość aktywów netto spółki
AKCJE SYSTEMU OCHRONY BANKÓW KOMERCYJNYCH S.A.	Oszacowanie wartości godziwej na bazie aktywów netto spółki	Wartość aktywów netto spółki
AKCJE KRAJOWEJ IZBY ROZLICZENIOWEJ SA
UDZIAŁY W WAŁBRZYSKIEJ SPECJALNEJ STREFIE EKONOMICZNEJ „INVEST-PARK” SP Z O.O.

Na dzień 31.12.2022 r. oraz w okresach porównawczych Grupa zaklasyfikowała instrumenty finansowe do następujących kategorii wartości godziwej:

31.12.2022	Kategoria I	Kategoria II	Kategoria III	Razem
Aktywa finansowe
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	244 547	6 627 061	12 008	6 883 616
Pochodne instrumenty zabezpieczające	-	549 177	-	549 177
Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-	-	2 628 660	2 628 660
Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	239 694	230 694
Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	35 435 926	4 101 199	2 410	39 539 535
Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	64 707	64 707
Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	63 248	63 248
Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-	-	204 299	204 299
Razem	35 680 473	11 277 437	3 215 026	50 172 936
Zobowiązania finansowe
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	195 560	6 904 911	8 355	7 108 826
Pochodne instrumenty zabezpieczające	-	1 979 089	-	1 979 089
Razem	195 560	8 884 000	8 355	9 087 915

.

31.12.2021	Kategoria I	Kategoria II*	Kategoria III	Razem
Aktywa finansowe
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	361 679	3 654 553	3 885	4 020 117
Pochodne instrumenty zabezpieczające	-	163 177	-	163 177
Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-	-	1 729 848	1 729 848
Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	553 830	553 830
Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	51 807 273	18 254 048	3 475	70 064 796
Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	116 977	116 977
Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	3 427	3 427
Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	64 320	-	195 468	259 788
Razem	52 233 272	22 071 778	2 606 910	76 911 960
Zobowiązania finansowe
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	385 585	3 489 880	2 616	3 878 081
Pochodne instrumenty zabezpieczające		1 762 334	-	1 762 334
Razem	385 585	5 252 214	2 616	5 640 415

*w ramach pogłębionych analiz przeprowadzonych w roku 2022, Grupa dokonała oceny zasadności klasyfikacji bonów pieniężnych Narodowego Banku Polskiego i dokonała zmiany klasyfikacji ww. instrumentów jako kategorii 2 hierarchii wartości godziwej; dane na dzień 31.12.2021 r. uwzględniają zmienioną w porównaniu do opublikowanego na ten dzień sprawozdania finansowego klasyfikację tych instrumentów (przeniesienie z kategorii I do kategorii II);

Poniższe tabele prezentują uzgodnienie zmiany stanu instrumentów finansowych, których wartość godziwa ustalana jest na podstawie technik wyceny z wykorzystaniem istotnych parametrów niepochodzących z rynku.

Kategoria III	Aktywa finansowe
31.12.2022	Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
Stan na początek okresu	3 885	553 830	1 729 848	116 977	3 475	195 468	3 427	2 616
Zyski lub straty
rozpoznane w rachunku zysków i strat	5 517	52 477	-	(6 326)	-	-	3 264	6 131
rozpoznane w kapitałach własnych - OCI	-	-	150 167	-	-	8 702	-	-
Zakupy/udzielenie	4 696	136 238	1 330 740	-	-	129	59 179	1 139
Sprzedaże	-	(24 145)	(430 000)	(59 179)	-	-	-	-
Spłaty/zapadalność	-	(476 789)	(154 869)	-	-	-	-	-
Przeklasyfikowanie	(2 089)	-	-	-	-	-	-	(1 532)
Inne (odpis, różnice kursowe)	-	(1 917)	2 774	13 235	(1 065)	-	(2 622)	-
Stan na koniec okresu	12 008	239 694	2 628 660	64 707	2 410	204 299	63 248	8 355

Kategoria III	Aktywa finansowe
31.12.2021	Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
Stan na początek okresu	2 064	892 226	1 556 791	110 155	7 492	826 737	115 896	-
Zyski lub straty
rozpoznane w rachunku zysków i strat	164	22 104	-	(1 768)	-		3 968	1 782
rozpoznane w kapitałach własnych - OCI	-	-	45 769	-	-	485 025		-
Zakupy/udzielenie	2 011	323 272	1 738 526	-	-	428		700
Sprzedaże	-	(1 978)	(845 276)	(500)	-	(1 116 722)	(116 422)	-
Spłaty/zapadalność	-	(647 734)	(661 980)	-	-	-	-	-
Przeklasyfikowanie	(354)	(15 872)	-	-	-	-	-	134
Inne (odpis, różnice kursowe)	-	(18 188)	(103 982)	9 090	(4 017)	-	(15)	-
Stan na koniec okresu	3 885	553 830	1 729 848	116 977	3 475	195 468	3 427	2 616

48. Ryzyko prawne dotyczące kredytów hipotecznych w CHF

Na dzień 31.12.2022 r. Grupa posiadała portfel kredytów denominowanych i indeksowanych do CHF w kwocie brutto 8 393 684 tys. zł przed korektą do wartości bilansowej brutto wynoszącą 3 136 301 tys. zł , stanowiącą pomniejszenie umownych przepływów z tytułu ryzyka prawnego.

Na dzień 31.12.2021 r. Grupa posiadała portfel kredytów denominowanych i indeksowanych do CHF w kwocie brutto 9 265 163 tys. zł przed korektą do wartości bilansowej brutto wynoszącą 1 859 075 tys. zł , stanowiącą pomniejszenie umownych przepływów z tytułu ryzyka prawnego.

Z uwagi na różnice w konstrukcji prawnej i wzorcach stosowanych umów dla obu wskazanych rodzajów kredytów stosowana jest zróżnicowana ocena ryzyka prawnego.

W zakresie sporów sądowych powstałych na tle kredytów indeksowanych i denominowanych do walut obcych występują rozbieżności w orzecznictwie sądowym:

- linie orzecznicze niekorzystne dla banków, które dzielą się zasadniczo na dwie główne kategorie: (1) nieważność umowy kredytu jako skutek abuzywności zawartych w umowie norm przewidujących indeksację kredytu oraz normy kursowej odsyłającej do tabeli banku (linia dominująca); (2) wyroki, których skutkiem jest tzw. „odfrankowienie” kredytu – tj. uznanie, że skutkiem abuzywności ww. norm jest usunięcie mechanizmu indeksacji i traktowanie zobowiązania kredytobiorcy jako kredytu złotowego oprocentowanego według stawki właściwej dla waluty CHF;

- orzeczenia częściowo korzystne dla banków, opierające się na uznaniu samej indeksacji kredytu jako dopuszczalnej i zgodnej z prawem, przy jednoczesnym uznaniu abuzywności i eliminacji normy kursowej (postanowień odsyłających do tabeli bankowej) i zastąpienia jej alternatywnym, obiektywnym miernikiem indeksacji, tj. kursem średnim NBP. Może ona skutkować uznaniem określonych roszczeń kredytobiorcy, jednak w wysokości wyłącznie różnic kursowych zbliżonych do wielkości spreadu walutowego; występują również orzeczenia prowadzące do eliminacji indeksacji kredytu (wskutek eliminacji z umowy abuzywnych klauzul przewidujących indeksację) ze skutkiem polegającym na traktowaniu zobowiązania kredytobiorcy jako kredytu złotowego oprocentowanego według stawki WIBOR;

- orzeczenia korzystne dla banków oparte na uznaniu braku abuzywności klauzul przeliczeniowych, co skutkuje oddaleniem powództwa wobec banku.

Ponadto, z uwagi na opisaną dalej niepewność prawną związaną z brakiem kompleksowego stanowiska Sądu Najwyższego oraz pozostającymi jeszcze do rozstrzygnięcia pytaniami prejudycjalnymi skierowanymi do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) – w orzecznictwie sądów powszechnych, zwłaszcza pierwszo-instancyjnych, mogą się pojawiać także innego rodzaju orzeczenia,

w tym wskazujące na bezwzględną nieważność umowy kredytu z powodu sprzeczności z prawem określonych postanowień umownych. Rozstrzygnięcia takie aktualnie w ocenie Grupy nie mają jednak istotnego wpływu na ocenę ryzyka prawnego spraw sądowych dotyczących kredytów hipotecznych opartych na walucie CHF – z uwagi na rzadkość występowania, brak potwierdzenia w orzecznictwie sądów wyższych instancji, jak i brak ugruntowanych różnic co do praktycznych konsekwencji takich rozstrzygnięć w porównaniu z dominującą linią orzeczniczą opartą na koncepcji nieważności umowy wskutek występowania w niej klauzul abuzywnych (z uwagi na to nie znajdują odzwierciedlenia w szacunkach rezerw na ryzyko prawne utworzonych na dzień 31.12.2022 r.).

Opisane powyżej rozbieżności wynikają z kilku kluczowych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) i Sądu Najwyższego (SN), które pozostawiły margines interpretacyjny.

Dnia 3.10.2019 r. TSUE wydał kluczowe dla aktualnego stanu orzecznictwa sądowego orzeczenie (sygn. C-260/18), odnośnie skutków ewentualnej abuzywności postanowień umowy kredytu indeksowanego do CHF. TSUE uznał, że w przypadku stwierdzenia abuzywności klauzuli indeksacyjnej sąd krajowy może stwierdzić nieważność umowy – po uprzednim przedstawieniu kredytobiorcy skutków takiego rozwiązania i za jego zgodą, jeśli eliminacja całego mechanizmu indeksacji i ryzyka walutowego spowodowałaby zdaniem sądu zmianę głównego przedmiotu umowy. TSUE jednocześnie nie wykluczył możliwości uznania przez sąd krajowy możliwości dalszego funkcjonowania umowy bez mechanizmu indeksacji (co sprowadzałoby się do traktowania kredytu jako kredytu złotowego oprocentowanego według stawki właściwej dla waluty CHF), niemniej w ocenie TSUE rozwiązanie to uznano za niepewne. TSUE wykluczył możliwość uzupełniania treści umowy po eliminacji klauzul abuzywnych regułami wynikającymi z przepisów ogólnych prawa krajowego. TSUE potwierdził jednak możliwość uzupełnienia luk w umowie regułami wynikającymi z wyraźnego przepisu dyspozytywnego albo innymi regułami ustalonymi przez strony.

Przed omawianym wyżej wyrokiem TSUE Sąd Najwyższy w zakresie skutków abuzywności normy kursowej prezentował stanowisko opierające się na uznaniu, że umowy kredytu indeksowane są ważne i zgodne z prawem, a umowa kredytu po wyeliminowaniu klauzuli kursowej nadal ma charakter umowy o kredyt indeksowany. W 2019 r. Sąd Najwyższy w niektórych wyrokach orzekł o usunięciu mechanizmu indeksacji i uznaniu, że umowę można uznać za kredyt w PLN oprocentowany według stawki właściwej dla waluty CHF, co stanowiło odstępstwo od wcześniejszej linii orzeczniczej SN.

W wyroku z 11.12.2019 r. (sygn. V CSK 382/18, uzasadnienie opublikowane w kwietniu 2020 r.) wydanym w sprawie Santander Bank Polska S.A. SN uznał natomiast, że upadek indeksacji i utrzymanie umowy jako kredytu w PLN oprocentowanego według stawki właściwej dla waluty CHF nie jest dopuszczalne, gdyż klauzule indeksacyjne stanowią element głównych świadczeń stron, a zatem ich abuzywność i wyeliminowanie z umowy prowadzi do stwierdzenia nieważności umowy kredytu. To powoduje konsekwencje w postaci konieczności dokonania przez strony wzajemnych rozliczeń z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia; jednocześnie SN wskazał, iż dotychczasowe orzecznictwo TSUE nie wyklucza, iż jedną z konsekwencji nieważności umowy kredytu może być żądanie przez bank wynagrodzenia za bezpodstawne (bezumowne) korzystanie z udostępnionego kapitału kredytu.

W orzeczeniu z 16.02.2021 r. (sygn. III CZP 11/20) SN wskazał, że w razie unieważnienia umowy kredytu kredytobiorca może żądać od banku zwrotu spełnionych świadczeń niezależnie od tego, czy i w jakim zakresie pozostaje dłużnikiem banku z tytułu zwrotu nienależnie otrzymanej kwoty kredytu (teoria dwóch kondykcji). Jednocześnie SN wskazał, że istnieją instrumenty prawne umożliwiające jednoczesne uwzględnienie obustronnych rozliczeń z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia po unieważnieniu umowy, takie jak potrącenie i prawo zatrzymania.

W ocenie Grupy istotnym wyrokiem wpływającym na oczekiwane kształtowanie się linii orzeczniczej jest wyrok TSUE z dnia 29.04.2021 r. (sygn. C-19/20), w którym TSUE wskazał, że celem dyrektywy 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich nie jest unieważnienie umów kredytowych, lecz przywrócenie równowagi kontraktowej, a przy ocenie skutków abuzywności umowy sąd powinien brać pod uwagę obiektywne kryteria, a nie tylko sytuację konsumenta. Ponadto TSUE stwierdził, że w celu utrzymania ważności umowy sąd powinien zastosować wszelkie dostępne środki, w tym analizę możliwości usunięcia jedynie części klauzul uznanych za nieuczciwe; jednocześnie sąd krajowy nie powinien zmieniać treści zobowiązania umownego. Co istotne, TSUE potwierdził, że sąd powinien zawsze informować konsumenta o wszystkich potencjalnych roszczeniach banku z tytułu ewentualnej nieważności umowy (praktyka większości sądów powszechnych nie realizuje tego wymogu). Jednocześnie sąd ten nie udzielił odpowiedzi na pytania w zakresie ewentualnych roszczeń banku wobec kredytobiorcy, co może wskazywać na to, że roszczenia te są poza zainteresowaniem TSUE, a ich ocena podlega wyłącznie prawu krajowemu.

W uchwale z 7.05.2021 r. (sygn. III CZP 6/21) podjętej w składzie 7 sędziów (i mającej moc zasady prawnej) SN wskazał, że stronom przysługują roszczenia o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia w sytuacji unieważnienia umowy kredytu, a rozliczenie następuje zgodnie z teorią dwóch kondykcji (potwierdzając stanowisko wyrażone w orzeczeniu z 16.02.2021 r.). SN potwierdził przy tym możliwości domagania się przez bank swoich roszczeń od kredytobiorców w ramach postępowań wytoczonych przez klientów banków w oparciu o zarzut potrącenia albo zatrzymania. SN wskazał także, że przedawnienie roszczeń banku o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia nie może rozpocząć biegu, zanim umowa zostanie uznana za trwale bezskuteczną, tj. do czasu świadomej decyzji konsumenta co do nieważności umowy, podjętej po należytym poinformowaniu go o abuzywności postanowień umownych i jej skutkach.

Pomimo wydania przez Sąd Najwyższy wskazanej uchwały mającej mocy zasady prawnej w orzecznictwie cały czas pozostają wątpliwości dotyczące sporów powstałych na tle kredytów powiązanych z walutą obcą.

Niezależnie od wskazanej wyżej uchwały z 7.05.2021 r., Sąd Najwyższy, na wniosek Pierwszej Prezes SN (sygn. sprawy III CZP 11/21), miał w 2021 r. zająć kompleksowe stanowisko w składzie całej Izby Cywilnej odnośnie kluczowych kwestii dotyczących omawianych sporów (tj. możliwości utrzymania umowy kredytu po usunięciu z niej nieuczciwych klauzul, a także następstw ewentualnego unieważnienia całej umowy, w tym podstawowych zasad rozliczeń kredytobiorcy z bankiem z tego tytułu). Zapowiedziane stanowisko Sądu Najwyższego miało na celu wyjaśnienie rozbieżności i ujednolicenie orzecznictwa sądowego w sprawach kredytów opartych na walucie obcej. W celu wydania rozstrzygnięcia SN obradował kilkukrotnie, a ostatnie posiedzenie SN odbyło się w dniu 2.09.2021 r., jednak oczekiwana uchwała nie została podjęta, a SN zwrócił się do TSUE z pytaniami prejudycjalnymi dotyczącymi kwestii ustrojowych. Aktualnie nie jest znany termin podjęcia tej uchwały.

W dniu 2.09.2021 r. TSUE wydał kolejne orzeczenie (sygn. C-932/19) dotyczące kredytów opartych o waluty obce (sprawa banku węgierskiego), w którym potwierdził, że w świetle dyrektywy 93/13/EWG prymatem jest utrzymanie ważności umowy i przywrócenie równowagi kontraktowej stron, a sytuacja tylko jednej ze stron nie może być dla sądu kryterium rozstrzygającym o losie umowy. Orzeczenie to jednocześnie potwierdza, że w celu utrzymania umowy w mocy wskazane jest sięganie do przepisów krajowych, które pozwolą na prawidłową realizację umowy (przepisy dyspozytywne), nawet jeżeli sprzeciwia się temu kredytobiorca albo też jeżeli przepisy te nie obowiązywały w momencie zawarcia umowy.

Ponadto w dniu 18.11.2021 r. TSUE wydał kolejne orzeczenie dotyczące kredytu indeksowanego do waluty obcej (sygn. C-212/20), w którym wskazał, że umowa kredytu powinna precyzyjnie opisywać kryteria ustalania kursów wymiany walut, tak aby konsument mógł ocenić konsekwencje ekonomiczne zawieranej umowy. TSUE wskazał także, że utrzymanie umowy w mocy na podstawie przepisu dyspozytywnego jest możliwe, gdyby jej unieważnienie było niekorzystne dla konsumenta, potwierdzając przy tym (w ślad za wskazanym wcześniej wyrokiem z 3.10.2019 r.), że nie ma możliwości uzupełniania umowy na podstawie przepisów ogólnych, odwołujących się do zasad słuszności lub ustalonych zwyczajów. Co istotne, TSUE po raz kolejny wskazał na możliwość stosowania w takiej sytuacji przepisów dyspozytywnych lub przepisów mających zastosowanie, w przypadku gdy strony umowy wyrażą na to zgodę.

W dniu 8.09.2022 TSUE wydał następne orzeczenie dotyczące problematyki kredytów indeksowanych do waluty obcej (w sprawach połączonych o sygn. C-80/21, C-81/21, C-82/21). W orzeczeniu tym TSUE po raz kolejny potwierdził, że celem dyrektywy 93/13/EWG nie jest unieważnianie wszystkich umów zawierających nieuczciwe postanowienia, lecz przywrócenie równowagi między stronami. TSUE wskazał także na znaczenie woli konsumenta co do możliwości utrzymania lub unieważnienia umowy zawierającej nieuczciwe postanowienia w kontekście istnienia przepisów dyspozytywnych prawa krajowego pozwalających na utrzymanie umowy (wskazując zarazem, że wola konsumenta nie przeważa nad obiektywną oceną sądu). W orzeczeniu tym TSUE jednocześnie nie dokonywał analizy ani oceny charakteru polskich przepisów dyspozytywnych pod kątem możliwości ich zastosowania. Ponadto TSUE wypowiedział się w kwestii przedawnienia roszczeń konsumenta wynikających z ewentualnego unieważnienia umowy uznając, że niezasadne byłoby liczenie biegu przedawnienia roszczeń konsumenta o zwrot spłaconych rat począwszy od daty każdej spłaty z uwagi na to, że konsument mógł wówczas nie mieć wiedzy co do istnienia lub charakteru nieuczciwych warunków w umowie. TSUE nie odnosił się do kwestii przedawnienia roszczeń banku wynikających z unieważnienia umowy, natomiast wskazane wyżej stanowisko TSUE wydaje się racjonalne i spójne ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, zgodnie z którym początek biegu terminu przedawnienia takich roszczeń może rozpocząć się najwcześniej od momentu złożenia przez konsumenta wyraźnego oświadczenia o wyrażeniu zgody na upadek umowy.

Pomimo iż w orzeczeniach TSUE wskazuje się na prymat utrzymania ważności umowy i przywrócenia równowagi kontraktowej stron, większość wyroków sądów nie jest korzystna dla Grupy.

Należy także zwrócić uwagę, że na rozstrzygnięcie TSUE oczekują dalsze zagadnienia istotne dla rozstrzygania sporów na tle kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty obcej.

W sierpniu 2021 r. Sąd Rejonowy Warszawa-Śródmieście skierował do TSUE pytania prejudycjalne dotyczące rozliczenia korzyści wynikających z bezumownego korzystania z cudzego kapitału w razie unieważnienia umowy w kontekście zgodności z dyrektywą 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Sprawa została zarejestrowana pod sygn. C-520/21. 12.10.2022 r. odbyła się pierwsza rozprawa, po której TSUE zdecydował się zasięgnąć opinii Rzecznika Generalnego. Przedstawienie opinii zaplanowano na 16.02.2023 r. Oznacza to, że wyroku można się spodziewać po kolejnych kilku miesiącach. Ponadto Sąd Rejonowy Warszawa-Śródmieście skierował do TSUE kolejne pytania prejudycjalne dotyczące rozliczenia korzyści wynikających z bezumownego korzystania z kapitału banku (sprawa oznaczona sygn. C-756/22), co może mieć wpływ na procedowanie tej kwestii przez TSUE.

Z kolei Sąd Okręgowy w Warszawie w listopadzie 2021 r. zwrócił się do TSUE z pytaniami prejudycjalnymi dotyczącymi kwestii początku biegu przedawnienia roszczeń o rozliczenie zwrotu otrzymanych świadczeń w związku z unieważnieniem umowy oraz możliwości stosowania przez przedsiębiorcę w takiej sytuacji prawa zatrzymania (uzależnienia zwrotu świadczeń otrzymanych od konsumenta od równoczesnego zaoferowania lub zabezpieczenia przez konsumenta zwrotu świadczeń otrzymanych od przedsiębiorcy). Sprawa została oznaczona sygn. C-28/22, a jej rozpoznanie zawieszone do czasu wydania wyroku w sprawie C-520/21.

W styczniu 2022 r. zostały skierowane do TSUE kolejne pytania prejudycjalne: przez Sąd Okręgowy w Krakowie (dotyczące możliwości stosowania prawa zatrzymania w ramach rozliczeń wynikających z unieważnienia umowy) oraz przez Sąd Rejonowy Warszawa-

Śródmieście (dotyczące podstaw prawnych unieważnienia umowy kredytu i związanych z tym rozliczeń stron, przedawnienia ich roszczeń oraz kwestii skutków wpisu postanowienia umownego do rejestru klauzul niedozwolonych w toku kontroli abstrakcyjnej w kontekście indywidualnych postępowań sądowych).

Wniosek Sądu Okręgowego w Krakowie został zarejestrowany pod sygn. C-424/22, a jego rozpoznanie zawieszone do czasu rozstrzygnięcia sprawy C-520/21.

Na pytanie Sądu Rejonowego Warszawa-Śródmieście dotyczące wyboru podstawy prawnej unieważnienia umowy kredytu TSUE odmówił udzielenia odpowiedzi, wskazując, że wybór istniejącej w prawie krajowym podstawy prawnej nieważności umowy należy do sądu krajowego (postanowienie z 18.11.2022 r., sygn. C-138/22). Pozostałe pytania Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie zostały zarejestrowane pod sygn.: C-139/22 (dotyczące skutków wpisu postanowienia umownego do rejestru klauzul niedozwolonych w toku kontroli abstrakcyjnej w kontekście indywidualnych postępowań sądowych) i C-140/22 (dotyczące przedawnienia roszczeń w ramach rozliczeń stron). Pierwsza z tych spraw czeka na rozpoznanie, druga została zawieszona do czasu rozstrzygnięcia sprawy C-520/21.

Ponadto w marcu 2022 r. Sąd Okręgowy w Warszawie zwrócił się do TSUE z pytaniem prejudycjalnym dotyczącym stosowania przez sąd środka tymczasowego (zabezpieczenia powództwa) polegającego na zawieszeniu wykonywania umowy na czas trwania postępowania. Sprawie nadano sygn. C-287/22.

Poza tym na rozstrzygnięcie TSUE oczekują pytania prejudycjalne sformułowane w maju 2021 r. przez Sąd Rejonowy Warszawa-Wola, dotyczące tego, czy zakres stosowania dyrektywy 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich obejmuje również kwestie rozliczania nieważnej umowy, kwestii znaczenia woli konsumenta przy rozstrzyganiu przez sąd o unieważnieniu umowy oraz kwestii możliwości utrzymania umowy po usunięciu nieuczciwych postanowień na podstawie przepisów prawa krajowego, które można zastosować odpowiednio lub przez analogię, a które odzwierciedlają reguły obowiązujące w krajowym prawie zobowiązań. Sprawa została zarejestrowana pod sygn. C-6/22 i oczekuje na wyznaczenie terminu rozprawy.

W obecnej chwili nadal trudno jest ocenić ostateczny wpływ orzeczeń TSUE na linie orzecznicze sądów polskich w sprawach dotyczących kredytów opartych o walutę obcą. Nie ma także spójnego stanowiska Sądu Najwyższego, które usuwałoby istniejące rozbieżności i zapewniało ujednolicenie orzecznictwa sądowego w sprawach kredytów opartych na walucie obcej.

W samym SN nadal brak jest jednolitej koncepcji w zakresie rozstrzygania tzw. spraw frankowych. Przykładem pojawiających się rozbieżności jest wyrok SN z 28.09.2022 r., wydany w sprawie o sygn. II CSKP 412/22. SN w swym orzeczeniu podkreślił, że abuzywność postanowienia umownego, zawierającego odesłanie do tabeli kursów banku nie może skutkować automatycznym unieważnieniem całego stosunku prawnego, bowiem zarówno przepisy polskiego kodeksu cywilnego dotyczące ochrony konsumentów, jak i dyrektywa 93/13/EWG, zmierzają do utrzymania umowy w mocy po eliminacji niedozwolonych klauzul – co powinno być traktowane jako zasada, zaś unieważnienie umowy – jako wyjątek. Jeśli więc w umowie pozostają zapisy ustalające podstawowe prawa i obowiązki stron, nie ma podstaw do uznania, że umowa taka nie może być nadal wykonywana. SN wskazał przy tym na wątpliwości ekonomiczne w zakresie łączenia stawki właściwej dla waluty CHF z kredytem czysto złotowym (po eliminacji klauzuli indeksacyjnej), jednak stwierdził jednocześnie, że nie ma przeciwskazań prawnych do zastosowania takiej konstrukcji umowy.

Pomimo niekorzystnych tendencji orzeczniczych sądów w zakresie oceny abuzywności postanowień umownych odsyłających do tabel kursowych banku, kwestia ta nadal nie jest przesądzona. W dniu 24.11.2022 r. zapadł nieprawomocny wyrok Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (SOKiK) uchylający decyzję Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 22.09.2020 r., nakładającą na SBP karę za stosowanie nieuczciwych postanowień dotyczących zasad ustalania tabel kursowych w aneksach do umów o kredyt indeksowany kursem CHF. W wyroku tym SOKiK potwierdził, że ustalanie przez bank własnych tabel kursowych (z odwołaniem do wartości rynkowej walut), dokonywanie na ich podstawie przeliczeń i pobieranie spreadu jest normalną, rynkową praktyką, która nie narusza interesów konsumentów.

Z uwagi na brak jednolitej linii orzeczniczej, a także - w ocenie Zarządu - brak możliwości przewidzenia kształtu rozstrzygnięcia poszczególnych kwestii przez Sąd Najwyższy oraz TSUE, na moment sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego Grupa w modelu kwantyfikacji ryzyka prawnego dotyczącego portfela kredytów indeksowanych oraz denominowanych do waluty obcej uwzględnia (w formie korekty wartości bilansowej brutto dla ekspozycji aktywnych lub rezerw na ekspozycje nieaktywne) różne scenariusze rozstrzygnięć sądowych, w tym również te, które są przedmiotem wniosku o wydanie uchwały pełnego składu Izby Cywilnej SN. Na model ten może mieć wpływ także spodziewane w 2023 r. rozstrzygnięcie TSUE w zakresie prawa banku do domagania się od kredytobiorcy zwrotu kosztu korzystania z kapitału w sytuacji unieważnienia umowy kredytu, które ma być poprzedzone opinią Rzecznika Generalnego TSUE – w zależności także od tego, czy rozstrzygnięcie TSUE będzie zawierać jednoznaczne instrukcje, czy tylko ogólne wytyczne pozostawiające sądom krajowym ocenę i decyzje co do szczegółowych rozwiązań w zakresie zastosowania prawa unijnego i krajowego; w ocenie Grupy kluczowe w tym zakresie będzie stanowisko Sądu Najwyższego i praktyka sądów krajowych. Koszt korzystania z kapitału jest ujmowany w scenariuszach jako jedno z możliwych rozstrzygnięć a niniejsza nota zawiera analizę wrażliwości wskazującą jak zmieniłyby się rezerwy w przypadku wyeliminowania tego kosztu. Grupa monitoruje na bieżąco stan orzecznictwa sądowego w sprawach kredytów walutowych pod kątem kształtowania się i ewentualnych zmian linii orzeczniczych.

W związku z powyżej opisaną sytuacją, Grupa zidentyfikowała ryzyko, iż planowane na bazie harmonogramów przepływy pieniężne z portfela kredytów hipotecznych denominowanych i indeksowanych do walut obcych mogą być nie w pełni odzyskiwalne i / lub też powstanie zobowiązanie skutkujące przyszłym wypływem środków pieniężnych. Grupa rozpoznaje wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych zgodnie z wymogami :

· MSSF 9 „Instrumenty finansowe” w przypadku kredytów aktywnych oraz

· MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” w przypadku kredytów całkowicie spłaconych oraz w sytuacji, gdy wartość bilansowa brutto aktywnego kredytu jest niższa niż wartość rozpoznanego ryzyka.

Wartość korekty wartości bilansowej brutto (zgodnie z MSSF 9) oraz rezerw (zgodnie z MSR 37) została oszacowana z uwzględnieniem szeregu założeń, które istotnie wpływają na kwotę szacunku ujętą w sprawozdaniu finansowym Grupy.

Według stanu na 31.12.2022 r. Grupa została pozwana w 12 225 postępowaniach dotyczących kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty CHF o wartości przedmiotu sporu 3 609 610 tys. zł, w tym znajdują się 2 pozwy zbiorowe objęte ustawą o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym:

· pozew złożony przeciw Santander Bank Polska S.A. dotyczący 559 kredytów indeksowanych do CHF o wartości przedmiotu sporu 50 983 tys. zł;

· pozew złożony przeciw Santander Consumer Bank S.A. dotyczący 31 kredytów indeksowanych do CHF o wartości przedmiotu sporu 38 tys. zł.

Według stanu na 31.12.2021 r. Grupa została pozwana w 8 474 postępowaniach dotyczących kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty CHF o wartości przedmiotu sporu 2 091 915 tys. zł, w tym znajdują się 2 pozwy zbiorowe objęte ustawą o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym:

· pozew złożony przeciw Santander Bank Polska S.A. dotyczący 534 kredytów indeksowanych do CHF o wartości przedmiotu sporu 50 983 tys. zł;

· pozew złożony przeciw Santander Consumer Bank S.A. dotyczący 31 kredytów indeksowanych do CHF o wartości przedmiotu sporu 38 tys. zł.

Na dzień 31.12.2022 r. łączny wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych w Grupie wyniósł

3 557 253 tys. zł , w tym:

· korekta do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF 9 w kwocie 3 136 301 tys. zł (w tym Santander Bank Polska S.A.

– 2 491 692 tys. zł oraz Santander Consumer Bank S.A. – 644 609 tys. zł)

· rezerwa ujęta zgodnie z MSR 37 w kwocie 420 952 tys. zł (w tym Santander Bank Polska S.A. – 318 682 tys. zł oraz Santander Consumer Bank S.A. – 102 270 tys. zł)

Na dzień 31.12.2021 r. łączny wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych w Grupie wyniósł

2 035 134 tys. zł , w tym:

· korekta do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF 9 w kwocie 1 859 075 tys. zł (w tym Santander Bank Polska S.A.

– 1 469 728 tys. zł oraz Santander Consumer Bank S.A. – 389 347 tys. zł)

· rezerwa ujęta zgodnie z MSR 37 w kwocie 176 059 tys. zł (w tym Santander Bank Polska S.A. – 128 043 tys. zł oraz Santander Consumer Bank S.A. – 48 016 tys. zł)

Łączny koszt ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych uwzględniony w rachunku zysków i strat oraz w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Grupy przedstawiają poniższe tabele:

Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-30.12.2021
Wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych ujęty jako korekta wartości bilansowej brutto	(1 283 257)	(1 235 330)
Wpływ ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych ujęty jako rezerwa	(237 298)	(131 878)
Pozostałe koszty	(218 533)	(63 767)
Razem - koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych	(1 739 088)	(1 430 975)

W wyniku zawartych ugód zarówno przedsądowych jak i tych zawartych po sprawach spornych wynik Grupy w 2022 r. obciążyła kwota 183 255 tys. zł rozpoznana w skonsolidowanym rachunku zysków i strat jako „Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie”. Kwota ta jest skutkiem przewalutowania kredytów na PLN, w efekcie którego Grupa zaprzestała ujmowania dotychczasowych kredytów walutowych CHF.

.	31.12.2022	31.12.2021
Korekta wartości bilansowej brutto wynikająca z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych	3 136 301	1 859 075
Rezerwa wynikająca z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych	420 952	176 059
Razem skumulowany wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych	3 557 253	2 035 134

Na dzień 31.12.2022 całkowita korekta wartości bilansowej brutto oraz utworzone rezerwy wynikające z ryzyka prawnego oraz rezerwy prawne (na sprawy sporne oraz na część portfelową) stanowią 42,4% aktywnego portfela kredytów walutowych CHF brutto (przed korektą do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF 9).

Zmiana powyższych rezerw w okresie styczeń do grudzień 2022 roku wynikała m.in z napływu nowych spraw sądowych (zmiana o

3 751 spraw w porównaniu do grudnia 2021 r.) , aktualizacji poziomu spodziewanych ugód i pozwów oraz zmiany łącznego poziomu straty w przypadku przegrania sprawy przez Grupę wynikającej ze zmian w poziomie przyjętych do szacunków prawdopodobieństw negatywnych dla Grupy rozstrzygnięć.

W 2022 roku zaobserwowano również zwiększoną ilość orzeczeń sądowych (w ramach których, jak wskazano na wstępie, dominuje linia orzecznicza wskazująca na nieważność umowy kredytu jako skutek abuzywności zawartych w umowie norm), choć liczba prawomocnie zakończonych spraw jest nadal relatywnie niewielka.

Grupa oszacowała prawdopodobieństwo zgłoszenia roszczeń przez kredytobiorców zarówno kredytów aktywnych, jak i spłaconych w oparciu o liczbę aktualnie złożonych pozwów przeciwko Grupie oraz estymowaną dynamikę wzrostu liczby tych pozwów w oparciu o zbudowany model statystyczny. Model ocenia ryzyko w tzw. horyzoncie lifetime i jest oparty o szereg charakterystyk behawioralnych związanych z kredytem i klientem. Grupa zakłada, że dla ok 22,3% kredytów (aktywnych oraz spłaconych) już został lub będzie złożony pozew przeciwko Grupie. Przyjęte założenia są mocno wrażliwe na szereg czynników z otoczenia, takich jak: kształtowanie się linii orzeczniczej w polskich sądach, intensywność nagłośnienia poszczególnych rozstrzygnięć sądowych, aktywność kancelarii pośredniczących, poziom kosztów postępowania itp. Istotnym aspektem mającym wpływ na szacunki jest także zainteresowanie klientów proponowanymi ugodami. Grupa zakłada, że zdecydowana większość prognozowanych spraw zostanie wniesiona do połowy 2025 roku, a następnie liczba nowych pozwów zacznie spadać w związku z oczekiwanym uporządkowaniem otoczenia prawnego.

Na potrzeby ustalenia poziomu rezerw Grupa oszacowała również prawdopodobieństwa w zakresie ilości sporów, jak i możliwych scenariuszy ich zakończenia. Prawdopodobieństwa te różnią się odpowiednio dla kredytów indeksowanych oraz denominowanych – Grupa uwzględnia wyższe ryzyko przegrania sporu dla portfela kredytów indeksowanych, a niższe dla denominowanych. Grupa wzięła także pod uwagę dysproporcje w orzecznictwie sądów pierwszej i drugiej instancji, relatywnie niewielką liczbę prawomocnych wyroków oraz wydłużający się czas oczekiwania na rozstrzygnięcie sporu w niektórych sądach. Według stanu na 31.12.2022 r. Grupa otrzymała 927 prawomocnych rozstrzygnięć sądowych w sprawach prowadzonych przeciw Grupie (mając na uwadze rozstrzygnięcia wydane po wyroku TSUE z 3.10.2019 r.) – w tym 861 to rozstrzygnięcia niekorzystne dla Grupy, a pozostałe 66 to rozstrzygnięcia w całości albo w części korzystne (według stanu na 31.12.2021 r. odpowiednio – 175 rozstrzygnięć, w tym 148 niekorzystnych i 27 w całości albo w części korzystnych). Przy ocenie tych prawdopodobieństw Grupa korzystała ze wsparcia kancelarii prawnych oraz z pogłębionej analizy orzecznictwa sądowego w sprawach dotyczących kredytów indeksowanych oraz denominowanych.

Ponieważ obecnie nadal nie ma jednolitej linii orzecznictwa Grupa uwzględnia następujące scenariusze możliwych rozstrzygnięć sporu sądowego mogących skutkować poniesieniem straty finansowej:

● Unieważnienie całej umowy kredytowej w związku z identyfikacją klauzul niedozwolonych bez zwrotu przez kredytobiorcę kosztu kapitału;

● Unieważnienie klauzul zawartych w umowie kredytowej zidentyfikowanych jako niedozwolone skutkujące przewalutowaniem kredytu na PLN oraz pozostawieniem oprocentowania w oparciu o stawkę właściwą dla waluty CHF;

● Rozstrzygnięcia prowadzące do rozliczenia się przez kredytobiorcę z kosztu uzyskanego kapitału:

▪ unieważnienie całej umowy kredytowej w związku z identyfikacją klauzul niedozwolonych ze zwrotem przez kredytobiorcę kosztu kapitału

▪ konwersja kredytu na kredyt w PLN z oprocentowaniem w oparciu o stawkę WIBOR);

● Unieważnienie klauzul zawartych w umowie kredytowej zidentyfikowanych jako niedozwolone w zakresie mechanizmu ustalania różnic kursowych prowadzące do zastosowania kursu średniego NBP.

Powyższe scenariusze charakteryzują się również różnym poziomem prawdopodobieństwa w zależności od rodzaju umowy oraz zostały oszacowane przy wsparciu zewnętrznych, niezależnych od Grupy, kancelarii prawnych, jak i też różnym poziomem straty w przypadku ich wystąpienia. Dla każdego ze scenariuszy został oszacowany oczekiwany poziom straty na bazie dostępnych danych historycznych.

W opinii Grupy poziom spodziewanych spraw oszacowany na bazie modelu statystycznego charakteryzuje się również niepewnością ze względu na takie czynniki jak : czas prowadzenia postępowań sądowych (również oszacowany w oparciu o relatywnie krótką, nie spełniającą warunków stosowania metod ilościowych, statystykę) oraz rosnące koszty niezbędne dla rozpoczęcia postępowania sądowego i wsparcia procesowego.

Ugody

W grudniu 2020 r. przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego przedstawił propozycję zawierania przez banki z kredytobiorcami dobrowolnych ugód, na mocy których kredyty oparte na walucie CHF podlegałyby retrospektywnemu rozliczeniu tak jak kredyty złotowe z oprocentowaniem według stawki WIBOR oraz odpowiedniej marży. Bank opracował propozycje zawierania ugód, zarówno w kształcie uwzględniającym główne elementy konwersji kredytów mieszkaniowych indeksowanych do CHF zawarte w propozycji Przewodniczącego KNF, jak i na warunkach własnych Banku oraz przedstawia je kolejnym grupom klientów, co zostało uwzględnione w aktualnie stosowanym modelu kalkulacji rezerw na ryzyko prawne zarówno w odniesieniu wpływu proponowanych ugód na skłonność klientów do skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego, jak i w zakresie potencjalnych rozstrzygnięć sądowych. Do 31.12.2022 Bank zawarł 2588 ugód zarówno przedsądowych jak i tych po sprawach spornych, z których większość to ugody zawarte w 2022 r.

W połowie 2022 Grupa wyodrębniła scenariusz ugodowy, który odzwierciedla poziom straty dla przyszłych ugód. Scenariusz bazuje na poziomach akceptacji i stratach dla kredytów w ramach przeprowadzonych testów ugód opisanych powyżej. Na poziom akceptacji przyszłych ugód ma wpływ szereg czynników, m.in. oprocentowanie kredytów w PLN, kurs przewalutowania CHF/PLN, rozwój orzecznictwa sądowego oraz czas trwania postępowań. Na koniec 2022 Grupa zaktualizowała scenariusz ugodowy odzwierciedlając zwiększone zainteresowanie ugodami w przeprowadzonych testach.

Analiza wrażliwości

Z uwagi na wysoki poziom niepewności, zarówno dla każdego z poszczególnych założeń, jak i ich wpływu łącznie, Grupa przeprowadziła następującą analizę wrażliwości oszacowanego wpływu ryzyka prawnego, poprzez oszacowanie wpływu zmienności poszczególnych parametrów na poziom tego ryzyka.

Oszacowania mają charakter jednoczynnikowej analizy wrażliwości poziomu rezerwy.

Przy założeniu zmienności parametrów jak poniżej wpływ na szacowany portfelowo wpływ ryzyka prawnego na dzień 31.12.2022 r. kształtuje się następująco:

Scenariusz	Zmiana rezerwy portfelowej (w mln zł)
Potrojenie liczby klientów, którzy wystąpią na drogę sądową	2 058
Podwojenie liczby klientów, którzy wystąpią na drogę sądową	1 029
Zmniejszenie o połowę liczby klientów, którzy wystąpią na drogę sądową	(514)
Zwiększenie o 5% (względnie) prawdopodobieństwa przegranej	50
Zmniejszenie o 5% (względnie) prawdopodobieństwa przegranej	(49)
Nieuwzględnienie rekompensaty kosztu kapitału	115

Dla każdego z parametrów przedział zmienności przyjęty do analizy wrażliwości został oszacowany przy uwzględnieniu obecnie panujących warunków rynkowych. Przyjęte przedziały zmienności mogą ulegać zmianie w zależności od zmian sytuacji na rynku i tym samym wyniki analizy wrażliwości mogą się istotnie zmienić.

Przy założeniu zmienności parametrów jak poniżej wpływ na rezerwę na indywidualne sprawy sporne na dzień 31.12.2022 r. kształtuje się następująco:

Scenariusz	Zmiana rezerwy indywidualnej (w mln zł)
Zwiększenie o 5% (względnie) prawdopodobieństwa przegranej	115
Zmniejszenie o 5% (względnie) prawdopodobieństwa przegranej	(113)
Nieuwzględnienie rekompensaty kosztu kapitału	253

Przy założeniu zmienności parametrów jak poniżej wpływ na portfelową rezerwę na ryzyko prawne na dzień 31.12.2021 r. kształtuje się następująco:

Scenariusz	Zmiana rezerwy portfelowej
Potrojenie liczby klientów, którzy wystąpią na drogę sądową	1 676
Podwojenie liczby klientów, którzy wystąpią na drogę sądową	838
Zmniejszenie o połowę liczby klientów, którzy wystąpią na drogę sądową	(419)
Zwiększenie o 5% (względnie) prawdopodobieństwa przegranej	40
Zmniejszenie o 5% (względnie) prawdopodobieństwa przegranej	(40)
Nieuwzględnienie rekompensaty kosztu kapitału	103

Dla każdego z parametrów przedział zmienności przyjęty do analizy wrażliwości został oszacowany przy uwzględnieniu obecnie panujących warunków rynkowych. Przyjęte przedziały zmienności mogą ulegać zmianie w zależności od zmian sytuacji na rynku i tym samym wyniki analizy wrażliwości mogą się istotnie zmienić.

Przy założeniu zmienności parametrów jak poniżej wpływ na rezerwę na indywidualne sprawy sporne na dzień 31.12.2021 r. kształtuje się następująco:

Scenariusz	Zmiana rezerwy indywidualnej
Zwiększenie o 5% (względnie) prawdopodobieństwa przegranej	62
Zmniejszenie o 5% (względnie) prawdopodobieństwa przegranej	(62)
Nieuwzględnienie rekompensaty kosztu kapitału	171

49. Zobowiązania warunkowe

Informacje o wszczętych postępowaniach sądowych

Na dzień 31.12.2022 r. łącznie wartość wszystkich prowadzonych spraw sądowych wynosiła 5 634 583tys. zł. W kwocie tej 1 384 887tys. zł to wartość przedmiotu sporu w sprawach z powództwa (wniosku) Grupy, 4 175 352tys. zł to wartość przedmiotu sporu w sprawach, w których Grupa jest pozwanym, natomiast 74 344tys. zł to wartość wierzytelności Grupy w sprawach o układ lub upadłość.

Wartość wszystkich zakończonych postępowań sądowych w okresie od 1.01.2022 r. do 31.12.2022 r. wynosiła 254 496tys. zł.

Na dzień 31.12.2022 r. wartość rezerw na wszczęte sprawy sporne ujętych zgodnie z MSR 37 wynosiła 247 028 tys. zł oraz korekta do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF 9 dotyczącej wszczętych spraw spornych wynosiła 2 149 834 tys. zł. Dla 1 403 spraw o znacznej wartości przedmiotu sporu (co najmniej 500 tys. zł), w których Santander Bank Polska S.A. był pozwanym, łączna wartość rezerw na sprawy sporne ujętych zgodnie z MSR37 oraz korekty do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF9 dotyczącej spraw spornych wyniosła 656 613 tys. zł.

Na dzień 31.12.2021 r. łącznie wartość wszystkich prowadzonych spraw sądowych wynosiła 3 721 903 tys. zł. W kwocie tej 1 133 832 tys. zł to wartość przedmiotu sporu w sprawach z powództwa (wniosku) Grupy, 2 533 296 tys. zł to wartość przedmiotu sporu w sprawach, w których Grupa jest pozwanym, natomiast 54 775 tys. zł to wartość wierzytelności Grupy w sprawach o układ lub upadłość.

Wartość wszystkich zakończonych postępowań sądowych w okresie od 1.01.2021 r. do 31.12.2021 r. wynosiła 659 326 tys. zł.

Na dzień 31.12.2021 r. wartość rezerw na wszczęte sprawy sporne ujętych zgodnie z MSR 37 wynosiła 168 901 tys. zł oraz korekta do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF 9 dotyczącej wszczętych spraw spornych wynosiła 1 164 602 tys. zł. Dla 441 spraw o znacznej wartości przedmiotu sporu (co najmniej 500 tys. zł), w których Santander Bank Polska S.A. był pozwanym, łączna wartość rezerw na sprawy sporne ujętych zgodnie z MSR37 oraz korekty do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF9 dotyczącej spraw spornych wyniosła 211 070 tys. zł.

Zobowiązania pozabilansowe

Wartości zobowiązań warunkowych oraz transakcji pozabilansowych zostały zaprezentowane poniżej. Kwoty zobowiązań warunkowych udzielonych oraz rezerw na zobowiązania pozabilansowe zostały wykazane również w podziale na kategorie. Wartości gwarancji i akredytyw pokazane w poniższej tabeli odzwierciedlają maksymalną możliwą do poniesienia stratę, jaka byłaby ujawniona na dzień bilansowy, gdyby klienci w całości nie wywiązali się ze swoich zobowiązań wobec podmiotów trzecich.

	31.12.2022
Zobowiązania warunkowe	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem
Zobowiązania udzielone	42 131 632	1 046 623	36 712	43 214 967
- finansowe:	33 468 058	843 410	29 658	34 341 126
- linie kredytowe	29 210 066	790 162	17 860	30 018 088
- kredyty z tyt. kart płatniczych	3 427 292	43 599	10 233	3 481 124
- akredytywy importowe	808 939	9 649	1 565	820 153
- depozyty terminowe z przyszłym terminem rozpoczęcia okresu depozytu	21 761	-	-	21 761
- gwarancyjne	8 694 921	213 929	26 860	8 935 710
Rezerwa na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne	(31 347)	(10 716)	(19 806)	(61 869)
Zobowiązania otrzymane				56 315 458
- finansowe				364 732
- gwarancyjne				55 950 726
Razem	42 131 632	1 046 623	36 712	99 530 425

.

	31.12.2021
Zobowiązania warunkowe	Koszyk 1	Koszyk 2	Koszyk 3	Razem
Zobowiązania udzielone	44 542 432	883 386	52 463	45 478 281
- finansowe:	35 785 367	709 686	46 434	36 541 487
- linie kredytowe	30 799 120	639 398	36 399	31 474 917
- kredyty z tyt. kart płatniczych	3 671 725	63 935	8 674	3 744 334
- akredytywy importowe	1 314 522	6 353	1 361	1 322 236
- gwarancyjne	8 792 556	182 951	22 098	8 997 605
Rezerwa na zobowiązania pozabilansowe	(35 491)	(9 251)	(16 069)	(60 811)
Zobowiązania otrzymane				54 956 051
- finansowe				26 439
- gwarancyjne				54 929 612
Razem	44 542 432	883 386	52 463	100 434 332

Postępowania sądowe dotyczące zwrotu części prowizji za udzielenie kredytu konsumenckiego

Według stanu na 31.12.2022 r. Grupa Santander Bank Polska S.A. jest pozwana w 655 sprawach dotyczących zwrotu części prowizji za udzielenie kredytu konsumenckiego, w tym 34 spraw przeciwko Santander Consumer Bank S.A. i 621 spraw przeciwko Santander Bank Polska S.A. Na te postępowania Grupa Santander Bank Polska S.A. utworzyła rezerwy w łącznej kwocie 66 tys. zł, w tym rezerwy utworzone przez Santander Consumer Bank S.A. w kwocie 16 tys. zł i rezerwy Santander Bank Polska S.A w kwocie 50 tys. zł.

Według stanu na 31.12.2021 r. Grupa Santander Bank Polska S.A. była pozwana w 866 sprawach dotyczących zwrotu części prowizji za udzielenie kredytu konsumenckiego, w tym 232 spraw przeciwko Santander Consumer Bank S.A. i 634 spraw przeciwko Santander Bank Polska S.A. Na te postępowania Grupa Santander Bank Polska S.A. utworzyła rezerwy w łącznej kwocie 109 tys. zł, w tym rezerwy utworzone przez Santander Consumer Bank S.A. w kwocie 16 tys. zł i rezerwy Santander Bank Polska S.A w kwocie 94 tys. zł.

W dniu 11.09.2019 r. TSUE wydał orzeczenie w sprawie C 383/18 w którym wskazał, iż wykładnia Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23.04.2008 r. wskazuje, iż konsumentowi w przypadku przedterminowej spłaty kredytu konsumenckiego przysługiwać powinna odpowiednia obniżka wszystkich kosztów poniesionych w związku z tym kredytem niezależnie od tego czy koszty te związane są z okresem kredytowania.

W dniu 12.12.2019 r. Sąd Najwyższy wydał orzeczenie w sprawie III CZP 45/19, w którym wskazał, iż wykładnia art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim wskazuje, iż prowizja przygotowawcza powinna ulec zwrotowi w przypadku przedterminowej spłaty kredytu.

Bank w swojej praktyce stosuje się do ukształtowanej linii orzeczniczej dot. uprawnień konsumenckich związanych z przedterminową spłatą kredytu konsumenckiego. Wciąż nierozstrzygnięta pozostaje kwestia przejścia uprawnień przysługujących konsumentowi na podmioty profesjonalne skupujące wierzytelności. Przy ocenie ryzyka prawnego wynikającego z pozwów sądowych na tle art. 49 u.k.k. Grupa Santander Bank Polska tworzy rezerwy na ryzyka prawne związane ze sporami na tle art. 49 u.k.k., biorąc pod uwagę rozbieżności interpretacyjne.

Postępowanie UOKiK w sprawie zwrotu kosztów przy przedterminowej spłacie kredytu hipotecznego

Postanowieniem z dnia 26.09.2022 r. UOKiK wszczął przeciwko Bankowi postępowanie w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. UOKiK zarzuca Bankowi, iż w przypadku przedterminowej spłaty kredytu hipotecznego udzielonego pod rządami ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzór nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami z dnia

23.03.2017 r. Bank nie dokonuje proporcjonalnego obniżenia jednorazowych kosztów kredytu z tytułu prowizji za udzielenie kredytu oraz kosztów wyceny nieruchomości.

Bank szczegółowo odniósł się do zarzutów UOKiK wyrażonych w postanowieniu. Na stanowisko Banku wpłynęło aktualne orzecznictwo sądowe, w tym w szczególności oczekiwane orzeczenia Sądu Najwyższego w sprawie III CZP 144/22 oraz Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C 555/21.

Jednocześnie, Bank w oczekiwaniu na rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego i Trybunału Sprawiedliwości UE zdecydował, iż począwszy od dnia 21.10.2022 r. w przypadku przedterminowej spłaty kredytu hipotecznego udzielonego pod rządami ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, dokonywać będzie proporcjonalnego obniżenia kosztów prowizji przygotowawczej.

Szczegółowe informacje dotyczące zwrotu prowizji dla kredytów hipotecznych w przypadku wcześniejszej spłaty opisane w nocie 2.6

50. Aktywa i zobowiązania stanowiące zabezpieczenie

Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań	31.12.2022	31.12.2021
Obligacje skarbowe zablokowane pod transakcje REPO	2 318 219	534 437
Razem	2 318 219	534 437

Grupa posiada instrumenty finansowe w postaci:

- dłużnych papierów wartościowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody w wysokości 2 318 219 tys. zł (w 2021 r. 512 975 tys. zł),

- aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu w kwocie 0 tys. zł (w 2021 r. 21 462 tys. zł),

które stanowią zabezpieczenie zobowiązań z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu. Zobowiązania te zostały zaprezentowane w nocie 45 Transakcje z przyrzeczeniem odkupu i odsprzedaży.

Poza aktywami stanowiącymi zabezpieczenie zobowiązań prezentowanymi odrębnie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, w przypadku których otrzymujący ma prawo sprzedać lub wymienić na inne zabezpieczenie przedmiot zabezpieczenia, Grupa posiadała zabezpieczenia zobowiązań niespełniające tego kryterium.

	31.12.2022	31.12.2021
Obligacje skarbowe zablokowane pod BFG	1 108 589	1 021 774
Obligacje skarbowe zablokowane pod kredyty od banków	184 980	216 281
Lokaty w instytucjach finansowych stanowiące zabezpieczenie wyceny zawartych transakcji	3 086 909	2 261 463
Razem	4 380 478	3 499 518

Aktywa stanowiące zabezpieczenie na pokrycie funduszu ochrony środków gwarantowanych BFG stanowią dłużne papiery wartościowe.

Santander Bank Polska S.A. oraz Santander Consumer Bank S.A. przyjęły do wyliczenia wysokości funduszu ochrony środków gwarantowanych wynikającą z przepisów stawkę procentową w wysokości 0,30% (w roku 2021 stawka procentowa wynosiła 0,35%) sumy środków pieniężnych zgromadzonych w Banku na wszystkich rachunkach, stanowiącej podstawę obliczania kwoty rezerwy obowiązkowej, stąd aktywa stanowiące zabezpieczenie wynoszą 1 108 589 tys. zł według stanu na 31.12.2022 r., natomiast według stanu na 31.12.2021 r. wynosiły 1 021 774 tys. zł.

Dla umów dotyczących otrzymanego finansowania w postaci kredytów od banków ustanowione jest zabezpieczenie poprzez zablokowanie w KDPW dłużnych papierów wartościowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody w wysokości 184 980 tys. zł (na 31.12 2021 r. – 216 281 tys. zł).

W 2022 roku zostały założone lokaty w instytucjach finansowych w wysokości 3 086 909 tys. zł stanowiące zabezpieczenie wyceny zawartych transakcji (według stanu na 31.12.2021 r. – 2 261 463 tys. zł).

W 2022 roku Grupa przyjęła depozyt na kwotę 2 053 897 tys. zł (w 2021 roku – 1 050 921 tys. zł) stanowiący zabezpieczenie transakcji.

Dodatkowe zobowiązania stanowiące zabezpieczenie przedstawione są w nocie 34.

51. Informacje dotyczące leasingu

Wybrane wartości dotyczące leasingu ujęte w rachunku zysków i strat	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Amortyzacja składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania, w tym:	(141 940)	(167 571)
- Nieruchomości	(135 801)	(158 160)
- Sprzęt informatyczny	(648)	(975)
- Środki transportu	(4 059)	(6 949)
- Pozostałe	(1 432)	(1 487)
Koszty odsetkowe z tytułu zobowiązań leasingowych	(14 384)	(14 758)
Koszty z tytułu leasingów krótkoterminowych	(8 116)	(8 671)
Koszty z tytułu leasingów aktywów o niskiej wartości	(1 254)	(2 176)
Koszty związane ze zmiennymi opłatami leasingowymi nieujętymi w wycenie zobowiązań z tytułu leasingu	(702)	(145)
Koszty z tytułu podatku VAT niepodlegającego odliczeniu	(28 016)	(47 263)
Razem	(194 412)	(240 584)

.

Umowy leasingu, w których Grupa jest leasingobiorcą

Zobowiązania z tytułu leasingu	31.12.2022	31.12.2021
Zobowiązania (brutto) z tytułu leasingu	487 625	493 764
Dyskonto	(67 660)	(41 265)
Zobowiązania (netto) z tytułu leasingu	419 965	452 499
Zobowiązania (brutto) z tytułu leasingu wg terminów zapadalności:
Krótkoterminowe	147 801	147 471
Długoterminowe (powyżej 1 roku)	339 824	346 293
Razem zobowiązania (brutto) z tytułu leasingu	487 625	493 764

.

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu leasingu	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Stan na początek okresu	452 499	624 690
Zwiększenia z tytułu:	145 732	58 652
- dodanie nowych umów	38 697	40 445
- odsetki od zobowiązań z tytułu leasingu	14 034	14 721
- różnice kursowe	4 973	-
- aktualizacja okresu leasingu	86 846	3 486
- inne zmiany	1 182	-
Zmniejszenia z tytułu:	(178 266)	(230 843)
- spłata zobowiązań z tytułu leasingu	(163 765)	(188 317)
- spłata odsetek	(14 051)	(14 567)
- różnice kursowe	(366)	(6 224)
- aktualizacja okresu leasingu	(84)	-
- inne zmiany	-	(21 735)
Stan na koniec okresu	419 965	452 499

Umowy leasingu, w których Grupa jest leasingodawcą

Grupa Kapitałowa Santander Bank Polska S.A. prowadzi działalność leasingową poprzez spółki leasingowe, które specjalizują się w usługach finansowania pojazdów i środków transportu na rzecz firm oraz osób fizycznych, a także w leasingu maszyn i urządzeń oraz nieruchomości.

Pozycje aktywów „Należności od klientów” i „Należności od banków” zawierają następujące wartości dotyczące należności z tytułu leasingu:

.Należność brutto z tytułu leasingu wg terminów zapadalności	31.12.2022	31.12.2021
poniżej 1 roku	4 871 655	4 269 364
1-2 lata	3 786 930	3 345 390
2-3 lata	2 533 321	2 223 861
3-4 lata	1 399 638	1 189 619
4-5 lat	554 374	529 236
powyżej 5 lat	92 248	82 709
Razem	13 238 166	11 640 179

Wartość bieżąca należnych minimalnych rat leasingowych wg terminów zapadalności	31.12.2022	31.12.2021
poniżej 1 roku	4 554 332	4 111 957
1-2 lata	3 454 588	3 153 005
2-3 lata	2 252 477	2 059 040
3-4 lata	1 209 234	1 076 972
4-5 lat	456 206	469 437
powyżej 5 lat	71 464	67 504
Razem	11 998 301	10 937 915

Uzgodnienie różnic między należnościami z tytułu leasingu a wartością bieżącą należnych minimalnych rat leasingowych	31.12.2022	31.12.2021
Należności (brutto) z tytułu leasingu	13 238 166	11 640 179
Niezrealizowane przychody finansowe	(1 239 865)	(702 264)
Utrata wartości od należności leasingowych	(207 362)	(192 728)
Wartość bieżąca minimalnych rat leasingowych netto	11 790 939	10 745 187

Leasing operacyjny

Przyszłe minimalne opłaty leasingowe z tytułu nieodwoływalnego leasingu operacyjnego	31.12.2022	31.12.2021
poniżej 1 roku	20 375	13 811
1-2 lata	13 084	14 015
2-3 lata	1 571	1 438
3-4 lata	188	-
Razem	35 218	29 264

52. Skonsolidowane sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych – informacja dodatkowa

Poniższa tabela zawiera informacje na temat środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w sprawozdaniu z przepływu środków pieniężnych Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska S.A.

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	31.12.2022	31.12.2021
Gotówka i operacje z bankami centralnymi	10 170 022	8 438 275
Należności z tytułu lokat międzybankowych^*	20 424 872	2 910 133
Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody*	3 898 145	6 997 960
Razem	34 493 039	18 346 368
Wpływ zmian kursów walutowych w ciągu roku finansowego na stan środków pieniężnych	301 980	16 435

*aktywa finansowe z pierwotnym terminem zapadalności poniżej 3 miesięcy

Santander Bank Polska S.A. i Santander Consumer Bank S.A. posiadają środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania, które są środkami zgromadzonymi na rachunku rezerwy obowiązkowej utrzymywanym w Banku Centralnym.

53. Podmioty powiązane

Poniżej zostały zaprezentowane informacje o transakcjach wewnątrzgrupowych, pomiędzy jednostkami stowarzyszonymi podmiotami powiązanymi. Transakcje zawarte przez Spółki Grupy Santander Bank Polska S.A. z podmiotami powiązanymi dotyczą operacji bankowych zawieranych na warunkach rynkowych w ramach typowej działalności biznesowej, głównie kredytów, rachunków bankowych, depozytów, gwarancji i operacji leasingowych. Transakcje wzajemne dokonywane w ramach Grupy Kapitałowej między emitentem i jednostkami zależnymi zostały wyeliminowane ze skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W przypadku transakcji wewnątrzgrupowych sporządzana jest dokumentacja zgodna z wymogami przepisów podatkowych dla dokumentacji cen transferowych.

Transakcje z jednostkami stowarzyszonymi	31.12.2022	31.12.2021
Aktywa	214	63
Należności od klientów	154	-
Pozostałe aktywa	60	63
Zobowiązania	56 298	50 783
Zobowiązania wobec klientów	56 243	50 708
Pozostałe zobowiązania	55	75
Przychody	68 411	58 969
Przychody odsetkowe	10	-
Przychody prowizyjne	68 396	58 969
Pozostałe przychody operacyjne	5	-
Koszty	1 679	65
Koszty odsetkowe	1 679	65

Transakcje z Grupą Santander	z podmiotem dominującym		z pozostałymi podmiotami
Transakcje z Grupą Santander	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021
Aktywa	10 301 473	2 205 680	1 749	28 379
Należności od banków, w tym:	6 202 306	406 371	1 749	20 773
rachunki bieżące	566 447	406 371	1 749	20 773
lokaty i kredyty	5 635 859	-	-	-
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	4 098 301	1 797 764	-	-
Pozostałe aktywa	866	1 545	-	7 606
Zobowiązania	10 988 611	7 643 555	108 574	254 932
Zobowiązania wobec banków, w tym:	1 288 557	1 879 707	17 142	119 507
rachunki bieżące i lokaty	595 307	138 571	17 142	119 507
kredyty otrzymane od banków	693 250	1 741 136	-	-
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	3 796 232	1 850 935	-	-
Zobowiązania wobec klientów	-	-	70 288	84 647
Zobowiązania z tytułu leasingu	-	-	25	25
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	5 899 300	3 910 233	-	-
Pozostałe zobowiązania	4 522	2 680	21 119	50 753
Zobowiązania warunkowe	3 326 481	5 325 641	5 320	64 355
Udzielone:	-	-	3 827	32 536
gwarancyjne	-	-	3 827	32 536
Otrzymane:	3 326 481	5 325 641	1 493	31 819
gwarancyjne	3 326 481	5 325 641	1 493	31 819
Nominały instrumentów pochodnych	231 138 041	165 965 533	-	-
Swap stopy procentowej dwuwalutowy (CIRS)-kwoty zakupione	6 346 764	6 941 045	-	-
Swap stopy procentowej dwuwalutowy (CIRS)-kwoty sprzedane	6 253 250	6 976 396	-	-
Swap stopy procentowej jednowalutowy (IRS)	119 850 295	74 002 414	-	-
Kontrakt na przyszłą stopę procentową (FRA)	22 522 500	2 981 000	-	-
Opcje na stopę procentową	5 686 116	7 549 446	-	-
Swap walutowy (FX Swap)-kwoty zakupione	23 128 822	24 401 830	-	-
Swap walutowy (FX Swap)-kwoty sprzedane	23 552 024	24 286 741	-	-
Opcje walutowe kupione CALL	5 646 198	4 201 387	-	-
Opcje walutowe kupione PUT	5 754 442	4 196 081	-	-
Opcje walutowe sprzedane CALL	5 277 238	4 909 590	-	-
Opcje walutowe sprzedane PUT	5 886 463	5 041 365	-	-
Spot - zakupiony	531 156	121 087	-	-
Spot - sprzedany	531 264	120 956	-	-
Forward kupiony	63 919	53 128	-	-
Forward sprzedany	58 400	53 365	-	-
Window Forward kupiony	24 987	65 190	-	-
Window Forward sprzedany	24 203	64 512	-	-
Kapitałowe instrumenty pochodne - zakupione	-	-	-	-

.

Transakcje z Grupą Santander	z podmiotem dominującym		z pozostałymi podmiotami
Transakcje z Grupą Santander	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021	1.01.2022-31.12.2022	1.01.2021-31.12.2021
Przychody	1 050 920	365 524	13 051	8 717
Przychody odsetkowe	28 159	(2 825)	6	20
Przychody prowizyjne	14 176	8 633	645	280
Pozostałe przychody operacyjne	317	1 172	12 400	8 417
Wynik handlowy i rewaluacja	1 008 268	358 544	-	-
Koszty	135 895	67 067	135 248	105 416
Koszty odsetkowe	81 726	22 354	3 706	13
Koszty prowizyjne	7 689	7 811	347	697
Wynik handlowy i rewaluacja	-	-	(3)	246
Koszty operacyjne w tym:	46 480	36 902	131 198	104 460
koszty pracownicze i koszty działania	46 478	36 837	131 198	104 460
pozostałe koszty operacyjne	2	65	-	-

Santander Factoring – umowy partycypacji w ryzyku

W drugiej połowie 2019 r. Santander Factoring Sp. z o.o. zawarł z Banco Santander S.A. oraz Oddziałem Banco Santander S.A. we Frankfurcie umowy tzw. partycypacji w ryzyku, na podstawie których Santander Factoring Sp. z o.o. może przenosić ryzyko kredytowe związane z udzielonym finansowaniem na Banco Santander S.A. z siedzibą w Madrycie lub na Oddział Banco Santander S.A. we Frankfurcie. Przystąpienie do ryzyka przez Banco Santander S.A. może nastąpić poprzez udzielenie gwarancji (tzw. Unfunded Risk Participation) lub poprzez udzielenie finansowania z przejęciem ryzyka braku spłaty finansowanych przez Santander Factoring należności (tzw. Funded Risk Participation). Przejęcie przez Banco Santander S.A. ryzyka niewypłacalności dłużnika wpływa na obniżenie wskaźnika RWA w odniesieniu do aktywów Spółki.

Zarówno z tytułu gwarancji, jak i udzielonego finansowania z przejęciem ryzyka Santander Factoring płaci Banco Santander ustalone wynagrodzenie. W przypadku Funded Risk Participation odsetki z tytułu finansowania liczone są w oparciu o stopę bazową (WIBOR/EURIBOR) powiększoną o marżę określoną dla danej finansowanej umowy faktoringowej. Dla Unfunded Risk Participation wynagrodzenie obliczane jest jako iloczyn kwoty gwarantowanej w danym miesiącu oraz marży.

Zadłużenie (kapitał i odsetki) Santander Factoring Sp. z o.o. z tytułu pożyczek otrzymanych od Banco Santander S.A. i Oddziału Banco Santander we Frankfurcie na dzień 31.12.2022 r. wynosiło 692 043 tys. zł (na dzień 31.12.2021 r. - 1 738 397 tys. zł)

Na dzień 31.12.2022 r. wartość należności faktoringowych sfinansowanych z otrzymanych pożyczek wynosiła 691 918 tys. zł. (na dzień 31.12.2021 r. 1 195 648 tys. zł.). Ze względu na brak spełnienia warunków przeniesienia aktywów finansowych, należności objęte umową Funded Risk Participation są nadal ujmowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.

Różnica między kwotą otrzymanych pożyczek a wartością należności faktoringowych sfinansowanych z tych środków na dzień 31.12.2022 r. wynosiła 125 tys. zł. Wynikała ona zarówno z wcześniejszej spłaty należności faktoringowych, jak i z mniejszych wartości faktur zgłoszonych do finansowania niż kwoty uprzednio prognozowane.

Terminy spłat poszczególnych transz przypadają na okres od stycznia do marca 2023 r. Spłata poszczególnych transz jest uzależniona od otrzymania przez Santander Factoring spłaty należności faktoringowych sfinansowanych otrzymanymi środkami. Jednocześnie Santander Factoring nie ma możliwości sprzedaży ani zastawienia należności faktoringowych sfinansowanych środkami otrzymanymi od Banco Santander i Oddziału Banco Santander we Frankfurcie.

Poniższa tabela przedstawia porównanie wartości bilansowych i wartości godziwych zobowiązań wobec Banco Santander S.A. i Oddziału Banco Santander S.A. we Frankfurcie z tytułu otrzymanych pożyczek oraz sfinansowanych z nich należności faktoringowych na dzień 31.12.2022 r. Z uwagi na krótki termin zapadalności aktywów finansowych oraz krótki termin wymagalności zobowiązań finansowych, a także uwzględnienie ryzyka kredytowego w wartości bilansowej aktywów finansowych zakłada się, że ich wartość godziwa nie różni się istotnie od wartości bilansowej.

31.12.2022	Wartość bilansowa	Wartość godziwa
Pożyczki otrzymane od Banco Santander i Oddziału Banco Santander we Frankfurcie	692 043	692 043
Należności faktoringowe sfinansowane środkami z otrzymanych pożyczek	691 918	691 918

Przejęcie ryzyka przez Banco Santander S.A. i Oddział Banco Santander S.A. we Frankfurcie wpłynęło na obniżenie rezerwy z tytułu utraty wartości należności faktoringowych na dzień 31.12.2022 r. o 1 457 tys. zł.

Na dzień 31 grudnia 2022 r. Spółka posiadała aktywa zabezpieczone otrzymanymi gwarancjami:

· 383 672 tys. zł - aktywa zabezpieczone w ramach umowy Funded Risk Participation Agreement z Oddziałem Banco Santander we Frankfurcie z dnia 20.09.2019 r.

· 311 031 tys. zł - aktywa zabezpieczone w ramach umowy Funded Risk Participation Agreement z Banco Santander z dnia 22.11.2019 r.

· 230 831 tys. zł - aktywa zabezpieczone w ramach umowy Unfunded Risk Participation Agreement z Banco Santander z dnia 22.11.2019 r.

· 1 415 416 tys. zł - aktywa zabezpieczone gwarancjami otrzymanymi od banku spoza Grupy.

· 100 829 tys. zł - aktywa zabezpieczone środkami otrzymanymi od banku spoza Grupy

Transakcje z personelem zarządczym

Wynagrodzenia Członków Zarządu, Członków Rady Nadzorczej i kluczowej kadry kierowniczej Grupy Santander Bank Polska S.A. oraz kredyty i pożyczki udzielone osobom zarządzającym.

Na dzień 31.12.2022 r. i 31.12.2021 r. Członkowie Zarządu mieli zawarte umowy o zakazie konkurencji po zaprzestaniu pełnienia funkcji w Zarządzie Banku. W przypadku nie powołania na nową kadencję lub odwołania Członkom Zarządu przysługuje jednorazowa odprawa. Odprawa nie przysługuje w przypadku przyjęcia propozycji dalszego zatrudnienia w strukturach Banku.

Kredyty i pożyczki zostały udzielone na warunkach ogólnie obowiązujących.

Transakcje z członkami Zarządu	Zarząd		Kluczowa kadra kierownicza
i kluczową kadrą kierowniczą	2022	2021	2022	2021
Wynagrodzenia stałe	14 251	11 877	53 663	51 600
Dodatkowe korzyści (np. ubezpieczenia na życie bez opcji emerytalnej, ubezpieczenia medyczne, podróży i opłat szkolnych)	2 404	2 143	1 746	1 800
Wynagrodzenie zmienne wypłacone w roku 2022 r. i 2021 r. *	10 645	6 933	22 179	20 673
Wypłacone ekwiwalenty za niewykorzystane urlopy	-	799	34	313
Dodatkowe wynagrodzenia z tytułu rozwiązania kontraktu i zakazu konkurencji	-	1 056	-	3 444
Kredyty i pożyczki udzielone osobom zarządzającym oraz ich krewnym	4 799	5 996	19 760	23 580
Depozyty złożone przez osoby zarządzające oraz ich krewnych	10 197	14 014	16 706	15 577
Rezerwa emerytalno-rentowa oraz rezerwa na niewykorzystane urlopy	966	660	6 545	4 981
Liczba warunkowych praw do akcji w sztukach	-	-	-	-

*obejmują część nagrody należnej za lata 2021, 2020, 2019, 2018, 2017 i 2016, której wypłata była warunkowa i została odroczona w czasie.

Do kategorii „Kluczowa kadra kierownicza” zalicza się osoby objęte zasadami określonymi w „Polityce Wynagrodzeń Grupy Santander Bank Polska S.A.”, a w uzasadnionych przypadkach zasadami odrębnie określonymi w spółkach.

W Grupie Santander Bank Polska obowiązuje Polityka Wynagrodzeń Grupy Santander Bank Polska S.A, zatwierdzona zaakceptowana przez Zarząd Banku i Radę Nadzorczą. Polityka podlega przeglądom, które są dokonywane w okresach rocznych lub częściej w przypadku istotnych zmian organizacyjnych.

Wypłata wynagrodzenia zmiennego dla osób zajmujących stanowiska z grupy kluczowej kadry kierowniczej następuje raz w roku po zakończeniu okresu rozliczeniowego i ogłoszeniu wyników Banku. Wynagrodzenie zmienne przyznane na podstawie regulaminów premiowych oraz Pięcioletniego Programu Motywacyjnego VII, wypłacane jest w formie gotówkowej oraz w formie akcji Banku lub powiązanych z nimi instrumentów finansowych tzw. akcji fantomowych, przy czym część wynagrodzenia zmiennego w formie akcji lub instrumentu finansowego nie może być niższa niż 50% całkowitej wartości wynagrodzenia zmiennego. Wypłata nie mniej niż 40% wartości wynagrodzenia zmiennego określonego powyżej jest warunkowa i jest odraczana na okres 4 lub 5 lat i następuje w trakcie tego okresu w równych rocznych ratach płatnych z dołu, uzależnionych od efektów pracy danego pracownika za okres podlegający ocenie oraz wartości akcji lub powiązanych z nimi instrumentów finansowych.

Łączny, szacowany koszt długoterminowego Programu Motywacyjnego VII dla Zarządu Banku oraz Kluczowej Kadry Kierowniczej za rok 2022 wynosi 21 285 tys. zł. Szczegóły opisane zostały w nocie 56.

W 2022 r. łączna kwota wynagrodzeń wypłaconych przez Santander Bank Polska S.A. Członkom Rady Nadzorczej wyniosła 2 088 tys. zł (2 077 tys. zł w 2021 r.). Pan John Power otrzymał wynagrodzenie w wysokości 98 tys. zł z tytułu funkcji pełnionej w Radach Nadzorczych spółek zależnych Banku (90 tys. zł w 2021 r.).

54. Nabycia, sprzedaże i likwidacje podmiotów zależnych i stowarzyszonych

Rejestracja spółki S.C. Poland 23-1 Designated Activity Company

W dniu 17.06.2022 r. została zarejestrowana zgodnie z prawem irlandzkim spółka SC Poland 23-1 Designated Activity Company z siedzibą w Dublinie. Jest to spółka celowa powołana do realizacji transakcji sekurytyzacji portfela należności detalicznych, której udziałowcem jest osoba prawna niepowiązana z Grupą. Spółka jest kontrolowana przez Santander Consumer Bank S.A.

Zakończenie procesu sekurytyzacji spółki S.C. Poland Consumer 16-1 sp. z o.o.

W związku z zakończeniem w roku 2022 transakcji sekurytyzacji, do której przeprowadzenia została powołana spółka S.C. Poland Consumer 16-1 sp. z o.o., nie była ona kontrolowana przez Grupę na 31.12.2022 r.

Poniżej zostało zaprezentowane sprawozdanie z sytuacji finansowej oraz rachunek zysków i strat na moment utraty kontroli nad spółką S.C. Poland Consumer 16-1 sp.z o.o.:

na dzień:	30.11.2022
Należności od banków	53
Należności od klientów	1 264 822
Pozostałe aktywa	50
Aktywa razem	1 264 925
Zobowiązania podporządkowane	444 374
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	820 448
Pozostałe zobowiązania	98
Kapitał akcyjny	5
Zobowiązania i kapitały razem	1 264 925

.

za okres:	1.01.2022- 30.11.2022
Przychody odsetkowe i o charakterze zbliżonym do odsetek	97 754
Koszty odsetkowe	(97 754)
Wynik z tytułu odsetek	-

W wyniku zakończenia sekurytyzacji zostały spłacone zobowiązania podporządkowane i z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych, zaś należności od klientów pozostały ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy.

Utrata kontroli nad podmiotem Santander Leasing Poland Securitization 01 Designated Activity Company

W związku z całkowitym rozliczeniem transakcji sekurytyzacji Santander Bank Polska S.A. utracił w roku 2022 kontrolę nad podmiotem Santander Leasing Poland Securitization 01 Designated Activity Company z siedzibą w Dublinie, tj. podmiotem wykazywany wcześniej jako zależny bezpośrednio od Santander Leasing S.A., będący spółką specjalnego przeznaczenia zarejestrowaną w dniu 30 sierpnia 2018 r. Jej wyłącznym celem była realizacja transakcji sekurytyzacji tradycyjnej portfela należności leasingowych oraz należności z tytułu pożyczek. Podmiot nie miał powiązań kapitałowych ze spółką Santander Leasing S.A., która sprawowała nad nim kontrolę zgodnie z warunkami określonymi w MSSF 10.7.

Z dniem 8 grudnia 2022 r. spółka została przeniesiona w stan likwidacji.

55. Świadczenia na rzecz pracowników

Świadczenia pracownicze obejmują następujące kategorie:

· Świadczenia krótkoterminowe (wynagrodzenia i składki, płatne urlopy wypoczynkowe, wypłaty z zysku i premie, świadczenia niepieniężne przekazywane nieodpłatnie lub subsydiowane). Wartość krótkoterminowych świadczeń pracowniczych jest niezdyskontowana,

· Świadczenia po okresie zatrudnienia (odprawy emerytalne i podobne świadczenia, ubezpieczenia na życie lub opieka medyczna po okresie zatrudnienia).

W obrębie wymienionych kategorii podmioty Grupy Santander Bank Polska tworzą następujące rodzaje rezerw:

Rezerwa na niewykorzystane urlopy wypoczynkowe

Zobowiązanie z tytułu niewykorzystanych urlopów jest wyceniane w kwocie oczekiwanej do zapłaty (na podstawie bieżących zarobków) bez uwzględnienia dyskontowania.

Rezerwa na premie pracownicze

Zobowiązanie z tytułu przyjętego systemu premiowego w stosunku do zysku jest wyceniane w kwocie prawdopodobnej wypłaty bez uwzględnienia dyskontowania.

Rezerwa na odprawy emerytalne

Na mocy postanowień wewnętrznych regulacji dotyczących wynagradzania, pracownikom Banku przysługują określone świadczenia z innych tytułów niż wynagrodzenie o pracę:

· Odprawy emerytalne,

· Odprawy rentowe.

Wartość bieżąca tych zobowiązań jest ustalana przez niezależnego aktuariusza za pomocą metody prognozowanych uprawnień jednostkowych.

Wysokość odpraw emerytalnych i rentowych oraz pośmiertnych jest uzależniona od stażu pracy oraz wysokości otrzymywanego przez pracownika wynagrodzenia. Przewidywana kwota odpraw jest prezentowana w przewidywanej wartości bieżącej, uwzględniającej dyskonto finansowe, prawdopodobieństwo osiągnięcia przez daną osobę wieku emerytalnego, bądź momentu, w którym może nastąpić zgon. Dyskonto finansowe jest ustalane na podstawie aktualnych na dzień bilansowy rynkowych stóp zwrotu z obligacji skarbowych. Prawdopodobieństwo dotrwania danej osoby odpowiednio do wieku emerytalnego bądź momentu, w którym może nastąpić zgon, jest ustalane metodą ryzyk współzawodniczących („Multiple Decrement Model”), gdzie pod uwagę bierze się następujące ryzyka: możliwość odejścia z pracy, ryzyko całkowitej niezdolności do pracy oraz ryzyko śmierci.

Programy określonych świadczeń narażają Grupę na ryzyko aktuarialne, obejmujące:

· ryzyko stopy procentowej – spadek rynkowych stóp zwrotu z obligacji skarbowych spowoduje zwiększenie zobowiązań wynikających z programu określonych świadczeń,

· ryzyko wynagrodzeń – wzrost wynagrodzeń pracowników Banku spowoduje wzrost zobowiązań wynikających z programu określonych świadczeń,

· ryzyko mobilności pracowników – zmiany oczekiwanego wskaźnika rotacji pracowników,

· ryzyko długowieczności – zwiększenie oczekiwanej długości trwania życia pracowników Banku spowoduje wzrost zobowiązań wynikających z programu określonych świadczeń.

Do głównych założeń, przyjętych przez niezależnego aktuariusza na dzień 31 grudnia 2022 r. należą:

· stopa procentowa do dyskontowania przyszłych świadczeń w wysokości 7.33% (na dzień 31 grudnia 2021 r. – 3,22%),

· długookresowa roczna stopa wzrostu wynagrodzeń na poziomie 5,00% (na dzień 31 grudnia 2021 r. – 2,0%),

· prawdopodobieństwo odejść pracowników obliczone na podstawie historycznych danych dotyczących rotacji zatrudnienia w Grupie Santander Bank Polska,

· umieralność przyjęta zgodnie z Tablicami Trwania Życia dla mężczyzn i kobiet, publikowanymi przez GUS, odpowiednio skorygowana na podstawie historycznych danych Banku.

Uzgodnienie wartości bieżącej zobowiązań z tytułu programów określonych świadczeń

Tabela poniżej przedstawia uzgodnienie bilansu otwarcia z bilansem zamknięcia wartości bieżącej zobowiązań z tytułu programów określonych świadczeń.

	31.12.2022	31.12.2021
Stan na początek okresu	42 728	48 266
Koszty bieżącego zatrudnienia	1 904	2 246
Koszty przeszłego zatrudnienia	(1 603)	(1 577)
Koszty z tytułu odsetek	1 795	1 009
(Zyski) i straty aktuarialne	(124)	(7 216)
Stan na koniec okresu	44 700	42 728

Analiza wrażliwości

Poniższa tabela pokazuje, jaki wpływ na zobowiązania z tytułu programów określonych świadczeń miałyby zmiany w kluczowych założeniach aktuarialnych o 1 punkt procentowy na dzień 31 grudnia 2022 r.

Zobowiązania z tytułu programów określonych świadczeń	Wzrost o 1 punkt procentowy	Spadek o 1 punkt procentowy
Stopa dyskontowa	(6,94)%	7,44%
Stopa wzrostu wynagrodzeń	7,57%	(7,13)%

Poniższa tabela pokazuje, jaki wpływ na zobowiązania z tytułu programów określonych świadczeń miałyby zmiany w kluczowych założeniach aktuarialnych o 1 punkt procentowy na dzień 31 grudnia 2021 r.

Zobowiązania z tytułu programów określonych świadczeń	Wzrost o 1 punkt procentowy	Spadek o 1 punkt procentowy
Stopa dyskontowa	(7,76)%	8,37%
Stopa wzrostu wynagrodzeń	8,43%	(7,89)%

Pozostałe rezerwy pracownicze

Obejmują one rezerwy z tytułu płatności na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i odprawy pieniężne oraz rezerwę na godziny nadliczbowe oraz szkolenia. Zobowiązania te wyceniane są w kwocie oczekiwanej do zapłaty bez uwzględnienia dyskontowania.

Stany wymienionych rodzajów rezerw prezentuje poniższa tabela:

Tytuł rezerwy	31.12.2022	31.12.2021
Rezerwa na niewykorzystane urlopy wypoczynkowe	49 159	45 018
Rezerwa na premie pracownicze	339 319	276 439
Rezerwa na odprawy emerytalne	44 700	42 728
Pozostałe rezerwy pracownicze	12 833	19 730
Razem	446 011	383 915

Szczegółowo ruchy na rezerwach pracowniczych zostały zaprezentowane w nocie 39.

56. Program motywacyjny w formie akcji

W 2022 roku Santander Bank Polska wprowadził Uchwałą nr 30 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Program Motywacyjny VII. Program ten skierowany jest do pracowników Banku oraz do pracowników podmiotów zależnych od Banku (Grupa Banku), którzy w sposób istotny przyczyniają się do wzrostu jego wartości. Celem programu będzie motywacja uczestników do realizacji celów biznesowych oraz celów jakościowych, zgodnych z długoterminową strategią Grupy Banku poprzez stworzenie instrumentu zapewniającego ich silniejsze powiązanie z Grupą, a także zachęcającego do szczególnej dbałości o jej długoterminowe dobro.

Uczestnikami programu zostały objęte obligatoryjnie wszystkie osoby ze statusem Zidentyfikowanych Pracowników w Grupie Santander. Lista pozostałych, kluczowych uczestników będzie sporządzana przez Członków Zarządu i zatwierdzana przez Radę Nadzorczą Banku, przy czym uczestnictwo pozostałych pracowników w Programie będzie dobrowolne.

W ramach programu, po spełnieniu opisanych w Umowie Uczestnictwa oraz w Uchwale warunków, uczestnikom zostanie przyznane prawo otrzymania nagrody stanowiącej składnik wynagrodzenia zmiennego w postaci akcji własnych Banku. W tym celu Santander Bank Polska nabędzie do 2 331 000 Akcji Własnych w okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2033 r.

Program został wprowadzony na okres pięciu lat (2022 – 2026), przy czym ze względu na odroczenia płatności wynagrodzeń zmiennych skup akcji własnych oraz przekazywanie ich uczestnikom będzie realizowane do 2033 roku.

Kwota rozpoznana w kosztach pracowniczych za 2022 r. z tytułu wynagrodzenia zmiennego za rok 2022 dla uczestników Programu Motywacyjnego VII, przewidziana do wypłaty w roku 2023 oraz kolejnych latach (w związku z odroczeniem) wyniosła 72 110 tys. zł.

57. Dywidenda na akcję

Rekomendacja Zarządu dotycząca podziału zysku za 2021 r. oraz podziału niepodzielonego zysku za rok 2019 r.

Zarząd Santander Bank Polska S.A. poinformował, że w dniu 31 marca 2022 r. wydał rekomendację dotyczącą podziału zysku osiągniętego w 2021 r., a także niepodzielonego zysku osiągniętego w 2019 r. Rekomendacja ta uzyskała pozytywną opinię Rady Nadzorczej Banku.

Zgodnie z podjętą decyzją, Zarząd Banku rekomendował podzielić zysk osiągnięty w 2021 r. w kwocie 915 877 566,59 zł w następujący sposób:

· na dywidendę dla akcjonariuszy przeznaczyć kwotę 273 867 361,52 zł,

· na kapitał rezerwowy przeznaczyć kwotę 457 938 783,30 zł,

· kwotę 184 071 421,77 zł pozostawić niepodzieloną

· podzielić niepodzielony zysk osiągnięty w 2019 r. w kwocie 1 056 761 994,64 zł przez przeznaczenie go na Kapitał dywidendowy utworzony przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku uchwałą nr 6 z dnia 22 marca 2021 r. w sprawie podziału zysku oraz utworzenia kapitału rezerwowego.

Ponadto, Zarząd rekomendował, aby w podziale dywidendy wypłacanej z zysku osiągniętego w 2021 r. uczestniczyły 102 189 314 akcji serii A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N oraz O; kwota dywidendy wynosiła 273 867 361,52 zł, co stanowi 29,90% zysku netto z roku 2021; a dywidenda na 1 akcję wynosiła 2,68 zł, dniem ustalenia prawa do dywidendy był 25 maja 2022 roku, a wypłata Dywidendy nastąpiła w dniu 1 czerwca 2022 r.

Zarząd i Rada Nadzorcza przedłożyły powyższą propozycję wraz z rekomendacją Zwyczajnemu Walnemu Zgromadzeniu Banku.

Jednocześnie Bank poinformował, że:

1) Zgodnie z art. 349 § 1 Kodeksu spółek handlowych oraz § 50 ust. 4 Statutu Banku, na podstawie Uchwały Zarządu nr 175/2021 z dnia 1 września 2021 r. oraz Uchwały Rady Nadzorczej nr 122/2021 z dnia 1 września 2021 r., w dniu 15 października 2021 r. Bank wypłacił akcjonariuszom zaliczkę na poczet dywidendy w kwocie 220 728 918,24 zł "Zaliczka na poczet dywidendy".

W podziale Zaliczki na poczet dywidendy uczestniczyło 102 189 314 akcji _słownie: sto dwa miliony sto osiemdziesiąt dziewięć tysięcy trzysta czternaście akcji_ serii A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N oraz O. Zaliczka na poczet dywidendy na jedną akcję wyniosła 2,16 zł, dniem ustalenia uprawnionych do udziału w Zaliczce na poczet dywidendy był 8 października 2021 r.

2) kwota wypłacona jako Zaliczka na poczet dywidendy pochodziła z Kapitału dywidendowego utworzonego uchwałą Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia nr 6/2021 z dnia 22 marca 2021 r., na który została przeznaczona część zysku netto osiągniętego przez Bank w 2020 r., i nie pomniejsza ona dywidendy.

Podejmując decyzję, Zarząd wziął pod uwagę obecną sytuację makroekonomiczną oraz zalecenia i aktualne stanowisko Komisji Nadzoru Finansowego w tym wynikające z pisma z dnia 23 lutego 2022 r., o którym Bank informował w raporcie bieżącym nr 5/2022 w dniu 23 lutego 2022 r., a także stanowisko KNF z dnia 9 marca 2020 r. potwierdzające spełnienie przez Bank kryteriów do wypłaty dywidendy z zysku wypracowanego w roku 2019 r., o którym Bank informował w raporcie bieżącym nr 4/2020 z dnia 10 marca 2020 r.

Zwyczajne Walne Zgromadzenie Santander Bank Polska S.A. - podjęcie uchwały w sprawie wypłaty dywidendy.

Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku, które odbyło się w dniu 27 kwietnia 2022 r., podjęło uchwałę o wypłacie dywidendy.

Na dywidendę dla akcjonariuszy przeznacza się kwotę

273 867 361,52

zł z zysku netto Banku za rok 2021.

W podziale dywidendy wypłacanej z zysku osiągniętego w 2021 r. uczestniczy 102 189 314 akcji serii: A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N oraz O.

Wartość Dywidendy przypadającej na 1 akcję serii: A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, N oraz O wynosiła

2,68

zł.

Dniem ustalenia prawa do Dywidendy był dzień 25 maja 2022 r., dniem wypłaty Dywidendy - dzień 1 czerwca 2022 r.

58. Zdarzenia, które wystąpiły po dacie zakończenia okresu sprawozdawczego

Program motywacyjny w formie akcji

W dniu 12.01.2023 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Santander Bank Polska S.A. podjęło uchwałę w sprawie utworzenia kapitału rezerwowego z przeznaczeniem na nabycie (odkup) akcji własnych w związku z realizacją Programu Motywacyjnego VII oraz upoważnienia Zarządu do nabywania akcji własnych w celu realizacji Programu Motywacyjnego VII, którego szczegóły opisano w nocie 56.

Ustanowienie programu emisji obligacji

W dniu 31.01.2023 r. Zarząd Banku podjął uchwałę w sprawie ustanowienia przez Bank programu emisji obligacji, których łączna wartość nominalna nie przekroczy 5 000 000 000 złotych. O podstawowych parametrach obligacji w ramach programu emisji obligacji Bank poinformował w raporcie bieżącym.

Opinia Rzecznika Generalnego TSUE z dnia 16.02.2023 r.

W dniu 16.02.2023 r. została opublikowana opinia Rzecznika Generalnego TSUE („Rzecznik”) w toczącej się przed TSUE sprawie o syg. C-520/21, dotyczącej rozliczenia roszczeń wynikających z bezumownego korzystania z cudzego kapitału w razie unieważnienia umowy kredytowej we frankach szwajcarskich (pytanie prejudycjalne zostało skierowane do TSUE przez Sąd Rejonowy Warszawa-Śródmieście w kontekście zgodności z dyrektywą 93/13/EWG („Dyrektywa”) w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich). Opinia nie jest wiążąca i nie rozstrzyga ostatecznie tych kwestii, wyrok TSUE w tej sprawie spodziewany jest w 2023 r.

W ocenie Rzecznika:

● odnośnie roszczeń konsumenta – nie stoją one w sprzeczności z Dyrektywą, jednak zasadność takich roszczeń musiałaby wynikać z przepisów prawa krajowego (decyzja w tym zakresie należy do sądu krajowego); zdaniem Rzecznika sąd może oceniać takie żądanie konsumenta także pod kątem ewentualnego nadużycia prawa i je oddalić;

● odnośnie roszczeń banków – w ocenie Rzecznika Dyrektywa stoi na przeszkodzie roszczeniom banków o tzw. wynagrodzenie za korzystanie z kapitału; Rzecznik nie wypowiada się natomiast bezpośrednio o innych potencjalnych formułach rozliczenia wartości pieniądza w czasie, w szczególności nie formułuje jednoznacznej tezy na temat sposobu definiowania pojęcia „kapitału”, podlegającego zwrotowi.

Ze względu na: (a) niewiążący charakter Opinii, (b) zawarte w niej tezy pozostawiające duży margines interpretacyjny, (c) brak możliwości przewidzenia wyniku ostatecznego rozstrzygnięcia TSUE, w szczególności brak pewności, czy orzeczenie TSUE będzie zawierało jednoznaczne instrukcje, czy jedynie ogólne wytyczne pozostawiające sądom krajowym ocenę i decyzję co do szczegółowych rozwiązań, jak również (d) znaczenie, jakie w każdym przypadku będzie miała praktyka sądów krajowych w zakresie wykonywania orzeczeń TSUE - Opinia ta nie może obecnie stanowić podstawy do ujęcia jej skutków w koszcie ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w CHF w niniejszym sprawozdaniu finansowym. Równocześnie, w ocenie Grupy, gdyby TSUE przyjął stanowisko zbieżne z tezami Rzecznika - mogłoby to prowadzić do istotnego negatywnego wpływu na Grupę.

W nocie 48 niniejszego sprawozdania finansowego „Ryzyko prawne dotyczące kredytów hipotecznych CHF” ujawniono szczegółowo przyjęte na dzień 31.12.2022 r. różne scenariusze dla potrzeb oszacowania ryzyka prawnego, w tym również scenariusz zakładający brak możliwości odzyskania przez Grupę kosztu kapitału. Równocześnie nota ta zawiera ujawnienia na temat wrażliwości oszacowanego ryzyka prawnego na wybrane założenia, w szczególności zawiera ujawnienie, iż wyeliminowanie scenariusza odzyskania kosztu kapitału skutkowałoby zwiększeniem utworzonych na 31.12.2022 r. kosztów ryzyka prawnego o kwotę 368 mln zł. Analiza ta nie uwzględnia wpływu potencjalnej zapłaty wynagrodzenia dla klienta za korzystanie z kapitału przez Grupę, gdyż kwestia ta nie była dotychczas uwzględniana w modelu.

Ponadto, w opinii Zarządu Banku, zaprezentowana niewiążąca - opinia Rzecznika, późniejsze rozstrzygnięcie TSUE oraz obserwowana w przyszłości praktyka orzecznicza sądów, mogą skutkować następującymi tendencjami wpływającymi na poziom szacowanego ryzyka:

● zwiększenie prawdopodobieństwa przegrania sporu sądowego,

● zwiększenie prawdopodobieństwa przegrania sporu ze scenariuszem bez odzyskania kosztu kapitału oraz zmniejszenia prawdopodobieństwa dla scenariuszy innych niż unieważnienie umowy kredytowej,

● zwiększenie prawdopodobieństwa wystąpienia sporu sądowego oraz wystąpienia scenariusza ugodowego, czyli spadek prawdopodobieństwa dla scenariusza pasywnego.

Na dzień publikacji niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Zarząd Banku nie jest w stanie oszacować potencjalnego wpływu tych czynników ponad analizę wrażliwości zaprezentowaną w nocie 48.

Jednakże, w opinii Zarządu Banku, posiadane informacje na dzień 31.12.2022 r. nie wskazują na ryzyko naruszenia wymaganych przepisami prawa minimalnych poziomów adekwatności kapitałowej, ani na zagrożenie co do przyjętego w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym założenia o kontynuacji działalności.

Podpisy wszystkich wymaganych osób

Data	Imię i nazwisko	Stanowisko/Funkcja	Podpis
21.02.2023	Michał Gajewski	Prezes Zarządu	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
21.02.2023	Andrzej Burliga	Wiceprezes Zarządu	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
21.02.2023	Juan de Porras Aguirre	Wiceprezes Zarządu	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
21.02.2023	Arkadiusz Przybył	Wiceprezes Zarządu	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
21.02.2023	Lech Gałkowski	Członek Zarządu	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
21.02.2023	María Elena Lanciego Pérez	Członek Zarządu	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
21.02.2023	Patryk Nowakowski	Członek Zarządu	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
21.02.2023	Maciej Reluga	Członek Zarządu	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
21.02.2023	Dorota Strojkowska	Członek Zarządu	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
. Podpis osoby, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych
Data	Imię i nazwisko	Stanowisko/Funkcja	Podpis
21.02.2023	Wojciech Skalski	Dyrektor Obszaru Rachunkowości Finansowej	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym Wojciech Skalski……………………………………

	Podmioty zależne	Siedziba	Udział [%] w liczbie głosów na WZA na 31.12.2022	Udział [%] w liczbie głosów na WZA na 31.12.2021
1.	Santander Finanse sp. z o.o.	Poznań	100%	100%
2.	Santander Factoring sp. z o.o.	Warszawa	100% głosów należy do Santander Finanse sp. z o.o.	100% głosów należy do Santander Finanse sp. z o.o.
3.	Santander Leasing S.A.	Poznań	100% głosów należy do Santander Finanse sp. z o.o.	100% głosów należy do Santander Finanse sp. z o.o.
4.	Santander Leasing Poland Securitization 01⁸⁾	Dublin	-	spółka zależna Santander Leasing S.A.
5.	Santander Inwestycje sp. z o.o.	Warszawa	100%	100%
6.	Santander F24 S.A.	Poznań	100% głosów należy do Santander Finanse sp. z o.o.	100% głosów należy do Santander Finanse sp. z o.o.
7.	Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. ¹⁾	Poznań	50%	50%
8.	Santander Consumer Bank S.A.	Wrocław	60%	60%
9.	Santander Consumer Finanse sp. z o.o.²⁾	Warszawa	100% głosów należy do Santander Consumer Bank S.A.	100% głosów należy do Santander Consumer Bank S.A.
10.	PSA Finance Polska sp. z o.o. ³⁾	Warszawa	50% głosów należy do Santander Consumer Bank S.A. oraz 50% głosów należy do Banque PSA Finance S.A.	50% głosów należy do Santander Consumer Bank S.A. oraz 50% głosów należy do Banque PSA Finance S.A.
11.	PSA Consumer Finance Polska sp. z o.o. ³⁾	Warszawa	100% głosów należy do PSA Finance Polska sp. z.o.o	100% głosów należy do PSA Finance Polska sp. z.o.o
12.	Santander Consumer Multirent sp. z o.o.	Wrocław	100% głosów należy do Santander Consumer Bank S.A.	100% głosów należy do Santander Consumer Bank S.A.
13.	SCM POLAND AUTO 2019-1 DAC ⁴⁾	Dublin	spółka zależna Santander Consumer Multirent sp. z o.o.	spółka zależna Santander Consumer Multirent sp. z o.o.
14.	Santander Consumer Financial Solutions Sp. z o.o. ⁵⁾	Wrocław	spółka zależna Santander Consumer Multirent sp. z o.o.	spółka zależna Santander Consumer Multirent sp. z o.o.
15.	S.C. Poland Consumer 16-1 sp. z o.o. ⁶⁾	Warszawa	-	spółka zależna Santander Consumer Bank S.A.
16.	S.C. Poland Consumer 23-1 DAC ⁷⁾	Dublin	spółka zależna Santander Consumer Bank S.A.	spółka zależna Santander Consumer Bank S.A.